أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ الْمُثَنَّى، قَالَ: حَدَّثَنَا هُدْبَةُ بْنُ خَالِدٍ الْقَيْسِيُّ، قَالَ: حَدَّثَنَا مُبَارَكُ بْنُ فَضَالَةَ، قَالَ: حَدَّثَنَا بَكْرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْمُزَنِيُّ، وَثَابِتٌ الْبُنَانِيُّ، عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ:
"أَنَّ أَبَا طَلْحَةَ رَأَى رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ طَاوِيًا، فَأَتَى أُمَّ سُلَيْمٍ، فَقَالَ: ’هَلْ عِنْدَكِ شَيْءٌ؟’ فَقَالَتْ: ’مَا عِنْدَنَا إِلَّا نَحْوُ مُدٍّ مِنْ دَقِيقِ شَعِيرٍ’. قَالَ: ’فَاعْجِنِيهِ، وَأَصْلِحِيهِ، عَسَى أَنْ نَدْعُوَ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَيَأْكُلَ عِنْدَنَا.’ قَالَ: ’فَعَجَنَتْهُ، وَخَبَزَتْهُ، فَجَاءَ قُرْصًا.’ فَقَالَ: ’ادْعُ لِيَ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ. قَالَ: فَأَتَيْتُ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَمَعَهُ نَاسٌ. -قَالَ مُبَارَكُ بْنُ فَضَالَةَ: ’أَحْسِبُهُ بَضْعَةً وَثَمَانِينَ.’- فَقُلْتُ: ’يَا رَسُولَ اللَّهِ، أَبُو طَلْحَةَ يَدْعُوكَ.’ فَقَالَ لِأَصْحَابِهِ: ’أَجِيبُوا أَبَا طَلْحَةَ.’ فَجِئْتُ مُسْرِعًا، حَتَّى أَخْبَرْتُهُ أَنَّهُ قَدْ جَاءَ وَأَصْحَابُهُ. -قَالَ بَكْرٌ: ’فَقَفَدَنِي قَفْدًا.’ وَقَالَ ثَابِتٌ: ’قَالَ أَبُو طَلْحَةَ: ’رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَعْلَمُ بِمَا فِي بَيْتِي مِنِّي.’- وَقَالَا جَمِيعًا عَنْ أَنَسٍ: فَاسْتَقْبَلَهُ أَبُو طَلْحَةَ، فَقَالَ: ’يَا رَسُولَ اللَّهِ، مَا عِنْدَنَا شَيْءٌ إِلَّا قُرْصٌ، رَأَيْتُكَ طَاوِيًا، فَأَمَرْتُ أُمَّ سُلَيْمٍ، فَجَعَلَتْ ذَلِكَ قُرْصًا.’ قَالَ: فَدَعَا بِالْقُرْصِ. وَدَعَا بِجَفْنَةٍ فَوَضَعَهُ فِيهَا، وَقَالَ: ’هَلْ مِنْ سَمْنٍ؟’ قَالَ أَبُو طَلْحَةَ: ’وَكَانَ فِي الْعُكَّةِ شَيْء.’ فَجَاءَ بِهَا، فَجَعَلَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَأَبُو طَلْحَةَ يَعْصِرَانِهَا حَتَّى خَرَجَ شَيْءٌ، فَمَسَحَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِهِ سَبَّابَتَهُ، ثُمَّ مَسَحَ الْقُرْصَ فَانْتَفَخَ، وَقَالَ:’بِسْمِ اللَّهِ.’ فَانْتَفَخَ الْقُرْصُ، فَلَمْ يَزَلْ يَصْنَعُ ذَلِكَ وَالْقُرْصُ يَنْتَفِخُ حَتَّى رَأَيْتُ الْقُرْصَ فِي الْجَفْنَةِ يَتَمَيَّعُ، فَقَالَ: ’ادْعُ عَشْرَةً مِنْ أَصْحَابِي.’ فَدَعَوْتُ لَهُ عَشْرَةً، قَالَ: فَوَضَعَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَدَهُ فِي وَسَطِ الْقُرْصِ، وَقَالَ: ’كُلُوا بِسْمِ اللَّهِ.’ فَأَكَلُوا حَوَالَيِ الْقُرْصِ حَتَّى شَبِعُوا. ثُمَّ قَالَ: ’ادْعُ لِي عَشْرَةً.’ فَلَمْ يَزَلْ يَدْعُو عَشْرَةً عَشْرَةً، يَأْكُلُونَ مِنْ ذَلِكَ الْقُرْصِ حَتَّى أَكَلَ مِنْهُ بَضْعَةٌ وَثَمَانُونَ مِنْ حَوَالَيِ الْقُرْصِ حَتَّى شَبِعُوا. وَإِنَّ وَسَطَ الْقُرْصِ حَيْثُ وَضَعَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَدَهُ كَمَا هُوَ."

Bize Ahmed b. Ali b. Müsennâ, ona Hüdbe b. Halid el-Kaysî,ona Mübârek b. Fadâle, ona da Bekr b. Abdullâh el-Müzenî ve Sâbit el-Bünânî, Enes İbn Mâlik'in şöyle anlattığını rivayet etmiştir:
"Ebû Talha, Allâh'ın Elçisi'ni (sav) aç bir halde gördü. Ümmü Süleym'e gelerek: 'Evde yiyecek bir şeyin var mı?' diye sordu. O da: 'Bir ölçek kadar arpa unundan başka bir şeyimiz yok.' cevabını verdi. Ebu Talha: 'Onu yoğur ve pişir; bakarsın Peygamber'i (sav) çağırırız; gelir bizde yer'. (Enes sözünü şöyle sürdürdü:) Ümmü Süleym hamuru yoğurdu ve ondan yuvarlak bir ekmek yaptı. Ebû Talha da bana dönerek: 'Git Peygamber'i (sav) çağır.' dedi. Ben de, Nebi'ye (sav) geldim. Yanında insanlar vardı -(hadisin ravilerinden Mübârek b. Fadâle: 'Sanıyorum (Hz. Peygamber'in yanında olanlar) seksen küsur kişiydi' demiştir.- O'na (sav): 'Ey Allâh'ın Elçisi, Ebû Talha sizi (yemeğe) davet ediyor.' dedim. Rasulullah (sav) arkadaşlarına dönerek: 'Ebû Talha'nın davetine buyrun' dedi. Bunu duyunca koşarak eve geldim ve Nebi'nin (sav) ashabuyla birlikte geldiğini Ebu Talha'ya haber verdim. -(Hadisin bu bölümünde ravilerden) Bekr şöyle dedi: 'Ebu Talha bunu duyunca enseme bir şaplak attı. 'Sâbit ise şöyle aktardı: Ebû Talha : 'Allâah'ın Elçisi (sav) benim evimde ne olup olmadığını benden daha iyi bilir.' dedi.- (Ravilerin) her İkisi de Enes İbn Mâlik'ten hadisin devamını şöyle aktardılar: Ebû Talha Hz. Peygamber'i (sav) karşıladı ve ona: 'Ey Allah'ın Elçisi, bizde bir somun (yuvarlak yassı) ekmekten başka bir şey yok. Seni öyle aç görünce, Ümmü Süleym'e söyledim; şu yuvarlak ekmeği yaptı.' dedi. Allah Elçisi (sav) ekmeği getirtti ve bir tepsi istedi. Ekmeği tepsiye koyup: 'Hiç yağ var mı?' diye sordu. Ebû Talha: 'Yağ tulumunda biraz olacaktı' dedi ve gidip getirdi. Hz. Peygamber (sav) ve Ebû Talha tulumu sıkarak içinden bir miktar çıkmasını sağladılar. Peygamber (sav) işaret parmağıyla yağı alıp ekmeğe sürdü. Bunun üzerine ekmek kabarmaya başladı. 'Bismillâh' deyince ekmek bir miktar daha kabardı. Hz. Peygamber aynı işi birkaç tez daha tekrarladı. Sonunda ekmeğin tepsiye sığmayacak hale geldiğini gördüm. Hz. Peygamber: 'Ashabımdan on kişi çağır' buyurdu. Gidip on kişi çağırdım. Peygamber (sav.) elini ekmek somununun ortasına koyarak: 'Allâh adıyla yiyin' buyurdu. Onlar da ekmeğin kenarından doğru yediler ve sonunda doydular. Sonra Hz. Peygamber (sav) yine: 'Bana on kişi daha çağır' buyurdu. Böyle onar onar çağırarak sonunda seksen küsur kişi doyuncaya kadar ekmeğin kenarlarından yediler. Rasulullah'ın (sav)'in elini üzerine koyduğu ekmeğin ortası ise, ilk haliyle öylece duruyordu."

---

• İbn Hibban Sahih-i İbn Hibban Et'ime 5285, 12/92