حَدَّثَنَا عَلِىٌّ قَالَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ حَدَّثَنَا الزُّهْرِىُّ عَنْ حُمَيْدِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ: "أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم أَبْصَرَ نُخَامَةً فِى قِبْلَةِ الْمَسْجِدِ فَحَكَّهَا بِحَصَاةٍ ، ثُمَّ نَهَى أَنْ يَبْزُقَ الرَّجُلُ بَيْنَ يَدَيْهِ أَوْ عَنْ يَمِينِهِ ، وَلَكِنْ عَنْ يَسَارِهِ أَوْ تَحْتَ قَدَمِهِ الْيُسْرَى." وَعَنِ الزُّهْرِىِّ سَمِعَ حُمَيْدًا عَنْ أَبِى سَعِيدٍ نَحْوَهُ .

Bize Ali, ona Süfyan, ona Zührî, ona Humeyd b. Abdurrahman, ona da Ebu Said şöyle rivayet etmiştir: "Nebi (sav) mescidin kıble tarafında bir balgam gördü. Onu bir çakıl taşı ile kazıdı. Ardından kişinin önüne veya sağına tükürmesini yasakladı. Bunu soluna veya sol ayağının altına yapması gerektiğini belirtti." Ayrıca Zührî, Humeyd'den Ebu Said kanalıyla bu (hadisin manası)na yakın bir hadis rivayet etmiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Salât 36, 1/278

حَدَّثَنَا الْقَعْنَبِىُّ حَدَّثَنَا أَبُو مَوْدُودٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى حَدْرَدٍ الأَسْلَمِىِّ سَمِعْتُ أَبَا هُرَيْرَةَ يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "مَنْ دَخَلَ هَذَا الْمَسْجِدَ فَبَزَقَ فِيهِ أَوْ تَنَخَّمَ فَلْيَحْفِرْ فَلْيَدْفِنْهُ فَإِنْ لَمْ يَفْعَلْ فَلْيَبْزُقْ فِى ثَوْبِهِ ثُمَّ لْيَخْرُجْ بِهِ."

Bize Ka'neb, ona Ebu Mevdûd, ona Abdurrahman b. Ebu Hadred el-Eslemî, ona da Ebu Hureyre'nin rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Her kim bu mescide girip de tükürür yahut balgam çıkarırsa (toprağı) eşip onu gömsün. Eğer bunu yapmıyorsa elbisesine tükürsün, ardından çıkarıp dışarı atsın."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salât 22, /118

حَدَّثَنَا مُسْلِمُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ قَالَ حَدَّثَنَا هِشَامٌ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ أَنَسٍ قَالَ قَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم " إِنَّ أَحَدَكُمْ إِذَا صَلَّى يُنَاجِى رَبَّهُ فَلاَ يَتْفِلَنَّ عَنْ يَمِينِهِ ، وَلَكِنْ تَحْتَ قَدَمِهِ الْيُسْرَى " . وَقَالَ سَعِيدٌ عَنْ قَتَادَةَ لاَ يَتْفِلُ قُدَّامَهُ أَوْ بَيْنَ يَدَيْهِ ، وَلَكِنْ عَنْ يَسَارِهِ أَوْ تَحْتَ قَدَمَيْهِ . وَقَالَ شُعْبَةُ لاَ يَبْزُقُ بَيْنَ يَدَيْهِ وَلاَ عَنْ يَمِينِهِ ، وَلَكِنْ عَنْ يَسَارِهِ أَوْ تَحْتَ قَدَمِهِ . وَقَالَ حُمَيْدٌ عَنْ أَنَسٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم " لاَ يَبْزُقْ فِى الْقِبْلَةِ وَلاَ عَنْ يَمِينِهِ ، وَلَكِنْ عَنْ يَسَارِهِ أَوْ تَحْتَ قَدَمِهِ " .

Bize Müslim b. İbrahim, ona Hişâm, ona Katâde, ona da Enes'in söylediğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Sizden biriniz namazda iken Rabbine münacatta bulunur (seslenir). Bundan dolayı sakın sağ tarafınıza tükürmeyin. (Mecbur kalırsa) sol ayağının altına (tükürsün)." Said, Katâde'den naklen 'Ön tarafına veya önüne tükürmesin ama sol tarafına ya da (sol) ayağının altına tükürsün' demiştir. Şube, 'Önüne de tükürmez, sağına da tükürmez. Ama sol tarafına ya da (sol) ayağının altına tükürebilir' demiştir. Bu hadisi Humeyd, Enes'ten o da, Nebi'den (sav) şu şekilde nakletmiştir: "(Biriniz namazda iken) sakın kıble tarafına ve sağına tükürmesin. Ancak sol tarafına yahut ayağının altına (tükürsün)."

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Said b. Ebu Arube arasında inkita vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Mevâkîtu's-Salât 8, 1/300

حَدَّثَنَا مُسْلِمُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ قَالَ حَدَّثَنَا هِشَامٌ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ أَنَسٍ قَالَ قَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم " إِنَّ أَحَدَكُمْ إِذَا صَلَّى يُنَاجِى رَبَّهُ فَلاَ يَتْفِلَنَّ عَنْ يَمِينِهِ ، وَلَكِنْ تَحْتَ قَدَمِهِ الْيُسْرَى" . وَقَالَ سَعِيدٌ عَنْ قَتَادَةَ لاَ يَتْفِلُ قُدَّامَهُ أَوْ بَيْنَ يَدَيْهِ ، وَلَكِنْ عَنْ يَسَارِهِ أَوْ تَحْتَ قَدَمَيْهِ . وَقَالَ شُعْبَةُ لاَ يَبْزُقُ بَيْنَ يَدَيْهِ وَلاَ عَنْ يَمِينِهِ ، وَلَكِنْ عَنْ يَسَارِهِ أَوْ تَحْتَ قَدَمِهِ . وَقَالَ حُمَيْدٌ عَنْ أَنَسٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم " لاَ يَبْزُقْ فِى الْقِبْلَةِ وَلاَ عَنْ يَمِينِهِ ، وَلَكِنْ عَنْ يَسَارِهِ أَوْ تَحْتَ قَدَمِهِ " .

Bize Müslim b. İbrahim, ona Hişâm, ona Katâde, ona da Enes'in söylediğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Sizden biriniz namazda iken Rabbine münacatta bulunur (seslenir). Bundan dolayı sakın sağ tarafınıza tükürmeyin. (Mecbur kalırsa) sol ayağının altına (tükürsün)." Said, Katâde'den naklen 'Ön tarafına veya önüne tükürmesin ama sol tarafına ya da (sol) ayağının altına tükürsün' demiştir. Şube, 'Önüne de tükürmez, sağına da tükürmez. Ama sol tarafına ya da (sol) ayağının altına tükürebilir' demiştir. Bu hadisi Humeyd, Enes'ten o da, Nebi'den (sav) şu şekilde nakletmiştir: "(Biriniz namazda iken) sakın kıble tarafına ve sağına tükürmesin. Ancak sol tarafına yahut ayağının altına (tükürsün)."

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Şube b. Haccac arasında inkita vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Mevâkîtu's-Salât 8, 1/300

حَدَّثَنَا مُسْلِمُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ قَالَ حَدَّثَنَا هِشَامٌ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ أَنَسٍ قَالَ قَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم " إِنَّ أَحَدَكُمْ إِذَا صَلَّى يُنَاجِى رَبَّهُ فَلاَ يَتْفِلَنَّ عَنْ يَمِينِهِ ، وَلَكِنْ تَحْتَ قَدَمِهِ الْيُسْرَى " . وَقَالَ سَعِيدٌ عَنْ قَتَادَةَ لاَ يَتْفِلُ قُدَّامَهُ أَوْ بَيْنَ يَدَيْهِ ، وَلَكِنْ عَنْ يَسَارِهِ أَوْ تَحْتَ قَدَمَيْهِ . وَقَالَ شُعْبَةُ لاَ يَبْزُقُ بَيْنَ يَدَيْهِ وَلاَ عَنْ يَمِينِهِ ، وَلَكِنْ عَنْ يَسَارِهِ أَوْ تَحْتَ قَدَمِهِ . وَقَالَ حُمَيْدٌ عَنْ أَنَسٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم " لاَ يَبْزُقْ فِى الْقِبْلَةِ وَلاَ عَنْ يَمِينِهِ ، وَلَكِنْ عَنْ يَسَارِهِ أَوْ تَحْتَ قَدَمِهِ " .

Bize Müslim b. İbrahim, ona Hişâm, ona Katâde, ona da Enes'in söylediğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Sizden biriniz namazda iken Rabbine münacatta bulunur (seslenir). Bundan dolayı sakın sağ tarafınıza tükürmeyin. (Mecbur kalırsa) sol ayağının altına (tükürsün)." Said, Katâde'den naklen 'Ön tarafına veya önüne tükürmesin ama sol tarafına ya da (sol) ayağının altına tükürsün' demiştir. Şube, 'Önüne de tükürmez, sağına da tükürmez. Ama sol tarafına ya da (sol) ayağının altına tükürebilir' demiştir. Bu hadisi Humeyd, Enes'ten o da, Nebi'den (sav) şu şekilde nakletmiştir: "(Biriniz namazda iken) sakın kıble tarafına ve sağına tükürmesin. Ancak sol tarafına yahut ayağının altına (tükürsün)."

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Humeyd b. Ebu Humeyd arasında inkita vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Mevâkîtu's-Salât 8, 1/300

أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ عَنْ مُحَمَّدٍ قَالَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ قَالَ سَمِعْتُ الْقَاسِمَ بْنَ مِهْرَانَ يُحَدِّثُ عَنْ أَبِى رَافِعٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "إِذَا صَلَّى أَحَدُكُمْ فَلاَ يَبْزُقْ بَيْنَ يَدَيْهِ وَلاَ عَنْ يَمِينِهِ وَلَكِنْ عَنْ يَسَارِهِ أَوْ تَحْتَ قَدَمِهِ وَإِلاَّ ". فَبَزَقَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم هَكَذَا فِى ثَوْبِهِ وَدَلَكَهُ .

Bize Muhammed b. Beşşâr (el-Abdî), ona Muhammed (b. Cafer el-Hüzelî), ona Şube (b. Haccâc el-Atekî), ona Kasım b. Mihrân (el-Kaysî), ona da Ebu Hureyre'nin rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Sizden biriniz namaz kılarken ne ön ne de sağ tarafına tükürmesin. Mutlaka tükürmesi gerekiyorsa soluna veya ayağının altına tükürsün." Ebu Hureyre (ra) dedi ki: "Böyle yapamayacaksa da Hz. Peygamber'in (sav) yaptığı gibi yapsın. Hz. Peygamber (sav) bu şekilde elbisesinin içine tükürür (gibi yapmış) ve elbisesini ovalamıştı."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 193, /2106

حَدَّثَنَا مُسْلِمُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ قَالَ حَدَّثَنَا هِشَامٌ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ أَنَسٍ قَالَ قَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم: "إِنَّ أَحَدَكُمْ إِذَا صَلَّى يُنَاجِى رَبَّهُ فَلاَ يَتْفِلَنَّ عَنْ يَمِينِهِ ، وَلَكِنْ تَحْتَ قَدَمِهِ الْيُسْرَى." وَقَالَ سَعِيدٌ عَنْ قَتَادَةَ لاَ يَتْفِلُ قُدَّامَهُ أَوْ بَيْنَ يَدَيْهِ ، وَلَكِنْ عَنْ يَسَارِهِ أَوْ تَحْتَ قَدَمَيْهِ. وَقَالَ شُعْبَةُ لاَ يَبْزُقُ بَيْنَ يَدَيْهِ وَلاَ عَنْ يَمِينِهِ ، وَلَكِنْ عَنْ يَسَارِهِ أَوْ تَحْتَ قَدَمِهِ . وَقَالَ حُمَيْدٌ عَنْ أَنَسٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم "لاَ يَبْزُقْ فِى الْقِبْلَةِ وَلاَ عَنْ يَمِينِهِ ، وَلَكِنْ عَنْ يَسَارِهِ أَوْ تَحْتَ قَدَمِهِ."

Bize Müslim b. İbrahim, ona Hişâm, ona Katâde, ona da Enes'in söylediğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Sizden biriniz namazda iken Rabbine münacatta bulunur (seslenir). Bundan dolayı sakın sağ tarafınıza tükürmeyin. (Mecbur kalırsa) sol ayağının altına (tükürsün)." Said, Katâde'den naklen 'Ön tarafına veya önüne tükürmesin ama sol tarafına ya da (sol) ayağının altına tükürsün' demiştir. Şube, 'Önüne de tükürmez, sağına da tükürmez. Ama sol tarafına ya da (sol) ayağının altına tükürebilir' demiştir. Bu hadisi Humeyd, Enes'ten o da, Nebi'den (sav) şu şekilde nakletmiştir: "(Biriniz namazda iken) sakın kıble tarafına ve sağına tükürmesin. Ancak sol tarafına yahut ayağının altına (tükürsün)."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Mevâkîtu's-Salât 8, 1/300

أَخْبَرَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ قَالَ حَدَّثَنَا عَائِذُ بْنُ حَبِيبٍ قَالَ حَدَّثَنَا حُمَيْدٌ الطَّوِيلُ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ: " رَأَى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم نُخَامَةً فِى قِبْلَةِ الْمَسْجِدِ فَغَضِبَ حَتَّى احْمَرَّ وَجْهُهُ فَقَامَتِ امْرَأَةٌ مِنَ الأَنْصَارِ فَحَكَّتْهَا وَجَعَلَتْ مَكَانَهَا خَلُوقًا فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مَا أَحْسَنَ هَذَا "

Bize İshak b. İbrahim, ona Aiz b. Habib, ona Humeyd et-Tavîl, ona da Enes b. Malik rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) Mescidin kıble duvarında tükürük gördü ve o kadar sinirlendi ki yüzü kıpkırmızı oldu. Ensardan bir kadın kalkarak tükürüğü kazıdı ve oraya güzel bir koku sürdü. Bunun üzerine Rasulullah (sav) de 'ne güzel oldu' buyurdu."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Mesâcid 35, /2134