حَدَّثَنِى مُحَمَّدٌ أَخْبَرَنَا عَبْدَةُ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ سَعِيدِ بْنِ أَبِى سَعِيدٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - قَالَ سُئِلَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم 'أَىُّ النَّاسِ أَكْرَمُ?' قَالَ: "أَكْرَمُهُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاهُمْ." قَالُوا: 'لَيْسَ عَنْ هَذَا نَسْأَلُكَ.' قَالَ: "فَأَكْرَمُ النَّاسِ يُوسُفُ نَبِىُّ اللَّهِ ابْنُ نَبِىِّ اللَّهِ ابْنِ نَبِىِّ اللَّهِ ابْنِ خَلِيلِ اللَّهِ." قَالُوا: 'لَيْسَ عَنْ هَذَا نَسْأَلُكَ.' قَالَ: "فَعَنْ مَعَادِنِ الْعَرَبِ تَسْأَلُونِى?" قَالُوا: 'نَعَمْ.' قَالَ: "فَخِيَارُكُمْ فِى الْجَاهِلِيَّةِ خِيَارُكُمْ فِى الإِسْلاَمِ إِذَا فَقِهُوا." [تَابَعَهُ أَبُو أُسَامَةَ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ.]

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Tefsîr 2, 2/202

وَحَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ وَزُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ قَالاَ حَدَّثَنَا جَرِيرٌ عَنِ الأَعْمَشِ بِهَذَا الإِسْنَادِ [عَنْ أَبِي صَالِحٍ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ] وَلَمْ يَذْكُرْ « رَأْسُ الْكُفْرِ قِبَلَ الْمَشْرِقِ » .

Bize Kuteybe b. Said ve Züheyr b. Harb, onlara Cerîr, ona da Ameş [ona Ebu Salih, ona Ebu Hüreyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre Rasulullah(sav) şöyle buyurmuştur:] isnadı ile nakilde bulunup "Küfrün başı doğu tarafındadır" ifadesini zikretmemiştir.

Açıklama: İsnadın tamamı için bk. M000190.

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 191, /50

وَحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى عَدِىٍّ ح وَحَدَّثَنِى بِشْرُ بْنُ خَالِدٍ حَدَّثَنَا مُحَمَّدٌ - يَعْنِى ابْنَ جَعْفَرٍ - قَالاَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنِ الأَعْمَشِ بِهَذَا الإِسْنَادِ [عَنْ أَبِي صَالِحٍ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ] . مِثْلَ حَدِيثِ جَرِيرٍ وَزَادَ « وَالْفَخْرُ وَالْخُيَلاَءُ فِى أَصْحَابِ الإِبِلِ وَالسَّكِينَةُ وَالْوَقَارُ فِى أَصْحَابِ الشَّاءِ » .

Bize Muhammed b. Müsennâ, ona İbn Ebu Adî; (T) Bize Bişr b. Hâlid, ona Muhammed b. Cafer, onlara Şu'be, ona da el-A'meş bu isnad ile Cerîr'in rivayetine (Ebu Sâlih, ona Ebu Hüreyre, o da Resulullah'tan (sav) nakilde bulunmuştur) benzer şekilde hadisi nakletmiş ve "Övünme ve büyüklenme deve sahiplerindedir. Sekinet ve vakâr da koyun sahiplerindedir" ilavesinde bulunmuştur.

Açıklama: Hadisin tam metni için M000189 numaralı hadise bakınız. İsnadın tamamı için bk. M000190.

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 192, /51

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى قَالَ قَرَأْتُ عَلَى مَالِكٍ عَنْ أَبِى الزِّنَادِ عَنِ الأَعْرَجِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ "رَأْسُ الْكُفْرِ نَحْوَ الْمَشْرِقِ وَالْفَخْرُ وَالْخُيَلاَءُ فِى أَهْلِ الْخَيْلِ وَالإِبِلِ الْفَدَّادِينَ أَهْلِ الْوَبَرِ وَالسَّكِينَةُ فِى أَهْلِ الْغَنَمِ."

Bize Yahya b. Yahya, ona kıraat yoluyla Malik, ona Ebu Zinad, ona el-A'rec, ona Ebu Hureyre (ra) rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Küfrün başı doğu tarafındadır. Kendini beğenme ve kibir at ve deve sahibi, yaygaracı bedevilerdedir. Vakar ise koyun sahiplerindedir."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 185, /50

وَحَدَّثَنِى حَرْمَلَةُ بْنُ يَحْيَى أَخْبَرَنَا ابْنُ وَهْبٍ قَالَ أَخْبَرَنِى يُونُسُ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ قَالَ أَخْبَرَنِى أَبُو سَلَمَةَ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ أَنَّ أَبَا هُرَيْرَةَ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ "الْفَخْرُ وَالْخُيَلاَءُ فِى الْفَدَّادِينَ أَهْلِ الْوَبَرِ وَالسَّكِينَةُ فِى أَهْلِ الْغَنَمِ."

Bana Harmele b. Yahya, ona İbn Vehb, ona Yunus, ona İbn Şihab, ona Ebu Seleme b. Abdurrahman, ona da Ebu Hureyre'nin rivayet ettiğiine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Kibir ve böbürlenme deve ve sığır sahibi yaygaracı bedevilerde, vakar ve sükûnet ise davar sahiplerindedir."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 187, /50

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى وَمُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ - وَاللَّفْظُ لاِبْنِ الْمُثَنَّى - قَالاَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ أَخْبَرَنَا شُعْبَةُ سَمِعْتُ قَتَادَةَ يُحَدِّثُ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "إِنَّ الأَنْصَارَ كَرِشِى وَعَيْبَتِى وَإِنَّ النَّاسَ سَيَكْثُرُونَ وَيَقِلُّونَ فَاقْبَلُوا مِنْ مُحْسِنِهِمْ وَاعْفُوا عَنْ مُسِيئِهِمْ."

Bize Muhammed b. Müsenna ve Muhammed b. Beşşâr, o ikisine Muhammed b. Cafer, ona Şube, ona Katade, ona da Enes b. Malik'in rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: "Ensar benim sırdaşım ve yakın dostlarımdır. İnsanlar çoğalacak, ensar ise azalacaktır. Siz onların iyilerini kabul edin, kötülerini de görmezden gelin."

• Müslim Sahîh-i Müslim Fedâilü's-sahâbe 6420, /1045

وَحَدَّثَنِى يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ وَقُتَيْبَةُ وَابْنُ حُجْرٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ جَعْفَرٍ - قَالَ ابْنُ أَيُّوبَ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ - قَالَ أَخْبَرَنِى الْعَلاَءُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « الإِيمَانُ يَمَانٍ وَالْكُفْرُ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالسَّكِينَةُ فِى أَهْلِ الْغَنَمِ وَالْفَخْرُ وَالرِّيَاءُ فِى الْفَدَّادِينَ أَهْلِ الْخَيْلِ وَالْوَبَرِ » .

Bize Yahya b. Eyyûb, Kuteybe ve İbn Hucr, onlara İsmail b. Cafer, ona Alâ', ona babası (Abdurrahman b. Yakub), ona da Ebu Hüreyre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "İman, Yemen(dedir). Küfür, doğu tarafındadır. Sükûnet, koyun çobanlarındadır. Riya da at ve deve sahipleri olup yaygara ile sürülerini güden çobanlardadır."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 186, /50

وَحَدَّثَنِى يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ وَقُتَيْبَةُ وَابْنُ حُجْرٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ جَعْفَرٍ - قَالَ ابْنُ أَيُّوبَ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ - قَالَ أَخْبَرَنِى الْعَلاَءُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: " الإِيمَانُ يَمَانٍ وَالْكُفْرُ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالسَّكِينَةُ فِى أَهْلِ الْغَنَمِ وَالْفَخْرُ وَالرِّيَاءُ فِى الْفَدَّادِينَ أَهْلِ الْخَيْلِ وَالْوَبَرِ " .

Bize Yahya b. Eyyûb, Kuteybe ve İbn Hucr, onlara İsmail b. Cafer, ona Alâ', ona babası (Abdurrahman b. Yakub), ona da Ebu Hüreyre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "İman, Yemen(dedir). Küfür, doğu tarafındadır. Sükûnet, koyun çobanlarındadır. Riya da at ve deve sahipleri olup yaygara ile sürülerini güden çobanlardadır."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 186, /50

وَحَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ وَزُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ قَالاَ حَدَّثَنَا جَرِيرٌ عَنِ الأَعْمَشِ بِهَذَا الإِسْنَادِ [عَنْ أَبِي صَالِحٍ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ] وَلَمْ يَذْكُرْ "رَأْسُ الْكُفْرِ قِبَلَ الْمَشْرِقِ."

Açıklama: İsnadın tamamı için bk. M000190.

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 191, /50

وَحَدَّثَنِى يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ وَقُتَيْبَةُ وَابْنُ حُجْرٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ جَعْفَرٍ - قَالَ ابْنُ أَيُّوبَ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ - قَالَ أَخْبَرَنِى الْعَلاَءُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ "الإِيمَانُ يَمَانٍ وَالْكُفْرُ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالسَّكِينَةُ فِى أَهْلِ الْغَنَمِ وَالْفَخْرُ وَالرِّيَاءُ فِى الْفَدَّادِينَ أَهْلِ الْخَيْلِ وَالْوَبَرِ."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 186, /50