حَدَّثَنَا عَبْدَانُ قَالَ أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ قَالَ أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ سَالِمِ بْنِ أَبِى الْجَعْدِ عَنْ كُرَيْبٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ عَنْ مَيْمُونَةَ قَالَتْ سَتَرْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم وَهُوَ يَغْتَسِلُ مِنَ الْجَنَابَةِ ، فَغَسَلَ يَدَيْهِ ثُمَّ صَبَّ بِيَمِينِهِ عَلَى شِمَالِهِ ، فَغَسَلَ فَرْجَهُ ، وَمَا أَصَابَهُ ، ثُمَّ مَسَحَ بِيَدِهِ عَلَى الْحَائِطِ أَوِ الأَرْضِ ، ثُمَّ تَوَضَّأَ وُضُوءَهُ لِلصَّلاَةِ ، غَيْرَ رِجْلَيْهِ ، ثُمَّ أَفَاضَ عَلَى جَسَدِهِ الْمَاءَ ، ثُمَّ تَنَحَّى فَغَسَلَ قَدَمَيْهِ . تَابَعَهُ أَبُو عَوَانَةَ وَابْنُ فُضَيْلٍ فِى السَّتْرِ .

Bize Abdân, ona Abdullah, ona Süfyân, ona A'meş, ona Salim b. Ebu Ca'd , ona Küreyb, ona İbn Abbas, ona da Meymûne (r.anha) şöyle söylemiştir: Nebi (sav) cünüplükten dolayı gusül abdesti alırken ben kendisini perdeledim. Rasulullah (sav) önce ellerini yıkadı, sonra sağ eliyle sol eline su döküp avret mahallini ve oraya değen necaseti yıkadı. Sonra elini duvara veya toprağa sürttü. Sonra namaz abdesti gibi abdest aldı. Ancak ayaklarını yıkamadı. Sonra vücuduna tepeden tırnağa su döktü. Sonra kenara çekilip ayaklarını yıkadı. Bu hadisi A'meş'ten rivayet etmekte Ebu Avâne ile İbn Fudayl Süfyan'a mütâbaat etmiştir. Her ikisinin mütâbaatı perdeleme kelimesinde olmuştur.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Vazzah b. Abdullah arasında inkita vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Güsl 21, 1/251

حَدَّثَنَا عَبْدَانُ قَالَ أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ قَالَ أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ سَالِمِ بْنِ أَبِى الْجَعْدِ عَنْ كُرَيْبٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ عَنْ مَيْمُونَةَ قَالَتْ سَتَرْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم وَهُوَ يَغْتَسِلُ مِنَ الْجَنَابَةِ ، فَغَسَلَ يَدَيْهِ ثُمَّ صَبَّ بِيَمِينِهِ عَلَى شِمَالِهِ ، فَغَسَلَ فَرْجَهُ ، وَمَا أَصَابَهُ ، ثُمَّ مَسَحَ بِيَدِهِ عَلَى الْحَائِطِ أَوِ الأَرْضِ ، ثُمَّ تَوَضَّأَ وُضُوءَهُ لِلصَّلاَةِ ، غَيْرَ رِجْلَيْهِ ، ثُمَّ أَفَاضَ عَلَى جَسَدِهِ الْمَاءَ ، ثُمَّ تَنَحَّى فَغَسَلَ قَدَمَيْهِ . تَابَعَهُ أَبُو عَوَانَةَ وَابْنُ فُضَيْلٍ فِى السَّتْرِ .

Bize Abdân, ona Abdullah, ona Süfyân, ona A'meş, ona Salim b. Ebu Ca'd , ona Küreyb, ona İbn Abbas, ona da Meymûne (r.anha) şöyle söylemiştir: Nebi (sav) cünüplükten dolayı gusül abdesti alırken ben kendisini perdeledim. Rasulullah (sav) önce ellerini yıkadı, sonra sağ eliyle sol eline su döküp avret mahallini ve oraya değen necaseti yıkadı. Sonra elini duvara veya toprağa sürttü. Sonra namaz abdesti gibi abdest aldı. Ancak ayaklarını yıkamadı. Sonra vücuduna tepeden tırnağa su döktü. Sonra kenara çekilip ayaklarını yıkadı. Bu hadisi A'meş'ten rivayet etmekte Ebu Avâne ile İbn Fudayl Süfyan'a mütâbaat etmiştir. Her ikisinin mütâbaatı perdeleme kelimesinde olmuştur.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Muhammed b. Fudayl arasında inkita vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Güsl 21, 1/251

حَدَّثَنَا عَبْدَانُ قَالَ أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ قَالَ أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ سَالِمِ بْنِ أَبِى الْجَعْدِ عَنْ كُرَيْبٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ عَنْ مَيْمُونَةَ قَالَتْ: سَتَرْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم وَهُوَ يَغْتَسِلُ مِنَ الْجَنَابَةِ ، فَغَسَلَ يَدَيْهِ ثُمَّ صَبَّ بِيَمِينِهِ عَلَى شِمَالِهِ ، فَغَسَلَ فَرْجَهُ ، وَمَا أَصَابَهُ ، ثُمَّ مَسَحَ بِيَدِهِ عَلَى الْحَائِطِ أَوِ الأَرْضِ ، ثُمَّ تَوَضَّأَ وُضُوءَهُ لِلصَّلاَةِ ، غَيْرَ رِجْلَيْهِ ، ثُمَّ أَفَاضَ عَلَى جَسَدِهِ الْمَاءَ ، ثُمَّ تَنَحَّى فَغَسَلَ قَدَمَيْهِ. تَابَعَهُ أَبُو عَوَانَةَ وَابْنُ فُضَيْلٍ فِى السَّتْرِ .

Bize Abdân, ona Abdullah, ona Süfyân, ona A'meş, ona Salim b. Ebu Ca'd , ona Küreyb, ona İbn Abbas, ona da Meymûne (r.anha) şöyle söylemiştir: Nebi (sav) cünüplükten dolayı gusül abdesti alırken ben kendisini perdeledim. Rasulullah (sav) önce ellerini yıkadı, sonra sağ eliyle sol eline su döküp avret mahallini ve oraya değen necaseti yıkadı. Sonra elini duvara veya toprağa sürttü. Sonra namaz abdesti gibi abdest aldı. Ancak ayaklarını yıkamadı. Sonra vücuduna tepeden tırnağa su döktü. Sonra kenara çekilip ayaklarını yıkadı. Bu hadisi A'meş'ten rivayet etmekte Ebu Avâne ile İbn Fudayl Süfyan'a mütâbaat etmiştir. Her ikisinin mütâbaatı perdeleme kelimesinde olmuştur.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Güsl 21, 1/251

أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ حَفْصِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ حَدَّثَنِى أَبِى قَالَ حَدَّثَنِى إِبْرَاهِيمُ عَنْ مُوسَى بْنِ عُقْبَةَ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ سُلَيْمٍ عَنْ عَطَاءِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « بَيْنَمَا أَيُّوبُ عَلَيْهِ الصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ يَغْتَسِلُ عُرْيَانًا خَرَّ عَلَيْهِ جَرَادٌ مِنْ ذَهَبٍ فَجَعَلَ يَحْثِى فِى ثَوْبِهِ قَالَ فَنَادَاهُ رَبُّهُ عَزَّ وَجَلَّ يَا أَيُّوبُ أَلَمْ أَكُنْ أَغْنَيْتُكَ قَالَ بَلَى يَا رَبِّ وَلَكِنْ لاَ غِنَى بِى عَنْ بَرَكَاتِكَ » .

Bize Ahmed b. Hafs b. Abdullah, ona babası, ona İbrahim, ona Musa b. Ukbe, ona Safvan b. Süleym, ona Ata b. Yesar, ona da Ebu Hureyre'den (ra) rivayet edildiğine göre, Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Eyyûb (as) çıplak olarak yıkandığı sırada üzerine altından çekir­geler düştü. Eyyûb (as), onları toplayıp elbisesinin içine doldurmaya başlayınca, Rabbi ona “Yâ Eyyûb! Ben seni bu gördüklerine ihtiyaç duymayacak şekilde zengin kılmadım mı?” diye seslendi. Eyyûb (as) da “evet, izzetine yemin ederim ki, beni zengin kıldın, fakat ben senin lütfettiğin bereketten uzak duramam” dedi."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Güsl ve't-teyemmüm 7, /2112

حَدَّثَنَا هَنَّادٌ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ سَالِمِ بْنِ أَبِى الْجَعْدِ عَنْ كُرَيْبٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ عَنْ خَالَتِهِ مَيْمُونَةَ قَالَتْ: "وَضَعْتُ لِلنَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم غُسْلاً فَاغْتَسَلَ مِنَ الْجَنَابَةِ: فَأَكْفَأَ الإِنَاءَ بِشِمَالِهِ عَلَى يَمِينِهِ، فَغَسَلَ كَفَّيْهِ. ثُمَّ أَدْخَلَ يَدَهُ فِى الإِنَاءِ، فَأَفَاضَ عَلَى فَرْجِهِ، ثُمَّ دَلَكَ بِيَدِهِ الْحَائِطَ أَوِ الأَرْضَ. ثُمَّ مَضْمَضَ وَاسْتَنْشَقَ، وَغَسَلَ وَجْهَهُ، وَذِرَاعَيْهِ. ثُمَّ أَفَاضَ عَلَى رَأْسِهِ ثَلاَثًا. ثُمَّ أَفَاضَ عَلَى سَائِرِ جَسَدِهِ. ثُمَّ تَنَحَّى فَغَسَلَ رِجْلَيْهِ." [قَالَ أَبُو عِيسَى: هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ. وَفِى الْبَابِ عَنْ أُمِّ سَلَمَةَ، وَجَابِرٍ، وَأَبِى سَعِيدٍ، وَجُبَيْرِ بْنِ مُطْعِمٍ، وَأَبِى هُرَيْرَةَ.]

Bize Hennâd (b. Serî), ona Veki' (b. Cerrâh), ona A'meş (Süleyman b. Mihrân), ona Salim b. Ebu Ca'd, ona Küreyb (b. Ebu Müslim), ona da (Abdullah) b. Abbas, teyzesi Meymûne'nin (bt. Hâris) şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Rasulullah'a (sav) gusül abdesti alması için su hazırladım. Cünüplükten dolayı şöyle gusül abdesti aldı: Önce sol eliyle su kabını eğerek sağ eline su döktü ve ellerini yıkadı. Ardından elini su kabına daldırdı ve (avucuyla aldığı suyu) avret yerine döktü, (elleriyle ovaladıktan) sonra elini duvara yahut toprağa sürttü (böylece ellerini temizledi). Sonra ağzına ve burnuna su verdi, yüzünü ve kollarını yıkadı. Başına üç sefer su döktü, ardında ntüm vücuduna su döktü (ve tüm vücudunu temizledi). En sonunda da kenara çekilerek ayaklarını yıkadı." [Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: Bu, hasen-sahih bir hadistir. Bu konuda Ümmü Seleme, Cabir, Ebu Said, Cübeyr b. Mut'im ve Ebu Hureyre'den de hadis rivayet edilmiştir.]

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Tahâret 76, 1/173

حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى عُمَرَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ: "كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم إِذَا أَرَادَ أَنْ يَغْتَسِلَ مِنَ الْجَنَابَةِ، بَدَأَ فَغَسَلَ يَدَيْهِ قَبْلَ أَنْ يُدْخِلَهُمَا الإِنَاءَ. ثُمَّ غَسَلَ فَرْجَهُ، وَيَتَوَضَّأُ وُضُوءَهُ لِلصَّلاَةِ، ثُمَّ يُشَرِّبُ شَعْرَهُ الْمَاءَ، ثُمَّ يَحْثِى عَلَى رَأْسِهِ ثَلاَثَ حَثَيَاتٍ." [قَالَ أَبُو عِيسَى: هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ. وَهُوَ الَّذِى اخْتَارَهُ أَهْلُ الْعِلْمِ فِى الْغُسْلِ مِنَ الْجَنَابَةِ؛ أَنَّهُ يَتَوَضَّأُ وُضُوءَهُ لِلصَّلاَةِ، ثُمَّ يُفْرِغُ عَلَى رَأْسِهِ ثَلاَثَ مَرَّاتٍ، ثُمَّ يُفِيضُ الْمَاءَ عَلَى سَائِرِ جَسَدِهِ، ثُمَّ يَغْسِلُ قَدَمَيْهِ. وَالْعَمَلُ عَلَى هَذَا عِنْدَ أَهْلِ الْعِلْمِ. وَقَالُوا، ’إِنِ انْغَمَسَ الْجُنُبُ فِى الْمَاءِ، وَلَمْ يَتَوَضَّأْ، أَجْزَأَهُ.’ وَهُوَ قَوْلُ الشَّافِعِىِّ، وَأَحْمَدَ، وَإِسْحَاقَ.]

Bize İbn Ebu Ömer, ona Süfyan b. Uyeyne, ona Hişam b. Urve, ona da babası (Urve b. Zübeyr), Aişe'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) cünüplük sebebiyle gusül abdesti alacağı zaman, ellerini su kabına sokmadan önce onları yıkar, sonra da avret mahallini yıkar ve namaz abdesti gibi abdest alırdı. Sonra su iyice saçlarının diplerine ulaşıncaya kadar başını yıkar, ardından başından aşağı üç kere avuç dolusu su dökerdi." [Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: Bu, hasen-sahih bir hadistir. Âlimlerin cünüplük sebebiyle yıkanma konusunda tercih ettikleri hadis budur. Buna göre, kişi namaz abdesti gibi abdest alır, sonra başına üç defa su döker, ardından da suyu tüm vücuduna ulaştırır. En sonunda da ayaklarını yıkar. İlim adamlarıbu hadise göre hüküm vermiş ve şöyle demişlerdir: 'Cünüp olan kişi, abdest almadan suya dalar çıkarsa, gusül olarak bu yeterlidir. Şâfi'î, Ahmed (b. Hanbel) ve İshak bu görüştedir.]

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Tahâret 76, 1/174

حَدَّثَنَا نَصْرُ بْنُ عَلِىٍّ حَدَّثَنَا الْحَارِثُ بْنُ وَجِيهٍ قَالَ حَدَّثَنَا مَالِكُ بْنُ دِينَارٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِيرِينَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "تَحْتَ كُلِّ شَعْرَةٍ، جَنَابَةٌ. فَاغْسِلُوا الشَّعَرَ، وَأَنْقُوا الْبَشَرَ." [قَالَ: وَفِى الْبَابِ عَنْ عَلِىٍّ، وَأَنَسٍ. قَالَ أَبُو عِيسَى: حَدِيثُ الْحَارِثِ بْنِ وَجِيهٍ، حَدِيثٌ غَرِيبٌ؛ لاَ نَعْرِفُهُ إِلاَّ مِنْ حَدِيثِهِ. وَهُوَ شَيْخٌ لَيْسَ بِذَاكَ؛ وَقَدْ رَوَى عَنْهُ غَيْرُ وَاحِدٍ مِنَ الأَئِمَّةِ. وَقَدْ تَفَرَّدَ بِهَذَا الْحَدِيثِ عَنْ مَالِكِ بْنِ دِينَارٍ. وَيُقَالُ الْحَارِثُ بْنُ وَجِيهٍ، وَيُقَالُ ابْنُ وَجْبَةَ.]

Bize Nasr b. Ali, ona Haris b. Vecîh, ona Malik b. Dinar, ona Muhammed b. Sirin, ona da Ebu Hureyre, Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Her kılın dibinde cünüplük bulunur. O halde saçınızı (iyice) yıkayın, cildinizi tertemiz yapın." [Tirmizî şöyle demiştir: Bu konuda Ali ve Enes'ten de hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: Hâris b. Vecîh'in bu hadisi, garîb'tir. Bu hadisi sadece onun rivayetiyle biliyoruz. O, 'şeyhun leyse bizâke (adalet açısından güvenilir olmakla birlikte hadis rivayeti konusunda fazla başarılı olmayan, hadis rivayetinde beklenen niteliklere tam anlamıyla sahip olmayan, orta seviyede)' bir ravidir; birden fazla hadis âlimi (yine de) ondan hadis rivayet etmiştir. Bu hadisi Malik b. Dinar'dan sadece o rivayet etmiştir. Hâris b Vecîh denildiği gibi İbn Vecbe olarak da anılır.]

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Tahâret 78, 1/178