حَدَّثَنَا الرَّبِيعُ بْنُ نَافِعٍ أَبُو تَوْبَةَ حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ - يَعْنِى ابْنَ عَمْرٍو الرَّقِّىَّ - عَنْ أَيُّوبَ عَنِ ابْنِ سِيرِينَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ : "أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم نَهَى عَنْ تَلَقِّى الْجَلَبِ فَإِنْ تَلَقَّاهُ مُتَلَقٍّ مُشْتَرٍ فَاشْتَرَاهُ فَصَاحِبُ السِّلْعَةِ بِالْخِيَارِ إِذَا وَرَدَتِ السُّوقَ." [قَالَ أَبُو عَلِىٍّ سَمِعْتُ أَبَا دَاوُدَ يَقُولُ قَالَ سُفْيَانُ لاَ يَبِعْ بَعْضُكُمْ عَلَى بَيْعِ بَعْضٍ أَنْ يَقُولَ إِنَّ عِنْدِى خَيْرًا مِنْهُ بِعَشْرَةٍ.]

Bize er-Rabî' b. Nâfî' Ebu Tevbe, ona Ubeydullah –yani İbn Amr er-Rakkî, ona Eyyüb, ona İbn Sirin, ona da Ebu Hureyre'nin rivayet ettiğine göre "Nebi (sav) mallarını satmak üzere şehre mal getirenlerin (şehir dışında) karşılanmalarını yasaklamıştır. Eğer biri , bu getirilen malı karşılayıp, onu satın alırsa, mal sahibi malı pazara geldiği takdirde muhayyerdir. (İsterse satışı feshedebilir.)" [Ebu Ali dedi ki: Ebû Davud'u şöyle derken dinledim: Süfyan dedi ki: Biriniz diğerinin satışı üzerine satış yapmasın buyruğu, bir kimsenin bende ona (liraya) daha iyisi vardır, demesidir.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud İcâre 45, /801

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ عَمْرِو بْنِ السَّرْحِ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم : "لاَ تَنَاجَشُوا."

Bize Ahmed b. Amr b. es-Serh, ona Süfyan, ona ez-Zührî, ona Saîd b. el-Müseyyeb, ona da Ebu Hureyre (ra), Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Satın almayacaksanız, müşteri kızıştırmak için fiat artırmayınız."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud İcâre 46, /801

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مَسْلَمَةَ عَنْ مَالِكٍ عَنْ أَبِى الزِّنَادِ عَنِ الأَعْرَجِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "لاَ تَلَقَّوُا الرُّكْبَانَ لِلْبَيْعِ وَلاَ يَبِعْ بَعْضُكُمْ عَلَى بَيْعِ بَعْضٍ وَلاَ تُصَرُّوا الإِبِلَ وَالْغَنَمَ فَمَنِ ابْتَاعَهَا بَعْدَ ذَلِكَ فَهُوَ بِخَيْرِ النَّظَرَيْنِ بَعْدَ أَنْ يَحْلِبَهَا فَإِنْ رَضِيَهَا أَمْسَكَهَا وَإِنْ سَخِطَهَا رَدَّهَا وَصَاعًا مِنْ تَمْرٍ."

Bize Abdullah b. Mesleme, ona Malik, ona Ebu Zinad, ona Arec, ona da Ebu Hureyre, Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğu rivayet etmiştir: "(Malı daha ucuza alarak fazlasına satmak için) Ticaret için gelen kervanları şehre girmeden yolda karşılamayınız. Birbirinizin satışı üzerine satışta bulunmayın. Deveyi ve koyunu sütlü görünsünler diye sağmayı terk edip sütünü memesinde bekletmeyin. Bu durumda olan bir hayvanı satın alan kimse, onu sağdıktan sonra şu iki durum arasında muhayyerdir: Aldığı mala mevcut haliyle razı olursa ona sahip olur, razı olmazsa hayvanı bir sa' (ölçek) hurma ile geri verir."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud İcâre 48, /802

وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الأَعْلَى ح وَحَدَّثَنِى مُحَمَّدُ بْنُ رَافِعٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ جَمِيعًا عَنْ مَعْمَرٍ عَنِ الزُّهْرِىِّ بِهَذَا الإِسْنَادِ (حَدَّثَنِى سَعِيدُ بْنُ الْمُسَيَّبِ أَنَّ أَبَا هُرَيْرَةَ). مِثْلَهُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "لاَ تَنَاجَشُوا وَلاَ يَبِعِ الْمَرْءُ عَلَى بَيْعِ أَخِيهِ وَلاَ يَبِعْ حَاضِرٌ لِبَادٍ وَلاَ يَخْطُبِ الْمَرْءُ عَلَى خِطْبَةِ أَخِيهِ وَلاَ تَسْأَلِ الْمَرْأَةُ طَلاَقَ الأُخْرَى لِتَكْتَفِئَ مَا فِى إِنَائِهَا " [غَيْرَ أَنَّ فِى حَدِيثِ مَعْمَرٍ "وَلاَ يَزِدِ الرَّجُلُ عَلَى بَيْعِ أَخِيهِ."]

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Abdüla’lâ; (T) Bize Muhammed b. Râfî', ona Abdürrezzak, o ikisine Mamer, ona ez-Zührî bu isnad ile rivayet etti. (Bana Saîd b. el-Müseyyeb’in rivayet ettiğine göre Ebu Hureyre dedi ki…) diyerek hadisi aynen rivayet etti. Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: "(Aldatmak düşüncesiyle) müşteri kızıştırmayın. Bir kişi kardeşinin (bitmek üzere olan) satışı üzerine (bozacak şekilde) satış yapmasın. Şehirli bir kimse köylü adına alışveriş yapmasın. Kişi kardeşinin talip olduğu (kıza) talip olmasın. Kadın kabındakini boşaltmak maksadıyla başkasının boşanmasını istemesin." [Şu kadar var ki hadisin Mamer tarafından yapılan rivayetinde; "bir kimse kardeşinin alışverişi üzerine artırma yapmasın" ibaresi de vardır.]

Açıklama: İsnadın tamamı için bk. M003459.

• Müslim Sahîh-i Müslim Nikah 3460, /565

وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الأَعْلَى ح وَحَدَّثَنِى مُحَمَّدُ بْنُ رَافِعٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ جَمِيعًا عَنْ مَعْمَرٍ عَنِ الزُّهْرِىِّ بِهَذَا الإِسْنَادِ (حَدَّثَنِى سَعِيدُ بْنُ الْمُسَيَّبِ أَنَّ أَبَا هُرَيْرَةَ) . مِثْلَهُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم " لاَ تَنَاجَشُوا وَلاَ يَبِعِ الْمَرْءُ عَلَى بَيْعِ أَخِيهِ وَلاَ يَبِعْ حَاضِرٌ لِبَادٍ وَلاَ يَخْطُبِ الْمَرْءُ عَلَى خِطْبَةِ أَخِيهِ وَلاَ تَسْأَلِ الْمَرْأَةُ طَلاَقَ الأُخْرَى لِتَكْتَفِئَ مَا فِى إِنَائِهَا "

Bize Ebu Bekr b. Ebu Şeybe, ona Abdüla’lâ rivayet etti; (T) Bana Muhammed b. Râfî, ona Abdürrezzak rivayet etti, her ikisine Ma’mer, ona ez-Zührî bu isnad ile rivayet etti. (Bana Saîd b. el-Müseyyeb’in rivayet ettiğine göre Ebu Hureyre dedi ki…) diyerek hadisi aynen rivayet etti. Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: "(Aldatmak düşüncesiyle) müşteri kızıştırmayın. Bir kişi kardeşinin (bitmek üzere olan) satışı üzerine (bozacak şekilde) satış yapmasın. Şehirli bir kimse köylü adına alış veriş yapmasın. Kişi kardeşinin talip olduğu (kıza) talip olmasın. Kadın kabındakini boşaltmak maksadıyla başkasının boşanmasını istemesin." [Şu kadar var ki hadisin Ma’mer tarafından yapılan rivayetinde: "Bir kimse kardeşinin alış verişi üzerine artırma yapmasın" ibaresi de vardır.]

Açıklama: İsnadın tamamı için bk. M003459.

• Müslim Sahîh-i Müslim Nikah 3460, /565

وَحَدَّثَنِى حَرْمَلَةُ بْنُ يَحْيَى أَخْبَرَنَا ابْنُ وَهْبٍ أَخْبَرَنِى يُونُسُ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ حَدَّثَنِى سَعِيدُ بْنُ الْمُسَيَّبِ أَنَّ أَبَا هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "لاَ تَنَاجَشُوا وَلاَ يَبِعِ الْمَرْءُ عَلَى بَيْعِ أَخِيهِ وَلاَ يَبِعْ حَاضِرٌ لِبَادٍ وَلاَ يَخْطُبِ الْمَرْءُ عَلَى خِطْبَةِ أَخِيهِ وَلاَ تَسْأَلِ الْمَرْأَةُ طَلاَقَ الأُخْرَى لِتَكْتَفِئَ مَا فِى إِنَائِهَا."

Bize Harmele b. Yahya, ona İbn Vehb, ona Yunus, ona İbn Şihab, ona Said b. el-Müseyyeb, ona Ebu Hureyre, Rasulullah'tan (sav) şöyle rivayet etmiştir: "(Kandırmak maksadıyla) müşteri kızıştırmayın. Kişi kardeşinin (bitmek üzere olan) satışı üzerine (bozacak şekilde) satış yapmasın. Şehirli, köylü adına satış yapmasın. Kişi kardeşinin talip olduğu (kıza) talip olmasın. Kadın da kabındakini boşaltmak maksadıyla başkasının boşanmasını istemesin."

• Müslim Sahîh-i Müslim Nikah 3459, /565

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ وَقُتَيْبَةُ وَابْنُ حُجْرٍ جَمِيعًا عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ جَعْفَرٍ - [قَالَ ابْنُ أَيُّوبَ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ] - أَخْبَرَنِى الْعَلاَءُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "لاَ يَسُمِ الْمُسْلِمُ عَلَى سَوْمِ أَخِيهِ وَلاَ يَخْطُبْ عَلَى خِطْبَتِهِ."

Bize Yahya b. Eyyûb, Kuteybe (b. Said) ve (Ali) İbn Hucr, onlara İsmail b. Cafer, [İbn Eyyûb "Haddesena İsmail (Bize İsmail nakletti)" demiştir] ona el-Alâ (b. Abdurrahman), ona babası (Abdurrahman b. Yakub), ona da Ebu Hureyre'nin rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir Müslüman, kardeşinin pazarlığı üzerine pazarlık yapmasın. Onun (müsbet/menfi henüz sonuçlanmamış) evlilik teklifi üzerine teklifte bulunmasın.

• Müslim Sahîh-i Müslim Nikah 3461, /565

وَحَدَّثَنِى عَمْرٌو النَّاقِدُ وَزُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ وَابْنُ أَبِى عُمَرَ قَالَ زُهَيْرٌ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَعِيدٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم " نَهَى أَنْ يَبِيعَ حَاضِرٌ لِبَادٍ أَوْ يَتَنَاجَشُوا أَوْ يَخْطُبَ الرَّجُلُ عَلَى خِطْبَةِ أَخِيهِ أَوْ يَبِيعَ عَلَى بَيْعِ أَخِيهِ وَلاَ تَسْأَلِ الْمَرْأَةُ طَلاَقَ أُخْتِهَا لِتَكْتَفِئَ مَا فِى إِنَائِهَا أَوْ مَا فِى صَحْفَتِهَا . زَادَ عَمْرٌو فِى رِوَايَتِهِ وَلاَ يَسُمِ الرَّجُلُ عَلَى سَوْمِ أَخِيهِ ".

Bana Amr en-Nâkıd, Züheyr b. Harb ve İbn Ebu Ömer rivayet etti. Züheyr kendisine Süfyan b. Uyeyne, ona ez-Zührî, ona Saîd, ona da Ebu Hureyre’nin rivayet ettiğine göre Nebi (sav), "şehirlinin köylü adına mal satmasını, yahut satıcıların müşteriyi kandırmak için fiyat kızıştırmalarını, ya da bir kimsenin kardeşinin talip olduğu bir kıza talip olmasını, yahut kardeşinin satışı üzerine satış yapmasını yasakladı. Bir kadın kabındakini ya da tabağındakini elde etmek amacıyla kardeşinin boşanmasını istemesin." [Ayrıca Amr rivayetinde şu fazlalığı da zikretmiştir: "Kişi kardeşinin pazarlığı üzerine pazarlık da yapmasın"]

• Müslim Sahîh-i Müslim Nikah 3458, /565

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ وَقُتَيْبَةُ وَابْنُ حُجْرٍ جَمِيعًا عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ جَعْفَرٍ - [قَالَ ابْنُ أَيُّوبَ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ] - أَخْبَرَنِى الْعَلاَءُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "لاَ يَسُمِ الْمُسْلِمُ عَلَى سَوْمِ أَخِيهِ وَلاَ يَخْطُبْ عَلَى خِطْبَتِهِ."

Bize Yahya b. Eyyûb, Kuteybe (b. Said) ve (Ali) İbn Hucr, onlara İsmail b. Cafer, [İbn Eyyûb "Haddesena İsmail (Bize İsmail nakletti)" demiştir] ona el-Alâ (b. Abdurrahman), ona babası (Abdurrahman b. Yakub), ona da Ebu Hureyre'nin rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir Müslüman, kardeşinin pazarlığı üzerine pazarlık yapmasın. Onun (müsbet/menfi henüz sonuçlanmamış) evlilik teklifi üzerine teklifte bulunmasın.

• Müslim Sahîh-i Müslim Nikah 3461, /565

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ وَقُتَيْبَةُ وَابْنُ حُجْرٍ جَمِيعًا عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ جَعْفَرٍ - [قَالَ ابْنُ أَيُّوبَ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ] - أَخْبَرَنِى الْعَلاَءُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "لاَ يَسُمِ الْمُسْلِمُ عَلَى سَوْمِ أَخِيهِ وَلاَ يَخْطُبْ عَلَى خِطْبَتِهِ."

• Müslim Sahîh-i Müslim Nikah 3461, /565