حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا مَالِكُ بْنُ أَنَسٍ عَنْ أَبِى الزُّبَيْرِ عَنْ جَابِرٍ قَالَ نَحَرْنَا مَعَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم عَامَ الْحُدَيْبِيَةِ الْبَقَرَةَ عَنْ سَبْعَةٍ وَالْبَدَنَةَ عَنْ سَبْعَةٍ . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنِ ابْنِ عُمَرَ وَأَبِى هُرَيْرَةَ وَعَائِشَةَ وَابْنِ عَبَّاسٍ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ جَابِرٍ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . وَالْعَمَلُ عَلَى هَذَا عِنْدَ أَهْلِ الْعِلْمِ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَغَيْرِهِمْ. يَرَوْنَ الْجَزُورَ عَنْ سَبْعَةٍ وَالْبَقَرَةَ عَنْ سَبْعَةٍ . وَهُوَ قَوْلُ سُفْيَانَ الثَّوْرِىِّ وَالشَّافِعِىِّ وَأَحْمَدَ . وَرُوِىَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم أَنَّ الْبَقَرَةَ عَنْ سَبْعَةٍ وَالْجَزُورَ عَنْ عَشَرَةٍ . وَهُوَ قَوْلُ إِسْحَاقَ وَاحْتَجَّ بِهَذَا الْحَدِيثِ . وَحَدِيثُ ابْنِ عَبَّاسٍ إِنَّمَا نَعْرِفُهُ مِنْ وَجْهٍ وَاحِدٍ .

Bize Kuteybe, ona Malik b. Enes, ona Ebu Zübeyr, ona da Cabir b. Abdullah (ra) rivayet etmiş ve şöyle demiştir: "Hudeybiye yılında Rasulullah'la (sav) birlikte kurban olarak bir deveyi yedi kişi adına, bir sığırı da yedi kişi adına kestik." [Tirmizi der ki: Bu konuda (Abdullah) b. Ömer, Ebu Hureyre, Hz. Âişe ve (Abdulla) b. Abbas'tan da (r. anhüm) rivayet bulunmaktadır. Ebu İsa (Tirmizi) der ki: Cabir'in (ra) rivayet ettiği hadis, hasen sahih bir hadistir. Hz. Peygamber'in ashabından olan ilim ehli ve diğer bazı ilim ehli nazarında uygulama, bu rivayete göredir; onlar devenin yedi, sığırın da yedi kişi adına kesilebileceğini düşünmektedirler. Bu görüş Süfyan es-Sevrî, Şafiî ve Amed b. Hanbel'in de içtihadıdır. (Abdullah) b. Abbas'tan (ra), Hz. Peygamber'in (sav); sığırın yedi, devenin de on kişi adına kesilebileceği rivayet edilmiştir. Bu da İshak'ın içtihadıdır ve o, bu hadisi delil almaktadır. Fakat (Abdullah) b. Abbas'tan (ra) rivayet edilen hadisi sadece tek bir yoldan bilebiliyoruz.]

Açıklama: Bahsi geçen garib rivayet için bkz. T000905 numaralı hadis.

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Hac 66, 3/248

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ حَدَّثَنَا مَالِكٌ ح وَحَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى - وَاللَّفْظُ لَهُ - قَالَ قَرَأْتُ عَلَى مَالِكٍ عَنْ أَبِى الزُّبَيْرِ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ "نَحَرْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَامَ الْحُدَيْبِيَةِ الْبَدَنَةَ عَنْ سَبْعَةٍ وَالْبَقَرَةَ عَنْ سَبْعَةٍ."

Bize Kuteybe b. Said, ona Malik (b. Enes); T Bize Yahya b. Yahya -ki lafızlar ona aittir-, ona Ebu Zübeyr, ona da Cabir b. Abdullah (ra) rivayet etmiş ve şöyle demiştir: "Hudeybiye yılında Rasulullah'la (sav) birlikte kurban olarak bir deveyi yedi kişi adına ve bir sığırı da yedi kişi adına kestik."

• Müslim Sahîh-i Müslim Hac, 3185, /525

حَدَّثَنِى يَحْيَى عَنْ مَالِكٍ عَنْ أَبِى الزُّبَيْرِ الْمَكِّىِّ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ أَنَّهُ قَالَ نَحَرْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَامَ الْحُدَيْبِيَةِ الْبَدَنَةَ عَنْ سَبْعَةٍ وَالْبَقَرَةَ عَنْ سَبْعَةٍ .

Bana Yahya, ona Malik (b. Enes), ona Ebu Zübeyr el-Mekkî, ona da Cabir b. Abdullah (ra) rivayet etmiş ve şöyle demiştir: "Hudeybiye yılında Rasulullah'la (sav) birlikte kurban olarak bir deveyi yedi kişi adına ve bir sığırı da yedi kişi adına kestik."

• İmam Mâlik Muvatta' Dahâyâ 1039, 1/173

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ حَدَّثَنَا مَالِكٌ ح وَحَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى - وَاللَّفْظُ لَهُ - قَالَ قَرَأْتُ عَلَى مَالِكٍ عَنْ أَبِى الزُّبَيْرِ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ نَحَرْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَامَ الْحُدَيْبِيَةِ الْبَدَنَةَ عَنْ سَبْعَةٍ وَالْبَقَرَةَ عَنْ سَبْعَةٍ .

Bize Kuteybe b. Said, ona Malik (b. Enes); T Bize Yahya b. Yahya -ki lafızlar ona aittir-, ona Ebu Zübeyr, ona da Cabir b. Abdullah (ra) rivayet etmiş ve şöyle demiştir: "Hudeybiye yılında Rasulullah'la (sav) birlikte kurban olarak bir deveyi yedi kişi adına ve bir sığırı da yedi kişi adına kestik."

• Müslim Sahîh-i Müslim Hac, 3185, /525

حَدَّثَنَا الْحُسَيْنُ بْنُ حُرَيْثٍ وَغَيْرُ وَاحِدٍ قَالُوا حَدَّثَنَا الْفَضْلُ بْنُ مُوسَى عَنْ حُسَيْنِ بْنِ وَاقِدٍ عَنْ عِلْبَاءَ بْنِ أَحْمَرَ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ كُنَّا مَعَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فِى سَفَرٍ . فَحَضَرَ الأَضْحَى فَاشْتَرَكْنَا فِى الْبَقَرَةِ سَبْعَةً وَفِى الْجَزُورِ عَشَرَةً . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ غَرِيبٌ. وَهُوَ حَدِيثُ حُسَيْنِ بْنِ وَاقِدٍ .

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Hac 66, 3/249

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ حَنْبَلٍ حَدَّثَنَا هُشَيْمٌ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْمَلِكِ عَنْ عَطَاءٍ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ "كُنَّا نَتَمَتَّعُ فِى عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم نَذْبَحُ الْبَقَرَةَ عَنْ سَبْعَةٍ وَالْجَزُورَ عَنْ سَبْعَةٍ نَشْتَرِكُ فِيهَا."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Dahâyâ 7, /653

حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ حَدَّثَنَا حَمَّادٌ عَنْ قَيْسٍ عَنْ عَطَاءٍ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ "الْبَقَرَةُ عَنْ سَبْعَةٍ وَالْجَزُورُ عَنْ سَبْعَةٍ."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Dahâyâ 7, /653

- أَخْبَرَنَا يَعْلَى حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ أَبِى الزُّبَيْرِ عَنْ جَابِرٍ قَالَ : نَحَرْنَا يَوْمَ الْحُدَيْبِيَةِ سَبْعِينَ بَدَنَةً ، الْبَدَنَةُ عَنْ سَبْعَةٍ ، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« اشْتَرِكُوا فِى الْهَدْىِ ».

• Dârimî Sünen-i Dârimî Edâhî 5, 2/1244

حَدَّثَنَا الْقَعْنَبِىُّ عَنْ مَالِكٍ عَنْ أَبِى الزُّبَيْرِ الْمَكِّىِّ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ أَنَّهُ قَالَ "نَحَرْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِالْحُدَيْبِيَةِ الْبَدَنَةَ عَنْ سَبْعَةٍ وَالْبَقَرَةَ عَنْ سَبْعَةٍ."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Dahâyâ 7, /653