Açıklama: Taşlara dokunmaktan kastedilen, secde mahallini el ile düzenlemektir (Mübârekfûrî, Tuhfetü'l-ahvezî, II, 319).
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11859, T000379
Hadis:
حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْمَخْزُومِىُّ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ أَبِى الأَحْوَصِ عَنْ أَبِى ذَرٍّ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « إِذَا قَامَ أَحَدُكُمْ إِلَى الصَّلاَةِ فَلاَ يَمْسَحِ الْحَصَى فَإِنَّ الرَّحْمَةَ تُوَاجِهُهُ » . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ مُعَيْقِيبٍ وَعَلِىِّ بْنِ أَبِى طَالِبٍ وَحُذَيْفَةَ وَجَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ أَبِى ذَرٍّ حَدِيثٌ حَسَنٌ . وَقَدْ رُوِىَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم أَنَّهُ كَرِهَ الْمَسْحَ فِى الصَّلاَةِ. وَقَالَ « إِنْ كُنْتَ لاَ بُدَّ فَاعِلاً فَمَرَّةً وَاحِدَةً » . كَأَنَّهُ رُوِىَ عَنْهُ رُخْصَةٌ فِى الْمَرَّةِ الْوَاحِدَةِ . وَالْعَمَلُ عَلَى هَذَا عِنْدَ أَهْلِ الْعِلْمِ .
Tercemesi:
Bize Said b. Abdurrahman el-Mahzûmî, ona Süfyân b. Uyeyne, ona ez-Zührî, ona Ebu Ahvas, ona da Ebu Zer, Hz. Peygamber (sav)'in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
Sizden biri namaz kıldığında (secde mahallindeki) taşlara dokunup (yeri düzlemekle meşgul olmasın). Zira rahmet, ona yönelip (kuşatmıştır).
Bu konuda Mu'aykib, Ali b. Ebu Tâlib, Huzeyfe ve Câbir b. Abdullah'tan hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa şöyle demiştir: Ebu Zer hadisi, hasen bir hadistir. Nebî (sav)'den rivayet edildiğine göre o, namazda (secde mahallindeki taşlara) dokunup (meşgul olmayı) kerih görmüştür ve ''eğer mutlaka yapman gerekiyorsa bir kere yapmakla yetin'' buyurmuştur. İlim ehli nezdinde amel, buna göredir.
Açıklama:
Taşlara dokunmaktan kastedilen, secde mahallini el ile düzenlemektir (Mübârekfûrî, Tuhfetü'l-ahvezî, II, 319).
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 162, 2/219
Senetler:
1. Ebu Zer el-Ğıfârî (Cündüb b. Abdullah b. Cünade)
2. Ebu Ahves Mevla Benü Leys (Ebu Ahves)
3. Ebu Bekir Muhammed b. Şihab ez-Zührî (Muhammed b. Müslim b. Ubeydullah b. Abdullah b. Şihab)
4. Ebu Muhammed Süfyan b. Uyeyne el-Hilâlî (Süfyân b. Uyeyne b. Meymûn)
5. Ebu Ubeydullah İbn Ebu Said Said b. Abdurrahman el-Kuraşi (Said b. Abdurrahman b. Hassan)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Namaz, Namazda disiplin
Namaz, namazda iken yapılan hareketler
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11524, T000303
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ الْقَطَّانُ حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ أَخْبَرَنِى سَعِيدُ بْنُ أَبِى سَعِيدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم دَخَلَ الْمَسْجِدَ فَدَخَلَ رَجُلٌ فَصَلَّى ثُمَّ جَاءَ فَسَلَّمَ عَلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَرَدَّ عَلَيْهِ السَّلاَمَ فَقَالَ « ارْجِعْ فَصَلِّ فَإِنَّكَ لَمْ تُصَلِّ » . فَرَجَعَ الرَّجُلُ فَصَلَّى كَمَا كَانَ صَلَّى ثُمَّ جَاءَ إِلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَسَلَّمَ عَلَيْهِ فَرَدَّ عَلَيْهِ السَّلاَمَ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « ارْجِعْ فَصَلِّ فَإِنَّكَ لَمْ تُصَلِّ » . حَتَّى فَعَلَ ذَلِكَ ثَلاَثَ مِرَارٍ فَقَالَ لَهُ الرَّجُلُ وَالَّذِى بَعَثَكَ بِالْحَقِّ مَا أُحْسِنُ غَيْرَ هَذَا فَعَلِّمْنِى . فَقَالَ « إِذَا قُمْتَ إِلَى الصَّلاَةِ فَكَبِّرْ ثُمَّ اقْرَأْ بِمَا تَيَسَّرَ مَعَكَ مِنَ الْقُرْآنِ ثُمَّ ارْكَعْ حَتَّى تَطْمَئِنَّ رَاكِعًا ثُمَّ ارْفَعْ حَتَّى تَعْتَدِلَ قَائِمًا ثُمَّ اسْجُدْ حَتَّى تَطْمَئِنَّ سَاجِدًا ثُمَّ ارْفَعْ حَتَّى تَطْمَئِنَّ جَالِسًا وَافْعَلْ ذَلِكَ فِى صَلاَتِكَ كُلِّهَا » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . قَالَ وَقَدْ رَوَى ابْنُ نُمَيْرٍ هَذَا الْحَدِيثَ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ عَنْ سَعِيدٍ الْمَقْبُرِىِّ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ وَلَمْ يَذْكُرْ فِيهِ -عَنْ أَبِيهِ- عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ . وَرِوَايَةُ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ أَصَحُّ . وَسَعِيدٌ الْمَقْبُرِىُّ قَدْ سَمِعَ مِنْ أَبِى هُرَيْرَةَ وَرَوَى عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ. وَأَبُو سَعِيدٍ الْمَقْبُرِىُّ اسْمُهُ كَيْسَانُ. وَسَعِيدٌ الْمَقْبُرِىُّ يُكْنَى أَبَا سَعْدٍ. وَكَيْسَانُ عَبْدٌ كَانَ مُكَاتَبًا لِبَعْضِهِمْ .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Beşşar, ona Yahya b. Said el-Kattan, ona Ubeydullah b. Ömer, ona Said b. Ebu Said, ona babası (Keysan el-Makburi), ona da Ebu Hureyre şöyle rivayet etmiştir:
Rasulullah (sav), mescide girdi. (Derken) bir adam da mescide girdi ve namaz kıldı. Sonra gelip Nebi (sav)'ye selam verdi. Hz. Peygamber (sav) de selamı aldı ve ''dön, namaz kıl; zira sen namaz kılmadın'' buyurdu. Adam dönüp (daha önce) kıldığı gibi namaz kıldı. Ardından, (tekrar) Nebi (sav)'ye geldi, ona selam verdi, Rasulullah (sav) da selamı alıp ''dön, namaz kıl; çünkü sen namaz kılmadın'' buyurdu. Ta ki bunu üç kez yaptı. (Nihayet) adam, ona, ''seni hak ile gönderene yemin olsun ki, bundan daha iyisini yapamam. Bana öğret!'' dedi. Hz. Peygamber (sav), ''namaz kılacağın zaman tekbir getir, sonra Kur'an'dan kolay gelen (ayetleri) oku. Ardından epeyice mutmain olana dek rüku yap. Akabinde kalkıp itidal üzere ayakta durana dek (o şekilde bekle). Daha sonra epeyice mutmain olana dek secde et. Sonra kalkıp (yine) epeyice mutmain olana kadar otur. Bunu namazının tüm (rekatlarında) yap.
Ebu İsa şöyle demiştir: Bu, hasen-sahih bir hadistir. Bu hadisi İbn Nümeyr, Ubeydullah b. Ömer'den, o Said el-Makburi'den, o da Ebu Hureyre'den rivayet edip (senette Said'in) babası (Keysan'ı) zikretmemiştir. Yahya b. Said'in, Ubeydullah b. Ömer'den rivayeti daha sahihtir (esahh). Said el-Makburi, Ebu Hureyre'den hadis işitmiş, babası vasıtasıyla Ebu Hureyre'den de rivayette bulunmuştur. Ebu Said el-Makburi'nin ismi Keysân'dır. Said el-Makburî Ebu Sa'd diye künyelenir. Keysan, bazı kimselerin mükateb bir kölesi idi.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 110, 2/103
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebu Said Keysan el-Makburî (Keysan Ebu Said)
3. Ebu Sa'd Said b. Ebu Said el-Makburî (Said b. Keysan)
4. Ubeydullah b. Ömer el-Adevî (Ubeydullah b. Ömer b. Hafs b. Asım b. Ömer b. Hattab)
5. Ebu Said Yahya b. Said el-Kattan (Yahya b. Said b. Ferruh)
6. Muhammed b. Beşşâr el-Abdî (Muhammed b. Beşşâr b. Osman)
Konular:
Hz. Peygamber, namaz kılış şekli
KTB, NAMAZ,
Namaz, iade edilmesi
Namaz, Namazda disiplin
Namaz, ta'dil-i erkâna riayet
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11860, T000380
Hadis:
حَدَّثَنَا الْحُسَيْنُ بْنُ حُرَيْثٍ حَدَّثَنَا الْوَلِيدُ بْنُ مُسْلِمٍ عَنِ الأَوْزَاعِىِّ عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِى كَثِيرٍ قَالَ حَدَّثَنِى أَبُو سَلَمَةَ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ مُعَيْقِيبٍ قَالَ سَأَلْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَنْ مَسْحِ الْحَصَى فِى الصَّلاَةِ فَقَالَ « إِنْ كُنْتَ لاَ بُدَّ فَاعِلاً فَمَرَّةً وَاحِدَةً » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ .
Tercemesi:
Bize Hüseyin b. Hureys, ona Velid b. Müslim, ona el-Evzâ'î, ona Yahya b. Ebu Kesîr, ona Ebu Seleme b. Abdurrahman, ona da Mu'aykib şöyle rivayet etmiştir:
Rasulullah (sav)'a namazda (secde mahallindeki) taşları temizlemeyi sordum. O (sav), ''illa yapacaksan bir kere yap'' buyurdu.
Ebu İsa şöyle demiştir: Bu, hasen-sahih bir hadistir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 162, 2/220
Senetler:
1. Muaykîb b. Ebu Fatma ed-Devsi (Muaykîb b. Ebu Fatma)
2. Ebu Seleme b. Abdurrahman ez-Zuhrî (Abdullah b. Abdurrahman b. Avf b. Abduavf)
3. Ebu Nasr Yahya b. Ebu Kesir et-Tâî (Yahya b. Salih b. Mütevekkil)
4. Ebu Amr Abdurrahman b. Amr el-Evzaî (Abdurrahman b. Amr b. Yahmed)
5. Ebu Abbas Velid b. Müslim el-Kuraşî (Velid b. Müslim)
6. Ebu Ammar Hüseyin b. Hureys el-Huzaî (Hüseyin b. Hureys b. Hasan b. Sabit)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Namaz, Namazda disiplin
Namaz, namazda iken yapılan hareketler
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11960, İM001060
Hadis:
حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ نُمَيْرٍ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ عَنْ سَعِيدِ بْنِ أَبِى سَعِيدٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَجُلاً دَخَلَ الْمَسْجِدَ فَصَلَّى وَرَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فِى نَاحِيَةٍ مِنَ الْمَسْجِدِ فَجَاءَ فَسَلَّمَ فَقَالَ « وَعَلَيْكَ فَارْجِعْ فَصَلِّ فَإِنَّكَ لَمْ تُصَلِّ » . فَرَجَعَ فَصَلَّى ثُمَّ جَاءَ فَسَلَّمَ عَلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ « وَعَلَيْكَ فَارْجِعْ فَصَلِّ فَإِنَّكَ لَمْ تُصَلِّ بَعْدُ » . قَالَ فِى الثَّالِثَةَ فَعَلِّمْنِى يَا رَسُولَ اللَّهِ . قَالَ « إِذَا قُمْتَ إِلَى الصَّلاَةِ فَأَسْبِغِ الْوُضُوءَ ثُمَّ اسْتَقْبِلِ الْقِبْلَةَ فَكَبِّرْ ثُمَّ اقْرَأْ مَا تَيَسَّرَ مَعَكَ مِنَ الْقُرْآنِ ثُمَّ ارْكَعْ حَتَّى تَطْمَئِنَّ رَاكِعًا ثُمَّ ارْفَعْ حَتَّى تَطْمَئِنَّ قَائِمًا ثُمَّ اسْجُدْ حَتَّى تَطْمَئِنَّ سَاجِدًا ثُمَّ ارْفَعْ رَأْسَكَ حَتَّى تَسْتَوِىَ قَاعِدًا ثُمَّ افْعَلْ ذَلِكَ فِى صَلاَتِكَ كُلِّهَا » .
Tercemesi:
Bize Ebu Bekr b. Ebu Şeybe, ona Abdullah b. Numeyr, ona Ubeydullah b. Ömer, ona Said b. Ebu Said, ona da Ebu Hureyre’nin rivayet ettiğine göre bir adam Mescide girip namaz kıldı. Rasulullah (sav) da Mescidin bir tarafında idi. Adam (yanına) gelip selam verdi. Allah Rasulü: “Sana da selam olsun, haydi geri dön ve namaz kıl, çünkü sen namaz kılmadın” buyurdu. Adam geri dönüp namaz kıldıktan sonra gelip Nebi’ye (sav) selam verdi. Allah Rasulü: “Sana da selam olsun, haydi dön ve namaz kıl, çünkü sen henüz namaz kılmadın” buyurdu. Üçüncü defasında ise adam: O halde bana öğret, ey Allah’ın Rasulü deyince, şöyle buyurdu: “Namaz kılmak üzere kalktığın vakit iyice abdest al, sonra kıbleye dön, tekbir getir, sonra Kur’ân’dan bildiğin kolayına gelen bir bölüm oku, sonra eklemlerin rükû halinde iken yerli yerine oturuncaya kadar rükûa var, sonra eklemlerin yerlerini alıncaya kadar rükûdan kalk, sonra secde halinde iken eklemlerin yerli yerine gelinceye kadar secde yap, sonra başını, oturarak doğrultuncaya kadar kaldır, sonra aynı şeyi namazının tamamında yap.”
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, İkâmetu's-salât ve's-sünnetü fîhâ 72, /172
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebu Sa'd Said b. Ebu Said el-Makburî (Said b. Keysan)
3. Ubeydullah b. Ömer el-Adevî (Ubeydullah b. Ömer b. Hafs b. Asım b. Ömer b. Hattab)
4. Ebu Hişam Abdullah b. Nümeyr el-Hemdânî (Abdullah b. Nümeyr b. Abdullah b. Ebu Hayye)
5. Ebu Bekir İbn Ebu Şeybe el-Absî (Abdullah b. Muhammed b. İbrahim b. Osman)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Namaz, eda keyfiyeti/kılınış şekli
Namaz, Namazda disiplin
Namaz, Namazda huşû'
Namaz, ta'dil-i erkâna riayet
Öneri Formu
Hadis Id, No:
270616, İM001027-2
Hadis:
حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ عَمَّارٍ وَمُحَمَّدُ بْنُ الصَّبَّاحِ قَالاَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ أَبِى الأَحْوَصِ اللَّيْثِىِّ عَنْ أَبِى ذَرٍّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « إِذَا قَامَ أَحَدُكُمْ إِلَى الصَّلاَةِ فَإِنَّ الرَّحْمَةَ تُوَاجِهُهُ فَلاَ يَمْسَحْ بِالْحَصَى » .
Tercemesi:
Bize Hişam b. Ammâr ve Muhammed b. es-Sabbâh, onlara Süfyan b. Uyeyne, ona ez-Zührî, ona Ebu’l Ahvas el-Leysî, ona da Ebu Zer’in şöyle dediğini rivayet etmiştir: Rasulullah (sav): “Biriniz namaza durduğu zaman, şüphesiz rahmet onun karşısında bulunur. Bu sebeple (secde yerindeki) çakılları düzeltmeye kalkışmasın” buyurdu.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, İkâmetu's-salât ve's-sünnetü fîhâ 62, /168
Senetler:
1. Ebu Zer el-Ğıfârî (Cündüb b. Abdullah b. Cünade)
2. Ebu Ahves Mevla Benü Leys (Ebu Ahves)
3. Ebu Bekir Muhammed b. Şihab ez-Zührî (Muhammed b. Müslim b. Ubeydullah b. Abdullah b. Şihab)
4. Ebu Muhammed Süfyan b. Uyeyne el-Hilâlî (Süfyân b. Uyeyne b. Meymûn)
5. Hişam b. Ammar es-Sülemî (Hişam b. Ammar es-Sülemî)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Namaz, Namazda disiplin
Namaz, namazda iken yapılan hareketler
حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ حَكِيمٍ حَدَّثَنَا أَبُو قُتَيْبَةَ حَدَّثَنَا يُونُسُ بْنُ أَبِى إِسْحَاقَ وَإِسْرَائِيلُ بْنُ يُونُسَ عَنْ أَبِى إِسْحَاقَ عَنِ الْحَارِثِ عَنْ عَلِىٍّ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « لاَ تُفَقِّعْ أَصَابِعَكَ وَأَنْتَ فِى الصَّلاَةِ » .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
276258, İM000965-2
Hadis:
حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ حَكِيمٍ حَدَّثَنَا أَبُو قُتَيْبَةَ حَدَّثَنَا يُونُسُ بْنُ أَبِى إِسْحَاقَ وَإِسْرَائِيلُ بْنُ يُونُسَ عَنْ أَبِى إِسْحَاقَ عَنِ الْحَارِثِ عَنْ عَلِىٍّ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « لاَ تُفَقِّعْ أَصَابِعَكَ وَأَنْتَ فِى الصَّلاَةِ » .
Tercemesi:
Bize Yahya b. Hakîm, ona Ebu Kuteybe, ona Yunus b. Ebu İshak ve İsrail b. Yunus, ona Ebu İshak, ona el-Hâris, ona da Ali’nin rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav): “Namazda iken parmaklarını çıtlatma” buyurdu.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, İkâmetu's-salât ve's-sünnetü fîhâ 42, /160
Senetler:
1. Ebu Hasan Ali b. Ebu Talib el-Hâşimî (Ali b. Ebu Talib b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. Hâris b. Abdullah el-A'ver (Hâris b. Abdullah b. Ka'b b. Esed)
3. Ebu İshak es-Sebiî (Amr b. Abdullah b. Ubeyd)
4. Ebu İsrail Yunus b. Ebu İshak es-Sebî'î (Yunus b. Amr b. Abdullah)
5. Ebu Kuteybe Selm b. Kuteybe (Selm b. Kuteybe)
6. Ebu Said Yahya b. Hakim el-Mukavvim (Yahya b. Hakim b. Yezid)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Namaz, Namazda disiplin
Namaz, namazda iken yapılan hareketler
Öneri Formu
Hadis Id, No:
281598, M000980-2
Hadis:
حَدَّثَنَا حَسَنُ بْنُ الرَّبِيعِ وَأَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ قَالاَ حَدَّثَنَا أَبُو الأَحْوَصِ ح وَحَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ حَدَّثَنَا أَبُو عَوَانَةَ بِهَذَا الإِسْنَادِ نَحْوَهُ .
Tercemesi:
Bize Hasan b. er-Rabi‘ ve Ebu Bekr b. Ebu Şeybe, onlara Ebu’l-Ahvas rivayet etti; (T) Yine Bize Kuteybe b. Said, ona da Ebu Avane bu isnâd ile hadisi buna yakın olarak rivayet etti.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, Salât 980, /183
Senetler:
1. Numan b. Beşir el-Ensârî (Numan b. Beşir b. Sa'd b. Sa'lebe)
2. Simak b. Harb ez-Zühlî (Simak b. Harb b. Evs b. Halid)
3. Ebu Ahvas Sellâm b. Süleym el-Hanefî (Sellâm b. Süleym)
4. Ebu Bekir İbn Ebu Şeybe el-Absî (Abdullah b. Muhammed b. İbrahim b. Osman)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Namaz, kılınış şekli/nasıl kılınacağı
Namaz, namaz
Namaz, Namazda disiplin
Namaz, saf tutma ve düzeni
Namaz, saf tutmanın önemi
Öneri Formu
Hadis Id, No:
281599, M000980-3
Hadis:
حَدَّثَنَا حَسَنُ بْنُ الرَّبِيعِ وَأَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ قَالاَ حَدَّثَنَا أَبُو الأَحْوَصِ ح وَحَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ حَدَّثَنَا أَبُو عَوَانَةَ بِهَذَا الإِسْنَادِ نَحْوَهُ .
Tercemesi:
Bize Hasan b. er-Rabi‘ ve Ebu Bekr b. Ebu Şeybe, onlara Ebu’l-Ahvas rivayet etti; (T) Yine Bize Kuteybe b. Said, ona da Ebu Avane bu isnâd ile hadisi buna yakın olarak rivayet etti.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, Salât 980, /183
Senetler:
1. Numan b. Beşir el-Ensârî (Numan b. Beşir b. Sa'd b. Sa'lebe)
2. Simak b. Harb ez-Zühlî (Simak b. Harb b. Evs b. Halid)
3. Ebu Ahvas Sellâm b. Süleym el-Hanefî (Sellâm b. Süleym)
4. Hasan b. Rabi' el-Burani (Hasan b. Rabi b. Süleyman)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Namaz, kılınış şekli/nasıl kılınacağı
Namaz, namaz
Namaz, Namazda disiplin
Namaz, saf tutma ve düzeni
Namaz, saf tutmanın önemi
Öneri Formu
Hadis Id, No:
281613, M001110-2
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا أَبُو خَالِدٍ - يَعْنِى الأَحْمَرَ - عَنْ حُسَيْنٍ الْمُعَلِّمِ ح قَالَ وَحَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ - وَاللَّفْظُ لَهُ - قَالَ أَخْبَرَنَا عِيسَى بْنُ يُونُسَ حَدَّثَنَا حُسَيْنٌ الْمُعَلِّمُ عَنْ بُدَيْلِ بْنِ مَيْسَرَةَ عَنْ أَبِى الْجَوْزَاءِ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَسْتَفْتِحُ الصَّلاَةَ بِالتَّكْبِيرِ وَالْقِرَاءَةَ بِـ ( الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ ) وَكَانَ إِذَا رَكَعَ لَمْ يُشْخِصْ رَأْسَهُ وَلَمْ يُصَوِّبْهُ وَلِكَنْ بَيْنَ ذَلِكَ وَكَانَ إِذَا رَفَعَ رَأْسَهُ مِنَ الرُّكُوعِ لَمْ يَسْجُدْ حَتَّى يَسْتَوِىَ قَائِمًا وَكَانَ إِذَا رَفَعَ رَأْسَهُ مِنَ السَّجْدَةِ لَمْ يَسْجُدْ حَتَّى يَسْتَوِىَ جَالِسًا وَكَانَ يَقُولُ فِى كُلِّ رَكْعَتَيْنِ التَّحِيَّةَ وَكَانَ يَفْرِشُ رِجْلَهُ الْيُسْرَى وَيَنْصِبُ رِجْلَهُ الْيُمْنَى وَكَانَ يَنْهَى عَنْ عُقْبَةِ الشَّيْطَانِ وَيَنْهَى أَنْ يَفْتَرِشَ الرَّجُلُ ذِرَاعَيْهِ افْتِرَاشَ السَّبُعِ وَكَانَ يَخْتِمُ الصَّلاَةَ بِالتَّسْلِيمِ . وَفِى رِوَايَةِ ابْنِ نُمَيْرٍ عَنْ أَبِى خَالِدٍ وَكَانَ يَنْهَى عَنْ عَقِبِ الشَّيْطَانِ .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Abdullah b. Numeyr, ona Ebu Halid – yani el-Ahmer-, ona Hüseyin el-Muallim rivayet etmiştir; (T) (Müslim) dedi ki: Yine Bize İshak b. İbrahim – lafız ona ait olmak üzere- rivayetle dedi ki: Bize İsa b. Yunus, ona Hüseyin el-Muallim, ona Budeyl b. Meysere, ona Ebu’l-Cevzâ, ona da Âişe’nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: Rasulullah (sav) namaza tekbir alarak ve: “Elhamdu lillahi rabbi’l-âlemin”i (Fatiha suresini) okuyarak başlardı. Rükûa vardığı zaman başını ne yukarıya doğru kaldırır ne de aşağı indirirdi, ikisi arasında tutardı. Başını rükûdan kaldırdığı zaman ayakta dimdik doğruluncaya kadar secdeye varmazdı. Başını secdeden kaldırdığı zaman da iyice oturmadan tekrar secdeye varmazdı. Her iki rekâtın sonunda tahiyyâtı okur, sol ayağını yere yatırır, sağ ayağını dikerdi. Ayrıca şeytan oturuşunu ve kişinin kollarını yırtıcı hayvanlar gibi yere yayarak oturmasını da yasaklardı. Namazını da selâm vererek bitirirdi.
İbn Numeyr’in Ebu Halid’den naklettiği rivayetinde ise: “O, şeytan oturuşunu yasaklardı” ibaresindeki “ukbe” kelimesini “akib” diye telaffuz etmiştir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, Salât 1110, /202
Senetler:
1. Ümmü Abdullah Aişe bt. Ebu Bekir es-Sıddîk (Aişe bt. Abdullah b. Osman b. Âmir)
2. Ebu Cevzâ Evs b. Abdullah er-Rib'î (Evs b. Abdullah b. Halid)
3. Büdeyl b. Meysere el-Ukaylî (Büdeyl b. Meysere)
4. Hüseyin b. Zekvan el-Muallim (Hüseyin b. Zekvan)
5. Ebu Halid Süleyman b. Hayyan el-Caferî (Süleyman b. Hayyan)
6. Ebu Abdurrahman Muhammed b. Numeyr el-Hemdânî el-Hârifî (Muhammed b. Abdullah b. Numeyr el-Hemedânî)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Namaz, Namazda disiplin
Namaz, Namazda rukû'
Namaz, ta'dil-i erkâna riayet
حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ حُجْرٍ أَخْبَرَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ عَلِىِّ بْنِ يَحْيَى بْنِ خَلاَّدِ بْنِ رَافِعٍ الزُّرَقِىِّ عن أبيه عَنْ جَدِّهِ عَنْ رِفَاعَةَ بْنِ رَافِعٍ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بَيْنَمَا هُوَ جَالِسٌ فِى الْمَسْجِدِ يَوْمًا قَالَ رِفَاعَةُ وَنَحْنُ مَعَهُ إِذْ جَاءَهُ رَجُلٌ كَالْبَدَوِىِّ فَصَلَّى فَأَخَفَّ صَلاَتَهُ ثُمَّ انْصَرَفَ فَسَلَّمَ عَلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم « وَعَلَيْكَ فَارْجِعْ فَصَلِّ فَإِنَّكَ لَمْ تُصَلِّ » . فَرَجَعَ فَصَلَّى ثُمَّ جَاءَ فَسَلَّمَ عَلَيْهِ فَقَالَ « وَعَلَيْكَ فَارْجِعْ فَصَلِّ فَإِنَّكَ لَمْ تُصَلِّ » . فَفَعَلَ ذَلِكَ مَرَّتَيْنِ أَوْ ثَلاَثًا كُلُّ ذَلِكَ يَأْتِى النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم فَيُسَلِّمُ عَلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَيَقُولُ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم « وَعَلَيْكَ فَارْجِعْ فَصَلِّ فَإِنَّكَ لَمْ تُصَلِّ » . فَخَافَ النَّاسُ وَكَبُرَ عَلَيْهِمْ أَنْ يَكُونَ مَنْ أَخَفَّ صَلاَتَهُ لَمْ يُصَلِّ فَقَالَ الرَّجُلُ فِى آخِرِ ذَلِكَ فَأَرِنِى وَعَلِّمْنِى فَإِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ أُصِيبُ وَأُخْطِئُ . فَقَالَ « أَجَلْ إِذَا قُمْتَ إِلَى الصَّلاَةِ فَتَوَضَّأْ كَمَا أَمَرَكَ اللَّهُ ثُمَّ تَشَهَّدْ وَأَقِمْ فَإِنْ كَانَ مَعَكَ قُرْآنٌ فَاقْرَأْ وَإِلاَّ فَاحْمَدِ اللَّهَ وَكَبِّرْهُ وَهَلِّلْهُ ثُمَّ ارْكَعْ فَاطْمَئِنَّ رَاكِعًا ثُمَّ اعْتَدِلْ قَائِمًا ثُمَّ اسْجُدْ فَاعْتَدِلْ سَاجِدًا ثُمَّ اجْلِسْ فَاطْمَئِنَّ جَالِسًا ثُمَّ قُمْ فَإِذَا فَعَلْتَ ذَلِكَ فَقَدْ تَمَّتْ صَلاَتُكَ وَإِنِ انْتَقَصْتَ مِنْهُ شَيْئًا انْتَقَصْتَ مِنْ صَلاَتِكَ » . قَالَ وَكَانَ هَذَا أَهْوَنَ عَلَيْهِمْ مِنَ الأَوَّلِ أَنَّهُ مَنِ انْتَقَصَ مِنْ ذَلِكَ شَيْئًا انْتَقَصَ مِنْ صَلاَتِهِ وَلَمْ تَذْهَبْ كُلُّهَا . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ وَعَمَّارِ بْنِ يَاسِرٍ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ رِفَاعَةَ بْنِ رَافِعٍ حَدِيثٌ حَسَنٌ . وَقَدْ رُوِىَ عَنْ رِفَاعَةَ هَذَا الْحَدِيثُ مِنْ غَيْرِ وَجْهٍ .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11523, T000302
Hadis:
حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ حُجْرٍ أَخْبَرَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ عَلِىِّ بْنِ يَحْيَى بْنِ خَلاَّدِ بْنِ رَافِعٍ الزُّرَقِىِّ عن أبيه عَنْ جَدِّهِ عَنْ رِفَاعَةَ بْنِ رَافِعٍ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بَيْنَمَا هُوَ جَالِسٌ فِى الْمَسْجِدِ يَوْمًا قَالَ رِفَاعَةُ وَنَحْنُ مَعَهُ إِذْ جَاءَهُ رَجُلٌ كَالْبَدَوِىِّ فَصَلَّى فَأَخَفَّ صَلاَتَهُ ثُمَّ انْصَرَفَ فَسَلَّمَ عَلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم « وَعَلَيْكَ فَارْجِعْ فَصَلِّ فَإِنَّكَ لَمْ تُصَلِّ » . فَرَجَعَ فَصَلَّى ثُمَّ جَاءَ فَسَلَّمَ عَلَيْهِ فَقَالَ « وَعَلَيْكَ فَارْجِعْ فَصَلِّ فَإِنَّكَ لَمْ تُصَلِّ » . فَفَعَلَ ذَلِكَ مَرَّتَيْنِ أَوْ ثَلاَثًا كُلُّ ذَلِكَ يَأْتِى النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم فَيُسَلِّمُ عَلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَيَقُولُ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم « وَعَلَيْكَ فَارْجِعْ فَصَلِّ فَإِنَّكَ لَمْ تُصَلِّ » . فَخَافَ النَّاسُ وَكَبُرَ عَلَيْهِمْ أَنْ يَكُونَ مَنْ أَخَفَّ صَلاَتَهُ لَمْ يُصَلِّ فَقَالَ الرَّجُلُ فِى آخِرِ ذَلِكَ فَأَرِنِى وَعَلِّمْنِى فَإِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ أُصِيبُ وَأُخْطِئُ . فَقَالَ « أَجَلْ إِذَا قُمْتَ إِلَى الصَّلاَةِ فَتَوَضَّأْ كَمَا أَمَرَكَ اللَّهُ ثُمَّ تَشَهَّدْ وَأَقِمْ فَإِنْ كَانَ مَعَكَ قُرْآنٌ فَاقْرَأْ وَإِلاَّ فَاحْمَدِ اللَّهَ وَكَبِّرْهُ وَهَلِّلْهُ ثُمَّ ارْكَعْ فَاطْمَئِنَّ رَاكِعًا ثُمَّ اعْتَدِلْ قَائِمًا ثُمَّ اسْجُدْ فَاعْتَدِلْ سَاجِدًا ثُمَّ اجْلِسْ فَاطْمَئِنَّ جَالِسًا ثُمَّ قُمْ فَإِذَا فَعَلْتَ ذَلِكَ فَقَدْ تَمَّتْ صَلاَتُكَ وَإِنِ انْتَقَصْتَ مِنْهُ شَيْئًا انْتَقَصْتَ مِنْ صَلاَتِكَ » . قَالَ وَكَانَ هَذَا أَهْوَنَ عَلَيْهِمْ مِنَ الأَوَّلِ أَنَّهُ مَنِ انْتَقَصَ مِنْ ذَلِكَ شَيْئًا انْتَقَصَ مِنْ صَلاَتِهِ وَلَمْ تَذْهَبْ كُلُّهَا . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ وَعَمَّارِ بْنِ يَاسِرٍ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ رِفَاعَةَ بْنِ رَافِعٍ حَدِيثٌ حَسَنٌ . وَقَدْ رُوِىَ عَنْ رِفَاعَةَ هَذَا الْحَدِيثُ مِنْ غَيْرِ وَجْهٍ .
Tercemesi:
Bize Ali b. Hucr, ona İsmail b. Cafer, ona Yahya b. Ali b. Yahya b. Hallâd b. Râfi' ez-Zürakî, ona babası, ona dedesi, ona da Rifâ'a b. Râfi' şöyle rivayet etmiştir:
Rasulullah (sav) bir gün mescitte otururken ve bizler de beraberinde iken bedevî gibi bir adam ona gelirverdi. Namaz kıldı (ancak) hafif tuttu. Ardından ayrıldı ve Nebî (sav)'ye selam verdi. Nebî (sav), ''sana da'' (diyerek selamını aldı ve ''dön, namaz kıl; zira sen namaz kılmadın'' buyurdu. (Adam) döndü, namaz kıldı, sonra gelip ona selam verdi. Hz. Peygamber (sav), ''sana da'' (demek suretiyle selamını aldı) ve ''dön, namaz kıl; çünkü sen namaz kılmadın'' buyurdu. Bunu iki ya da üç defa yaptı ve her seferinde Nebî (sav)'ye geldi, Hz. Peygamber (sav)'e selam verdi, o da ''sana da'' (diyerek selamını aldı) ve ''dön, namaz kıl; zira sen namaz kılmadın'' buyurdu. İnsanlar endişe ettiler, namazını hafif bir şekilde kılanın namaz kılmamış (olduğunu sanmaları) onlara ağır geldi. Adam, son defasında ''bana göster ve bana öğret. Ben ancak insanım; doğru da yaparım yanılırım da'' dedi. Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: ''Tabii. Namaz kılacağın zaman Allah'ın sana emrettiği gibi abdest al. Sonra ezan okuyup kamet getir. Eğer Kur'ân'dan ezberin varsa oku. Yoksa, Allah'a hamd et, tekbir getir, tehlilde bulun, ardından rükûya git. Rükûyu tam yap! Akabinde, doğrulduğunda da itidalli ol. Daha sonra secdeye git; secde ederken de mutedil ol. Ardından otur; otururken de itidal üzere ol. Sonra kalk. Bunu yaptığında namazın tamamlanmış olur. Bun(lar)dan bir şeyi eksik yaparsan namazı eksik kılmış olursun. (Rifâ'a) diyor ki: Bu, ashaba ilkinden daha kolay geldi. Zira bunlardan eksik yapanın namazı eksik olmuş oluyor, yok hükmünde sayılmıyordu.
Bu konuda Ebu Hureyre ve Ammar b. Yâsir'den de hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa şöyle demiştir: Rifâ'a b. Râfi' hadisi, hasen bir hadistir. Bu hadis Rifâ'a'dan pek çok tarik ile rivayet edilmiştir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 110, 2/100
Senetler:
1. Ebu Muaz Rifa'a b. Rafi' ez-Zürakî (Rifa'a b. Rafi' b. Malik b. Malik b. Aclan)
2. Ebu Ali Yahya b. Hallad el-Ensari (Yahya b. Hallad b. Râfi' b. Malik b. Aclan)
3. Yahya b. Ali ez-Züraki (Yahya b. Ali b. Yahya b. Hallad b. Râfi' b. Malik)
4. Ebu İshak İsmail b. Cafer el-Ensarî (İsmail b. Cafer b. Ebu Kesir)
5. Ebu Hasan Ali b. Hucr es-Sa'dî (Ali b. Hucr b. İyas b. Mukatil)
Konular:
Hz. Peygamber, namaz kılış şekli
KTB, NAMAZ,
Namaz, iade edilmesi
Namaz, Namazda disiplin
Namaz, ta'dil-i erkâna riayet