أَخْبَرَنَا عَمْرُو بْنُ عَلِىٍّ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ دَاوُدَ قَالَ حَدَّثَنَا ثَوْرٌ عَنْ خَالِدِ بْنِ مَعْدَانَ عَنْ رَبِيعَةَ الْجُرَشِىِّ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ: "كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَصُومُ شَعْبَانَ وَرَمَضَانَ، وَيَتَحَرَّى الاِثْنَيْنِ وَالْخَمِيسَ."

Bize Amr b. Ali, ona Abdullah b. Davud, ona Sevr, ona Halid b. Ma'dân, ona da Rabîa el-Cüraşî, Âişe'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav), şaban ve ramazan aylarını oruçlu geçirir; pazartesi ve perşembe günlerini de oruç tutmak için kollardı (fırsat bilirdi)."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 36, /2230

حَدَّثَنَا الصَّلْتُ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا مَهْدِىٌّ عَنْ غَيْلاَنَ . وَحَدَّثَنَا أَبُو النُّعْمَانِ حَدَّثَنَا مَهْدِىُّ بْنُ مَيْمُونٍ حَدَّثَنَا غَيْلاَنُ بْنُ جَرِيرٍ عَنْ مُطَرِّفٍ عَنْ عِمْرَانَ بْنِ حُصَيْنٍ - رضى الله عنهما - عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم . أَنَّهُ سَأَلَهُ - أَوْ سَأَلَ رَجُلاً وَعِمْرَانُ يَسْمَعُ - فَقَالَ: " يَا أَبَا فُلاَنٍ أَمَا صُمْتَ سَرَرَ هَذَا الشَّهْرِ " . قَالَ أَظُنُّهُ قَالَ يَعْنِى رَمَضَانَ . قَالَ الرَّجُلُ لاَ يَا رَسُولَ اللَّهِ . قَالَ: " فَإِذَا أَفْطَرْتَ فَصُمْ يَوْمَيْنِ " . لَمْ يَقُلِ الصَّلْتُ أَظُنُّهُ يَعْنِى رَمَضَانَ . قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ وَقَالَ ثَابِثٌ عَنْ مُطَرِّفٍ عَنْ عِمْرَانَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم « مِنْ سَرَرِ شَعْبَانَ » .

Bize Salt b. Muhammed, ona Mehdi, ona Ğaylân; (T) Bize Ebu Numan, ona Mehdi b. Meymûn, ona Ğaylân b. Cerîr, ona Mutarrif, ona da İmran b. Husayn'in (ra) söylediğine göre Hz. Peygamber (sav), İmran'a -ya da bir adama sordu, İmran da dinliyordu.- "Ey falancanın babası! Bu ayın (Şaban ayı) sonunda oruç tuttun mu?" Hadisin ravilerinden (Ebu Numan), 'Ramazanı kastettiğini sanıyorum' demiştir. O adam, 'Hayır! Ey Allah'ın Rasulü' dedi. Hz. Peygamber (sav), "(Ramazan ayındaki orucu tuttuktan sonra) iki gün daha oruç tut." buyurdu. (Ravi) Salt, 'Onun Ramazan'ı kastettiğini zannediyorum' sözünü rivayet etmemiştir. Ebu Abdullah (el-Buhârî) şöyle demiştir: Sabit, Mutarrif'ten, o da İmran vasıtasıyla Hz. Peygamber'den (sav) 'Şaban'ın sonunda' şeklinde nakilde bulunmuştur.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Sabit b. Eslem arasında inkita vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Savm 62, 1/581

أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ سَعْدِ بْنِ الْحَكَمِ قَالَ حَدَّثَنَا عَمِّى قَالَ حَدَّثَنَا نَافِعُ بْنُ يَزِيدَ أَنَّ ابْنَ الْهَادِ حَدَّثَهُ أَنَّ مُحَمَّدَ بْنَ إِبْرَاهِيمَ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ - يَعْنِى ابْنَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ - عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ: "لَقَدْ كَانَتْ إِحْدَانَا تُفْطِرُ فِى رَمَضَانَ، فَمَا تَقْدِرُ عَلَى أَنْ تَقْضِىَ حَتَّى يَدْخُلَ شَعْبَانُ. وَمَا كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَصُومُ فِى شَهْرٍ مَا يَصُومُ فِى شَعْبَانَ. كَانَ يَصُومُهُ كُلَّهُ إِلاَّ قَلِيلاً بَلْ كَانَ يَصُومُهُ كُلَّهُ."

Bize Ahmed b. Sa'd b. Hakem, ona amcası (Said b. Ebu Meryem), ona Nâfi b. Yezid, ona İbn Hâd, ona Muhammed b. İbrahim, ona da Ebu Seleme b. Abdurrahman, Âişe'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Bizden biri ramazan ayında orucunu tutamadığında, (ertesi yılın) şaban ayı girene kadar kaza etmeye güç yetiremezdi. Rasulullah (sav) şaban ayında tuttuğu kadar başka hiçbir ayda oruç tutmamıştır. Bazen şabanın tamamına yakınını, hatta tamamını oruçlu geçirdiği olurdu."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 34, /2230

أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ يَزِيدَ قَالَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى لَبِيدٍ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ قَالَ: "سَأَلْتُ عَائِشَةَ فَقُلْتُ أَخْبِرِينِى عَنْ صِيَامِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم. قَالَتْ كَانَ يَصُومُ حَتَّى نَقُولَ قَدْ صَامَ، وَيُفْطِرُ حَتَّى نَقُولَ قَدْ أَفْطَرَ. وَلَمْ يَكُنْ يَصُومُ شَهْرًا أَكْثَرَ مِنْ شَعْبَانَ. كَانَ يَصُومُ شَعْبَانَ إِلاَّ قَلِيلاً كَانَ يَصُومُ شَعْبَانَ كُلَّهُ."

Bize Muhammed b. Abdullah b. Yezid, ona Süfyân, ona Abdullah b. Ebu Lebîd, ona da Ebu Seleme şöyle rivayet etmiştir: "Âişe'den, bana Rasulullah'ın (sav) (aylık tuttuğu) orucu hakkında bilgi vermesini istediğimde şöyle cevap verdi: Hz. Peygamber (sav) bazen öyle oruç tutardı ki, bizler artık '(bu ay) orucu bırakmayacak' derdik. Bazen de '(bu ay) hiç oruç tutmadı' diyecek kadar da oruç tutmazdı. Rasulullah (sav), şaban ayında tuttuğu kadar başka bir ayda oruç tutmamıştır. Bazen çok azı hariç şaban ayını oruçlu geçirir, bazen de şabanın tamamında oruçlu olurdu."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 35, /2230

أَخْبَرَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ أَخْبَرَنَا مُعَاذُ بْنُ هِشَامٍ حَدَّثَنِى أَبِى عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِى كَثِيرٍ قَالَ حَدَّثَنِى أَبُو سَلَمَةَ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ: "لَمْ يَكُنْ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فِى شَهْرٍ مِنَ السَّنَةِ أَكْثَرَ صِيَامًا مِنْهُ فِى شَعْبَانَ، كَانَ يَصُومُ شَعْبَانَ كُلَّهُ."

Bize İshak b. İbrahim, ona Muâz b. Hişâm, ona babası (Hişâm ed-Destüvâî), ona Yahya b. Ebu Kesîr, ona da Ebu Seleme b. Abdurrahman, Âişe'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav), senenin hiçbir ayında şaban ayındaki kadar çok oruç tutmazdı. Şaban ayının neredeyse tamamını oruçlu geçirirdi."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 35, /2230

أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ سُلَيْمَانَ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ خَالِدِ بْنِ سَعْدٍ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ: "كَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم يَصُومُ شَعْبَانَ."

Bize Ahmed b. Süleyman, ona Ebu Davud, ona Süfyân, ona Mansûr, ona da Hâlid b. Sa'd, Âişe'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Nebî (sav), şaban ayını oruçlu geçirirdi."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 35, /2230

أَخْبَرَنِى عَمْرُو بْنُ عُثْمَانَ عَنْ بَقِيَّةَ قَالَ حَدَّثَنَا بَحِيرٌ عَنْ خَالِدٍ عَنْ جُبَيْرِ بْنِ نُفَيْرٍ: "أَنَّ رَجُلاً سَأَلَ عَائِشَةَ عَنِ الصِّيَامِ، فَقَالَتْ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم كَانَ يَصُومُ شَعْبَانَ كُلَّهُ. وَيَتَحَرَّى صِيَامَ الاِثْنَيْنِ وَالْخَمِيسِ."

Bize Amr b. Osman, ona Bakiyye, ona Bahîr, ona Hâlid, ona da Cübeyr b. Nüfeyr şöyle rivayet etmiştir: "Bir adam Âişe'ye oruç hakkında sordu. O da şöyle cevap verdi: Rasulullah (sav) şaban ayının tamamını oruçlu geçirirdi. Pazartesi ve perşembe günlerini de oruç tutmak için kollardı."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 36, /2230

أَخْبَرَنَا قُتَيْبَةُ قَالَ حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى عَدِىٍّ عَنْ أَبِى يُونُسَ عَنْ سِمَاكٍ قَالَ: "دَخَلْتُ عَلَى عِكْرِمَةَ فِى يَوْمٍ قَدْ أُشْكِلَ مِنْ رَمَضَانَ هُوَ أَمْ مِنْ شَعْبَانَ. وَهُوَ يَأْكُلُ خُبْزًا وَبَقْلاً وَلَبَنًا، فَقَالَ لِى هَلُمَّ. فَقُلْتُ إِنِّى صَائِمٌ. قَالَ وَحَلَفَ بِاللَّهِ لَتُفْطِرَنَّ. قُلْتُ سُبْحَانَ اللَّهِ مَرَّتَيْنِ، فَلَمَّا رَأَيْتُهُ يَحْلِفُ لاَ يَسْتَثْنِى تَقَدَّمْتُ قُلْتُ هَاتِ الآنَ مَا عِنْدَكَ. قَالَ سَمِعْتُ ابْنَ عَبَّاسٍ يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: صُومُوا لِرُؤْيَتِهِ وَأَفْطِرُوا لِرُؤْيَتِهِ. فَإِنْ حَالَ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُ سَحَابَةٌ أَوْ ظُلْمَةٌ فَأَكْمِلُوا الْعِدَّةَ عِدَّةَ شَعْبَانَ، وَلاَ تَسْتَقْبِلُوا الشَّهْرَ اسْتِقْبَالاً، وَلاَ تَصِلُوا رَمَضَانَ بِيَوْمٍ مِنْ شَعْبَانَ."

Bize Kuteybe, ona İbn Ebu Adî, ona Ebu Yunus, ona da Simâk şöyle rivayet etmiştir: Ramazan ayı mı yoksa şaban mı olduğuna dair şüphe edilen günde (yevm-i şekte), İkrime'nin yanına girdim. Baktım ki ekmek, sebze ve süt yiyip içiyordu. Bana da 'Buyur ye' dedi. Ben de oruçlu olduğunu söyledim. İkrime, Allah adına yemin ederek 'Muhakkak orucunu bozacaksın' dedi. Ben iki kere 'subhânallâh' desem de yemin edip hiç taviz vermediğini görünce, yanaşıp '(Bu konuda) bildiğin ne varsa söyle bakalım' dedim. O da İbn Abbas'tan naklen Hz. Peygamber'in şöyle buyurduğunu nakletti: "Ramazan hilalini görerek oruca başlayın, şevvalin hilalini görerek de bayram edin. Eğer hilalle aranıza bir bulut ya da bir karaltı girecek olur da (hilali göremezseniz), şaban ayının gün sayısını (otuza) tamamlayın. Bu durumdayken hemen ramazan ayını oruçla karşılamayın, şabandan bir günü de ramazana eklemeyin."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 37, /2230

أَخْبَرَنِى عَمْرُو بْنُ هِشَامٍ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ سَلَمَةَ عَنِ ابْنِ إِسْحَاقَ عَنْ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ: "كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَصُومُ شَعْبَانَ إِلاَّ قَلِيلاً."

Bize Amr b. Hişâm, ona Muhammed b. Seleme, ona İbn İshak, ona Yahya b. Said, ona da Ebu Seleme, Âişe'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav), az bir kısmı hariç şaban ayını oruçlu geçirirdi."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 70, /2239

أَخْبَرَنَا عَمْرُو بْنُ عُثْمَانَ قَالَ حَدَّثَنَا بَقِيَّةُ قَالَ حَدَّثَنَا بَحِيرٌ عَنْ خَالِدِ بْنِ مَعْدَانَ عَنْ جُبَيْرِ بْنِ نُفَيْرٍ أَنَّ عَائِشَةَ قَالَتْ: "إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم كَانَ يَصُومُ شَعْبَانَ كُلَّهُ."

Bize Amr b. Osman, ona Bakiyye, ona Bahîr, ona Hâlid b. Ma'dân, ona da Cübeyr b. Nüfeyr, Âişe'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav), şaban ayının tamamını oruçlu geçirirdi."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 70, /2239