حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ حَنْبَلٍ وَمُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الْعَزِيزِ بْنِ أَبِى رِزْمَةَ أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ إِدْرِيسَ أَخْبَرَنَا ابْنُ إِسْحَاقَ عَنْ يَحْيَى بْنِ عَبَّادِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الزُّبَيْرِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَسْمَاءَ بِنْتِ أَبِى بَكْرٍ قَالَتْ خَرَجْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم حُجَّاجًا حَتَّى إِذَا كُنَّا بِالْعَرْجِ نَزَلَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَنَزَلْنَا فَجَلَسَتْ عَائِشَةُ - رضى الله عنها - إِلَى جَنْبِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَجَلَسْتُ إِلَى جَنْبِ أَبِى وَكَانَتْ زِمَالَةُ أَبِى بَكْرٍ وَزِمَالَةُ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَاحِدَةً مَعَ غُلاَمٍ لأَبِى بَكْرٍ فَجَلَسَ أَبُو بَكْرٍ يَنْتَظِرُ أَنْ يَطْلُعَ عَلَيْهِ فَطَلَعَ وَلَيْسَ مَعَهُ بَعِيرُهُ قَالَ أَيْنَ بَعِيرُكَ قَالَ أَضْلَلْتُهُ الْبَارِحَةَ. قَالَ فَقَالَ أَبُو بَكْرٍ بَعِيرٌ وَاحِدٌ تُضِلُّهُ قَالَ فَطَفِقَ يَضْرِبُهُ وَرَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَتَبَسَّمُ وَيَقُولُ "انْظُرُوا إِلَى هَذَا الْمُحْرِمِ مَا يَصْنَعُ." [قَالَ ابْنُ أَبِى رِزْمَةَ فَمَا يَزِيدُ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَلَى أَنْ يَقُولَ "انْظُرُوا إِلَى هَذَا الْمُحْرِمِ مَا يَصْنَعُ." وَيَتَبَسَّمُ .]

Bize Ahmed b. Hanbel ve Muhammed b. Abdülaziz b. Ebu Rizme, onlara Abdullah b. İdris, ona İbn İshak, ona Yahya b. Abbad b. Abdullah b. ez-Zübeyri, ona babası, ona da Ebu Bekir'in kızı Esma'nın şöyle dediğini rivayet etti: Haccetmek üzere Rasulullah (sav) ile çıktık. Nihayet el-Arc denilen yere vardığımızda Rasulullah da (sav) konakladı, biz de konakladık. Aişe (r.anha) Rasulullah'ın (sav) yanında oturdu, ben de babamın yanında oturdum. Ebu Bekir'in ve Rasulullah'ın (sav) ortaklaşa kullandıkları bir tek yük hayvanı vardı ve bu hayvan da Ebu Bekir'in hizmetçisinin yanında bulunuyordu. Ebu Bekir oturup, onun yanına çıkıp gelmesini beklemeye başladı. O hizmetçi, devesi yanında bulunmadığı halde çıkageldi. Ebu Bekir: Deven nerede? dedi. Hizmetçisi: Onu dün kaybetmiştim, dedi. Bunun üzerine Ebu Bekir: Bir tek deveyi kaybediyorsun (bir deveye sahip çıkamıyorsun) öyle mi? deyip onu dövmeye başladı. Rasulullah da (sav) tebessüm ederek ona bakıyor ve "şu ihramlının yaptığına bir bakın" buyuruyordu. [İbn Ebu Rizme dedi ki: Rasulullah (sav) gülümseyerek: "Şu ihramlıya bakın" demekten başka bir şey yapmadı.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Menâsik 30, /425

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ حَنْبَلٍ وَمُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الْعَزِيزِ بْنِ أَبِى رِزْمَةَ أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ إِدْرِيسَ أَخْبَرَنَا ابْنُ إِسْحَاقَ عَنْ يَحْيَى بْنِ عَبَّادِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الزُّبَيْرِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَسْمَاءَ بِنْتِ أَبِى بَكْرٍ قَالَتْ خَرَجْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم حُجَّاجًا حَتَّى إِذَا كُنَّا بِالْعَرْجِ نَزَلَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَنَزَلْنَا فَجَلَسَتْ عَائِشَةُ - رضى الله عنها - إِلَى جَنْبِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَجَلَسْتُ إِلَى جَنْبِ أَبِى وَكَانَتْ زِمَالَةُ أَبِى بَكْرٍ وَزِمَالَةُ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَاحِدَةً مَعَ غُلاَمٍ لأَبِى بَكْرٍ فَجَلَسَ أَبُو بَكْرٍ يَنْتَظِرُ أَنْ يَطْلُعَ عَلَيْهِ فَطَلَعَ وَلَيْسَ مَعَهُ بَعِيرُهُ قَالَ أَيْنَ بَعِيرُكَ قَالَ أَضْلَلْتُهُ الْبَارِحَةَ. قَالَ فَقَالَ أَبُو بَكْرٍ بَعِيرٌ وَاحِدٌ تُضِلُّهُ قَالَ فَطَفِقَ يَضْرِبُهُ وَرَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَتَبَسَّمُ وَيَقُولُ "انْظُرُوا إِلَى هَذَا الْمُحْرِمِ مَا يَصْنَعُ." [قَالَ ابْنُ أَبِى رِزْمَةَ فَمَا يَزِيدُ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَلَى أَنْ يَقُولَ "انْظُرُوا إِلَى هَذَا الْمُحْرِمِ مَا يَصْنَعُ." وَيَتَبَسَّمُ .]

Bize Ahmed b. Hanbel ve Muhammed b. Abdülaziz b. Ebu Rizme, onlara Abdullah b. İdris, ona İbn İshak, ona Yahya b. Abbad b. Abdullah b. ez-Zübeyri, ona babası, ona da Ebu Bekir'in kızı Esma'nın şöyle dediğini rivayet etti: Haccetmek üzere Rasulullah (sav) ile çıktık. Nihayet el-Arc denilen yere vardığımızda Rasulullah da (sav) konakladı, biz de konakladık. Aişe (r.anha) Rasulullah'ın (sav) yanında oturdu, ben de babamın yanında oturdum. Ebu Bekir'in ve Rasulullah'ın (sav) ortaklaşa kullandıkları bir tek yük hayvanı vardı ve bu hayvan da Ebu Bekir'in hizmetçisinin yanında bulunuyordu. Ebu Bekir oturup, onun yanına çıkıp gelmesini beklemeye başladı. O hizmetçi, devesi yanında bulunmadığı halde çıkageldi. Ebu Bekir: Deven nerede? dedi. Hizmetçisi: Onu dün kaybetmiştim, dedi. Bunun üzerine Ebu Bekir: Bir tek deveyi kaybediyorsun (bir deveye sahip çıkamıyorsun) öyle mi? deyip onu dövmeye başladı. Rasulullah da (sav) tebessüm ederek ona bakıyor ve "şu ihramlının yaptığına bir bakın" buyuruyordu. [İbn Ebu Rizme dedi ki: Rasulullah (sav) gülümseyerek: "Şu ihramlıya bakın" demekten başka bir şey yapmadı.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Menâsik 30, /425

مَنْ كَانَ يُمْسِكُ عَمَّا يُمْسِكُ عنه الْمُحْرِمُ. حدَّثَنَا عَبْدُ الْوَهَّابِ الثَّقَفِيُّ ، عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ، عَنْ أَبِيهِ ؛ أَنَّ عُمَرَ ، وَعَلِيًّا ، وَابْنَ عَبَّاسٍ ، كَانُوا يَقُولُونَ فِي الرَّجُلِ يُرْسِلُ بِبَدَنَتِهِ : إِنَّهُ يُمْسِكُ عَمَّا يُمْسِكُ عَنْهُ الْمُحْرِمِ ، لَيْسَ أَنْ لاَ يُلَبِّي ، قَالَ جَعْفَرٌ : يُوَاعِدُهُمْ يَوْمًا ، فَإِذَا كَانَ ذَلِكَ الْيَوْمُ الَّذِي يُوَاعِدُهُمْ أَنْ يُشْعِرَ ، أَمْسَكَ عَمَّا يُمْسِكُ عَنْهُ الْمُحْرِمُ.

• İbn Ebî Şeybe Musannef-i İbn Ebû Şeybe Hac 12866, 8/46

حدَّثَنَا الثَّقَفِيُّ ، عَنْ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ ، قَالَ : أَخْبَرَنِي مُحَمَّدُ بْنُ إبْرَاهِيمَ ، أَنَّ رَبِيعَةَ بْنَ عَبْدِ اللهِ بْنِ الْهَدِيرِ أَخْبَرَهُ ؛ أَنَّهُ رَأَى ابْنَ عَبَّاسٍ وَهُوَ أَمِيرٌ عَلَى الْبَصْرَةِ ، فِي زَمَانِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ، مُتَجَرِّدًا عَلَى مِنْبَرِ الْبَصْرَةِ ، فَسَأَلَ النَّاسَ عَنْهُ ؟ فَقَالوا : إِنَّهُ أَمَرَ بِهَدْيِهِ أَنْ يُقَلَّدَ ، فَلِذَلِكَ تَجَرَّدَ ، فَلَقِيتُ ابْنَ الزُّبَيْرِ ، فَذَكَرْتُ ذَلِكَ لَهُ ، فَقَالَ : بِدْعَةٌ وَرَبِّ الْكَعْبَةِ.

• İbn Ebî Şeybe Musannef-i İbn Ebû Şeybe Hac 12868, 8/46

فِي الْمُحْرِم يَقُصُّ ظُفُرَهُ ، وَيَبُطُّ الْجُرْحَ. حدَّثَنَا عَبْدُ السَّلاَمِ بْنِ حَرْبٍ ، عَنْ أَيُّوبَ ، عَنْ عِكْرِمَةَ ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ ؛ فِي الْمُحْرِمِ يَنْكَسِرُ ظُفُرُهُ ، قَالَ : إِنْ آذَاكَ فَارْمِ بِهِ عَنْكَ.

• İbn Ebî Şeybe Musannef-i İbn Ebû Şeybe Hac 12901, 8/53

فِي قَوْلِهِ تَعَالَى : {فَلاَ رَفَثَ وَلاَ فُسُوقَ}. حدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ ، عَنْ خُصَيْفٍ ، عَنْ مِقْسَمٍ ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ ، قَالَ : {لاَ رَفَثَ} الْجِمَاعُ {وَلاَ فُسُوقَ} الْمَعَاصِي {وَلاَ جِدَالَ فِي الْحَجِّ} قَالَ : تُمَارِي صَاحِبَك حَتَّى تُغْضِبَهُ.

• İbn Ebî Şeybe Musannef-i İbn Ebû Şeybe Hac 13391, 8/152

فِي قَوْلِهِ تَعَالَى : {فَجَزَاءٌ مِثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ}. حدَّثَنَا جَرِيرٌ ، عَنْ مَنْصُورٍ ، عَنِ الْحَكَمِ ، عَنْ مِقْسَمٍ ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ ؛ {فَجَزَاءٌ مِثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ} إلَى قَوْلِهِ : {أَوْ عَدْلُ ذَلِكَ صِيَامًا} قَالَ : إذَا أَصَابَ الْمُحْرِمُ الصَّيْدَ حُكِمَ عَلَيْهِ بِجَزَائِهِ مِنَ النَّعَمِ ، فَإِنْ لَمْ يَجِدْ نَظَرَ كَمْ ثَمَنُهُ ، ثُمَّ قَوَّمَ ثَمَنَهُ طَعَامًا ، فَصَامَ مَكَانَ كُلِّ نِصْفِ صَاعٍ يَوْمًا ، {أَوْ كَفَّارَةٌ طَعَامُ مَسَاكِينَ ، أَوْ عَدْلُ ذَلِكَ صِيَامًا} قَالَ : إنَّمَا أُرِيدَ بِالطَّعَامِ الصِّيَامَ ، إِنَّهُ إذَا وَجَدَ الطَّعَامَ وَجَدَ جَزَاءَهُ.

• İbn Ebî Şeybe Musannef-i İbn Ebû Şeybe Hac 13527, 8/184

فِي الْمُحْرِمِ يَنْتِفُ إبِطَهُ وَيُقَلِّمُ أَظْفَارَهُ ، مَا عَلَيْهِ ؟. حدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ غِيَاثٍ ، عَنْ لَيْثٍ ، عَنْ طَاوُوسٍ ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ ؛ أَنَّهُ كَانَ يَنْتِفُ مِنْ عَيْنَيْهِ الشَّعَرَ وَهُوَ مُحْرِمٌ.

• İbn Ebî Şeybe Musannef-i İbn Ebû Şeybe Hac 13603, 8/202

حدَّثَنَا وَكِيعٌ ، عَنْ حَمَّادِ بْنِ زَيْدٍ ، عَنْ عُبَيْدِ اللهِ بْنِ أَبِي يَزِيدَ ، عَنْ عُبَيْدِ بْنِ عُمَيْرٍ ، قَالَ : يَحْتَجِمُ الْمُحْرِمُ ، وَلاَ يَحْلِقْ شَعْرَهُ.

• İbn Ebî Şeybe Musannef-i İbn Ebû Şeybe Hac 14812, 8/492

حدَّثَنَا ابْنُ مُبَارَكٍ ، عَنْ خَالِدٍ ، عَنْ عِكْرِمَةَ ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ ، قَالَ : إذَا انْكَسَرَ ظُفُرُ الْمُحْرِمِ فَلْيَقُصَّهُ.

• İbn Ebî Şeybe Musannef-i İbn Ebû Şeybe Hac 12903, 8/53