Öneri Formu
Hadis Id, No:
11830, T000364
Hadis:
حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مَنِيعٍ حَدَّثَنَا هُشَيْمٌ أَخْبَرَنَا ابْنُ أَبِى لَيْلَى عَنِ الشَّعْبِىِّ قَالَ صَلَّى بِنَا الْمُغِيرَةُ بْنُ شُعْبَةَ فَنَهَضَ فِى الرَّكْعَتَيْنِ فَسَبَّحَ بِهِ الْقَوْمُ وَسَبَّحَ بِهِمْ فَلَمَّا صَلَّى بَقِيَّةَ صَلاَتِهِ سَلَّمَ ثُمَّ سَجَدَ سَجْدَتَىِ السَّهْوِ وَهُوَ جَالِسٌ ثُمَّ حَدَّثَهُمْ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَعَلَ بِهِمْ مِثْلَ الَّذِى فَعَلَ . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ عُقْبَةَ بْنِ عَامِرٍ وَسَعْدٍ وَعَبْدِ اللَّهِ ابْنِ بُحَيْنَةَ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ قَدْ رُوِىَ مِنْ غَيْرِ وَجْهٍ عَنِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ . قَالَ أَبُو عِيسَى وَقَدْ تَكَلَّمَ بَعْضُ أَهْلِ الْعِلْمِ فِى ابْنِ أَبِى لَيْلَى مِنْ قِبَلِ حِفْظِهِ . قَالَ أَحْمَدُ لاَ يُحْتَجُّ بِحَدِيثِ ابْنِ أَبِى لَيْلَى . وَقَالَ مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ ابْنُ أَبِى لَيْلَى هُوَ صَدُوقٌ وَلاَ أَرْوِى عَنْهُ لأَنَّهُ لاَ يَدْرِى صَحِيحَ حَدِيثِهِ مِنْ سَقِيمِهِ وَكُلُّ مَنْ كَانَ مِثْلَ هَذَا فَلاَ أَرْوِى عَنْهُ شَيْئًا . وَقَدْ رُوِىَ هَذَا الْحَدِيثُ مِنْ غَيْرِ وَجْهٍ عَنِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ رَوَاهُ سُفْيَانُ عَنْ جَابِرٍ عَنِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُبَيْلٍ عَنْ قَيْسِ بْنِ أَبِى حَازِمٍ عَنِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ . وَجَابِرٌ الْجُعْفِىُّ قَدْ ضَعَّفَهُ بَعْضُ أَهْلِ الْعِلْمِ تَرَكَهُ يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ وَعَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مَهْدِىٍّ وَغَيْرُهُمَا . وَالْعَمَلُ عَلَى هَذَا عِنْدَ أَهْلِ الْعِلْمِ أَنَّ الرَّجُلَ إِذَا قَامَ فِى الرَّكْعَتَيْنِ مَضَى فِى صَلاَتِهِ وَسَجَدَ سَجْدَتَيْنِ مِنْهُمْ مَنْ رَأَى قَبْلَ التَّسْلِيمِ وَمِنْهُمْ مَنْ رَأَى بَعْدَ التَّسْلِيمِ . وَمَنْ رَأَى قَبْلَ التَّسْلِيمِ فَحَدِيثُهُ أَصَحُّ لِمَا رَوَى الزُّهْرِىُّ وَيَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ الأَنْصَارِىُّ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الأَعْرَجِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ ابْنِ بُحَيْنَةَ .
Tercemesi:
Bize Ahmed b. Menî', ona Hüşeym, ona İbn Ebu Leylâ, ona da Şa'bî şöyle rivayet etmiştir:
Muğire b. Şu'be bize namaz kıldırdı da ikinci rekatta (oturmadan) kalkıverdi. (Bunun üzerine) cemaat, ''subhânallâh'' dedi, (Muğire de) onlara ''subhânallah'' dedi. Namazının kalanını kılınca selam verdi. Ardından, oturduğu halde iki tane sehiv secdesi yaptı. Sonra cemaate Rasulullah (sav)'ın da kendisi gibi yaptığını rivayet etti.
Bu konuda Ukbe b. Âmir, Sa'd ve Abdullah b. Bühayne'den de hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa şöyle demiştir: Muğire b. Şu'be hadisi, kendisinden pek çok tarik ile rivayet edilmiştir.
Ebu İsa şöyle demiştir: Bir kısım ilim ehli, İbn Ebu Leylâ'yı hıfzından dolayı tenkit etmiştir. Ahmed (b. Hanbel), ''İbn Ebû Leylâ'nın hadisi delil olarak kullanılamaz'' demiştir. Muhammed b. İsmail, ''İbn Ebu Leylâ sadûktur (ancak) ben, ondan rivayette bulunmam. Çünkü o, hadisinin sahihini zayıfından ayıramaz. (İbn Ebu Leylâ) gibi olan hiç kimseden bir şey rivayet etmem'' demiştir. Bu hadis pek çok tarik ile Muğire b. Şu'be'den nakledilmiştir. (Bu hadisi) Süfyân, Câbir'den, o Muğire b. Şübeyl'den, o Kays b. Ebu Hâzim'den, o da Muğire b. Şu'be'den rivayet etmiştir. Câbir el-Cu'fî'yi ise bir kısım ilim ehli zayıf kabul etmiş; Yahya b. Said (el-Kattân), Abdurrahman b. Mehdî ve başkaları onu terk etmiştir.
İlim ehli nezdinde amel de buna göredir ki kişi, ikinci rekatta oturmadan kalktığında namazına devam eder ve iki sehiv secdesi yapar. Onlardan kimi ''selamdan önce'' demiş, kimi de ''selamdan sonra (secdeleri yaparlar)'' demiştir. Selamdan önce yapılacağını benimseyenler(in) hadisi, Zührî ve Yahya b. Said el-Ensârî'nin Abdurrahman b. A'rec'ten onun da Abdullah b. Bühayne'den rivayet ettikleri hadis dolayısıyla daha sahihtir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 152, 2/198
Senetler:
1. Ebu Abdullah Muğîra b. Şube es-Sekafî (Mugîra b. Şube b. Ebu Amir b. Mesud b. Muattib)
2. Ebu Amr Amir eş-Şa'bî (Amir b. Şerahil b. Abdin)
3. İbn Ebu Leyla Muhammed b. Abdurrahman el-Ensârî (Muhammed b. Abdurrahman b. Yesâr)
4. Ebu Muaviye Hüşeym b. Beşir es-Sülemî (Hüşeym b. Beşir b. el-Kasım b. Dinar)
5. Ahmed b. Meni' el-Begavî (Ahmed b. Meni' b. Abdurrahman)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Namaz, namazda yanılınca Tesbih,
Namaz, Sehiv secdesi, yapılışı, yeri, zamanı
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11832, T000365
Hadis:
حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ أَخْبَرَنَا يَزِيدُ بْنُ هَارُونَ عَنِ الْمَسْعُودِىِّ عَنْ زِيَادِ بْنِ عِلاَقَةَ قَالَ صَلَّى بِنَا الْمُغِيرَةُ بْنُ شُعْبَةَ فَلَمَّا صَلَّى رَكْعَتَيْنِ قَامَ وَلَمْ يَجْلِسْ فَسَبَّحَ بِهِ مَنْ خَلْفَهُ فَأَشَارَ إِلَيْهِمْ أَنْ قُومُوا فَلَمَّا فَرَغَ مِنْ صَلاَتِهِ سَلَّمَ وَسَجَدَ سَجْدَتَىِ السَّهْوِ وَسَلَّمَ وَقَالَ هَكَذَا صَنَعَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . وَقَدْ رُوِىَ هَذَا الْحَدِيثُ مِنْ غَيْرِ وَجْهٍ عَنِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم .
Tercemesi:
Bize Abdullah b. Abdurrahman, ona Yezid b. Harun, ona el-Mes'ûdî, ona da Ziyâd b. 'İlâka şöyle rivayet etmiştir:
Muğire b. Şu'be bizlere namaz kıldırdı. İki rekat kıldıktan sonra kalktı, oturmadı! Arkasındakiler ''subhânallâh'' dediler, Muğire de onlara kalkın diye işarette bulundu. Namazını bitirince iki sehiv secdesi yaptı, sonra da selam verdi. (Ardından), ''Rasulullah (sav) da böyle yaptı'' dedi.
Ebu İsa şöyle demiştir: Bu, hasen-sahih bir hadistir. Bu hadis, Muğire b. Şu'be vasıtasıyla Hz. Peygamber (sav)'den pek çok tarik ile rivayet edilmiştir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 152, 2/201
Senetler:
1. Ebu Abdullah Muğîra b. Şube es-Sekafî (Mugîra b. Şube b. Ebu Amir b. Mesud b. Muattib)
2. Ebu Malik Ziyad b. İlâka Sa'lebi (Ziyad b. İlâka b. Malik)
3. Abdurrahman b. Abdullah el-Mesudi (Abdurrahman b. Abdullah b. Utbe b. Abdullah b. Mesud)
4. Ebu Halid Yezid b. Harun el-Vasitî (Yezid b. Harun b. Zâzî b. Sabit)
5. Ebu Muhammed Abdullah b. Abdurrahman ed-Dârimî (Abdullah b. Abdurrahman b. Fadl b. Behrâm b. Abdussamed)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Namaz, namazda yanılınca Tesbih,
Namaz, Sehiv secdesi, yapılışı, yeri, zamanı
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11890, T000391
Hadis:
حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا اللَّيْثُ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنِ الأَعْرَجِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ ابْنِ بُحَيْنَةَ الأَسَدِىِّ حَلِيفِ بَنِى عَبْدِ الْمُطَّلِبِ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَامَ فِى صَلاَةِ الظُّهْرِ وَعَلَيْهِ جُلُوسٌ فَلَمَّا أَتَمَّ صَلاَتَهُ سَجَدَ سَجْدَتَيْنِ يُكَبِّرُ فِى كُلِّ سَجْدَةٍ وَهُوَ جَالِسٌ قَبْلَ أَنْ يُسَلِّمَ وَسَجَدَهُمَا النَّاسُ مَعَهُ مَكَانَ مَا نَسِىَ مِنَ الْجُلُوسِ . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ عَوْفٍ . حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الأَعْلَى وَأَبُو دَاوُدَ قَالاَ حَدَّثَنَا هِشَامٌ عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِى كَثِيرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ أَنَّ أَبَا هُرَيْرَةَ وَ عبد الله بن السَّائِبَ الْقَارِئَ كَانَا يَسْجُدَانِ سَجْدَتَىِ السَّهْوِ قَبْلَ التَّسْلِيمِ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ ابْنِ بُحَيْنَةَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . وَالْعَمَلُ عَلَى هَذَا عِنْدَ بَعْضِ أَهْلِ الْعِلْمِ. وَهُوَ قَوْلُ الشَّافِعِىِّ يَرَى سُجُودَتي السَّهْوِ كُلِّهِ قَبْلَ السَّلاَمِ وَيَقُولُ هَذَا النَّاسِخُ لِغَيْرِهِ مِنَ الأَحَادِيثِ وَيَذْكُرُ أَنَّ آخِرَ فِعْلِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم كَانَ عَلَى هَذَا . وَقَالَ أَحْمَدُ وَإِسْحَاقُ إِذَا قَامَ الرَّجُلُ فِى الرَّكْعَتَيْنِ فَإِنَّهُ يَسْجُدُ سَجْدَتَىِ السَّهْوِ قَبْلَ السَّلاَمِ عَلَى حَدِيثِ ابْنِ بُحَيْنَةَ . وَعَبْدُ اللَّهِ ابْنُ بُحَيْنَةَ هُوَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مَالِكٍ وَهُوَ ابْنُ بُحَيْنَةَ مَالِكٌ أَبُوهُ وَبُحَيْنَةُ أُمُّهُ . هَكَذَا أَخْبَرَنِى إِسْحَاقُ بْنُ مَنْصُورٍ عَنْ عَلِىِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمَدِينِىِّ . قَالَ أَبُو عِيسَى وَاخْتَلَفَ أَهْلُ الْعِلْمِ فِى سَجْدَتَىِ السَّهْوِ مَتَى يَسْجُدُهُمَا الرَّجُلُ قَبْلَ السَّلاَمِ أَوْ بَعْدَهُ فَرَأَى بَعْضُهُمْ أَنْ يَسْجُدَهُمَا بَعْدَ السَّلاَمِ . وَهُوَ قَوْلُ سُفْيَانَ الثَّوْرِىِّ وَأَهْلِ الْكُوفَةِ . وَقَالَ بَعْضُهُمْ يَسْجُدُهُمَا قَبْلَ السَّلاَمِ . وَهُوَ قَوْلُ أَكْثَرِ الْفُقَهَاءِ مِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ مِثْلِ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ وَرَبِيعَةَ وَغَيْرِهِمَا وَبِهِ يَقُولُ الشَّافِعِىُّ . وَقَالَ بَعْضُهُمْ إِذَا كَانَتْ زِيَادَةً فِى الصَّلاَةِ فَبَعْدَ السَّلاَمِ وَإِذَا كَانَ نُقْصَانًا فَقَبْلَ السَّلاَمِ . وَهُوَ قَوْلُ مَالِكِ بْنِ أَنَسٍ . وَقَالَ أَحْمَدُ مَا رُوِىَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فِى سَجْدَتَىِ السَّهْوِ فَيُسْتَعْمَلُ كُلٌّ عَلَى جِهَتِهِ يَرَى إِذَا قَامَ فِى الرَّكْعَتَيْنِ عَلَى حَدِيثِ ابْنِ بُحَيْنَةَ فَإِنَّهُ يَسْجُدُهُمَا قَبْلَ السَّلاَمِ وَإِذَا صَلَّى الظُّهْرَ خَمْسًا فَإِنَّهُ يَسْجُدُهُمَا بَعْدَ السَّلاَمِ وَإِذَا سَلَّمَ فِى الرَّكْعَتَيْنِ مِنَ الظُّهْرِ وَالْعَصْرِ فَإِنَّهُ يَسْجُدُهُمَا بَعْدَ السَّلاَمِ وَكُلٌّ يُسْتَعْمَلُ عَلَى جِهَتِهِ . وَكُلُّ سَهْوٍ لَيْسَ فِيهِ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم ذِكْرٌ فَإِنَّ سَجْدَتَىِ السَّهْوِ قَبْلَ السَّلاَمِ . وَقَالَ إِسْحَاقُ نَحْوَ قَوْلِ أَحْمَدَ فِى هَذَا كُلِّهِ إِلاَّ أَنَّهُ قَالَ كُلُّ سَهْوٍ لَيْسَ فِيهِ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم ذِكْرٌ فَإِنْ كَانَتْ زِيَادَةً فِى الصَّلاَةِ يَسْجُدُهُمَا بَعْدَ السَّلاَمِ وَإِنْ كَانَ نُقْصَانًا يَسْجُدُهُمَا قَبْلَ السَّلاَمِ .
Tercemesi:
Bize Kuteybe, ona Leys, ona İbn Şihâb, ona el-A'rec, ona da Abdülmuttalib oğullarının antlaşmalısı (halîf) Abdullah b. Bühayne el-Esedî şöyle rivayet etmiştir:
Nebî (sav), öğle namazında oturması gerekirken ayağa kalktı. Namazını tamamladığında, selam vermeden önce, oturduğu halde her secde için tekbir getirmek suretiyle iki (sehiv) secdesi yaptı. İnsanlar da (unutulan) oturmanın yerine onunla birlikte secde yaptılar.
Bu konuda Abdurrahman b. Avf'tan da hadis rivayet edilmiştir. Bize Muhammed b. Beşşâr ve Ebu Davud, onlara Hişâm, ona Yahya b. Ebu Kesîr, ona Muhammed b. İbrahim, ona da Ebu Hureyre ve Abdullah b. Sâib'den rivayet edildiğine göre (ikisi), selamdan önce iki sehiv secdesi yaparlardı. Ebu İsa şöyle demiştir: İbn Bühayne hadisi, hasen-sahih bir hadistir. Bir kısım ilim ehli nezdinde amel buna göredir ki bu, Şâfiî'nin görüşüdür. (Şâfiî), sehiv secdelerinin hepsinin selamdan önce olduğunu ifade etmiş ve ''bu, diğer hadisleri nesheden bir hadistir'' demiş, Hz. Peygamber (sav)'in son amelinin buna göre olduğunu belirtmiştir. Ahmed ve İshak, ''kişi, ikinci reketta (oturmadan) kalktığında İbn Bühayne hadisi gereğince selamdan önce iki sehiv secdesi yapar'' demişlerdir. Abdullah b. Bühayne, Abdullah b. Malik olup o, İbn Bühayne'dir. Malik, babası; Bühayne de annesidir. Bu bilgiyi bana İshak b. Mansûr, Ali b. Abdullah b. el-Medînî'den naklen haber vermiştir. Ebu İsa şöyle demiştir: İlim ehli, iki sehiv secdesini kişinin selamdan önce mi yoksa sonra mı yapacağı hususunda ihtilaf etmiştir. Bir kısmı selamdan sonra yapacağını benimsemiştir ki Süfyân es-Sevrî ve ehl-i Kûfe'nin görüşü budur. Bir kısmı da selamdan önce yapacağını benimsemiştir ki, Yahya b. Said, Rabî'a ve başka (kimselerden) Medineli fakîhlerin büyük çoğunluğu bu görüştedir. Şâfiî'de bu görüşü benimsemiştir. Bir kısmı da ''namazı fazla kıldığında selamdan sonra; eksik kıldığında ise selamdan önce (sehiv secdelerini yapar)'' demişlerdir. Malik b. Enes bu görüştedir. Ahmed (b. Hanbel), ''Nebî (sav)'den sehiv secdesine dair rivayet edilen hadislerin hepsiyle gereğince amel edilir'' demiştir. Ona göre (kişi), İbn Bühayne hadisinde olduğu gibi ikinci rekatta (oturmadan) kalktığında selamdan önce; öğle namazını beş rekat kıldığında selamdan sonra; öğle ve ikindi namazlarının ikinci rekatında selam verdiğinde ise selamdan sonra sehiv secdesi yapar. Her hadis ile gereğince amel edilir. Hz. Peygamber (sav)'den konu ile alakalı rivayet bulunmayan sehivlerde ise secdeler, selamdan önce yapılır. İshak (b. Râhûye) de bu meselelerin tamamında Ahmed gibi görüşte bulunmuştur ancak o, ''Hz. Peygamber (sav)'den konu ile alakalı rivayet bulunmayan sehivlerde secdeler, eğer (namaz) fazla kılınmışsa selamdan sonra; eksik kılınmışsa selamdan önce yapılır'' demiştir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 171, 2/235
Senetler:
1. Ebu Muhammed Abdullah b. Malik b. Buhayne (Abdullah b. Malik b. Cündüb b. Nadle b. Abdullah)
2. Ebu Davud A'rec Abdurrahman b. Hürmüz (Abdurrahman b. Hürmüz)
3. Ebu Bekir Muhammed b. Şihab ez-Zührî (Muhammed b. Müslim b. Ubeydullah b. Abdullah b. Şihab)
4. Ebu Haris Leys b. Sa'd el-Fehmî (Leys b. Sa'd b. Abdurrahman)
5. Ebu Recâ Kuteybe b. Said es-Sekafi (Kuteybe b. Said b. Cemil b. Tarif)
Konular:
Hz. Peygamber, Unutma ve yanılması
KTB, NAMAZ,
Namaz, Sehiv secdesi, yapılışı, yeri, zamanı
Öneri Formu
Hadis Id, No:
13641, İM001213
Hadis:
حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ مُحَمَّدٍ وَأَبُو كُرَيْبٍ وَأَحْمَدُ بْنُ سِنَانٍ قَالُوا حَدَّثَنَا أَبُو أُسَامَةَ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ عَنْ نَافِعٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم سَهَا فَسَلَّمَ فِى الرَّكْعَتَيْنِ . فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ يُقَالُ لَهُ ذُو الْيَدَيْنِ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَقَصُرَتِ الصَّلاَةُ أَمْ نَسِيتَ قَالَ « مَا قَصُرَتْ وَمَا نَسِيتُ » . قَالَ إِنَّكَ صَلَّيْتَ رَكْعَتَيْنِ . قَالَ « أَكَمَا يَقُولُ ذُو الْيَدَيْنِ » . قَالُوا نَعَمْ . فَتَقَدَّمَ فَصَلَّى رَكْعَتَيْنِ ثُمَّ سَلَّمَ ثُمَّ سَجَدَ سَجْدَتَىِ السَّهْوِ .
Tercemesi:
Bize Ali b. Muhammed, Ebu Kureyb ve Ahmed b. Sinan, onlara Ebu Usame, ona Ubeydullah b. Ömer, ona Nafi‘, ona da İbn Ömer’in rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) yanılarak iki rekâtın sonunda selam verdi. Kendisine Zülyedeyn denilen bir adam ona: Ey Allah’ın Rasulü namaz kısaldı mı yoksa sen mi unuttun, dedi. Allah Rasulü: “Namaz ne kısaldı, ne de unuttum” buyurdu. Zülyedeyn: Sen iki rekât kıldırdın deyince, Rasulullah (sav) : “Durum Zülyedeyn’in dediği gibi midir” sordu. Ashab: Evet deyince, Rasulullah (sav) öne geçip iki rekât (daha) kıldırdı, sonra selam verdi. Sonra da iki sehiv secdesi yaptı.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, İkâmetu's-salât ve's-sünnetü fîhâ 134, /196
Senetler:
1. İbn Ömer Abdullah b. Ömer el-Adevî (Abdullah b. Ömer b. Hattab)
2. Nafi' Mevlâ İbn Ömer (Ebu Abdullah Nafi')
3. Ubeydullah b. Ömer el-Adevî (Ubeydullah b. Ömer b. Hafs b. Asım b. Ömer b. Hattab)
4. Ebu Üsame Hammâd b. Üsame el-Kuraşî (Hammâd b. Üsame b. Zeyd)
5. Ebu Cafer Ahmed b. Sinan el-Kattan (Ahmed b. Sinan b. Esed b. Hibban)
Konular:
Hz. Peygamber, Unutma ve yanılması
KTB, NAMAZ,
Namaz, Sehiv secdesi, yapılışı, yeri, zamanı
Namaz, yanılmak
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11900, T000394
Hadis:
حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مَنِيعٍ حَدَّثَنَا هُشَيْمٌ عَنْ هِشَامِ بْنِ حَسَّانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِيرِينَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم سَجَدَهُمَا بَعْدَ السَّلاَمِ . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . وَقَدْ رَوَاهُ أَيُّوبُ وَغَيْرُ وَاحِدٍ عَنِ ابْنِ سِيرِينَ . وَحَدِيثُ ابْنِ مَسْعُودٍ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . وَالْعَمَلُ عَلَى هَذَا عِنْدَ بَعْضِ أَهْلِ الْعِلْمِ . قَالُوا إِذَا صَلَّى الرَّجُلُ الظُّهْرَ خَمْسًا فَصَلاَتُهُ جَائِزَةٌ وَسَجَدَ سَجْدَتَىِ السَّهْوِ وَإِنْ لَمْ يَجْلِسْ فِى الرَّابِعَةِ . وَهُوَ قَوْلُ الشَّافِعِىِّ وَأَحْمَدَ وَإِسْحَاقَ . وَقَالَ بَعْضُهُمْ إِذَا صَلَّى الظُّهْرَ خَمْسًا وَلَمْ يَقْعُدْ فِى الرَّابِعَةِ مِقْدَارَ التَّشَهُّدِ فَسَدَتْ صَلاَتُهُ . وَهُوَ قَوْلُ سُفْيَانَ الثَّوْرِىِّ وَبَعْضِ أَهْلِ الْكُوفَةِ .
Tercemesi:
Bize Ahmed b. Menî', ona Hüşeym, ona Hişâm b. Hassân, ona Muhammed b. Sîrîn, ona da Ebu Hureyre şöyle rivayet etmiştir:
Nebî (sav), (o sehiv secdelerini) selamdan sonra yapmıştı.
Ebu İsa şöyle demiştir: Bu, hasen-sahih bir hadistir. Eyyûb ve daha pek çok kimse bu hadisi İbn Sîrîn'den rivayet etmiştir. İbn Mesud hadisi, hasen-sahih bir hadistir. Bir kısım ilim ehli nezdinde amel, buna göredir ki onlar, ''kişi öğle namazını beş rekat kıldığında namazı caizdir. Dördüncü rekatta oturmasa bile iki sehiv secdesi yapar'' demişlerdir. Bu, Şâfiî, Ahmed ve İshak'ın görüşüdür. Bir kısmı da, ''öğle namazını dördüncü rekatta teşehhüt (duasını okuyacak) kadar oturmadan beş rekat kılarsa namazı caiz olmaz (fesedet)'' demiştir ki bu, Süfyân es-Sevrî ve ehl-i Kûfe'nin bir kısmının görüşüdür.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 172, 2/239
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebu Bekir Muhammed b. Sirin el-Ensarî (Muhammed b. Sirin)
3. Ebu Abdullah Hişam b. Hassan el-Ezdi (Hişam b. Hassan)
4. Ebu Muaviye Hüşeym b. Beşir es-Sülemî (Hüşeym b. Beşir b. el-Kasım b. Dinar)
5. Ahmed b. Meni' el-Begavî (Ahmed b. Meni' b. Abdurrahman)
Konular:
Hz. Peygamber, Unutma ve yanılması
KTB, NAMAZ,
Namaz, Sehiv secdesi, yapılışı, yeri, zamanı
حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ خَلاَّدٍ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَلْقَمَةَ أَنَّ ابْنَ مَسْعُودٍ سَجَدَ سَجْدَتَىِ السَّهْوِ بَعْدَ السَّلاَمِ وَذَكَرَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم فَعَلَ ذَلِكَ .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
13646, İM001218
Hadis:
حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ خَلاَّدٍ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَلْقَمَةَ أَنَّ ابْنَ مَسْعُودٍ سَجَدَ سَجْدَتَىِ السَّهْوِ بَعْدَ السَّلاَمِ وَذَكَرَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم فَعَلَ ذَلِكَ .
Tercemesi:
Bize Ebu Bekir b. Hallâd, ona Süfyan b. Uyeyne, ona Mansur, ona İbrahim, ona Alkame’nin rivayet ettiğine göre İbn Mesud selam verdikten sonra sehiv secdelerini yaptı ve Nebi’nin (sav) böyle yaptığını zikretti.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, İkâmetu's-salât ve's-sünnetü fîhâ 136, /197
Senetler:
1. Ebu Abdurrahman Abdullah b. Mesud (Abdullah b. Mesud b. Gafil b. Habib b. Şemh)
2. Ebu Şibl Alkame b. Kays en-Nehaî (Alkame b. Kays b. Abdullah b. Malik b. Alkame)
3. Ebu İmran İbrahim en-Nehaî (İbrahim b. Yezid b. Kays b. Esved b. Amr)
4. Ebu Attab Mansur b. Mu'temir es-Sülemî (Mansur b. Mu'temir b. Abdullah)
5. Ebu Muhammed Süfyan b. Uyeyne el-Hilâlî (Süfyân b. Uyeyne b. Meymûn)
6. Muhammed b. Hallad el-Bahili (Muhammed b. Hallad b. Kesir)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Namaz, Sehiv secdesi, yapılışı, yeri, zamanı
Öneri Formu
Hadis Id, No:
13639, İM001211
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ مَنْصُورٍ قَالَ شُعْبَةُ كَتَبَ إِلَىَّ وَقَرَأْتُهُ عَلَيْهِ قَالَ أَخْبَرَنِى إِبْرَاهِيمُ عَنْ عَلْقَمَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ صَلَّى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم صَلاَةً لاَ يَدْرِى أَزَادَ أَوْ نَقَصَ . فَسَأَلَ فَحَدَّثْنَاهُ فَثَنَى رِجْلَهُ وَاسْتَقْبَلَ الْقِبْلَةَ وَسَجَدَ سَجْدَتَيْنِ ثُمَّ سَلَّمَ ثُمَّ أَقْبَلَ عَلَيْنَا بِوَجْهِهِ فَقَالَ « لَوْ حَدَثَ فِى الصَّلاَةِ شَىْءٌ لأَنْبَأْتُكُمُوهُ وَإِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ أَنْسَى كَمَا تَنْسَوْنَ فَإِذَا نَسِيتُ فَذَكِّرُونِى وَأَيُّكُمْ مَا شَكَّ فِى الصَّلاَةِ فَلْيَتَحَرَّ أَقْرَبَ ذَلِكَ مِنَ الصَّوَابِ فَيُتِمَّ عَلَيْهِ وَيُسَلِّمَ وَيَسْجُدَ سَجْدَتَيْنِ » .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Beşşâr, ona Muhammed b. Cafer, ona Şu‘be, ona Mansur’un şöyle dediğini rivayet etmiştir: Şu‘be dedi ki: O bana yazdı ve ben ona okudum, dedi ki: Bana İbrahim, ona Alkame, ona da Abdullah’ın şöyle dediğini rivayet etmiştir: Rasulullah (sav) fazla mı yoksa eksik mi kıldığını bilemediği bir namaz kıldırdı. O bize sorunca biz de ona durumu anlattık. Bunun üzerine o da ayağını bükerek kıbleye yöneldi, iki secde yaptıktan sonra selam verdi, sonra yüzünü bize dönerek: “Şayet namaz hususunda yeni bir şey meydana gelmiş olsaydı mutlaka onu ben size bildirirdim. Ancak ben bir beşerim, unuttuğunuz gibi unuturum, bu sebeple ben unutursam bana hatırlatın. Herhangi biriniz namazda şüpheye düşecek olursa doğruya en yakın olanın hangisi olduğunu araştırsın ve onu tamamlayarak selam verdikten sonra iki secde yapsın.”
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, İkâmetu's-salât ve's-sünnetü fîhâ 133, /195
Senetler:
1. Ebu Abdurrahman Abdullah b. Mesud (Abdullah b. Mesud b. Gafil b. Habib b. Şemh)
2. Ebu Şibl Alkame b. Kays en-Nehaî (Alkame b. Kays b. Abdullah b. Malik b. Alkame)
3. Ebu İmran İbrahim en-Nehaî (İbrahim b. Yezid b. Kays b. Esved b. Amr)
4. Ebu Attab Mansur b. Mu'temir es-Sülemî (Mansur b. Mu'temir b. Abdullah)
5. Şube b. Haccâc el-Atekî (Şu'be b. Haccac b. Verd)
6. Gunder Muhammed b. Cafer el-Hüzelî (Muhammed b. Cafer el-Hüzeli)
7. Muhammed b. Beşşâr el-Abdî (Muhammed b. Beşşâr b. Osman)
Konular:
Hz. Peygamber, Unutma ve yanılması
KTB, NAMAZ,
Namaz, Sehiv secdesi, yapılışı, yeri, zamanı
Namaz, yanılmak
Öneri Formu
Hadis Id, No:
13647, İM001219
Hadis:
حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ عَمَّارٍ وَعُثْمَانُ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ قَالاَ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ عَيَّاشٍ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ عُبَيْدٍ عَنْ زُهَيْرِ بْنِ سَالِمٍ الْعَنْسِىِّ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ جُبَيْرِ بْنِ نُفَيْرٍ عَنْ ثَوْبَانَ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ « فِى كُلِّ سَهْوٍ سَجْدَتَانِ بَعْدَ مَا يُسَلِّمُ » .
Tercemesi:
Bize Hişam b. Ammâr ve Osman b. Ebu Şeybe, onlara İsmail b. Ayyâş, ona Ubeydullah b. Ubeyd, ona Züheyr b. Salim el-Ansî, ona Abdurrahman b. Cübeyr b. Nufeyr, ona da Sevbân’ın şöyle dediğini rivayet etmiştir: Rasulullah’ı (sav) şöyle buyururken dinledim: “Her bir yanılma sebebiyle selâm verdikten sonra iki sehiv secdesi yapılır.”
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, İkâmetu's-salât ve's-sünnetü fîhâ 136, /197
Senetler:
1. Ebu Abdullah Sevban Mevla Rasulullah (Sevban b. Bücdüd)
2. Ebu Humeyd Abdurrahman b. Cübeyr el-Hadrami (Abdurrahman b. Cübeyr b. Nüfeyr b. Malik)
3. Ebu Muharik Züheyr b. Salim el-Ansî (Züheyr b. Salim)
4. Ubeydullah b. Ubeyd el-Kela'î (Ubeydullah b. Ubeyd)
5. Ebu Utbe İsmail b. Ayyâş el-Ansî (İsmail b. Ayyâş b. Süleym)
6. Ebu Hasan Osman b. Ebu Şeybe el-Absî (Osman b. Muhammed b. İbrahim)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Namaz, Sehiv secdesi, yapılışı, yeri, zamanı
Öneri Formu
Hadis Id, No:
13642, İM001214
Hadis:
حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا أَبُو أُسَامَةَ عَنِ ابْنِ عَوْنٍ عَنِ ابْنِ سِيرِينَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ صَلَّى بِنَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم إِحْدَى صَلاَتَىِ الْعَشِىِّ رَكْعَتَيْنِ ثُمَّ سَلَّمَ ثُمَّ قَامَ إِلَى خَشَبَةٍ كَانَتْ فِى الْمَسْجِدِ يَسْتَنِدُ إِلَيْهَا فَخَرَجَ سَرَعَانُ النَّاسِ يَقُولُونَ قَصُرَتِ الصَّلاَةُ . وَفِى الْقَوْمِ أَبُو بَكْرٍ وَعُمَرُ فَهَابَاهُ أَنْ يَقُولاَ لَهُ شَيْئًا وَفِى الْقَوْمِ رَجُلٌ طَوِيلُ الْيَدَيْنِ يُسَمَّى ذَا الْيَدَيْنِ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَقَصُرَتِ الصَّلاَةُ أَمْ نَسِيتَ فَقَالَ « لَمْ تَقْصُرْ وَلَمْ أَنْسَ » . قَالَ فَإِنَّمَا صَلَّيْتَ رَكْعَتَيْنِ . فَقَالَ « أَكَمَا يَقُولُ ذُو الْيَدَيْنِ » . قَالُوا نَعَمْ . قَالَ فَقَامَ فَصَلَّى رَكْعَتَيْنِ ثُمَّ سَلَّمَ ثُمَّ سَجَدَ سَجْدَتَيْنِ ثُمَّ سَلَّمَ .
Tercemesi:
Bize Ali b. Muhammed, ona Ebu Usâme, ona İbn Avn, ona İbn Sîrîn, ona da Ebu Hureyre’nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: Rasulullah (sav) bize öğle ve ikindi namazlarından birisini kıldırdı, sonra selam verdi, sonra da mescitte bulunan yaslandığı bir ağaç kütüğüne gitti. Cemaatin acele edenleri dışarı çıkarak: Namaz kısaldı, dediler. Cemaat arasında Ebu Bekir ve Ömer de vardı, ona bu hususta bir şey söylemeye çekindiler. Yine cemaat arasında Zülyedeyn denilen elleri uzunca bir adam vardı. O: Ey Allah’ın Rasulü, namaz kısaldı mı yoksa sen mi unuttun, dedi. Rasulullah (sav) : “Ne kısaldı ne de ben unuttum” buyurdu. Zülyedeyn: Ama sen iki rekât kıldırdın deyince, Allah Rasulü (sav) : “Durum Zülyedeyn’in dediği gibi midir” buyurdu. Cemaat: Evet dedi. (Ebu Hureyre) dedi ki: Bunun üzerine Allah Rasulü iki rekât kıldırdıktan sonra selam verdi. Sonra da iki sehiv secdesi yaptı, sonra selam verdi.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, İkâmetu's-salât ve's-sünnetü fîhâ 134, /196
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebu Bekir Muhammed b. Sirin el-Ensarî (Muhammed b. Sirin)
3. Ebu Avn Abdullah b. Avn el-Müzenî (Abdullah b. Avn b. Ertabân)
4. Ebu Üsame Hammâd b. Üsame el-Kuraşî (Hammâd b. Üsame b. Zeyd)
5. Ali b. Muhammed el-Kûfî (Ali b. Muhammed b. İshak)
Konular:
Hz. Peygamber, Unutma ve yanılması
KTB, NAMAZ,
Namaz, Sehiv secdesi, yapılışı, yeri, zamanı
Namaz, yanılmak
Öneri Formu
Hadis Id, No:
13643, İM001215
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى وَأَحْمَدُ بْنُ ثَابِتٍ الْجَحْدَرِىُّ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَهَّابِ حَدَّثَنَا خَالِدٌ الْحَذَّاءُ عَنْ أَبِى قِلاَبَةَ عَنْ أَبِى الْمُهَلَّبِ عَنْ عِمْرَانَ بْنِ الْحُصَيْنِ قَالَ سَلَّمَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فِى ثَلاَثِ رَكَعَاتٍ مِنَ الْعَصْرِ ثُمَّ قَامَ فَدَخَلَ الْحُجْرَةَ فَقَامَ الْخِرْبَاقُ رَجُلٌ بَسِيطُ الْيَدَيْنِ فَنَادَى يَا رَسُولَ اللَّهِ أَقَصُرَتِ الصَّلاَةُ فَخَرَجَ مُغْضَبًا يَجُرُّ إِزَارَهُ فَسَأَلَ فَأُخْبِرَ فَصَلَّى تِلْكَ الرَّكْعَةَ الَّتِى كَانَ تَرَكَ ثُمَّ سَلَّمَ ثُمَّ سَجَدَ سَجْدَتَيْنِ ثُمَّ سَلَّمَ .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. el-Müsennâ ve Ahmed b. Sabit el-Cahderî, ona Abdulvehhab, ona Halid el-Hazzâ, ona Ebu Kılâbe, ona Ebu’l-Muhelleb, ona da İmran b. Husayn’ın şöyle dediğini rivayet etmiştir: Rasulullah (sav) ikindi namazının üçüncü rekâtında selam verdi, sonra da kalkıp odasına girdi. Elleri uzun el-Hirbâk adındaki bir adam ayağa kalkarak: Ey Allah’ın Rasulü, namaz kısaldı mı, dedi. Allah Rasulü izarını sürükleyerek öfkeli bir şekilde dışarı çıktı, durumu sorunca ona durum haber verildi. O da kılmamış olduğu o rekâtı kıldı, sonra selam verdi, sonra iki secde yaptı, sonra selam verdi.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, İkâmetu's-salât ve's-sünnetü fîhâ 134, /196
Senetler:
1. Ebu Nüceyd İmran b. Husayn el-Ezdî (İmran b. Husayn b. Ubeyd b. Halef b. Abdünühüm)
2. Ebu Mühelleb Muaviye b. Amr el-Basri (Amr b. Muaviye b. Zeyd)
3. Ebû Kilabe Abdullah b. Zeyd el-Cermî (Abdullah b. Zeyd b. Amr b. Nâtil b. Malik b. Ubeyd)
4. Ebu Menâzil Halid el-Hazzâ (Halid b. Mihran)
5. Ebu Muhammed Abdülvehhab b. Abdülmecid es-Sakafî (Abdulvehhab b. Abdulmecid b. Salt)
6. Ebu Bekir Ahmed b. Sabit el-Cahderî (Ahmed b. Sabit)
Konular:
Hz. Peygamber, Unutma ve yanılması
KTB, NAMAZ,
Namaz, Sehiv secdesi, yapılışı, yeri, zamanı
Namaz, yanılmak