112 Kayıt Bulundu.
Giriş
Giriş
Bize Hennâd ile Kuteybe ve Ebû Küreyb, onlara Vekî', ona el-A'meş, ona Mücâhid, ona Tavus, ona da İbn Abbâs şöyle rivayet etmiştir: Hz. Peygamber (sav) iki mezarın yanından geçmiş ve şöyle buyurmuştu: "Bu ikisi azap görüyorlar. Üstelik azaplarına sebep olan şey büyük bir günah değil. Bunlardan biri küçük abdest yaparken örtünmezdi, diğeri ise insanlar arasında laf taşırdı." Ebû İsa şöyle demiştir: Bu konuda Ebû Hureyre, Ebû Musa, Abdurrahman b. Hasene, Zeyd b. Sâbit ve Ebû Bekre'den gelen rivayetler de vardır. Ebû İsa şöyle demiştir: Bu, hasen-sahîh bir hadistir. Mansûr bu hadisi Mücâhid'den o da İbn Abbas'tan rivayet etmiştir. Bu senette Tavus'u zikretmemiştir. el-A'meş'in rivayeti daha sahihtir. Vekî'in müstemlisi Ebû Bekir Muhammed b. Ebân el-Belhî, Vekî'i şöyle derken duymuştur: "el-A'meş, İbrahim'in isnadını Mansûr'dan daha iyi bilir."
Açıklama: Bu hadisin muhtelif rivâyetlerinde b,iür keloime iki farklı şekilde zaptedilmiştir. Bazılarında يَسْتَنزِه "yestenzihu" fiili, bazılarında da da يَسْتَتِر "yestetiru" fiili kullanılmıştır. Yestetiru örtünmek; yestenzihu da korunmak, pislikten sakınmak anlamına gelir. Yazılış şekli aynı olmaları itibhariyle bunun bir yazım hatasından kaynaklanmış olması muhtemeldir. Yestenzihu lafzının daha doğru olması gerekir. Hatta Buharî’nin İbn Asâkir nüshasında yestetiru yerine benzer karakterde bir kelime olan yestebriu kullanılmaktadır. İstibrâ da bilindiği üzere küçük abdestten iyice temizlenmek anlamına gelir. Abdest bozarken örtünmemek ve avret mahallerini açmak ise, ayrı bir suçtur ve ilave bir cezayı gerektirir. Küçük abdestten sakınmamanın, neden kabir azabına sebep olduğu açık değildir. Bu konuda tatmin edici bir bilgiye de ulaşamadık. Belki önemsiz sayılan her konuda da mutlaka hesap sorulacağı ve bunun cezasının da çekileceği vurgulanmak istenmiştir. Veya insanlar idrar bulaşığını önemsemedikleri ve temiz iken yapılması gereken her şeyi bu şekilde de yapmakta sakınca görmedikleri için, onların bu anlayışını düzeltmek ve temizliğe gereken özenin gösterilmesini temin etmek amaçlanmıştır.
Bize Hennâd b. es-Seriy, ona Ebû Muâviye, ona el-A'meş, ona Mücâhid ona Tavus, ona da İbn Abbâs (ra) şöyle rivayet etmiştir: "Rasûlullah (sav) iki mezarın yanından geçiyordu. 'Şu ikisi azap görüyorlar. Üstelik bunun sebebi büyük bir günah değildir; biri idrardan temizlenmiyor, diğeri ise insanlar arasında laf taşıyordu' buyurdu. Sonra yaş bir hurma dalı aldı ve ikiye böldü, birer parçasını mezarların her birine dikti. Kendisine, "- Ey Allah'ın Rasûlü! Neden böyle yaptınız?" diye sordular. "- Umulur ki bu iki dal yaş kaldıkça azapları hafifletilir" buyurdu.
Bize Ebû Muhammed el-Hasan b. Ali b. el-Müemmil el-Mâsercisî, ona Ebû Osman Amr b. Abdullah el-Basrî, ona Ebû Ahmed Muhammed b. Abdülvehhâb, ona Ya'lâ b. Ubeyd, ona el-A'meş, ona İbrahim, ona da Hemmâm şöyle rivâyet etti: "Huzeyfe'nin yanında oturuyordum, bir adam geldi. Oradakiler, 'Bu adam konuşulanları Sultan'a götürüyor' dediler. Huzeyfe (ra), Rasûlullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu işittim, dedi: "Koğucu cennete giremez." el-A'meş şöyle dedi: "Hadisteki kattât kelimesi nemmâm (koğucu, laf taşıyan) demektir." Bu rivâyeti Müslim Sahîh'inde başka bir vecihle el-A'meş'ten, ayrıca her iki rivâyeti de Mansur vasıtasıyla İbrahim'den tahric etti.
Açıklama: Kattât ve nemmâm kelimeleri aynı manaya gelir, insanların konuşmalarına kulak kabartan ve sonra da duyduğu sözleri başkalarına nakleden insan demektir. Bundan maksat da insanların arasını bozmak, düşmanlık yaratmaktır. “Cennete giremez” ifâdesi, hiç cennete giremeyecek anlamına gelmez. Çünkü laf taşımak, insanı cennetten ebediyen mahrum edecek bir günah değildir. Zaten şirk dışında hiçbir günah insanı cennetten ebediyen mahrum etmez. Dolayısıyla bu cümle, ya işlenen günahın büyüklüğünü göstermek anlamında bir tehdit ifâdesidir, yahut hesapsız cennete giremez, veyahut da ilk girenlerle birlikte cennete giremez demektir.
Bize Muhammed b. Kudâme, ona Cerîr, ona Mansur, ona Mücâhid, ona da İbn Abbâs (ra) şöyle rivayet etmiştir: "Rasûlullah (sav) Mekke veya Medîne'nin bahçelerinden birinin yanından geçerken kabirlerinde azap gören iki insanın sesini duymuş ve, 'Bu ikisi azap görüyorlar, üstelik büyük bir günah sebebiyle değil' buyurmuştu. Ardından, 'Evet, onlardan biri idrarından temizlenmez, diğeri ise insanlar arasında laf taşırdı' buyurdu. Sonra bir hurma dalı alıp ikiye böldü ve her bir mezara birini dikti. Kendisine, "- Ey Allah'ın Rasûlü! Bunu neden yaptınız?" diye soruldu. "- Umulur ki bu ağaçlar kurumadıkça -veya kuruyuncaya kadar- bu kimselerin azabı hafifletilir" buyurdu.