368 Kayıt Bulundu.
Bize Hüşeym, ona da Muğîre ve A’meş, onlara da İbrahim en-Nehaî şöyle rivâyet etmiştir: Cuma günü imam (minberde) hutbe okurken (verilen) selama karşılık veriyorlardı ve aksırana rahmet diliyorlardı ('yerhamükallah (Allah sana rahmet etsin)' diyorlardı).
Açıklama: Râvi İbrahim en-Nehaî, kendi zamanında hayatta olan ashab ve tabiun büyüklerini kastetmektedir.
Bize Hüşeym, ona da Muğîre ve A’meş, onlara da İbrahim en-Nehaî şöyle rivâyet etmiştir: Cuma günü imam (minberde) hutbe okurken (verilen) selama karşılık veriyorlardı ve aksırana rahmet diliyorlardı ('yerhamükallah (Allah sana rahmet etsin)' diyorlardı).
Açıklama: Râvi İbrahim en-Nehaî, kendi zamanında hayatta olan ashab ve tabiun büyüklerini kastetmektedir.
Bize İshak b. İsa, ona Ebu Avâne, ona Ömer b. Ebu Seleme, ona babası (Ebu Seleme b. Abdurrahman), ona da Ebu Hureyre Hz. Peygamber’in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: “Üç şey vardır ki, bunların hepsi her Müslüman üzerinde bir haktır: Hasta ziyaret etmek, cenazelere katılmak, (aksırması sebebiyle) Allah'a (ac) hamdini dile getiren aksıran kimseye rahmet dilemek ('yerhamükallah (Allah sana rahmet etsin)' demek).”
Bize Müsedded, ona Yezid b. Zürey‘, ona Abdurrahman, ona Saîd b. Ebû Saîd, ona da Ebû Hureyre, Rasulullah'ın şöyle dediğini rivayet etti: "Rasûlullah (sav) ev önlerinde ve yollarda oturulmasını yasakladı. Müslümanlar, bunu yapamayız, buna güç yetiremeyiz, dediler. Rasûlullah, eğer buralarda oturacaksanız, o zaman mekânların hakkını veriniz, buyurdu. Onlar, buraların hakkı nedir, dediler. Rasûlullah, gözleri (haramdan) korumak, yolcuya (yol bilmeyene, sorana) yol göstermek, aksırdığında Allah’a hamd edene يرحمك الله/Allah sana rahmet etsin demek ve selama karşılık vermektir, buyurdu."
Bize Ebu Zekeriya b. Ebu İshak el-Müzekkî, ona Ebu Abdullah Muhammed b. Yakup, ona Muhammed b. Abdülvehhab, ona Cafer b. Avn, ona Ebu İshak eş-Şeybanî, ona Eş'as b. Ebu Şa'sa, ona da Muaviye b. Suveyd b. Mukarrin, Bera b. Azib'in şöyle dediğini rivayet etti. "Rasulullah (sav), bize yedi şeyi emretti, yedi şeyi de yasakladı. (Rasulullah (sav) bize) Hasta ziyaret etmeyi, cenazelere katılmayı, selamı yaymayı, davet edene (çağırdığı yere) gitmeyi, aksırana rahmet dilemeyi ('yerhamükallah (Allah sana rahmet etsin)' demeyi), mazluma yardım etmeyi ve yemini yerine getirmeyi [birisi 'yemin ederim ki, sen bunu yapacaksın/yapmalısın' dediğinde sırf onun yeminini boşa çıkarmamak için o işi yapmayı] emretti. Gümüş kaplardan (bir şey) içmeyi, nitekim dünyada gümüş kaptan bir şey içen ahirette onlardan bir şey içemeyecektir, altın yüzük takmayı, binek hayvanlarının (eyer ve palanlarının üzerindeki) ipek minderlerine oturmayı, ipek şeritli pamuk kumaştan, ipekten, atlastan ve kalın atlastan yapılan elbiseyi giymeyi de (biz erkeklere) yasakladı." [(Buhârî ve Müslim) Bu hadisi, Şeybanî ve başka ravilerin rivayetleri olarak Sahîhlerine almışlardır.]
Bize Ebu Hasan b. Abdân, ona Ahmed b. Ubeyd es-Saffar, ona Osman b. Ömer ed-Dabbî, ona Müsedded, ona Ebu Avâne, ona Eş'as b. Süleym, ona da Muaviye b. Suveyd b. Mukarrin, Bera b. Azib (ra)'ın şöyle dediğini rivayet etti: Rasulullah (sav), bize yedi şeyi emretti, yedi şeyi de yasakladı. Hasta ziyaret etmeyi, cenazelere katılmayı, aksırana rahmet dilemeyi ('yerhamükallah (Allah sana rahmet etsin)' demeyi), selamı yaymayı, mazluma yardım etmeyi, yemini yerine getirmeyi [birisi 'yemin ederim ki, sen bunu yapacaksın/yapmalısın' dediğinde sırf onun yeminini boşa çıkarmamak için o işi yapmayı] ve davet edene (çağırdığı yere) gitmeyi emretti. Altın yüzükleri, gümüş kaplardan (bir şeyler) içmeyi, ipeği, atlası, kalın atlası, elbisenin üzerine giyilen (şal, pelerin vb.) ipek üstlüğü ve ipek şeritli pamuk kumaşı yasakladı. [Buhari bu hadisi, Sahih'inde Musa b. İsmail'den rivayet etti. Müslim de, Ebu'r-Rabî'den nakletmiştir. (Buhari ve Müslimin hadisi aldığı her ikisi ravi de (Musa b. İsmail ile Ebu'r-Rabî') hadis Ebu Avane'den almıştır.]
Bize Ebu Hasan Ali b. Muhammed el-Mukrî, ona Hasan b. Muhammed b. İshak, ona Yusuf b. Yakub, ona Ali b. Abdullah b. Cafer, ona Cerir b. Abdulhamid ona Ebu İshak eş-Şeybanî, ona Eş'as b. Ebu Şa'sâ, ona da Muaviye b. Suveyd b. Mukarrin'in rivayet ettiğine göre, Bera b. Azib (ra) şöyle demiştir: "Rasulullah (sav), bize yedi şeyi emretti: (Rasulullah bize) cenazelere katılmayı, hasta ziyaret etmeyi, aksırana rahmet dilemeyi ('yerhamükallah (Allah sana rahmet etsin)' demeyi), mazluma yardım etmeyi, selamı yaymayı, davet edene (çağırdığı yere) gitmeyi ve yemini yerine getirmeyi [birisi 'yemin ederim ki, sen bunu yapacaksın/yapmalısın' dediğinde sırf onun yeminini boşa çıkarmamak için o işi yapmayı] emretti." [(Buhârî ve Müslim) Bu hadisi, Cerir'in rivayeti olarak Sahîhlerine almışlardır.]
Bize Muhammed b. Selam, ona Ebu Ahvas, ona Eş'as b. Süleym, ona da Muaviye b. Süveyd, Bera b. Azib'in şöyle dediğini rivayet etti: "Rasulullah (sav), bize yedi şeyi emretti, yedi şeyi de yasakladı. (Rasulullah bize) Hasta ziyaret etmeyi, cenazelere katılmayı, aksırana rahmet dilemeyi ('yerhamükallah (Allah sana rahmet etsin)' demeyi), yemini yerine getirmeyi [birisi 'yemin ederim ki, sen bunu yapacaksın/yapmalısın' dediğinde sırf onun yeminini boşa çıkarmamak için o işi yapmayı], mazluma yardım etmeyi, selamı yaymayı ve davet edene (çağırdığı yere) gitmeyi emretti. Altın yüzükleri, gümüş kapları (kullanmayı), elbisenin üzerine giyilen (şal, pelerin vb.) ipek üstlüğü, ipek şeritli pamuk kumaşı, kalın atlası, atlası ve ipeği de yasakladı."
Bize Hamid b. Muhammed b. Şuayb el-Belhî Bağdat'ta, ona Mansur b. Ebu Muzâhim, ona Ebu Ahvas, ona Eş'as Ebu Şa'sa, ona da Muaviye b. Suveyd b. Mukarrin, Bera b. Azib'in şöyle dediğini rivayet etti. Rasulullah (sav), bize cenazelere katılmayı, hastaları ziyaret etmeyi, aksırana rahmet dilemeyi ('yerhamükallah (Allah sana rahmet etsin)' demeyi), yeminle (bir şey yapılmasını) isteyenin talebini yerine getirmeyi [birisi 'yemin ederim ki, sen bunu yapacaksın/yapmalısın' dediğinde sırf onun yeminini boşa çıkarmamak için o işi yapmayı], mazluma yardım etmeyi, selamı yaymayı ve davet edene (çağırdığı yere) gitmeyi emretti. [Ebu Hatim şöyle demiştir: Cenazelere katılma ve hastaları ziyaret etme emirleri, kesinlik (zorunluluk) taşımaksızın, sadece sevap elde etmek için dile getirilen emirlerdir. Aksırana rahmet dileme ve yemin ederek (bir şey yapılmasını) isteyenin talebini yerine getirme emirleri ise, umumi lafızlardır fakat bunlarla hususi bir anlam kastedilmiştir. Yani aksıran kimse ancak Allah'a hamdettiyse ('Elhamdülillah (Allah'a hamdederim)' dediyse) ona rahmet dilemek gerekli olur. Yemin ederek (bir şey yapılmasını) isteyenin talebini yerine getirmek de her durumda değil sadece bazı durumlarda geçerlidir. Mazluma yardım etme ve davet edene (çağırdığı yere) gitme emirleri de, her zaman değil, sadece bazı zamanlarda (durumlarda) kesinlik (gereklilik) ifade eden emirlerdir. Selamı yayma emri, umumi lafızla ifade edilen bir emirdir. Bununla kastedilen şey (bu emrin), başka din mensupları değil, Müslümanlar için gerçekleştirilmesidir.]
Bize Yahya b. Yahya et-Temimi, ona Ebu Heyseme, ona Eş’as b. Ebu’ş-Şa’sa (T) Bize Ahmed b. Abdullah b. Yunus, ona Züheyr, ona Eşas, Muaviye b. Süveyd b. Mukarrin'in şöyle anlattığını rivayet etti: Bera b. Azib'in huzuruna girdim ve onu şöyle derken işittim: "Hz. Peygamber bize yedi şeyi emir, yedi şeyi de yasak etti: Bize hastayı ziyaret etmeyi, cenaze törenine katılıp namazını kılmayı, aksırana (yerhamukellah diyerek) hayır duada bulunmayı, yemin edince gereğini yerine getirmeyi veya (şöyle yapacaksın diye) yemin edenin yeminini bozdurmamayı, mazluma yardım etmeyi, davete icabet etmeyi ve selamı yaymayı emretti. Altın yüzükleri yahut altından yüzük takmayı, gümüş kaptan bir şey içmeyi, ipekten eyer kılıfı yapmayı, ibrişimli ipek kumaşları, ipek, parlak atlas (istebrak) ve halis ipeği (dibac) yasak etti."
Açıklama: Hz. Peygamber tarafından emredilen ve nehyedilen yedi şey incelendiğinde bütün davranışların sosyal içerikli olduğu görülür. Hasta ziyareti de fertlerin zor zamanlarda birbirlerine maddi ve manevi olarak destek olmalarını sağlayacak toplumsal yönü olan bir ameldir. İbnü'l-Cevzî hadiste zikredilen hasta ziyaretinin gayelerine dikkat çekmiştir. Ona göre hasta şunlar gibi bazı amaçlara binaen ziyaret edilir: Rahatlatmak ve ihtiyaçlarını gidermek, ya da belki de vefatı yaklaşmış birinin ölüm hakkındaki nasihatlerini dinleyip, bunlara kulak vermek. (Bk. İbnü'l-Cevzi, Keşfu'l-müşkil, II, 236)