Giriş

Bize Yahya b. Kazaa, ona Mâlik, ona Abdurrahman b. Kasım, ona babası (Kasım b. Muhammed) ona Yezîd b. Câriye el-Ensârî'nin oğulları Abdürrahman ve Mucemmi şöyle rivayet etmiştir: Babası, dul bir kadın olan Hansa bt. Hizam el-Ensâriye'yi, rızası dışında evlendirdi. O da bu evliliği istemeyip Rasulullah'a (sav) gidip şi­kâyet etti. Rasulullah (sav) da onun nikâhını iptal etti.


    Öneri Formu
27463 B006945 Buhari, İkrah, 3

Bize Yahya b. Kazaa, ona Mâlik, ona Abdurrahman b. Kasım, ona babası (Kasım b. Muhammed) ona Yezîd b. Câriye el-Ensârî'nin oğulları Abdürrahman ve Mucemmi şöyle rivayet etmiştir: Babası, dul bir kadın olan Hansa bt. Hizam el-Ensâriye'yi, rızası dışında evlendirdi. O da bu evliliği istemeyip Rasulullah'a (sav) gidip şi­kâyet etti. Rasulullah (sav) da onun nikâhını iptal etti.


    Öneri Formu
287465 B006945-2 Buhari, İkrah, 3

Bize Müslim b. İbrahim, ona Ebân, ona Yahya, ona Ebu Seleme, ona da Ebu Hureyre (ra), Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu haber verdi: "Dul kadının emri alınmadan, bekâr kızın da izni alınmadan evlendirilemez." Onun izni nasıl alınır, ey Allah'ın Rasulü? diye sordukları zaman Hz. Peygamber, "onun izni susmasıdır" cevabını vermiştir.


Açıklama: Bu rivayette evlilik konusunda kadınların fikirlerinin esas alınması gerektiğini ifade edilmektedir. Bu konuda da kadınlar iki guruba ayrılmaktadır: Birinci gurupta daha önce başından bir evlilik geçmiş olan dul kadınlar yer alır. Dul kadın kendi tercihini ve kararını kendisi verebilir. Verdiği kararı da dil ile açıkça ifade eder. Çünkü daha önce başından bir evlilik geçmiş, dolayısıyla bu konuda yeterli tecrübe sahibi olmuştur. Ayrıca genç bir kız gibi utanıp sıkılma çağlarını da geride bırakmıştır. Dolayısıyla velinin karar yetkisi olmadığı gibi, kimsenin kadına baskı yapması da câiz değildir. Küçük bir azınlık istisna edilirse İslâm âlimleri arasında bu konuda ihtilaf yoktur. İkinci gurupta ise henüz hiç evlenmemiş olan genç kızlar yer alır. Her şeyden önce genç kızlar, utanıp sıkılma gibi fıtrî ve tabiî bir özelliğe sahiptirler. Bu itibarla bu konuda açıkça insiyatif ortaya koymaktan sıkılırlar. Ayrıca onların hayat ve evlilik tecrübeleri de yoktur. Dolayısıyla yanlış tercihte bulunmaları ve her şeyi etraflı bir şekilde düşünememeleri ihtimali vardır. İşte bundan dolayı anne-babanın, bir taraftan ona her şeyi güzelce anlatması, öte yandan da nihaî olarak yine onun düşüncesini alması gerekir. Yine de onun fikrini söylemekten utanıp sıkılacağı dikkate alınarak susmasının izin sayılacağı düşünülmüştür. Kaldı ki kıza, susmanın izin sayılacağının söylenmesi de gerekir. Bir kısım İslâm hukukçuları, kıza fikrini soran kişinin baba veya dede olması halinde susmasının izin sayılacağını, ama başkaları fikrini soruyorsa, sözle düşüncesini açıklamasının gerekli olduğunu söylemişlerdir. Çünkü bir kızın babasından daha çok utanabileceği hesap edilmiştir. Bekâr bir kızın evlendirilmesi konusunda velinin devreye sokulması, kolayca tahmin edilebileceği gibi, tecrübeli bir insanın gelecek konusunda daha iyi karar verebileceği düşüncesidir. Yoksa velinin mutlak karar mercii olduğunu göstermek değildir. Her anne-baba da evladının geleceği ile ilgili en iyi tercihi yapmayı gaye edinir. Hanefîler kadının evlenmesi konusunda genel bir ilke benimsemişler ve âkil, bâliğ, hür bir kadının nikâhı için velinin şart olmadığını, kadın ister dul ister bâkire olsun kendi rızasının yeterli olduğunu söylemişlerdir. Velinin rızasını şart gören fukaha da, dul kadında değil, özellikle bâkire kız konusunda gerekli görmüşlerdir.

    Öneri Formu
11987 D002092 Ebu Davud, Nikah, 22, 23

Bize İshâk, ona Yezîd, ona Yahya, ona Kasım b. Muhammed, ona da Abdurrahman b. Yezîd ve Mucemmi b. Yezîd “Hizam adına bir adam, kendi kızını ni­kâh etmişti...” diyerek bu hadisin benzerini rivayet emişlerdir.


Açıklama: Benzer hadis için B005138 numaralı rivayete bakınız.

    Öneri Formu
14617 B005139 Buhari, Nikah, 42

Bize İshâk, ona Yezîd, ona Yahya, ona Kasım b. Muhammed, ona da Abdurrahman b. Yezîd ve Mucemmi b. Yezîd “Hizam adına bir adam, kendi kızını ni­kâh etmişti...” diyerek bu hadisin benzerini rivayet emişlerdir.


Açıklama: Benzer hadis için B005138 numaralı rivayete bakınız.

    Öneri Formu
287400 B005139-2 Buhari, Nikah, 42

Bana Mâlik, ona Abdurrahman b. Kasım, ona babası (Kasım b. Muhammed) ona Yezîd b. Câriye el-Ensâri'nin oğulları Abdürrahman ve Mucemmi şöyle rivayet etmiştir: Babası, dul bir kadın olan Hansa bt. Hizam el-Ensâriye'yi, rızası dışında evlendirdi. O da bu evliliği istemeyip Rasulullah'a (sav) gidip şi­kâyet etti. Rasulullah (sav) da onun nikâhını iptal etti.


    Öneri Formu
36714 MU001119 Muvatta, Nikâh, 11

Bize Müslim b. İbrahim, ona Hişâm, ona Yahya b. Ebu Kesîr, ona Ebu Seleme, ona da Ebu Hureyre şöyle rivayet etmiştir: Peygamber (sav) "bakire kız, kendisinden izin alınmadıkça evlendirilemez, dul kadın da ken­disi açıkça talimat vermedikçe evlendirilemez" buyurdu. Bunun üzerine “ey Allah'ın Rasulü, bakire kızın izni nasıl olur?” diye soruldu. Rasulullah (sav) "onun izni, susmasıdır" buyurdu. İnsanların bazısı der ki: Bakire kızın izni alınmadığı zaman evlen­dirilmez. Fakat bir adam hile yapıp, kendisinin bu kızla, kızın rızasıyla evlendiğine dair iki tane yalancı şahit getirir ve hâkim de bun­ların şehadetleriyle o kızın nikâhını sabit görüp tespit ederse -koca bu şahitliğin yalan olduğunu bildiği halde- o adamın bu kızla cinsî münasebette bulunmasında sakınca yoktur ve bu geçerli bir evliliktir.


    Öneri Formu
27513 B006968 Buhari, Hıyel, 11

Bize Yezîd b.Harun, ona Yahya b. Saîd, ona Kasım b. Muhammed, ona da Abdurrahman b. Yezîd el-Ensâri ve Mucemmi b. Yezîd el-Ensârî şöyle rivayet etmişlerdir: Ensar'dan Hizâm adında bir adam kızını evlendirmişti, ama kızı evliliği istemedi ve Rasulullah'a (sav) gelip şikayette bulundu. Rasulullah (sav) da babasının yaptığı bu nikahı iptal etti. Sonra bu kız, Ebu Lubabe b. Abdülmunzir'le evlendi. Yahya, kendisine ulaşan habere göre, bu kadının dul olduğunu ifade etmiştir.


    Öneri Formu
43599 DM002237 Darimi, Nikah, 14

Bize Yezîd b.Harun, ona Yahya b. Saîd, ona Kasım b. Muhammed, ona da Abdurrahman b. Yezîd el-Ensâri ve Mucemmi b. Yezîd el-Ensârî şöyle rivayet etmişlerdir: Ensar'dan Hizâm adında bir adam kızını evlendirmişti, ama kızı evliliği istemedi ve Rasulullah'a (sav) gelip şikayette bulundu. Rasulullah (sav) da babasının yaptığı bu nikahı iptal etti. Sonra bu kız, Ebu Lubabe b. Abdülmunzir'le evlendi. Yahya, kendisine ulaşan habere göre, bu kadının dul olduğunu ifade etmiştir.


    Öneri Formu
272456 DM002237-2 Darimi, Nikah, 14


    Öneri Formu
14614 B005136 Buhari, Nikah, 41