حَدَّثَنَا عَبِيدَةُ بْنُ حُمَيْدٍ حَدَّثَنِي ثُوَيْرُ بْنُ أَبِي فَاخِتَةَ عَنْ أَبِيهِ قَالَ: عَادَ أَبُو مُوسَى الْأَشْعَرِيُّ الْحَسَنَ بْنَ عَلِيٍّ، قَالَ فَدَخَلَ عَلِيٌّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ فَقَالَ أَعَائِدًا جِئْتَ يَا أَبَا مُوسَى أَمْ زَائِرًا؟ فَقَالَ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ لَا، بَلْ عَائِدًا. فَقَالَ عَلِيٌّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ فَإِنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: "مَا عَادَ مُسْلِمٌ مُسْلِمًا إِلَّا صَلَّى عَلَيْهِ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ مِنْ حِينَ يُصْبِحُ إِلَى أَنْ يُمْسِيَ. وَجَعَلَ اللَّهُ تَعَالَى لَهُ خَرِيفًا فِي الْجَنَّةِ." [قَالَ فَقُلْنَا يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ وَمَا الْخَرِيفُ قَالَ السَّاقِيَةُ الَّتِي تَسْقِي النَّخْلَ.]

Bize Abîde b. Humeyd, ona da Süveyr b. Ebu Fâhite, babası (Ebu Fâhite)'nin şöyle anlattığını rivayet etmiştir: Ebu Musa el-Eş’ari, Hz. Ali’nin hastalanan oğlu Hasan’ı ziyarete gitmişti. Hz. Ali içeri girince 'Ey Ebu Musa! Hasta ziyareti için mi yoksa normal bir ziyaret için mi geldin?' diye sorunca, Ebu Musa 'Hayır, bilakis hasta ziyareti için geldim ey müminlerin emiri!' dedi. Bunun üzerine Hz. Ali, ben (bu konuda) Hz. Peygamber’in (sav) şöyle buyurduğunu duydum dedi: "Hasta olan bir Müslümanı ziyaret eden her bir kimse için, yetmiş bin melek sabahtan akşama kadar duâ ve istiğfar eder. Ve Allah o kimse için cennette bir harif tahsis eder." [Hadisin râvisi (Fâhite’nin babası) şu açıklamayı yapmıştır: Hz. Ali’ye 'Ey müminlerin emiri! Harif nedir?' diye sorduk. O da 'Hurma ağaçlarını sulayan deredir' cevabını verdi.]

Açıklama: hadis hasendir, fakat daha önce 612 de geçtiği gibi sahihtir, bu isnad Sevr b. Ebi Fahate'den dolayı zayıftır.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ali b. Ebu Talib 702, 1/278

حَدَّثَنَا يَزِيدُ حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ سَلَمَةَ عَنْ يَعْلَى بْنِ عَطَاءٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ يَسَارٍ: أَنَّ عَمْرَو بْنَ حُرَيْثٍ عَادَ الْحَسَنَ بْنَ عَلِيٍّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، فَقَالَ لَهُ عَلِيٌّ أَتَعُودُ الْحَسَنَ وَفِي نَفْسِكَ مَا فِيهَا؟ فَقَالَ لَهُ عَمْرٌو إِنَّكَ لَسْتَ بِرَبِّي فَتَصْرِفَ قَلْبِي حَيْثُ شِئْتَ. قَالَ عَلِيٌّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَمَا إِنَّ ذَلِكَ لَا يَمْنَعُنَا أَنْ نُؤَدِّيَ إِلَيْكَ النَّصِيحَةَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: "مَا مِنْ مُسْلِمٍ عَادَ أَخَاهُ إِلَّا ابْتَعَثَ اللَّهُ لَهُ سَبْعِينَ أَلْفَ مَلَكٍ يُصَلُّونَ عَلَيْهِ مِنْ أَيِّ سَاعَاتِ النَّهَارِ كَانَ حَتَّى يُمْسِيَ، وَمِنْ أَيِّ سَاعَاتِ اللَّيْلِ كَانَ حَتَّى يُصْبِحَ." قَالَ لَهُ عَمْرٌو وَكَيْفَ تَقُولُ فِي الْمَشْيِ مَعَ الْجِنَازَةِ بَيْنَ يَدَيْهَا أَوْ خَلْفَهَا فَقَالَ عَلِيٌّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ إِنَّ فَضْلَ الْمَشْيِ مِنْ خَلْفِهَا عَلَى بَيْنِ يَدَيْهَا كَفَضْلِ صَلَاةِ الْمَكْتُوبَةِ فِي جَمَاعَةٍ عَلَى الْوَحْدَةِ. قَالَ عَمْرٌو فَإِنِّي رَأَيْتُ أَبَا بَكْرٍ وَعُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا يَمْشِيَانِ أَمَامَ الْجِنَازَةِ. قَالَ عَلِيٌّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ إِنَّهُمَا إِنَّمَا كَرِهَا أَنْ يُحْرِجَا النَّاسَ.

Bize Yezid, ona Hammâd b. Seleme, ona da Ya'lâ b. Atâ, Abdullah b. Yesar’ın şöyle anlattığını rivayet etmiştir: Amr b. Hureys, Hz. Ali’nin hastalanan oğlu Hasan’ı ziyaret için gitmişti. Hz. Ali 'İçinde beslediğin o duygulara rağmen, Hasan’ı ziyarete mi geldin?' deyince, Amr 'Sen benim Rabbim değilsin ki kalbimi dilediğin yöne çeviresin' diye onun söylediğine itiraz etti. Hz. Ali de “Bu durum, sana Hz. Peygamber'den (sav) işittiğimiz şu nasihati yapmamıza mani değildir' dedi: "Hasta kardeşini ziyaret eden her bir Müslüman için Allah (cc) yetmiş bin melek gönderir. Bu melekler, ziyaret vakti gündüzün hangi saatinde gerçekleşmişse o andan akşama, gecenin hangi saatinde yapılmışsa da o andan sabaha kadar ona dua ve istiğfar ederler." Amr (b. Hureys), Hz. Ali'ye 'Cenaze ile birlikte yürüme konusunda ne dersin? Önünde mi, yoksa arkasında mı yürümek daha faziletlidir?' diye sorunca, Hz. Ali 'Cenazenin önüne nazaran arkasında yürümenin fazileti, cemaatle kılınan farz namazın tek başına kılınan namaza olan fazileti gibidir' dedi. Amr 'Ama ben Ebu Bekir ve Ömer’i cenazenin önünde yürürlerken gördüm” deyince, Hz. Ali 'Onlar insanlara sıkıntı vermek istemedikleri için öyle yapmışlardır” diye cevap verdi.

Açıklama: Ebu Bekir ve Ömer’in insanlara sıkıntı vermemek için cenazenin arkasında değil de önünde yürümelerinin sebebi, ashâb içerisinde en faziletli görüldükleri için, insanların onların önünde yürümek istemeyecekleri ve bu konuda sıkıntıya düşebilecekleri ihtimalidir. Bundan dolayı cenazenin ve cemaatin arkasında değil de önünde yürümeleri muhtemeldir.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ali b. Ebu Talib 754, 1/293

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ عَنِ الْجَعْدِ بْنِ أَوْسٍ قَالَ حَدَّثَتْنِي عَائِشَةُ بِنْتُ سَعْدٍ قَالَتْ قَالَ سَعْدٌ: "اشْتَكَيْتُ شَكْوًى لِي بِمَكَّةَ، فَدَخَلَ عَلَيَّ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَعُودُنِي. قَالَ قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنِّي قَدْ تَرَكْتُ مَالًا وَلَيْسَ لِي إِلَّا ابْنَةٌ وَاحِدَةٌ، أَفَأُوصِي بِثُلُثَيْ مَالِي وَأَتْرُكُ لَهَا الثُّلُثَ؟ قَالَ لَا. قَالَ أَفَأُوصِي بِالنِّصْفِ وَأَتْرُكُ لَهَا النِّصْفَ؟ قَالَ لَا. قَالَ أَفَأُوصِي بِالثُّلُثِ وَأَتْرُكُ لَهَا الثُّلُثَيْنِ؟ قَالَ الثُّلُثُ، وَالثُّلُثُ كَثِيرٌ ثَلَاثَ مِرَارٍ. قَالَ فَوَضَعَ يَدَهُ عَلَى جَبْهَتِهِ فَمَسَحَ وَجْهِي وَصَدْرِي وَبَطْنِي، وَقَالَ اللَّهُمَّ اشْفِ سَعْدًا وَأَتِمَّ لَهُ هِجْرَتَهُ. فَمَا زِلْتُ يُخَيَّلُ إِلَيَّ بِأَنِّي أَجِدُ بَرْدَ يَدِهِ عَلَى كَبِدِي حَتَّى السَّاعَةِ."

Bize Yahya b. Said, ona Ca’d b. Evs, ona da Âişe bnt. Sa’d, Sa’d’ın şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Mekke’de hastalanmıştım. Hz. Peygamber (sav) beni ziyaret etmek üzere yanıma gelmişti. Ona 'Ya Rasulullah! Öldükten sonra geriye biraz malım kalacak. Bir tek kızımdan başka da mirasçım yoktur. Malımın üçte ikisini (tasadduk edilmek üzere) vasiyet edip, kızıma üçte birini bırakabilir miyim?' diye sorduğumda, 'Hayır' cevabını verdi. 'Peki yarısını vasiyet edip, yarısını kızıma bıraksam?' dediğimde, yine 'Hayır' dedi. 'Üçte birini vasiyet edip, üçte ikisini kızıma bıraksam olur mu?' dediğimde ise tam üç kez 'Üçte bir mi? Üçte bir de çoktur' dedi. Sonra elini alnıma koydu ve yüzümü, göğsümü ve karnımı sıvazladı. Sonra da 'Allah’ım! Sa’d’a şifa ver ve onun hicretini tamamla' diye dua etti. Ben o günden beri Hz. Peygamber'in (sav) elinin soğukluğunu hala ciğerimde hissederim.”

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ebu İshak Sa'd b. Ebu Vakkâs 1474, 1/466

حَدَّثَنَا أَبُو سَعِيدٍ مَوْلَى بَنِي هَاشِمٍ حَدَّثَنَا إِسْرَائِيلُ حَدَّثَنَا أَبُو إِسْحَاقَ عَنِ الْحَارِثِ عَنْ عَلِيٍّ قَالَ: "كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِذَا عَوَّذَ مَرِيضًا قَالَ أَذْهِبْ الْبَاسَ رَبَّ النَّاسِ اشْفِ أَنْتَ الشَّافِي لَا شِفَاءَ إِلَّا شِفَاؤُكَ شِفَاءً لَا يُغَادِرُ سَقَمًا."

Bize Haşimoğullarının azatlısı Ebu Said, ona İsrail, ona Ebu İshak, ona da Hâris, Hz. Ali’nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber (sav) bir hastaya dua ettiğinde şöyle derdi: 'Ey insanların Rabbi! Her türlü sıkıntıyı gider. Şifa ver. Şifa verici ancak sensin. Senin şifandan başka şifa yoktur. Öyle bir şifa ver ki hastada hiçbir hastalık bırakmasın."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ali b. Ebu Talib 565, 1/242

حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ حَدَّثَنَا الْأَعْمَشُ عَنِ الْحَكَمِ بْنِ عُتَيْبَةَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي لَيْلَى قَالَ: جَاءَ أَبُو مُوسَى إِلَى الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ يَعُودُهُ، فَقَالَ لَهُ عَلِيٌّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَعَائِدًا جِئْتَ أَمْ شَامِتًا؟ قَالَ لَا بَلْ عَائِدًا. قَالَ فَقَالَ لَهُ عَلِيٌّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ إِنْ كُنْتَ جِئْتَ عَائِدًا فَإِنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: "إِذَا عَادَ الرَّجُلُ أَخَاهُ الْمُسْلِمَ مَشَى فِي خِرَافَةِ الْجَنَّةِ حَتَّى يَجْلِسَ. فَإِذَا جَلَسَ غَمَرَتْهُ الرَّحْمَةُ. فَإِنْ كَانَ غُدْوَةً صَلَّى عَلَيْهِ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ حَتَّى يُمْسِيَ، وَإِنْ كَانَ مَسَاءً صَلَّى عَلَيْهِ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ حَتَّى يُصْبِحَ."

Bize Ebu Muaviye, ona A'meş, ona Hakem b. Uteybe, ona da Abdurrahman b. Ebu Leyla şöyle rivayet etmiştir: Ebu Musa, Hz. Ali’nin oğlu Hasan’ın hasta ziyaretine gitmişti. Ali ona 'Hasta ziyareti için mi yoksa Hasan’ın hastalandığını görüp sevinmek için mi geldin?' diye sordu. Ebu Musa 'Hayır, bilakis ziyaret için geldim' deyince, Hz. Ali 'Gerçekten ziyaret için geldiysen, ben Hz. Peygamber’in bu konuda şöyle buyurduğunu duydum' dedi: "Bir kimse hasta olan Müslüman kardeşini ziyaret ettiği zaman, onun yanına varıp oturana kadar cennet bahçelerinde yürümüş gibi olur. Oturunca da rahmet onu kuşatır. Eğer ziyareti sabahleyin olursa, akşam oluncaya dek yetmiş bin melek ona duâ ve istiğfar eder. Ziyareti akşam olursa, sabahlayıncaya kadar yetmiş bin melek ona duâ ve istiğfar eder.”

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ali b. Ebu Talib 612, 1/254

حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ حَدَّثَنَا سُهَيْلُ بْنُ أَبِي صَالِحٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ عُمَرَ قَالَ: "كُنَّا نَعُدُّ وَرَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ حَيٌّ وَأَصْحَابُهُ مُتَوَافِرُونَ أَبُو بَكْرٍ وَعُمَرُ وَعُثْمَانُ ثُمَّ نَسْكُتُ."

Bize Ebu Muaviye, ona Süheyl b. Ebu Salih, ona da babası, İbn Ömer'in şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber (sav) sağken ve sahabîlerin çoğu da hayatta iken, biz (fazilet bakımından sırasıyla) Ebu Bekir, Ömer ve Osman’ı sayar, bundan sonra ise bir sıralama yapmazdık."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Abdullah b. Ömer b. el-Hattab 4626, 2/249