حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ حَدَّثَنَا لَيْثٌ عَنْ سَعِيدِ بْنِ أَبِى سَعِيدٍ عَنْ أَبِى شُرَيْحٍ الْعَدَوِىِّ أَنَّهُ قَالَ سَمِعَتْ أُذُنَاىَ وَأَبْصَرَتْ عَيْنَاىَ حِينَ تَكَلَّمَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ: "مَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ فَلْيُكْرِمْ ضَيْفَهُ جَائِزَتَهُ." قَالُوا: وَمَا جَائِزَتُهُ يَا رَسُولَ اللَّهِ. قَالَ: "يَوْمُهُ وَلَيْلَتُهُ وَالضِّيَافَةُ ثَلاَثَةُ أَيَّامٍ فَمَا كَانَ وَرَاءَ ذَلِكَ فَهُوَ صَدَقَةٌ عَلَيْهِ - وَقَالَ - مَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ فَلْيَقُلْ خَيْرًا أَوْ لِيَصْمُتْ."

Bize Kuteybe b. Said, ona Leys, ona Said b. Ebu Said, ona da Ebu Şurayh el-Adevî şöyle rivayet etmiştir: Bu iki kulağım duydu ve bu iki gözüm gördü ki Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: "Her kim Allah'a ve ahiret gününe inanıyorsa misafirine caizesini versin." Oradakiler; ey Allah'ın Rasulü! Misafirin caizesi nedir diye sordular. Bunun üzerine Hz. Peygamber şöyle buyurdu: "Bir gün, bir gece misafir etmektir. Misafirlik üç gündür. Bundan sonrası (ev sahibinin misafirine yaptığı) sadakadır. Her kim Allah'a ve ahiret gününe inanıyorsa ya hayır söylesin ya da sussun."

• Müslim Sahîh-i Müslim Lukata, 4513, /735

حَدَّثَنَا أَبُو كُرَيْبٍ مُحَمَّدُ بْنُ الْعَلاَءِ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْحَمِيدِ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ أَبِى سَعِيدٍ الْمَقْبُرِىِّ عَنْ أَبِى شُرَيْحٍ الْخُزَاعِىِّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "الضِّيَافَةُ ثَلاَثَةُ أَيَّامٍ وَجَائِزَتُهُ يَوْمٌ وَلَيْلَةٌ وَلاَ يَحِلُّ لِرَجُلٍ مُسْلِمٍ أَنْ يُقِيمَ عِنْدَ أَخِيهِ حَتَّى يُؤْثِمَهُ." قَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ وَكَيْفَ يُؤْثِمُهُ قَالَ: "يُقِيمُ عِنْدَهُ وَلاَ شَىْءَ لَهُ يَقْرِيهِ بِهِ."

Bize Ebu Küreyb Muhammed b. Alâ, ona Veki', ona Abdülhamid b. Cafer, ona Said b. Ebu Said el-Makburî, ona da Ebu Şurayh el-Huzâî, Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu nakletti: "Misafirlik üç gündür. Misafire yapılacak ikram bir gün bir gecedir. Müslüman bir adama din kardeşinin yanında onu günaha sokacak kadar (fazla) kalması helâl olmaz!" Ashap; ey Allah'ın Rasulü! Kişi, ev sahibini nasıl günaha sokar diye sordu. Rasulullah (sav); "onun yanında oturup kalır. Ev sahibinin kendisini ağırlayacak bir şeyi de yoktur" cevabını verdi.

• Müslim Sahîh-i Müslim Lukata, 4514, /736

وَحَدَّثَنَاهُ مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرٍ - يَعْنِى الْحَنَفِىَّ - حَدَّثَنَا عَبْدُ الْحَمِيدِ بْنُ جَعْفَرٍ حَدَّثَنَا سَعِيدٌ الْمَقْبُرِىُّ أَنَّهُ سَمِعَ أَبَا شُرَيْحٍ الْخُزَاعِىَّ يَقُولُ سَمِعَتْ أُذُنَاىَ وَبَصُرَ عَيْنِى وَوَعَاهُ قَلْبِى حِينَ تَكَلَّمَ بِهِ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم. فَذَكَرَ بِمِثْلِ حَدِيثِ اللَّيْثِ وَذَكَرَ فِيهِ: "وَلاَ يَحِلُّ لأَحَدِكُمْ أَنْ يُقِيمَ عِنْدَ أَخِيهِ حَتَّى يُؤْثِمَهُ." [بِمِثْلِ مَا فِى حَدِيثِ وَكِيعٍ.]

Bize Muhammed b. el-Müsenna, ona Ebu Bekir el-Hanefî, ona Abdülhamid b. Cafer, ona Said el-Makburî, ona da Ebu Şurayh el-Huzâî şöyle dedi: Rasulullah (sav) (bunu) söylerken kulaklarım işitti, gözlerim gördü ve kalbim belledi. Daha sonra ravi, Leys'in rivayet ettiği hadisin benzerini nakletti ve Veki'nin hadisinde olduğu gibi "hiçbirinize din kardeşinin yanında onu günaha sokacak kadar (misafir olup) kal­ması, helal olmaz" cümlesini zikretti.

• Müslim Sahîh-i Müslim Lukata, 4515, /736

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ وَخَلَفُ بْنُ هِشَامٍ قَالاَ حَدَّثَنَا أَبُو عَوَانَةَ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ عَامِرٍ عَنْ أَبِى كَرِيمَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "لَيْلَةُ الضَّيْفِ حَقٌّ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ فَمَنْ أَصْبَحَ بِفِنَائِهِ فَهُوَ عَلَيْهِ دَيْنٌ إِنْ شَاءَ اقْتَضَى وَإِنْ شَاءَ تَرَكَ."

Bize Müsedded ve Halef b. Hişam, o ikisine Ebu Avane, ona Mansur, ona Amir, ona da Ebu Kerime'nin rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Misafiri bir gece ağırlamak, her müslüman üzerine bir haktır. Her kim bir kimsenin avlusunda sabahlayacak olursa, o kimseyi ağırlamak ev sahibi üzerine borçtur. İster bu borcu öder, isterse de ödemeyi terk eder ve borçlu kalır."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Et'ime 5, /863

أَخْبَرَنَا عَلِىُّ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ حَدَّثَنِى عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ أَبِى يَزِيدَ عَنْ أَبِيهِ أَنَّ أُمَّ أَيُّوبَ أَخْبَرَتْهُ قَالَتْ : "نَزَلَ عَلَيْنَا رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- فَتَكَلَّفْنَا لَهُ طَعَاماً فِيهِ شَىْءٌ مِنْ بَعْضِ هَذِهِ الْبُقُولِ ، فَلَمَّا أَتَيْنَاهُ بِهِ كَرِهَهُ وَقَالَ لأَصْحَابِهِ : 'كُلُوهُ ، فَإِنِّى لَسْتُ كَأَحَدٍ مِنْكُمْ إِنِّى أَخَافُ أَنْ أُوذِىَ صَاحِبِى ." [ قَالَ أَبُو مُحَمَّدٍ : إِذَا لَمْ يُؤْذِ أَحَداً فَلاَ بَأْسَ بِأَكْلِهِ.]

Bize Ali b. Abdullah, ona Süfyân b. Uyeyne, ona Ubeydullah b. Ebu Yezid, ona da babası (Ebu Yezid el-Mekkî) Ümmü Eyyûb'un (bt. Kays) şöyle anlattığını nakletti: "Rasulullah (sav) bize konuk olmuştu. Biz de içinde şu sebzelerden bazılarının bulunduğu bir yemek yapmaya çalışmıştık. Sonra bu yemeği Hz. Peygamber'e (sav) getirdiğimizde, hoşlanmadı ve ashâbına şöyle buyurdu 'Siz yiyin. Çünkü ben sizden biriniz gibi değilim (yani bana vahiy gelir). Doğrusu ben arkadaşımı (yani Cebrail'i) incitmekten endişe ediyorum!" [Ebu Muhammed (ed-Darimî) dedi ki: "(Sarımsak yiyen kimse) Hiç kimseyi rahatsız etmediğinde, onun yenmesinde bir mahzur yoktur."]

• Dârimî Sünen-i Dârimî Et'ime 21, 2/1306

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ وَخَلَفُ بْنُ هِشَامٍ قَالاَ حَدَّثَنَا أَبُو عَوَانَةَ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ عَامِرٍ عَنْ أَبِى كَرِيمَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "لَيْلَةُ الضَّيْفِ حَقٌّ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ فَمَنْ أَصْبَحَ بِفِنَائِهِ فَهُوَ عَلَيْهِ دَيْنٌ إِنْ شَاءَ اقْتَضَى وَإِنْ شَاءَ تَرَكَ."

Bize Müsedded ve Halef b. Hişam, o ikisine Ebu Avane, ona Mansur, ona Amir, ona da Ebu Kerime'nin rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Misafiri bir gece ağırlamak, her müslüman üzerine bir haktır. Her kim bir kimsenin avlusunda sabahlayacak olursa, o kimseyi ağırlamak ev sahibi üzerine borçtur. İster bu borcu öder, isterse de ödemeyi terk eder ve borçlu kalır."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Et'ime 5, /863

أَخْبَرَنَا أَبُو عَلِىٍّ الرُّوذْبَارِىُّ أَخْبَرَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ دَاسَةَ حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا دُرُسْتُ بْنُ زِيَادٍ عَنْ أَبَانَ بْنِ طَارِقٍ عَنْ نَافِعٍ قَالَ قَالَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ رَضِىَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« مَنْ دُعِىَ فَلَمْ يُجِبْ فَقَدْ عَصَى اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَمَنْ دَخَلَ عَلَى غَيْرِ دَعْوَةٍ دَخَلَ سَارِقًا وَخَرَجَ مُغِيرًا ».وَهَذَا وَرَدَ فِى الرَّجُلِ يَدْخُلُ عَلَى آخَرَ وَهُوَ يَعْلَمُ أَنَّهُ يَأْكُلُ لِيَأْكُلَ مَعَهُ وَقَدْ رُوِىَ حَدِيثٌ بِنَفْىِ التَّخْصِيصَ الَّذِى تَوَهَّمَهُ أَبُو الْعَبَّاسِ فِى طَعَامِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- فِى قِصَّةِ أَبِى الدَّرْدَاءِ.

• Beyhakî Sünen-i Kebir Nikah 13542, 13/556

وَحَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ جَوَّاسٍ الْحَنَفِىُّ أَبُو عَاصِمٍ حَدَّثَنَا أَبُو الأَحْوَصِ عَنْ شَبِيبِ بْنِ غَرْقَدَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ شِهَابٍ الْخَوْلاَنِىِّ قَالَ "كُنْتُ نَازِلاً عَلَى عَائِشَةَ فَاحْتَلَمْتُ فِى ثَوْبَىَّ فَغَمَسْتُهُمَا فِى الْمَاءِ فَرَأَتْنِى جَارِيَةٌ لِعَائِشَةَ فَأَخْبَرَتْهَا فَبَعَثَتْ إِلَىَّ عَائِشَةُ فَقَالَتْ مَا حَمَلَكَ عَلَى مَا صَنَعْتَ بِثَوْبَيْكَ قَالَ قُلْتُ رَأَيْتُ مَا يَرَى النَّائِمُ فِى مَنَامِهِ. قَالَتْ هَلْ رَأَيْتَ فِيهِمَا شَيْئًا. قُلْتُ لاَ. قَالَتْ فَلَوْ رَأَيْتَ شَيْئًا غَسَلْتَهُ لَقَدْ رَأَيْتُنِى وَإِنِّى لأَحُكُّهُ مِنْ ثَوْبِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَابِسًا بِظُفُرِى."

Bize Ebu Asım Ahmed b. Cevvâs el-Hanefî, ona Ebu Ahvas, ona da Şebib b. Ğarkade, Abdullah b. Şihab el-Havlânî'nin şöyle anlattığını nakletti: "Aişe'ye misafirliğe gitmiştim. İki elbiseme birden ihtilâm olmuşum. Bunun üzerine onları suya batırdım. Derken Aişe'nin bir cariyesi beni görerek ona haber vermiş o da bana haber göndererek (beni çağırttı ve) elbiselerini böyle yapmaya seni sevk eden nedir? diye sordu. Uyuyan kimsenin uyku halinde gördüğünü gördüm diye cevap verdim. Elbiselerde bir şey (meni izi) gördün mü? dedi. Hayır cevabını verdim. Eğer bir şey görmüş olsaydın onu yıkardın. Vallahi ben bizzat kendimin onu (meni izini) Rasulullah'ın (sav) elbisesinden kuru olarak tırnağımla iyice kazıdığımı bilirim dedi."

• Müslim Sahîh-i Müslim Tahâret 674, /135

فَرَاغَ إِلَى أَهْلِهِ فَجَاء بِعِجْلٍ سَمِينٍ

Hemen ailesinin yanına giderek semiz bir dana (kebabını) getirmiş,

• Kur'an Kur'an-ı Kerim Zâriyât 51/26, /

فَقَرَّبَهُ إِلَيْهِمْ قَالَ أَلَا تَأْكُلُونَ

Onların önüne koyup "Yemez misiniz?" demişti.

• Kur'an Kur'an-ı Kerim Zâriyât 51/27, /