أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مَنْصُورٍ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ عُمَرَ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ أَشْعَثَ بْنِ أَبِى الشَّعْثَاءِ عَنْ أَبِيهِ قَالَ: " رَأَيْتُ أَبَا هُرَيْرَةَ وَمَرَّ رَجُلٌ فِى الْمَسْجِدِ بَعْدَ النِّدَاءِ حَتَّى قَطَعَهُ فَقَالَ أَبُو هُرَيْرَةَ أَمَّا هَذَا فَقَدْ عَصَى أَبَا الْقَاسِمِ صلى الله عليه وسلم ."

Bize Muhammed b. Mansur (el-Huzaî), ona Süfyan (es-Sevrî), ona Ömer b. Said (b. Mesruk b. Hamza), ona Eşas b. Ebu Şa'sa (el-Muharibî), ona da babası (Ebu Şa'sa Süleym b. Esved el-Muharibî) şöyle rivayet etmiştir: "Bir keresinde Ebu Hureyre'yi görmüştüm. Bu arada bir adam ezan okunduktan sonra mescide uğradı fakat içeri girip namaz kılmaksızın geçip gitti. Bunun üzerine Ebu Hureyre, (Bu adam ezan okunduktan sonra mescide geldiği halde namaz kılmadan gittiği için) Ebu'l-Kasım'ın (sav) uygulamasına aykırı hareket etmiş oldu, dedi."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Ezân 40, /2131

أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ عُثْمَانَ بْنِ حَكِيمٍ قَالَ حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ عَوْنٍ عَنْ أَبِى عُمَيْسٍ قَالَ أَخْبَرَنَا أَبُو صَخْرَةَ عَنْ أَبِى الشَّعْثَاءِ قَالَ: " خَرَجَ رَجُلٌ مِنَ الْمَسْجِدِ بَعْدَ مَا نُودِىَ بِالصَّلاَةِ فَقَالَ أَبُو هُرَيْرَةَ أَمَّا هَذَا فَقَدْ عَصَى أَبَا الْقَاسِمِ صلى الله عليه وسلم ."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Ezân 40, /2131

حَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ عُمَرَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ أَبِى عَوْنٍ عَنْ جَابِرِ بْنِ سَمُرَةَ قَالَ "قَالَ عُمَرُ لِسَعْدٍ قَدْ شَكَاكَ النَّاسُ فِى كُلِّ شَىْءٍ حَتَّى فِى الصَّلاَةِ . قَالَ أَمَّا أَنَا فَأَمُدُّ فِى الأُولَيَيْنِ وَأَحْذِفُ فِى الأُخْرَيَيْنِ وَلاَ آلُو مَا اقْتَدَيْتُ بِهِ مِنْ صَلاَةِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم . قَالَ ذَاكَ الظَّنُّ بِكَ."

Bize Hafs b. Ömer, ona Şube (b. Haccâc), ona Muhammed b. Ubeydullah Ebu Avn, ona Cabir b. Semure'nin şöyle rivayet ettiğini haber vermiştir. "Ömer (ra), Sa'd b. Ebu Vakkâs'a, 'halk senden namazına varıncaya kadar, her konuda şikâyetçi' dedi. (O da): Ben (namazın) ilk iki rekâtını uzatırım, son iki rekâtını de kısa tutarım. Peygamber'in (sav) namazına uymakta kusur etmem diye cevap verdi. (Hz. Ömer de): Senden beklenen de budur dedi."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salât 131, /189

حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ حَدَّثَنِى مَالِكُ بْنُ أَنَسٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى طَلْحَةَ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ - رضى الله عنه - قَالَ كُنْتُ أَسْقِى أَبَا عُبَيْدَةَ وَأَبَا طَلْحَةَ وَأُبَىَّ بْنَ كَعْبٍ مِنْ فَضِيخِ زَهْوٍ وَتَمْرٍ فَجَاءَهُمْ آتٍ فَقَالَ إِنَّ الْخَمْرَ قَدْ حُرِّمَتْ . فَقَالَ أَبُو طَلْحَةَ قُمْ يَا أَنَسُ فَأَهْرِقْهَا . فَأَهْرَقْتُهَا .

Bize İsmail b. Abdullah, ona Malik, ona İshak b. Abdullah b. Ebu Talha, ona da Enes b. Malik (ra) şöyle demiştir: Ben, Ebu Ubeyde, Ebu Talha ve Ubeyy b. Ka'b'a koruk hurma ve hurmadan yapılan fadîh şarabı servis ediyordum, tam bu sırada birisi geldi ve “içki haram kılınmıştır” dedi. Bunun üzerine Ebu Talha bana “ey Enes, kalk şarapları dök” diye emretti. Bu emir üzerine ben de kalkıp döktüm.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Eşribe 3, 2/425

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا مُعْتَمِرٌ عَنْ أَبِيهِ قَالَ سَمِعْتُ أَنَسًا قَالَ كُنْتُ قَائِمًا عَلَى الْحَىِّ أَسْقِيهِمْ - عُمُومَتِى وَأَنَا أَصْغَرُهُمُ - الْفَضِيخَ ، فَقِيلَ حُرِّمَتِ الْخَمْرُ . فَقَالُوا أَكْفِئْهَا . فَكَفَأْتُهَا . قُلْتُ لأَنَسٍ مَا شَرَابُهُمْ قَالَ رُطَبٌ وَبُسْرٌ . فَقَالَ أَبُو بَكْرِ بْنُ أَنَسٍ وَكَانَتْ خَمْرَهُمْ . فَلَمْ يُنْكِرْ أَنَسٌ . وَحَدَّثَنِى بَعْضُ أَصْحَابِى أَنَّهُ سَمِعَ أَنَسًا يَقُولُ كَانَتْ خَمْرَهُمْ يَوْمَئِذٍ .

Bize Müsedded, ona Mu'temir, ona babası (Süleyman b. Tarhân ), ona da şöyle demiştir: Ben bir içki meclisinde, meclisin en küçüğü olarak, amcalarıma içki servisi yapıyordum. Bu sırada “şarap haram kılındı” denildi. Bana “şarap testilerini devir” dediler. Biz de onları devirip döktük. Ben Enes'e “Onların içkileri ne idi?” diye sordum. Enes “taze hurma ve alacası düşmüş koruk hurmadan (yapılan bir içkiydi)” diye cevap verdi. Ebu Bekir b. Enes “onların içkisi bu şaraptı” dedi, Enes de bunu reddetmedi. Bana arkadaşlarımdan biri, Enes'i “o gün onların şarabı fadîh idi” derken işittiğini rivayet etmiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Eşribe 3, 2/425

حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ أَخْبَرَنَا جَرِيرٌ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَلْقَمَةَ قَالَ لَعَنَ عَبْدُ اللَّهِ الْوَاشِمَاتِ ، وَالْمُتَنَمِّصَاتِ ، وَالْمُتَفَلِّجَاتِ لِلْحُسْنِ ، الْمُغَيِّرَاتِ خَلْقَ اللَّهِ . فَقَالَتْ أُمُّ يَعْقُوبَ مَا هَذَا قَالَ عَبْدُ اللَّهِ وَمَا لِىَ لاَ أَلْعَنُ مَنْ لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ ، وَفِى كِتَابِ اللَّهِ . قَالَتْ وَاللَّهِ لَقَدْ قَرَأْتُ مَا بَيْنَ اللَّوْحَيْنِ فَمَا وَجَدْتُهُ . قَالَ وَاللَّهِ لَئِنْ قَرَأْتِيهِ لَقَدْ وَجَدْتِيهِ ( وَمَا آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا ) .

Bize İshak b. İbrahim, ona Cerîr, ona MAnsur, ona İbrahim, ona da Alkame şöyle demiştir: Abdullah döğme yapan, yüzlerindeki tüyleri yoldurtan, güzellik için ön dişlerinin ara­larını yontup seyrelten ve Allah'ın yarattığını değiştiren kadınlara lanet et­mişti. Bunun üzerine Ümmü Yakûb, Abdullah'a “Bu lanetleme de neyin nesi?” dedi. Abdullah “Rasulullah'ın (sav) lanet ettiği kimseye ben niye neye lanet etmeyeyim ki? Hem bu Allah'ın Kitabı'nda var” dedi. Kadın “ben Mushaf'ın iki kabı arasında ne varsa hepsini okudum, ama onu bulamadım” dedi. Abdullah “eğer sen onu hakkıyla okusaydın "Rasul size ne verdiyse onu alın, size neyi da yasak ettiyse ondan da sakının" (Haşr, 7) ayetini bulurdun” dedi

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Libâs 84, 2/483

أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ وَأَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ حَنْبَلٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ يُوسُفَ قَالَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ الثَّوْرِىُّ عَنْ عَبْدِ الْعَزِيزِ بْنِ رُفَيْعٍ قَالَ قُلْتُ لأَنَسِ بْنِ مَالِكٍ : حَدِّثْنِى بِشَىْءٍ عَقَلْتَهُ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- أَيْنَ صَلَّى الظُّهْرَ يَوْمَ التَّرْوِيَةِ؟ قَالَ : بِمِنًى. قَالَ قُلْتُ : فَأَيْنَ صَلَّى الْعَصْرَ يَوْمَ النَّفْرِ؟ قَالَ : بِالأَبْطَحِ. ثُمَّ قَالَ : اصْنَعْ مَا يَصْنَعُ أُمَرَاؤُكَ.

Bize Muhammed b. Ahmed ve Ahmed b. Muhammed b. Hanbel, onlara İshak b. Yusuf’un şöyle dediğini rivayet etti: Bize Süfyan es-Sevrî, ona Abdülaziz b. Rufey’in şöyle dediğini rivayet etti: Enes b. Mâlik’e: Rasulullah’tan (sav) iyice bellediğin bir hususu bana anlatır mısın? O (Rasulullah (sav)), Terviye (Haccın rükünlerinden Arafat vakfesine çıkışın başlangıç vakti olan zilhicce ayının sekizinci günü) gününde öğle namazını nerede kıldı? diye sordu. (Enes b. Mâlik): Minâ’da (kıldı), dedi. (Abdülaziz b. Rufey’) dedi ki: Peki, Nefr (Minâ’dan ayrılma) günü ikindi namazını nerede kıldı?. O (Enes b. Mâlik): Ebtah’ta (Mekke ile Mina arasında bir yer) dedi. Sonra da: "Sen emirlerinin (haccı idare etmekle görevli âmirlerinin) yaptıklarının aynısını yap!" dedi.

• Dârimî Sünen-i Dârimî Menâsik 46, 2/1191

أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ وَأَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ حَنْبَلٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ يُوسُفَ قَالَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ الثَّوْرِىُّ عَنْ عَبْدِ الْعَزِيزِ بْنِ رُفَيْعٍ قَالَ قُلْتُ لأَنَسِ بْنِ مَالِكٍ : حَدِّثْنِى بِشَىْءٍ عَقَلْتَهُ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- أَيْنَ صَلَّى الظُّهْرَ يَوْمَ التَّرْوِيَةِ؟ قَالَ : بِمِنًى. قَالَ قُلْتُ : فَأَيْنَ صَلَّى الْعَصْرَ يَوْمَ النَّفْرِ؟ قَالَ : بِالأَبْطَحِ. ثُمَّ قَالَ : اصْنَعْ مَا يَصْنَعُ أُمَرَاؤُكَ.

Bize Muhammed b. Ahmed ve Ahmed b. Muhammed b. Hanbel, onlara İshak b. Yusuf’un şöyle dediğini rivayet etti: Bize Süfyan es-Sevrî, ona Abdülaziz b. Rufey’in şöyle dediğini rivayet etti: Enes b. Mâlik’e: Rasulullah’tan (sav) iyice bellediğin bir hususu bana anlatır mısın? O (Rasulullah (sav)), Terviye (Haccın rükünlerinden Arafat vakfesine çıkışın başlangıç vakti olan zilhicce ayının sekizinci günü) gününde öğle namazını nerede kıldı? diye sordu. (Enes b. Mâlik): Minâ’da (kıldı), dedi. (Abdülaziz b. Rufey’) dedi ki: Peki, Nefr (Minâ’dan ayrılma) günü ikindi namazını nerede kıldı?. O (Enes b. Mâlik): Ebtah’ta (Mekke ile Mina arasında bir yer) dedi. Sonra da: "Sen emirlerinin (haccı idare etmekle görevli âmirlerinin) yaptıklarının aynısını yap!" dedi.

• Dârimî Sünen-i Dârimî Menâsik 46, 2/1191

حَدَّثَنَا يَعْلَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْحَاقَ عَنِ الْقَعْقَاعِ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ وَعْلَةَ قَالَ : سَأَلْتُ ابْنَ عَبَّاسٍ عَنْ بَيْعِ الْخَمْرِ فَقَالَ : كَانَ لِرَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- صَدِيقٌ مِنْ ثَقِيفٍ أَوْ مِنْ دَوْسٍ فَلَقِيَهُ بِمَكَّةَ عَامَ الْفَتْحِ بِرَاوِيَةٍ مِنْ خَمْرٍ يُهْدِيهَا لَهُ ، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« يَا فُلاَنُ أَمَا عَلِمْتَ أَنَّ اللَّهَ تَعَالَى قَدْ حَرَّمَهَا ». قَالَ : فَأَقْبَلَ الرَّجُلُ عَلَى غُلاَمِهِ فَقَالَ : اذْهَبْ فَبِعْهَا. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« بِمَاذَا أَمَرْتَهُ يَا فُلاَنُ؟ ». قَالَ : أَمَرْتُهُ بِبَيْعِهَا. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« إِنَّ الَّذِى حَرَّمَ شُرْبَهَا حَرَّمَ بَيْعَهَا ». فَأَمَرَ بِهَا فَأُكْفِئَتْ فِى الْبَطْحَاءِ.

Bize Ya'lâ, ona Muhammed b. İshak, ona Ka'ka' b. Hakîm, ona da Abdurrahman b. Va'le şöyle demiştir: İbn Abbas'a içkinin satışını sordum bana şöyle dedi: Hz. Peygamber'in (sav) Sakîf veya Devs kabilesinden bir dostu vardı. Mekke'nin fethi yılında, Hz. Peygamber'e (sav) bir tulum içki hediye etmişti. Hz. Peygamber (sav) de ona "ey Falanca, Allah'ın içkiyi haram kıldığını bilmiyor musun?" buyurdu. Adam hizmetçisine “bunu götür sat” dedi. Hz. Peygamber (sav) ona "hizmetçine ne söyledin" buyurdu. Adam “ona , satmasını emrettim” dedi. Hz. Peygamber "Şarabın içilmesini haram kılan satışını da haram kıldı" dedi. Bunun üzerine adam emretti ve içki Batha vadisine döküldü.

• Dârimî Sünen-i Dârimî Eşribe 9, 2/1335

وَحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِسْحَاقَ الْمُسَيَّبِىُّ حَدَّثَنِى أَنَسٌ - يَعْنِى أَبَا ضَمْرَةَ - عَنْ مُوسَى بْنِ عُقْبَةَ عَنْ نَافِعٍ "أَنَّ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عُمَرَ كَانَ إِذَا صَدَرَ مِنَ الْحَجِّ أَوِ الْعُمْرَةِ أَنَاخَ بِالْبَطْحَاءِ الَّتِى بِذِى الْحُلَيْفَةِ الَّتِى كَانَ يُنِيخُ بِهَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم."

• Müslim Sahîh-i Müslim Hac, 3284, /539