أَخْبَرَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ قَالَ أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الْحَارِثِ الْمَخْزُومِىُّ عَنْ حَنْظَلَةَ بْنِ أَبِى سُفْيَانَ عَنْ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ سَمِعْتُ ابْنَ عُمَرَ يُحَدِّثُ أَنَّ عُمَرَ خَرَجَ فَرَأَى حُلَّةَ إِسْتَبْرَقٍ تُبَاعُ فِى السُّوقِ فَأَتَى رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ اشْتَرِهَا فَالْبَسْهَا يَوْمَ الْجُمُعَةِ وَحِينَ يَقْدَمُ عَلَيْكَ الْوَفْدُ . فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « إِنَّمَا يَلْبَسُ هَذَا مَنْ لاَ خَلاَقَ لَهُ » . ثُمَّ أُتِىَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِثَلاَثِ حُلَلٍ مِنْهَا فَكَسَا عُمَرَ حُلَّةً وَكَسَا عَلِيًّا حُلَّةً وَكَسَا أُسَامَةَ حُلَّةً فَأَتَاهُ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ قُلْتَ فِيهَا مَا قُلْتَ ثُمَّ بَعَثْتَ إِلَىَّ . فَقَالَ « بِعْهَا وَاقْضِ بِهَا حَاجَتَكَ أَوْ شَقِّقْهَا خُمُرًا بَيْنَ نِسَائِكَ » .

Bize İshak b. İbrahim, ona Abdullah b. el-Haris el-Mahzûmî, ona Hanzala b. Ebu Süfyan ona Salim b. Abdullah, İbn Ömer’in şöyle anlattığını rivayet etti: Hz. Ömer (ra) pazara çıktığında kalın ipekli kumaştan (atlas) yapılmış bir elbise satıldığını gördü. Hz. Peygamber'e (sav) gelerek “Ey Allah'ın Rasulü! Şu elbiseyi satın al, Cuma günleri ve heyetler geldiğinde giyersin” dedi. Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav): “Onu ancak ahirette nasibi olmayanlar giyer” buyurdu. Daha sonra Hz. Peygamber'e (sav) o elbiselerden üç tane getirildi. Onlardan birini Ömer’e, birini Ali’ye birini de Üsâme’ye verdi. Ömer, Rasulullah’a gelip “Ey Allah'ın Rasûlü! Bunu bana göndermişsin ama onun hakkında daha önce neler söylemiştin! ” dedi. Bunun üzerine hz. Peygamber: “Onu sat ihtiyacını karşıla veya hanımlarına bölüştür başörtü yapsınlar” buyurdu.

Açıklama: Rivayet diğer kaynaklarda son önerinin Hz. Ali'ye tavsiye edildiği şeklindedir.

• Nesâî Sünen-i Nesâî Zînet 85, /2426

حَدَّثَنَا أَبُو الْيَمَانِ أَخْبَرَنَا شُعَيْبٌ عَنِ الزُّهْرِىِّ أَخْبَرَنِى أَنَسُ بْنُ مَالِكٍ ح وَقَالَ اللَّيْثُ حَدَّثَنِى يُونُسُ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ قَالَ أَخْبَرَنِى أَنَسُ بْنُ مَالِكٍ - رضى الله عنه - قَالَ أَرْسَلَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم إِلَى الأَنْصَارِ ، وَجَمَعَهُمْ فِى قُبَّةٍ مِنْ أَدَمٍ .

Bize Ebu'l-Yemân, o na Şuayb, ona Zührî, ona da Enes b. Malik (ra); T. Leys der ki: Bana Yunus, ona İbn Şihâb, ona da Enes b. Malik (ra) şöyle demiştir: "Rasûlullah (sav) Ensâr'a haber gönderdi ve onları bir deri çadır içinde topladı."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Libâs 42, 2/572

أَخْبَرَنَا وَهْبُ بْنُ بَيَانٍ قَالَ حَدَّثَنَا ابْنُ وَهْبٍ قَالَ أَخْبَرَنِى يُونُسُ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ أَنَّ سَالِمًا أَخْبَرَهُ أَنَّ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عُمَرَ حَدَّثَهُ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « بَيْنَا رَجُلٌ يَجُرُّ إِزَارَهُ مِنَ الْخُيَلاَءِ خَسَفَ بِهِ فَهُوَ يَتَجَلْجَلُ فِى الأَرْضِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ » .

Bize Vehb b. Beyân, ona İbn Vehb, ona Yunus, ona İbn Şihab, ona Sâlim, ona Abdullah b. Ömer’in rivayet ettiğine göre Allah Rasulü (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir adam böbürlenerek ve elbisesini yerlerde sürüyerek yürüyordu, yerin dibine battı ve kıyamet gününe kadar da yerin dibine batmaya devam edecektir."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Zînet 101, /2428

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِىٍّ عَنِ ابْنِ أَبِى رَوَّادٍ عَنْ سَالِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « الإِسْبَالُ فِى الإِزَارِ وَالْقَمِيصِ وَالْعِمَامَةِ مَنْ جَرَّ شَيْئًا خُيَلاَءَ لَمْ يَنْظُرِ اللَّهُ إِلَيْهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ » . قَالَ أَبُو بَكْرٍ مَا أَغْرَبَهُ .

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Hüseyin b. Ali, ona İbn Ebu Ravvâd, ona Salim, ona da babası (İbn Ömer), Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Sarkıtmak, etek, gömlek ve sarıkta olur. Onlardan bir şeyi büyüklenerek sarkıtana Allah, Kıyamet gününde (rahmet nazarıyla) bakmaz." [Ebu Bekir der ki: Bu ne garip bir hadistir.]

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Libâs 9, /578

أَخْبَرَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ دَاوُدَ عَنِ ابْنِ وَهْبٍ قَالَ أَخْبَرَنِى يُونُسُ بْنُ يَزِيدَ وَعَمْرُو بْنُ الْحَارِثِ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ سَالِمٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ وَجَدَ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ - رضى الله تعالى عنه - حُلَّةً مِنْ إِسْتَبْرَقٍ بِالسُّوقِ فَأَخَذَهَا فَأَتَى بِهَا رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ ابْتَعْ هَذِهِ فَتَجَمَّلْ بِهَا لِلْعِيدِ وَالْوَفْدِ . فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « إِنَّمَا هَذِهِ لِبَاسُ مَنْ لاَ خَلاَقَ لَهُ أَوْ إِنَّمَا يَلْبَسُ هَذِهِ مَنْ لاَ خَلاَقَ لَهُ » . فَلَبِثَ عُمَرُ مَا شَاءَ اللَّهُ ثُمَّ أَرْسَلَ إِلَيْهِ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِجُبَّةِ دِيبَاجٍ فَأَقْبَلَ بِهَا حَتَّى جَاءَ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ قُلْتَ « إِنَّمَا هَذِهِ لِبَاسُ مَنْ لاَ خَلاَقَ لَهُ » . ثُمَّ أَرْسَلْتَ إِلَىَّ بِهَذِهِ . فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « بِعْهَا وَتُصِبْ بِهَا حَاجَتَكَ » .

Bize Süleyman b. Davud, ona İbn Vehb, ona Yunus b. Yezid ve Amr b. el-Haris, onlara İbn Şihab, ona Salim, babasının şöyle anlattığını rivayet etti: Ömer b. Hattab (ra) çarşıda kalın ipekten (atlas) yapılmış bir elbise gördü, hemen onu alarak Hz. Peygamber'e (sav) getirdi. “Ey Allah’ın Rasulü! Bunu satın al, bayramlarda ve elçiler geldiğinde güzelce giyersin” dedi. Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav): “Bu, ancak nasibi olmayanların giysisidir” veya “Bunu ancak nasibi olmayanlar giyer” dedi. Aradan Allah Teâlâ’nın dilediği kadar bir süre geçti ve Hz. Peygamber (sav) Ömer’e ipekten yapılmış (atlas) bir cübbe gönderdi. Ömer o elbiseyi alıp Hz. Peygamber’e (sav) kadar geldi ve “Ey Allah’ın Rasulü! Bu, ancak nasibi olmayanların giysisidir demiştiniz. Sonra da onu bana gönderdiniz. (Bu ne haldir?)” dedi. Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav): “Onu sat ve bedeli ile ihtiyacını gör” buyurdu.

• Nesâî Sünen-i Nesâî Salâtu'l-Iydeyn 5, /2192

حَدَّثَنَا هَنَّادُ بْنُ السَّرِىِّ حَدَّثَنَا حُسَيْنٌ الْجُعْفِىُّ عَنْ عَبْدِ الْعَزِيزِ بْنِ أَبِى رَوَّادٍ عَنْ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ "الإِسْبَالُ فِى الإِزَارِ وَالْقَمِيصِ وَالْعِمَامَةِ مَنْ جَرَّ مِنْهَا شَيْئًا خُيَلاَءَ لَمْ يَنْظُرِ اللَّهُ إِلَيْهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ."

Bize Hennâd b. Serî, ona Hüseyin el-Cu'fi, ona Abdülaziz b. Ebu Revvad, ona Salim b. Abdullah, ona da babası (İbn Ömer), Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Sarkıtmak, etek, gömlek ve sarıkta olur. Onlardan bir şeyi büyüklenerek sarkıtana Allah, Kıyamet gününde (rahmet nazarıyla) bakmaz."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Libâs 29, /934

حَدَّثَنَا أَبُو الْيَمَانِ أَخْبَرَنَا شُعَيْبٌ عَنِ الزُّهْرِىِّ أَخْبَرَنِى أَنَسُ بْنُ مَالِكٍ ح وَقَالَ اللَّيْثُ حَدَّثَنِى يُونُسُ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ قَالَ أَخْبَرَنِى أَنَسُ بْنُ مَالِكٍ - رضى الله عنه - قَالَ أَرْسَلَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم إِلَى الأَنْصَارِ ، وَجَمَعَهُمْ فِى قُبَّةٍ مِنْ أَدَمٍ .

Bize Ebu'l-Yemân, o na Şuayb, ona Zührî, ona da Enes b. Malik (ra); T. Leys der ki: Bana Yunus, ona İbn Şihâb, ona da Enes b. Malik (ra) şöyle demiştir: "Rasûlullah (sav) Ensâr'a haber gönderdi ve onları bir deri çadır içinde topladı."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Libâs 42, 2/572

أَخْبَرَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ دَاوُدَ عَنِ ابْنِ وَهْبٍ قَالَ أَخْبَرَنِى يُونُسُ بْنُ يَزِيدَ وَعَمْرُو بْنُ الْحَارِثِ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ سَالِمٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ وَجَدَ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ - رضى الله تعالى عنه - حُلَّةً مِنْ إِسْتَبْرَقٍ بِالسُّوقِ فَأَخَذَهَا فَأَتَى بِهَا رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ ابْتَعْ هَذِهِ فَتَجَمَّلْ بِهَا لِلْعِيدِ وَالْوَفْدِ . فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « إِنَّمَا هَذِهِ لِبَاسُ مَنْ لاَ خَلاَقَ لَهُ أَوْ إِنَّمَا يَلْبَسُ هَذِهِ مَنْ لاَ خَلاَقَ لَهُ » . فَلَبِثَ عُمَرُ مَا شَاءَ اللَّهُ ثُمَّ أَرْسَلَ إِلَيْهِ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِجُبَّةِ دِيبَاجٍ فَأَقْبَلَ بِهَا حَتَّى جَاءَ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ قُلْتَ « إِنَّمَا هَذِهِ لِبَاسُ مَنْ لاَ خَلاَقَ لَهُ » . ثُمَّ أَرْسَلْتَ إِلَىَّ بِهَذِهِ . فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « بِعْهَا وَتُصِبْ بِهَا حَاجَتَكَ » .

Bize Süleyman b. Davud, ona İbn Vehb, ona Yunus b. Yezid ve Amr b. el-Haris, onlara İbn Şihab, ona Salim, babasının şöyle anlattığını rivayet etti: Ömer b. Hattab (ra) çarşıda kalın ipekten yapılmış bir elbise gördü, hemen onu alarak Rasulullah’a (sav) getirdi. 'Ey Allah’ın Rasulü! Bunu satın al, bayramlarda elçiler geldiğinde onunla daha güzel görünürsün.' dedi. Bunun üzerine Rasûlullah (sav): "Bu, ancak nasibi olmayanların giysisidir." veya "Bunu ancak nasibi olmayanlar giyer." dedi. Aradan Allah Teâlâ’nın dilediği kadar bir süre geçti ve Rasûlullah (sav) Ömer’e ipekten yapılmış bir cübbe gönderdi. Ömer o elbiseyi alıp Peygamber’e (sav) kadar geldi ve 'Ey Allah’ın Rasulü! Bu, ancak nasibi olmayanların giysisidir demiştiniz. Sonra da onu bana gönderdiniz?.' dedi. Bunun üzerine Rasûlullah (sav) "Onu sat ve bedeli ile ihtiyacını gör." buyurdu.

• Nesâî Sünen-i Nesâî Salâtu'l-Iydeyn 5, /2192

أَخْبَرَنَا عِمْرَانُ بْنُ مُوسَى قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَارِثِ قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى - وَهُوَ ابْنُ أَبِى إِسْحَاقَ - قَالَ قَالَ سَالِمٌ مَا الإِسْتَبْرَقُ قُلْتُ مَا غَلُظَ مِنَ الدِّيبَاجِ وَخَشُنَ مِنْهُ . قَالَ سَمِعْتُ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عُمَرَ يَقُولُ رَأَى عُمَرُ مَعَ رَجُلٍ حُلَّةَ سُنْدُسٍ فَأَتَى بِهَا النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ « اشْتَرِ هَذِهِ » . وَسَاقَ الْحَدِيثَ .

Açıklama: Hadislerde adları geçen İstebrak ve Sündüs kelimeleri, Farsça'dan Arapça'ya geçmiş kelimeler olup bunlar, herhangi bir elbise model veya şeklini ifade etmezler. Hadiste de açıklandığı gibi, İstebrak, kalın ve sert ipek kumaşlar için kullanılırken; sündüs, ince dokunmuş ipek kumaşları ifade etmektedir.

• Nesâî Sünen-i Nesâî Zînet 86, /2426

حَدَّثَنَا وَكِيعٌ حَدَّثَنَا الْأَعْمَشُ عَنْ رَجُلٍ عَنْ خَرَشَةَ عَنْ أَبِي ذَرٍّ وَالْمَسْعُودِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُدْرِكٍ عَنْ خَرَشَةَ عَنْ أَبِي ذَرٍّ عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ ثَلَاثَةٌ لَا يُكَلِّمُهُمْ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَلَا يَنْظُرُ إِلَيْهِمْ وَلَا يُزَكِّيهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ مَنْ هُمْ فَقَدْ خَابُوا وَخَسِرُوا قَالَ الْمَنَّانُ وَالْمُسْبِلُ وَالْمُنَفِّقُ سِلْعَتَهُ بِالْحَلِفِ الْفَاجِرِ

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ebu zer el-Ğıfari 21733, 7/177