322 Kayıt Bulundu.
Giriş
Giriş
Bize İbrahim b. Musa, ona Cerir, ona Ata b. Sâib, ona babası, ona da Abdullah b. Amr (ra), Rasûlullah (sav)'in şöyle buyurduğunu rivayet etti. "Rahman'a kulluk ediniz, selamı yayınız ve yemek yediriniz ki cennetlere giresiniz."
Abdulah b. Mesleme, ona Abdülaziz b. Muhammed, ona Zeyd b. Eslem, ona Ata b. Yesar, ona da Ebu Said el-Hudrî'den rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurdu: "' Sakın yollarda oturmayın.' Bunun üzerine ashâb-ı kiramdan bazıları; 'Ey Allah’ın Rasulü! Oturup konuşmamız gerekebiliyor' dediler. Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav), 'eğer oturursanız, yola hakkını verin' buyurdu. 'Yolun hakkı nedir?' diye sorduklarında, 'gözü (harama bakmaktan) sakınmak, yolda eziyet veren bir şey varsa kaldırmak, verilen selamı almak, iyiliği emredip kötülükten alıkoymaktır' buyurdu."
Bize Affân, ona Abdülvahid b. Ziyâd, ona Osman b. Hakim, ona İshak b. Abdullah b. Ebû Talha, ona da babası Abdullah b. Ebu Talha rivayet etti: " Yol üzerindeki avlulardan birinde oturuyorduk. Hz. Peygamber (sav) yanımıza geldi ve 'Buralarda neden oturuyorsunuz; yol kenarlarında oturmaktan uzak durun' buyurdu. 'Ey Allah’ın Resulü! kimseye zarar vermeden oturup aramızda konuşuyorduk' diye karşılık verdi. Bunun üzerine Allah Rasulü, 'Öyleyse oturduğunuz yerin hakkını verin' buyurdu. 'Onun hakkı nedir? Ey Allah’ın Resulü!' diye sorunca, 'Gözü kötü bakışlardan sakındırmak, verilen selamı almak ve güzel şeyler konuşmaktır' buyurdu."
Bize Yahya b. Yahya et-Temimi, ona Ebu Heyseme, ona Eş’as b. Ebu’ş-Şa’sa (T) Bize Ahmed b. Abdullah b. Yunus, ona Züheyr, ona Eşas, Muaviye b. Süveyd b. Mukarrin'in şöyle anlattığını rivayet etti: Bera b. Azib'in huzuruna girdim ve onu şöyle derken işittim: "Hz. Peygamber bize yedi şeyi emir, yedi şeyi de yasak etti: Bize hastayı ziyaret etmeyi, cenaze törenine katılıp namazını kılmayı, aksırana (yerhamukellah diyerek) hayır duada bulunmayı, yemin edince gereğini yerine getirmeyi veya (şöyle yapacaksın diye) yemin edenin yeminini bozdurmamayı, mazluma yardım etmeyi, davete icabet etmeyi ve selamı yaymayı emretti. Altın yüzükleri yahut altından yüzük takmayı, gümüş kaptan bir şey içmeyi, ipekten eyer kılıfı yapmayı, ibrişimli ipek kumaşları, ipek, parlak atlas (istebrak) ve halis ipeği (dibac) yasak etti."
Açıklama: Hz. Peygamber tarafından emredilen ve nehyedilen yedi şey incelendiğinde bütün davranışların sosyal içerikli olduğu görülür. Hasta ziyareti de fertlerin zor zamanlarda birbirlerine maddi ve manevi olarak destek olmalarını sağlayacak toplumsal yönü olan bir ameldir. İbnü'l-Cevzî hadiste zikredilen hasta ziyaretinin gayelerine dikkat çekmiştir. Ona göre hasta şunlar gibi bazı amaçlara binaen ziyaret edilir: Rahatlatmak ve ihtiyaçlarını gidermek, ya da belki de vefatı yaklaşmış birinin ölüm hakkındaki nasihatlerini dinleyip, bunlara kulak vermek. (Bk. İbnü'l-Cevzi, Keşfu'l-müşkil, II, 236)
Bize Ebu Küreyb, ona İbn İdris, ona Ebu İshak eş-Şeybani ve Leys b. Ebu Süleym, ona da Eşas b. Ebu Şa'sâ'nın isnadıyla aynı hadisi nakletti fakat Cerir ve İbn Müshir'den nakledilen ziyadeyi nakletmediler.
Açıklama: Burada kastedilen hadis Berâ b. Âzib'in, Rasulullah bize yedi şeyi emretti ve yedi şeyi yasakladı. Hasta ziyaretini, cenaze namazını kılıp onu defnetmeyi, aksırana (yerhamukellah diyerek) hayır duada bulunmayı, yemini bozmamayı yahut (şöyle yapacaksın diye) yemin edenin yeminini bozdurmamayı, mazluma yardım etmeyi, davet edenin davetine icabet etmeyi ve selamı yaymayı emretti. Yüzükleri veya altın yüzük takmayı, gümüş kaplardan içmeyi, ipekli eğer yastıklarını, ibrişimli ipek kumaşları, ipek giymeyi, parlak atlas (istebrak) ve halis ipeği (dibac) ve yasakladı" hadisini kastetmektedir. Cerir ve İbn Müshir'in naklettikleri ek kısım ise Rasulullah'ın "Kim bu gümüş kaplardan dünyada içerse, Ahirette içemeyecek" sözüdür.
Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Ali b. Müshir; (T) Bize Osman b. Ebu Şeybe, ona Cerir, onlara eş-Şeybani, Eşas b. Ebu Şa'sâ'dan bu isnadla Züheyr'in naklettiği hadisin aynısını rivayet etti ve yeminini bozmamayı şüphe izhar etmeksizin nakletti. O, hadisinde şu cümleyi ek olarak nakleder: "Rasulullah gümüş kabdan içmeyi yasakladı. Çünkü kim bu kaplardan dünyada içerse ahirette içemeyecektir dedi."
Açıklama: Hadis Hz. Peygamber tarafından hasta ziyaretinin emredildiği bir hadis ile ilgili ziyadeyi içermektedir. Bera b. Azib'ten gelen hadiste Hz. Peygamber'in yedi şeyi emrettiği ve bazı şeyleri yasakladığı bildirilmektedir. Allah Rasulü bu hadiste hasta ziyareti, cenazeye katılmak, hapşırana (yerhamukellah diyerek) hayır duada bulunmayı, davete icabet etmek, mazluma destek olmak, selamı yaymak ve yeminin gereğini yapmak gibi davranışları emretmiştir.
Bize Ebu Rabi' el-Atekî, ona Ebu Avane, ona da Eşas b. Süleym'in aynı isnadla şöyle anlattığını rivayet etti: ["Rasulullah bize yedi şeyi emretti ve yedi şeyi yasakladı. Bize hasta ziyaret etmeyi, cenaze namazına katılıp ölüyü gömmeyi, aksırana (yerhamukellah diyerek) hayır duada bulunmayı, yemini bozmamayı yahut (şöyle yapacaksın diyerek) yemin edenin yeminini bozdurmamayı, mazluma yardım etmeyi, davet edenin davetine icabet etmeyi ve selamı yaymayı emretti. Yüzükleri veya altın yüzük takmayı, gümüş kablardan içmeyi, ipekli eğer yastıklarını, ibrişimli ipek kumaşları, ipeği, parlak atlas (istebrak) ve halis ipeği (dibac) ve yasakladı."] Ancak bu isnadda, yemini bozmamayı yahut (şöyle yapacaksın diye) yemin edenin yeminini bozdurmamayı cümlesi bulunmaz. Onun yerine kaybettiği bir şeyi (mescidde) ilan etmeyi ifadesini rivayet etmiştir.
Bize Muhammed b. el-Müsenna ve İbn Beşşâr, o ikisine Muhmmed b. Cafer; (T) Bize Ubeydullah b. Muaz, ona babası (T) Bize İshak b. İbrahim, ona Ebu Amir el-Akadî; (T) Bize Abdurrahman b. Bişr, ona Behz, onlara Şube, ona da Eşas b. Süleym aynı isnadla naklettiler. Bu hadisin manası birdir ancak burada selamı yaymak kısmı nakledilmemiştir. İfşâu's-selam/selamı yaymak yerine reddü's-selâm/selama karşılık vermek ifadesini kullandı. Ve bize altın yüzüğü veya altın halkayı yasak etti dedi.
Bize Yahya b. Yahya et-Temimi, ona Ebu Heyseme, ona Eşas b. Ebu Şa'sâ; (T) Bize Ahmed b. Abdullah b. Yunus, ona Züheyr, ona Eşas, Muaviye b. Süveyd b. Mukarrin'in şöyle anlattığını rivayet etti: ["Bera b. Azib'in huzuruna girdim ve onu şöyle derken işittim: Hz. Peygamber bize yedi şeyi emir, yedi şeyi de yasak etti: Bize hastayı ziyaret etmeyi, cenaze törenine katılıp namazını kılmayı, aksırana (yerhamukellah diyerek) hayır duada bulunmayı, yemin edince gereğini yerine getirmeyi veya (şöyle yapacaksın diye) yemin edenin yeminini bozdurmamayı, mazluma yardım etmeyi, davete icabet etmeyi ve selamı yaymayı emretti. Altın yüzükleri yahut altından yüzük takmayı, gümüş kaptan bir şey içmeyi, ipekten eyer kılıfı yapmayı, ibrişimli ipek kumaşları, ipek, parlak atlas (istebrak) ve halis ipeği (dibac) yasak etti."]