حدثنا بشر بن الحكم قال حدثنا هياج بن بسام أبو قرة الخرساني رأيته بالبصرة قال : رأيت أنسا يمر علينا فيومئ بيده إلينا فيسلم وكان به وضح ورأيت الحسن يخضب بالصفرة وعليه عمامة سوداء وقالت أسماء ألوى النبي صلى الله عليه وسلم بيده إلى النساء بالسلام

Bize Bişr b. el-Hakem, ona Heyyâc b. Bessâm el-Absî Ebû Kurre el-Hurasânî –ki kendisini Basra’da gördüm- şöyle dedi: “Yanımızdan geçerken Enes’i gördüm, bizi eliyle selamladı; saçlarına aklar düşmüştü. Ayrıca Hasan’ı gördüm, kâkülünü sarıya boyamıştı, başının üzerinde ise siyah bir sarık vardı”. Esmâ şöyle dedi: “Nebî (s.a.v.) elini kaldırarak kadınlara selam verdi”.

Açıklama: Abraşlık diye tercüme ettiğimiz “vadah” kelimesi, saçın beyazlaması anlamına da gelmektedir (bkz. İbnü'l-Esîr, Nihâye, thk. Ebû Abdurrahmân Salâh b. Muhammed b. Uvayda, Beyrut : Dâru'l-Kütübi'l-ilmiyye, 1418/1997, V, 170.

• Buhârî el-Edebü'l-Müfred 1002, /788

حدثنا إبراهيم بن المنذر قال حدثنا محمد بن معن قال حدثني موسى بن سعد عن أبيه سعد : أنه خرج مع عبد الله بن عمر ومع القاسم بن محمد حتى إذا نزلا سرفا مر عبد الله بن الزبير فأشار إليهم بالسلام فردا عليه

• Buhârî el-Edebü'l-Müfred 1003, /789

حدثنا خلاد قال حدثنا مسعر عن علقمة بن مرثد عن عطاء بن أبي رباح قال : كانوا يكرهون التسليم باليد أو قال كان يكره التسليم باليد

• Buhârî el-Edebü'l-Müfred 1004, /789

حدثنا إبراهيم بن المنذر قال حدثنا محمد بن معن قال حدثني موسى بن سعد عن أبيه سعد : أنه خرج مع عبد الله بن عمر ومع القاسم بن محمد حتى إذا نزلا سرفا مر عبد الله بن الزبير فأشار إليهم بالسلام فردا عليه

• Buhârî el-Edebü'l-Müfred 1003, /789

26287- حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بِشْرٍ , قَالَ : حدَّثَنَا مِسْعَرٌ ، قَالَ : حَدَّثَنِي عَلْقَمَةُ بْنُ مَرْثَدٍ ، عَنْ عَطَاءِ بْنِ أَبِي رَبَاحٍ ، أَنَّهُ كَرِهَ ، أَوْ قَالَ : كَانَ يُكْرَهُ ، السَّلاَمُ بِالْيَدِ وَلَمْ يَرَ بِالرَّأْسِ بَأْسًا.

• İbn Ebî Şeybe Musannef-i İbn Ebû Şeybe Edeb 26287, 13/204

26386- حَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ غِيَاثٍ ، عَنْ عَاصِمٍ ، عَنْ حَمَّادٍ ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ ، عَنْ عَلْقَمَةَ ، قَالَ : مَا زَادَهُمْ عَبْدُ اللهِ عَنِ الإِشَارَةِ.

• İbn Ebî Şeybe Musannef-i İbn Ebû Şeybe Edeb 26386, 13/232

حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِي شَيْبَةَ، حَدَّثَنَا أَبُو خَالِدٍ الْأَحْمَرُ سُلَيْمَانُ بْنُ حَيَّانَ، عَنْ ثَوْرِ بْنِ يَزِيدَ، عَنْ أَبِي الزُّبَيْرِ، عَنْ جَابِرٍ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: "تَسْلِيمٌ بِإِصْبَعٍ وَاحِدَةٍ تُشِيرُ بِهَا فِعْلُ الْيَهُودِ."

• Ebû Ya'lâ el-Mevsılî Müsned-i Ebû Ya'la Cabir b. Abdullah el-Ensarî 1875, 3/397

10100 - أَخْبَرَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ الْمُسْتَمِرِّ قَالَ: حَدَّثَنِي الصَّلْتُ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالَ: حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ حُمَيْدٍ الرُّؤَاسِيُّ، عَنْ ثَوْرٍ قَالَ: حَدَّثَ أَبُو الزُّبَيْرِ، عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللهِ، أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «لَا تُسَلِّمُوا تَسْلِيمَ الْيَهُودِ وَالنَّصَارَى، فَإِنَّ تَسْلِيمَهُمْ بِالْأَكُفِّ وَالرُّؤوسِ وَالْإِشَارَةِ»

• Nesâî Sünen-i Kübra Amelü'l-yevmi ve'l-leyleti 10100, 9/134

حَدَّثَنَا سُوَيْدٌ أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الْمُبَارَكِ أَخْبَرَنَا عَبْدُ الْحَمِيدِ بْنُ بَهْرَامَ أَنَّهُ سَمِعَ شَهْرَ بْنَ حَوْشَبٍ يَقُولُ :سَمِعْتُ أَسْمَاءَ بِنْتَ يَزِيدَ تُحَدِّثُ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مَرَّ فِى الْمَسْجِدِ يَوْمًا وَعُصْبَةٌ مِنَ النِّسَاءِ قُعُودٌ فَأَلْوَى بِيَدِهِ بِالتَّسْلِيمِ وَأَشَارَ عَبْدُ الْحَمِيدِ بِيَدِهِ . قَالَ أَبُو عِيسَى :هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ . قَالَ أَحْمَدُ بْنُ حَنْبَلٍ: لاَ بَأْسَ بِحَدِيثِ عَبْدِ الْحَمِيدِ بْنِ بَهْرَامَ عَنْ شَهْرِ بْنِ حَوْشَبٍ . وَقَالَ مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ شَهْرٌ حَسَنُ الْحَدِيثِ وَقَوَّى أَمْرَهُ وَقَالَ: إِنَّمَا تَكَلَّمَ فِيهِ ابْنُ عَوْنٍ ثُمَّ رَوَى عَنْ هِلاَلِ بْنِ أَبِى زَيْنَبَ عَنْ شَهْرِ بْنِ حَوْشَبٍ . أَنْبَأَنَا أَبُو دَاوُدَ الْمَصَاحِفِىُّ بَلْخِىٌّ أَخْبَرَنَا النَّضْرُ بْنُ شُمَيْلٍ عَنِ ابْنِ عَوْنٍ قَالَ :إِنَّ شَهْرًا تركُوهُ . قَالَ أَبُو دَاوُدَ: قَالَ النَّضْرُ :تَرَكُوهُ أَىْ طَعَنُوا فِيهِ وَإِنَّمَا طَعَنُوا فِيهِ لأَنَّهُ وَلِىَ أَمْرَ السُّلْطَانِ .

Bize Süveyd, ona Abdullah b. el-Mübârek, ona Abdülhamid b. Behrâm, ona Şehr b. Havşeb, ona Esma bt. Yezîd'in rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) bir gün mescide uğramıştı. Bir grup kadın orada oturuyordu. Elini kaldırıp selam verdi. Ravilerden Abdülhamid, bu kısmı rivayet ederken elini kaldırarak nasıl selamladığını gösterdi. Ebu İsâ (et-Tirmizî) şöyle demiştir: Bu hasen bir hadistir. Ahmed b. Hanbel şöyle demiştir: Abdülhamid b. Behrâm'ın, Şehr b. Havşeb'den rivayet ettiği hadiste bir beis yoktur. Muhammed b. İsmail şöyle demiştir: Şehr, hasenü'l-hadistir. Böylece o, Şehr'in durumunu güçlendirmiştir. Şöyle demiştir: İbn Avn onun hakkında konuşmuş, Hilal b. Ebu Zeyneb vasıtasıyla Şehr b. Havşeb'den rivayet etmiştir. Bize Belhli Ebu Davud el-Mesâhifî, ona Nadr b. Şümeyl, ona İbn Avn şöyle demiştir: Şehr'den rivayeti terk ettiler. Ebu Davud şöyle demiştir: Nadr dedi ki: Onu terk ettiler yani onu cerh ettiler. Çünkü sultanın verdiği resmi bir görevi üstlenmişti.

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî İsti'zân ve'l-edeb 9, 5/58

حدثنا محمد بن يوسف قال حدثنا عبد الحميد بن بهرام عن شهر قال سمعت أسماء : أن النبي صلى الله عليه وسلم مر في المسجد وعصبة من النساء قعود قال بيده اليهن بالسلام فقال اياكن وكفران المنعمين اياكن وكفران المنْعِمين قالت إحداهن نعوذ بالله يا نبي الله من كفران نعم الله قال بلى إن إحداكن تطول أيمتها ثم تغضب الغضبة فتقول والله ما رأيت منه ساعة خيرا قط فذلك كفران نعم الله وذلك كفران المنْعِمين

Bize Muhammed b. Yûsuf, ona Abdülhamîd b. Behrâm, ona da Şehr, Esmâ'nın şöyle dediğini rivayet etti: Rasûlullah (s.a.v.) Mescid-i Nebevî’ye uğradı. O sırada bir grup kadın orada oturuyordu. Eliyle selam verip şöyle buyurdu: – “Geçiminizi sağlayanlara karşı nankörlük etmekten sakının, Geçiminizi sağlayanlara karşı nankörlük etmekten sakının”. Kadınlardan biri: – Nimetlerine karşı nankörlük etmekten Allah'a sığınırız ey Allah’ın nebisi, deyince o: –“Öyle diyorsun da, Uzun süre evlenemeyip evde kalan biriniz (Allah'ın lûtfuyla kısmetini bulduktan sonra kocasına) kızıp: ‘Allah’a yemin olsun ki, ben ondan tek bir gün iyilik görmedim!’ der. İşte bu hem Allah’ın nimetlerine, hem de nafakasını temin edenlere karşı nankörlüktür”, buyurdu.

• Buhârî el-Edebü'l-Müfred 1047, /811