406 Kayıt Bulundu.
Giriş
Giriş
Bize Hennâd ile Kuteybe ve Ebû Küreyb, onlara Vekî', ona el-A'meş, ona Mücâhid, ona Tavus, ona da İbn Abbâs şöyle rivayet etmiştir: Hz. Peygamber (sav) iki mezarın yanından geçmiş ve şöyle buyurmuştu: "Bu ikisi azap görüyorlar. Üstelik azaplarına sebep olan şey büyük bir günah değil. Bunlardan biri küçük abdest yaparken örtünmezdi, diğeri ise insanlar arasında laf taşırdı." Ebû İsa şöyle demiştir: Bu konuda Ebû Hureyre, Ebû Musa, Abdurrahman b. Hasene, Zeyd b. Sâbit ve Ebû Bekre'den gelen rivayetler de vardır. Ebû İsa şöyle demiştir: Bu, hasen-sahîh bir hadistir. Mansûr bu hadisi Mücâhid'den o da İbn Abbas'tan rivayet etmiştir. Bu senette Tavus'u zikretmemiştir. el-A'meş'in rivayeti daha sahihtir. Vekî'in müstemlisi Ebû Bekir Muhammed b. Ebân el-Belhî, Vekî'i şöyle derken duymuştur: "el-A'meş, İbrahim'in isnadını Mansûr'dan daha iyi bilir."
Açıklama: Bu hadisin muhtelif rivâyetlerinde b,iür keloime iki farklı şekilde zaptedilmiştir. Bazılarında يَسْتَنزِه "yestenzihu" fiili, bazılarında da da يَسْتَتِر "yestetiru" fiili kullanılmıştır. Yestetiru örtünmek; yestenzihu da korunmak, pislikten sakınmak anlamına gelir. Yazılış şekli aynı olmaları itibhariyle bunun bir yazım hatasından kaynaklanmış olması muhtemeldir. Yestenzihu lafzının daha doğru olması gerekir. Hatta Buharî’nin İbn Asâkir nüshasında yestetiru yerine benzer karakterde bir kelime olan yestebriu kullanılmaktadır. İstibrâ da bilindiği üzere küçük abdestten iyice temizlenmek anlamına gelir. Abdest bozarken örtünmemek ve avret mahallerini açmak ise, ayrı bir suçtur ve ilave bir cezayı gerektirir. Küçük abdestten sakınmamanın, neden kabir azabına sebep olduğu açık değildir. Bu konuda tatmin edici bir bilgiye de ulaşamadık. Belki önemsiz sayılan her konuda da mutlaka hesap sorulacağı ve bunun cezasının da çekileceği vurgulanmak istenmiştir. Veya insanlar idrar bulaşığını önemsemedikleri ve temiz iken yapılması gereken her şeyi bu şekilde de yapmakta sakınca görmedikleri için, onların bu anlayışını düzeltmek ve temizliğe gereken özenin gösterilmesini temin etmek amaçlanmıştır.
Bize Süveyd b. Nasr, ona Abdullah, ona Yunus b. Ebî İshak, ona Bekir b. Mâiz, ona da er-Rabî' b. Huseym'in anlattığına göre; bir gün kızı gelip kendisine, "- Babacığım, oyun oynamaya gidebilir miyim?" der. Kız çok ısrar edince, yanındakilerden biri Rabî' b. Huseym'e, "- İzin verseydin de gitseydi" der. O da şu cevabı verir: "- Oynamasına izin verdim diye inşallah bugün aleyhime yazılmaz."
Açıklama: Son cümledeki metnin harekesi, tercüme ile birebir uyuşmamaktadır. Harekeye uygun tercüme yapıldığında şöyle bir cümle ortaya çıkar: "Oynamasına izin verdim diye inşallah bugün Ali'ye yazmasın!" Cümlenin anlam ifade etmesi için Abdullah b. el-Mübarek'in ez-Zühd ve'r-rekaik adlı eserindeki harekeye uymayı daha uygun gördük.
Bize Ebû Amr ve Müslim b. Amr el-Hazzâ el-Medenî, onlara Abdullah b. Nâfi es-Sâiğ, ona Muhammed b. Salih et-Temmâr, ona İbn Şihâb, ona Saîd b. el-Müseyyeb, ona Attâb b. Esîd (ra) şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) insanların hasadını yapacakları üzüm ve meyve miktarını tahmin edecek kimseler gönderirdi." Bu senetle Hz. Peygamber'in (sav) üzümlerin zekâtı konusunda şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir: "Hurmanın tahmin edildiği gibi üzümler de tahmin edilebilir. Sonra onların zekâtı hurmadan kuru hurma olarak alındığı gibi üzümden de kuru üzüm olarak alınabilir." Ebû İsa şöyle demiştir: Bu hasen-garîb bir hadistir. İbn Cüreyc bu hadisi, İbn Şihâb'dan, o Urve'den o da Hz. Âişe'den rivayet etmiştir. Bu hadis hakkında Muhammed'e sordum, şöyle dedi: İbn Cüreyc'in hadisi mahfuz bir hadis değildir. İbnü'l-Müseyyeb'in, Attâb b. Esîd'den rivayet ettiği hadis ise daha sağlam ve daha sahihtir.
Bize Hennâd b. es-Seriy, ona Veki', ona el-A'meş, ona Mücahid, ona Tavus, ona da İbn Abbas şöyle rivâyet etti: "Rasûlullah (sav) iki mezara raslamıştı da, 'Bunlar azap görüyorlar, ama hiç de büyük olmayan bir günah yüzünden azap görüyorlar; şu küçük abdestini yaparken örtünmüyordu, öteki de laf taşıyordu' demişti. Sonra taze bir dal istedi, onu ikiye ayırdı, bir parçasını mezarlardan birine, diğerini de ötekine dikti. Sonra da, 'Bunlar kurumadığı takdirde umarım azapları hafifletilir' buyurdu."
Bize Ali b. Hucr, ona Cerîr, ona Mansur, ona eş-Şa'bî, ona el-Muğîre b. Şu'be'nin kâtibi Verrâd, ona da el-Muğîre b. Şu'be'nin anlatttığına göre, Muğîre, "Rasûlullah'ın (sav) şöyle söylediğini işittim" diye Muaviye'ye bir mektup göndermiş: "Allah sizin için üç şeyi çirkin görmüştür: Dedikoduyu, savurganlığı ve çok soru sormayı. Ayrıca anne babaya isyankârlığı, kız çocuklarını gömmeyi ve verilmesi gerekeni vermeyip alınmaması gerekeni almayı da yasaklamıştır."
Bize Hennâd b. es-Seriy, ona Ebû Muâviye, ona el-A'meş, ona Mücâhid ona Tavus, ona da İbn Abbâs (ra) şöyle rivayet etmiştir: "Rasûlullah (sav) iki mezarın yanından geçiyordu. 'Şu ikisi azap görüyorlar. Üstelik bunun sebebi büyük bir günah değildir; biri idrardan temizlenmiyor, diğeri ise insanlar arasında laf taşıyordu' buyurdu. Sonra yaş bir hurma dalı aldı ve ikiye böldü, birer parçasını mezarların her birine dikti. Kendisine, "- Ey Allah'ın Rasûlü! Neden böyle yaptınız?" diye sordular. "- Umulur ki bu iki dal yaş kaldıkça azapları hafifletilir" buyurdu.
Bize Süveyd b. Nasr, ona Abdullah b. el-Mübarek, ona Süfyan, ona Zeyd b. Eslem, ona babası rivayet etmiş, o da Ebû Bekir es-Sıddîk'tan nakletmiş: Bir gün Ebû Bekir dili için, "Benim başımı belalara sokan budur" demiş.
Bize Ali bn. Muhammed b. Zekeriya, ona el-Muâfâ b. Süleyman, ona Musa b. A'yun, ona Süfyan, ona Muhammed b. Amr b. Alkame b. Vakkas, ona babası vasıtasdıyla dedesi Alkame b. Vakkas, ona da Bilal b. el-Hâris, Rasûlullah'ın (sav) şöyle söylediğini rivayet etti: "İnsan, nereye varacağını düşünmeden Allah'ın kızacağı öyle bir söz söyler ki, Cenâb-ı Hak o söze kıyamet gününe kadar kızgınlığını yazar. Yine insan, nereye gideceğini düşünmeden Allah'ın rızasına uygun öyle bir söz söyler ki, Cenâb-ı Hak ona da kıyamet gününe kadar rızasını yazar."
Bize Süveyd, ona Abdullah, ona Hammâd b. Seleme, ona Remle ehlinden Recâ' Ebî'l-Mikdâm, ona Ömer b. Abdülaziz'in kâtibi Nuaym b. Abdullah'ın rivâyet ettiğine göre, Ömer b. Abdülaziz şöyle demiş: "Övünmüş görünmek korkusu beni çok konuşmaktan engelliyor."
Bize Muhammed b. Kudâme, ona Cerîr, ona Mansur, ona Mücâhid, ona da İbn Abbâs (ra) şöyle rivayet etmiştir: "Rasûlullah (sav) Mekke veya Medîne'nin bahçelerinden birinin yanından geçerken kabirlerinde azap gören iki insanın sesini duymuş ve, 'Bu ikisi azap görüyorlar, üstelik büyük bir günah sebebiyle değil' buyurmuştu. Ardından, 'Evet, onlardan biri idrarından temizlenmez, diğeri ise insanlar arasında laf taşırdı' buyurdu. Sonra bir hurma dalı alıp ikiye böldü ve her bir mezara birini dikti. Kendisine, "- Ey Allah'ın Rasûlü! Bunu neden yaptınız?" diye soruldu. "- Umulur ki bu ağaçlar kurumadıkça -veya kuruyuncaya kadar- bu kimselerin azabı hafifletilir" buyurdu.