حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ حَبِيبٍ الْحَارِثِىُّ حَدَّثَنَا خَالِدٌ يَعْنِى ابْنَ الْحَارِثِ ح وَحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَبِى عَدِىٍّ كِلاَهُمَا عَنْ هِشَامٍ ح وَحَدَّثَنَا عَاصِمُ بْنُ النَّضْرِ التَّيْمِىُّ حَدَّثَنَا مُعْتَمِرٌ قَالَ سَمِعْتُ أَبِى قَالاَ جَمِيعًا حَدَّثَنَا قَتَادَةُ عَنْ أَنَسٍ بِهَذِهِ الْقِصَّةِ.

Bize Yahya b. Habîb el-Hârisî, ona Hâlid b. el-Hâris (T) Bize Muhammed b. Beşşâr, ona Muhammed b. Ebu Adiy, her ikisine Hişâm (T) Bize Âsım b. en-Nadr et-Teymî, ona Mu'temir, ona babası (Süleyman b. Tarhan), o ikisine Katâde, ona Enes (b. Mâlik) bu olayı anlatmıştır.

Açıklama: Hadiste anlatıldığı ifade edilen olay [M006123] numaralı hadiste geçmiştir

• Müslim Sahîh-i Müslim Fedâil 6124, /988

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ حَبِيبٍ الْحَارِثِىُّ حَدَّثَنَا خَالِدٌ يَعْنِى ابْنَ الْحَارِثِ ح وَحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَبِى عَدِىٍّ كِلاَهُمَا عَنْ هِشَامٍ ح وَحَدَّثَنَا عَاصِمُ بْنُ النَّضْرِ التَّيْمِىُّ حَدَّثَنَا مُعْتَمِرٌ قَالَ سَمِعْتُ أَبِى قَالاَ جَمِيعًا حَدَّثَنَا قَتَادَةُ عَنْ أَنَسٍ بِهَذِهِ الْقِصَّةِ.

Bize Yahya b. Habîb el-Hârisî, ona Hâlid (b. el-Hâris) (T) Bize Muhammed b. Beşşâr, ona Muhammed b. Ebu Adiy, her ikisine Hişâm (T) Bize Âsım b. en-Nadr et-Teymî, ona Mu'temir, ona babası (Süleyman b. Tarhan), o ikisine Katâde, ona Enes (b. Mâlik) bu olayı anlatmıştır.

Açıklama: Hadiste anlatıldığı ifade edilen olay M006123 numaralı hadiste geçmiştir

• Müslim Sahîh-i Müslim Fedâil 6124, /988

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ بَرَّادٍ الأَشْعَرِىُّ وَمُحَمَّدُ بْنُ الْعَلاَءِ الْهَمْدَانِىُّ قَالاَ حَدَّثَنَا أَبُو أُسَامَةَ عَنْ بُرَيْدٍ عَنْ أَبِى بُرْدَةَ عَنْ أَبِى مُوسَى قَالَ سُئِلَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم عَنْ أَشْيَاءَ كَرِهَهَا فَلَمَّا أُكْثِرَ عَلَيْهِ غَضِبَ ثُمَّ قَالَ لِلنَّاسِ « سَلُونِى عَمَّ شِئْتُمْ » . فَقَالَ رَجُلٌ مَنْ أَبِى قَالَ « أَبُوكَ حُذَافَةُ » . فَقَامَ آخَرُ فَقَالَ مَنْ أَبِى يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ « أَبُوكَ سَالِمٌ مَوْلَى شَيْبَةَ » . فَلَمَّا رَأَى عُمَرُ مَا فِى وَجْهِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مِنَ الْغَضَبِ قَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّا نَتُوبُ إِلَى اللَّهِ . وَفِى رِوَايَةِ أَبِى كُرَيْبٍ قَالَ مَنْ أَبِى يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ « أَبُوكَ سَالِمٌ مَوْلَى شَيْبَةَ » .

Bize Abdullah b. Berrâd el-Eş'arî ve Muhammed b. el-Alâ el-Hemdânî, onlara Ebu Üsâme, ona Büreyd, ona Ebu Bürde, ona Ebu Musa şöyle rivayet etmiştir: Hz. Peygamber'e (sav) hoşlanmadığı bazı sorular soruldu. Soruların ardı arkası gelmeyince Hz. Peygamber (sav) kızdı ve sonunda "Artık bana istediğinizi sorun" dedi. Bir adam kalkıp "Benim babam kimdir?" diye sordu. Hz. Peygamber "Senin baban Hüzâfe'dir" buyurdu. Başka biri kalktı ve "Ey Allah'ın resulü! Benim babam kimdir?" diye sordu. Hz. Peygamber (sav) "Senin babam Şeybe'nin azatlısı Sâlim'dir" buyurdu. Hz. Ömer (ra), Hz. Peygamber'in (sav) yüzündeki öfkeyi görünce "Ey Allah'ın resulü! Allah'a tövbe ediyoruz." dedi. Ebu Küreyb rivayeti ise şöyledir: Adam "Ey Allah'ın resulü! Babam kim?" diye sordu. "Senin baban Şeybe'nin azatlısı Salim'dir" buyurdu.

• Müslim Sahîh-i Müslim Fedâil 6125, /988

حَدَّثَنَا أَبُو الْيَمَانِ أَخْبَرَنَا شُعَيْبٌ عَنِ الزُّهْرِىِّ . وَحَدَّثَنِى مَحْمُودٌ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ عَنِ الزُّهْرِىِّ أَخْبَرَنِى أَنَسُ بْنُ مَالِكٍ - رضى الله عنه . أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم خَرَجَ حِينَ زَاغَتِ الشَّمْسُ فَصَلَّى الظُّهْرَ فَلَمَّا سَلَّمَ قَامَ عَلَى الْمِنْبَرِ فَذَكَرَ السَّاعَةَ ، وَذَكَرَ أَنَّ بَيْنَ يَدَيْهَا أُمُورًا عِظَامًا ثُمَّ قَالَ « مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَسْأَلَ عَنْ شَىْءٍ فَلْيَسْأَلْ عَنْهُ ، فَوَاللَّهِ لاَ تَسْأَلُونِى عَنْ شَىْءٍ إِلاَّ أَخْبَرْتُكُمْ بِهِ ، مَا دُمْتُ فِى مَقَامِى هَذَا » . قَالَ أَنَسٌ فَأَكْثَرَ النَّاسُ الْبُكَاءَ ، وَأَكْثَرَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم أَنْ يَقُولَ « سَلُونِى » . فَقَالَ أَنَسٌ فَقَامَ إِلَيْهِ رَجُلٌ فَقَالَ أَيْنَ مَدْخَلِى يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ « النَّارُ » . فَقَامَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ حُذَافَةَ فَقَالَ مَنْ أَبِى يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ « أَبُوكَ حُذَافَةُ » . قَالَ ثُمَّ أَكْثَرَ أَنْ يَقُولَ « سَلُونِى سَلُونِى » . فَبَرَكَ عُمَرُ عَلَى رُكْبَتَيْهِ فَقَالَ رَضِينَا بِاللَّهِ رَبًّا ، وَبِالإِسْلاَمِ دِينًا ، وَبِمُحَمَّدٍ صلى الله عليه وسلم رَسُولاً . قَالَ فَسَكَتَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم حِينَ قَالَ عُمَرُ ذَلِكَ ، ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « وَالَّذِى نَفْسِى بِيَدِهِ لَقَدْ عُرِضَتْ عَلَىَّ الْجَنَّةُ وَالنَّارُ آنِفًا فِى عُرْضِ هَذَا الْحَائِطِ وَأَنَا أُصَلِّى ، فَلَمْ أَرَ كَالْيَوْمِ فِى الْخَيْرِ وَالشَّرِّ » .

Bize Ebu Yemân, ona Şuayb, ona Zührî, (T) Bana Mahmud, ona Abdurrezzak, ona Ma'mer, ona Zührî, ona da Enes b. Mâlik (ra) şöyle rivayet etmiştir: Hz. Peygamber (sav) güneş meyledince hücresinden çıkıp insanlara öğlen namazını kıldırdı. Selam verip kalktı ve minbere çıktı. Kıyametten bahsetti. Kıyametten önce büyük olaylar yaşanacağını söyledi. Ardından "Her kim ne sormak isterse sorsun. Vallahi, burada durduğum sürece sorduğunuz her soruya cevap vereceğim." Enes der ki: İnsanlar çokça ağladı, Hz. Peygamber (sav) de sürekli "bana sorun" diyordu. Enes der ki: Bir adam kalktı ve "Ey Allah'ın Rasulü, benim gideceğim yer neresi?" diye sordu. Hz. Peygamber (sav) "Cehennem" buyurdu. Abdullah b. Hüzafe "Benim babam kim?" diye sordu. "Senin baban Hüzafe'dir" buyurdu. Sonra Hz. Peygamber "Bana sorun, bana sorun" demeye devam etti. Hz. Ömer, iki düzü üzerine dikildi ve "Rab olarak Allah'a, din olarak İslam'a, peygamber olarak Hz. Muhammed'e rıza gösterdik" dedi. Ömer böyle deyince Rasulullah (sav) sustu ve sonra "Canım elinde olan Allah'a yemin olsun ki, ben namaz kılarken şu duvarın üzerine cennet ve cehennem bana yansıtıldı. Bu gün gördüğüm hayrı ve şerri daha önce hiç görmemiştim." buyurdu.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî İ'tisâm bi'l-Kitâb ve's-Sünneti 7294, 2/726

حَدَّثَنَا عَبْدُ بْنُ حُمَيْدٍ أَخْبَرَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ ح وَحَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الدَّارِمِىُّ أَخْبَرَنَا أَبُو الْيَمَانِ أَخْبَرَنَا شُعَيْبٌ كِلاَهُمَا عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ أَنَسٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم بِهَذَا الْحَدِيثِ وَحَدِيثِ عُبَيْدِ اللَّهِ مَعَهُ غَيْرَ أَنَّ شُعَيْبًا قَالَ عَنِ الزُّهْرِىِّ قَالَ أَخْبَرَنِى عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ حَدَّثَنِى رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ الْعِلْمِ أَنَّ أُمَّ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حُذَافَةَ قَالَتْ بِمِثْلِ حَدِيثِ يُونُسَ.

Bize Abd b. Humeyd, ona Abdürrezzak, ona Ma'mer (T) Bize Abdullah b. Abdurrahman ed-Dârimî, ona Ebu'l-Yemân, ona Şu'ayb, her ikisine Zührî Hz. Peygamber'den (sav) bu hadisi ve Ubeydullah'ın hadisini rivayet etmiştir. Ancak Şu'ayb: "Bana Zührî, ona Ubeydullah b. Abdullah, ona ilim ehlinden bir adam rivayet ettiğine göre Abdullah b. Hüzâfe'nin annesi şöyle demiştir" diyerek Yunus'un hadisinin bir benzerini nakletmiştir.

Açıklama: Bu hadisin metni M006121 numaralı hadiste geçmektedir.

• Müslim Sahîh-i Müslim Fedâil 6122, /988

وَقَالَ لِى خَلِيفَةُ حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ زُرَيْعٍ حَدَّثَنَا سَعِيدٌ وَمُعْتَمِرٌ عَنْ أَبِيهِ عَنْ قَتَادَةَ أَنَّ أَنَسًا حَدَّثَهُمْ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم بِهَذَا وَقَالَ عَائِذًا بِاللَّهِ مِنْ شَرِّ الْفِتَنِ .

Bana Halîfe, ona Yezîd b. Zürey', ona Said ve Mutemir, ona babası (Süleyman b. Tarhan), ona Katâde, ona da Enes b. Mâlik (ra) Hz. Peygamber'den bu hadisin benzerini rivayet etmiş ve "Fitnelerin şerrinden Allah'a sığınırım" demiştir.

Açıklama: Bu hadisin tam metni B007089 numaralı hadistedir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Fiten 7091, 2/689

حَدَّثَنَا عُقْبَةُ بْنُ مُكْرَمٍ الْعَمِّىُّ حَدَّثَنَا وَهْبُ بْنُ جَرِيرِ بْنِ حَازِمٍ حَدَّثَنَا أَبِى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِى يَعْقُوبَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى نُعْمٍ أَنَّ رَجُلاً مِنْ أَهْلِ الْعِرَاقِ سَأَلَ ابْنَ عُمَرَ عَنْ دَمِ الْبَعُوضِ يُصِيبُ الثَّوْبَ فَقَالَ ابْنُ عُمَرَ انْظُرُوا إِلَى هَذَا يَسْأَلُ عَنْ دَمِ الْبَعُوضِ وَقَدْ قَتَلُوا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَسَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ « إِنَّ الْحَسَنَ وَالْحُسَيْنَ هُمَا رَيْحَانَتَاىَ مِنَ الدُّنْيَا » . قَالَ أَبُو عِيسَى : هَذَا حَدِيثٌ صَحِيحٌ . وَقَدْ رَوَاهُ شُعْبَةُ وَمَهْدِىُّ بْنُ مَيْمُونٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِى يَعْقُوبَ . وَقَدْ رُوِىَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم نَحْوُه.

Bize Ukbe b. Mukram el-Ammî, ona Vehb b. Cerîr b. Hâzim, ona babası (Cerîr b. Hâzim) ona Muhammed b. Ebu Yakûb, ona Abdurrahman b. Ebu Nu'm rivayet ettiğine göre Irak halkından bir adam İbn Ömer'e elbiseye bulaşan sivrisinek kanını sordu. İbn Ömer "Şuna bakın Rasulullah'ın torunu öldürmüşler, o gelmiş sivrisinek kanını soruyor. Ben Rasulullah'ı (sav) şöyle buyururken işittim: 'Hasan ve Hüseyin benim dünyada reyhanımdır.'" Ebû İsa et-Tirmizî: Bu sahih bir hadistir. Bunu Şu'be ve Mehdî b. Meymûn, Muhammed b. Ebû Yakûb'dan rivayet etmiştir. Bu hadis Ebu Hureyre (ra) vasıtasıyla Hz. Peygamber'den (sav) rivayet edilmiştir.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Tirmizi ile Mehdi b. Meymun arasında inkita' vardır.

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Menâkıb 30, 5/657

حَدَّثَنَا عُقْبَةُ بْنُ مُكْرَمٍ الْعَمِّىُّ حَدَّثَنَا وَهْبُ بْنُ جَرِيرِ بْنِ حَازِمٍ حَدَّثَنَا أَبِى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِى يَعْقُوبَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى نُعْمٍ أَنَّ رَجُلاً مِنْ أَهْلِ الْعِرَاقِ سَأَلَ ابْنَ عُمَرَ عَنْ دَمِ الْبَعُوضِ يُصِيبُ الثَّوْبَ فَقَالَ ابْنُ عُمَرَ انْظُرُوا إِلَى هَذَا يَسْأَلُ عَنْ دَمِ الْبَعُوضِ وَقَدْ قَتَلُوا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَسَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ « إِنَّ الْحَسَنَ وَالْحُسَيْنَ هُمَا رَيْحَانَتَاىَ مِنَ الدُّنْيَا » . قَالَ أَبُو عِيسَى : هَذَا حَدِيثٌ صَحِيحٌ . وَقَدْ رَوَاهُ شُعْبَةُ وَمَهْدِىُّ بْنُ مَيْمُونٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِى يَعْقُوبَ . وَقَدْ رُوِىَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم نَحْوُه.

Bize Ukbe b. Mukram el-Ammî, ona Vehb b. Cerîr b. Hâzim, ona babası (Cerîr b. Hâzim) ona Muhammed b. Ebu Yakûb, ona Abdurrahman b. Ebu Nu'm rivayet ettiğine göre Irak halkından bir adam İbn Ömer'e elbiseye bulaşan sivrisinek kanını sordu. İbn Ömer "Şuna bakın Rasulullah'ın torunu öldürmüşler, o gelmiş sivrisinek kanını soruyor. Ben Rasulullah'ı (sav) şöyle buyururken işittim: 'Hasan ve Hüseyin benim dünyada reyhanımdır.'" Ebû İsa [et-Tirmizî]: Bu sahih bir hadistir. Bunu Şu'be ve Mehdî b. Meymûn, Muhammed b. Ebû Yakûb'dan rivayet etmiştir. Bu hadis Ebu Hureyre (ra) vasıtasıyla Hz. Peygamber'den (sav) rivayet edilmiştir.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Tirmizi ile Şube b. Haccac arasında inkita' vardır.

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Menâkıb 30, 5/657

حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ قَالَ حَدَّثَنَا جُوَيْرِيَةُ عَنْ نَافِعٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: اسْتَفْتَى عُمَرُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم أَيَنَامُ أَحَدُنَا وَهْوَ جُنُبٌ قَالَ "نَعَمْ ، إِذَا تَوَضَّأَ."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Güsl 27, 1/252

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ قَالَ أَخْبَرَنَا مَالِكٌ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ دِينَارٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ أَنَّهُ قَالَ: ذَكَرَ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ لِرَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم أَنَّهُ تُصِيبُهُ الْجَنَابَةُ مِنَ اللَّيْلِ ، فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "تَوَضَّأْ وَاغْسِلْ ذَكَرَكَ ثُمَّ نَمْ."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Güsl 27, 1/252