حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « وَيَقُولُونَ الْكَرْمُ ، إِنَّمَا الْكَرْمُ قَلْبُ الْمُؤْمِنِ » .

Bize Ali b. Abdullah, ona Süfyan, ona Zührî, ona Said b. Müseyyeb ona da Ebu Hüreyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "İnsanlar (üzüm ağacına) kerm diyorlar. Kerm, ancak mü'minin kalbidir."

Açıklama: Câhiliye döneminde kendisinden içki yapıldığı ve içki içen insanların kontrollerini kaybederek fazla harcama ve ikramda bulunmalarına sebep olduğu için üzüme cömert anlamında "kerm" denilmekteydi. Hz. Peygamber ise üzüme bu ismin verilmesini uygun görmemiştir (Nevevî, el-Minhâc [Beyrut, 1972], 15/4).

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 102, 2/523

حدثنا أصبغ قال أخبرني عبد الله بن وهب قال أخبرني يونس عن ابن شهاب أن الهيثم بن أبي سنان أخبره أنه سمع أبا هريرة في قصصه : يذكر النبي صلى الله عليه و سلم يقول ( إن أخا لكم لا يقول الرفث ) . يعني بذاك ابن رواحة قال فينا رسول الله يتلو كتابه * إذا انشق معروف من الفجر ساطع أرانا الهدى بعد العمى فقلوبنا * به موقنات أن ما قال واقع يبيت يجافي جنبه عن فراشه * إذا استثقلت بالكافرين المضاجع

Bize Esbağ, ona Abdullah b. Vehb, ona Yunus, ona İbn Şihab, ona Heysem b. Ebu Sinan, ona da Ebu Hureyre hikayelerini anlatırken, Rasulullah'ı da (sav) andı ve Hz. Peygamber'in (sav) Abdullah b. Revaha'yı kast ederek şöyle buyurduğunu rivayet etti: "kardeşiniz müstehcen söz söylemez" Abdullah b. Revaha, (Rasulullah'ı (sav) övmek üzere) şöyle demiştir: Allah'ın elçisi Aramızda, Allah'ın kitabını okur. Şafaktan parlayarak doğan iyilik, gösterir bize, körlükten sonra hak yolu. İnanmış şüphesiz gönüllerimiz ona, ne derse haktır, olacaktır. Yatağında derin uykudayken kafirler, o yatağından uzak geceler.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Ukayl b. Halid arasında inkıta varıdr.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 91, 2/517

حدثنا أصبغ قال أخبرني عبد الله بن وهب قال أخبرني يونس عن ابن شهاب أن الهيثم بن أبي سنان أخبره أنه سمع أبا هريرة في قصصه : يذكر النبي صلى الله عليه و سلم يقول ( إن أخا لكم لا يقول الرفث ) . يعني بذاك ابن رواحة قال فينا رسول الله يتلو كتابه * إذا انشق معروف من الفجر ساطع أرانا الهدى بعد العمى فقلوبنا * به موقنات أن ما قال واقع يبيت يجافي جنبه عن فراشه * إذا استثقلت بالكافرين المضاجع

Bize Esbağ, ona Abdullah b. Vehb, ona Yunus, ona İbn Şihab, ona Heysem b. Ebu Sinan, ona da Ebu Hureyre hikayelerini anlatırken, Rasulullah'ı da (sav) andı ve Hz. Peygamber'in (sav) Abdullah b. Revaha'yı kast ederek şöyle buyurduğunu rivayet etti: "kardeşiniz müstehcen söz söylemez" Abdullah b. Revaha, (Rasulullah'ı (sav) övmek üzere) şöyle demiştir: Allah'ın elçisi Aramızda, Allah'ın kitabını okur. Şafaktan parlayarak doğan iyilik, gösterir bize, körlükten sonra hak yolu. İnanmış şüphesiz gönüllerimiz ona, ne derse haktır, olacaktır. Yatağında derin uykudayken kafirler, o yatağından uzak geceler.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Muhammed b. Velid arasında inkıta varıdr.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 91, 2/517

حدثنا أصبغ قال أخبرني عبد الله بن وهب قال أخبرني يونس عن ابن شهاب أن الهيثم بن أبي سنان أخبره أنه سمع أبا هريرة في قصصه : يذكر النبي صلى الله عليه و سلم يقول ( إن أخا لكم لا يقول الرفث ) . يعني بذاك ابن رواحة قال فينا رسول الله يتلو كتابه * إذا انشق معروف من الفجر ساطع أرانا الهدى بعد العمى فقلوبنا * به موقنات أن ما قال واقع يبيت يجافي جنبه عن فراشه * إذا استثقلت بالكافرين المضاجع

Bize Esbağ, ona Abdullah b. Vehb, ona Yunus, ona İbn Şihab, ona Heysem b. Ebu Sinan, ona da Ebu Hureyre hikayelerini anlatırken, Rasulullah'ı da (sav) andı ve Hz. Peygamber'in (sav) Abdullah b. Revaha'yı kast ederek şöyle buyurduğunu rivayet etti: "kardeşiniz müstehcen söz söylemez" Abdullah b. Revaha, (Rasulullah'ı (sav) övmek üzere) şöyle demiştir: Allah'ın elçisi Aramızda, Allah'ın kitabını okur. Şafaktan parlayarak doğan iyilik, gösterir bize, körlükten sonra hak yolu. İnanmış şüphesiz gönüllerimiz ona, ne derse haktır, olacaktır. Yatağında derin uykudayken kafirler, o yatağından uzak geceler.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Muhammed b. Velid arasında inkıta varıdr.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 91, 2/517

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ عَنْ مَالِكٍ عَنْ أَبِى الزِّنَادِ عَنِ الأَعْرَجِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم رَأَى رَجُلاً يَسُوقُ بَدَنَةً فَقَالَ لَهُ: " ارْكَبْهَا " . قَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّهَا بَدَنَةٌ . قَالَ: " ارْكَبْهَا وَيْلَكَ " . فِى الثَّانِيَةِ أَوْ فِى الثَّالِثَةِ .

Bize Kuteybe b. Said, ona Malik, ona Ebu Zinâd, ona A'rec, ona da Ebu Hüreyre'nin söylediğine göre; Rasulullah (sav) bir adamın kurbanlık bir deve götürdüğünü gördü ve ona "Onun üzerine bin" buyurdu. Adam da, 'Ya Rasulullah! Bu deve kurbanlıktır' dedi. Rasulullah (sav) üçüncü veya dördüncü söyleyişinde "Yazık sana! Bin şu deveye" buyurdu.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 95, 2/518

حَدَّثَنَا صَدَقَةُ بْنُ الْفَضْلِ أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ شُعْبَةَ عَنْ عَطَاءِ بْنِ أَبِى مَيْمُونَةَ عَنْ أَبِى رَافِعٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ " أَنَّ زَيْنَبَ كَانَ اسْمُهَا بَرَّةَ ، فَقِيلَ تُزَكِّى نَفْسَهَا . فَسَمَّاهَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم زَيْنَبَ"

Bize Sadaka b. Fadl, ona Muhammed b. Cafer, ona Şu'be, ona Atâ b. Ebu Meymûne, ona Ebu Râfi, ona da Ebu Hureyre şöyle rivayet etti: "Zeyneb'in adı Berre idi. Bu kız kendini temize çıkarıyor/övüyor, denildi. Bunun üzerine Rasulullah (sav) ona Zeyneb adını verdi."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 108, 2/524

حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ حَدَّثَنَا أَبُو عَوَانَةَ حَدَّثَنَا أَبُو حَصِينٍ عَنْ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ رضى الله عنه عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "سَمُّوا بِاسْمِى وَلاَ تَكْتَنُوا بِكُنْيَتِى ، وَمَنْ رَآنِى فِى الْمَنَامِ فَقَدْ رَآنِى، فَإِنَّ الشَّيْطَانَ لاَ يَتَمَثَّلُ صُورَتِى، وَمَنْ كَذَبَ عَلَىَّ مُتَعَمِّدًا فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ "

Bize Musa b. İsmail, ona Ebu Avâne, ona Ebu Husayn, ona Ebu Salih, ona Ebu Hureyre Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etti: "Benim ismimi verin, künyemi kullanmayın. Her kim beni rüyada görürse beni gerçekte görmüştür. Çünkü şeytan benim suretime bürünemez. Benim adıma bilerek yalan uyduran kişi cehennemdeki yerine hazırlansın."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 109, 2/525

حدثنا أبو اليمان أخبرنا شعيب عن الزهري . وحدثنا إسماعيل قال حدثني أخي عن سليمان عن محمد بن أبي عتيق عن ابن شهاب عن أبي سلمة بن عبد الرحمن بن عوف أنه سمع حسان بن ثابت الأنصاري يستشهد أبا هريرة فيقول يا أبا هريرة نشدتك الله : هل سمعت رسول الله صلى الله عليه و سلم يقول ( يا حسان أجب عن رسول الله اللهم أيده بروح القدس ) . قال أبو هريرة نعم

Bize Ebu Yeman, ona Şuayb, ona ez-Zührî; (T) Bize İsmail, ona kardeşi (Ebu Bekir b. Ebu Üveys), ona Süleyman, ona Muhammed b. Ebu Atik, ona İbn Şihab, ona da Ebu Seleme b. Abdurrahman b. Avf şöyle rivayet etmiştir: "Hassan b. Sabit el-Ensârî, Ebu Hureyre'den şahitlik talep ederek 'Ey Ebu Hureyre, Allah aşkına söyle, Rasulullah'ın (sav) 'Ya Hassan! Allah Rasulü (sav) adına (müşriklere) cevap ver. Allah'ım onu Cebrail ile destekle' dediğini duymadın mı?' dedi, Ebu Hureyre de 'Evet' diye cevap verdi."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 91, 2/517

حدثنا أبو اليمان أخبرنا شعيب عن الزهري . وحدثنا إسماعيل قال حدثني أخي عن سليمان عن محمد بن أبي عتيق عن ابن شهاب عن أبي سلمة بن عبد الرحمن بن عوف أنه سمع حسان بن ثابت الأنصاري يستشهد أبا هريرة فيقول يا أبا هريرة نشدتك الله : هل سمعت رسول الله صلى الله عليه و سلم يقول ( يا حسان أجب عن رسول الله اللهم أيده بروح القدس ) . قال أبو هريرة نعم

Bize Ebu Yeman, ona Şuayb, ona ez-Zührî; (T) Bize İsmail, ona kardeşi (Ebu Bekir b. Ebu Üveys), ona Süleyman, ona Muhammed b. Ebu Atik, ona İbn Şihab, ona da Ebu Seleme b. Abdurrahman b. Avf şöyle rivayet etmiştir: "Hassan b. Sabit el-Ensârî, Ebu Hureyre'den şahitlik talep ederek 'Ey Ebu Hureyre, Allah aşkına söyle, Rasulullah'ın (sav) 'Ya Hassan! Allah Rasulü (sav) adına (müşriklere) cevap ver. Allah'ım onu Cebrail ile destekle' dediğini duymadın mı?' dedi, Ebu Hureyre de 'Evet' diye cevap verdi."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 91, 2/517

أَخْبَرَنَا أَبُو نُعَيْمٍ الْفَضْلُ بْنُ دُكَيْنٍ حَدَّثَنَا ابْنُ عُيَيْنَةَ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَعِيدٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ لَمَّا رَفَعَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم رَأْسَهُ مِنَ الرَّكْعَةِ قَالَ « اللَّهُمَّ أَنْجِ الْوَلِيدَ بْنَ الْوَلِيدِ ، وَسَلَمَةَ بْنَ هِشَامٍ ، وَعَيَّاشَ بْنَ أَبِى رَبِيعَةَ ، وَالْمُسْتَضْعَفِينَ بِمَكَّةَ ، اللَّهُمَّ اشْدُدْ وَطْأَتَكَ عَلَى مُضَرَ ، اللَّهُمَّ اجْعَلْهَا عَلَيْهِمْ سِنِينَ كَسِنِى يُوسُفَ » .

Bize Ebu Nuaym Fadl b. Dükeyn, ona İbn Uyeyne, ona Zührî, ona Said, ona da Ebu Hureyre şöyle rivayet etmiştir: Hz. Peygamber (sav) başını rükûdan kaldırdığı zaman şöyle dua ederdi: "Allah'ım!, Velid b. Velid, Seleme b. Hişam, Ayyaş b. Ebu Rebia ve Mekke'deki müminlerden mazlum olanları kurtar. Allah'ım, Mudar'lılara olan baskılarını arttır. Allah'ım, içinde bulundukları bu yılları onlara Yusuf peygamberin yılları gibi yap."

Açıklama: Yusuf peygamberin yıllarından, "...yedi kıtlık yılı gelecektir" (Yusuf-12/48) ayetinde de belirtildiği üzere kıtlık yılları kastedilmiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 110, 2/525