حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنِ الزُّهْرِيِّ عَنْ سَعِيدٍ قَالَ مَرَّ عُمَرُ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ بِحَسَّانَ وَهُوَ يُنْشِدُ فِي الْمَسْجِدِ فَلَحَظَ إِلَيْهِ قَالَ كُنْتُ أُنْشِدُ وَفِيهِ مَنْ هُوَ خَيْرٌ مِنْكَ ثُمَّ الْتَفَتَ إِلَى أَبِي هُرَيْرَةَ فَقَالَ سَمِعْتَ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ أَجِبْ عَنِّي اللَّهُمَّ أَيِّدْهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ قَالَ نَعَمْ

Bize Süfyân b. Uyeyne, ona Zührî, ona da Saîd b. Müseyyeb şöyle demiştir: "Hassân mescitte şiir okurken Hz. Ömer (ra) geldi ve kendisine sert bir şekilde baktı. Hassân 'Burada, senden daha hayırlısı (Rasulullah) varken şiir okumuştum' dedi, sonra da Ebu Hureyre'ye dönerek 'Rasulullah' ın (sav) 'Benim adıma (o müşriklere) cevap ver. Allah'ım! Onu Ruhu'l-kudüs (Cibril) ile destekle' buyurduğunu duydun (değil mi?)' dedi. Ebu Hureyre 'Evet' cevabını verdi."

Açıklama: Kültürümüzde Hadisler projesini ilgilendiren kısım: اللَّهُمَّ أَيِّدْهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Hassan b. Sabit el-Ensarî 22282, 7/328

حدثنا أصبغ قال أخبرني عبد الله بن وهب قال أخبرني يونس عن ابن شهاب أن الهيثم بن أبي سنان أخبره أنه سمع أبا هريرة في قصصه : يذكر النبي صلى الله عليه و سلم يقول ( إن أخا لكم لا يقول الرفث ) . يعني بذاك ابن رواحة قال فينا رسول الله يتلو كتابه * إذا انشق معروف من الفجر ساطع أرانا الهدى بعد العمى فقلوبنا * به موقنات أن ما قال واقع يبيت يجافي جنبه عن فراشه * إذا استثقلت بالكافرين المضاجع

Bize Esbağ, ona Abdullah b. Vehb, ona Yunus, ona İbn Şihab, ona Heysem b. Ebu Sinan, ona da Ebu Hureyre hikayelerini anlatırken, Rasulullah'ı da (sav) andı ve Hz. Peygamber'in (sav) Abdullah b. Revaha'yı kast ederek şöyle buyurduğunu rivayet etti: "kardeşiniz müstehcen söz söylemez" Abdullah b. Revaha, (Rasulullah'ı (sav) övmek üzere) şöyle demiştir: Allah'ın elçisi Aramızda, Allah'ın kitabını okur. Şafaktan parlayarak doğan iyilik, gösterir bize, körlükten sonra hak yolu. İnanmış şüphesiz gönüllerimiz ona, ne derse haktır, olacaktır. Yatağında derin uykudayken kafirler, o yatağından uzak geceler.

Açıklama: "الرفث" kelimesi "batıl" veya "müstehcen" söz anlamlarına gelmektedir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 91, 2/517

حدثنا أصبغ قال أخبرني عبد الله بن وهب قال أخبرني يونس عن ابن شهاب أن الهيثم بن أبي سنان أخبره أنه سمع أبا هريرة في قصصه : يذكر النبي صلى الله عليه و سلم يقول ( إن أخا لكم لا يقول الرفث ) . يعني بذاك ابن رواحة قال فينا رسول الله يتلو كتابه * إذا انشق معروف من الفجر ساطع أرانا الهدى بعد العمى فقلوبنا * به موقنات أن ما قال واقع يبيت يجافي جنبه عن فراشه * إذا استثقلت بالكافرين المضاجع

Bize Esbağ, ona Abdullah b. Vehb, ona Yunus, ona İbn Şihab, ona Heysem b. Ebu Sinan, ona da Ebu Hureyre hikayelerini anlatırken, Rasulullah'ı da (sav) andı ve Hz. Peygamber'in (sav) Abdullah b. Revaha'yı kast ederek şöyle buyurduğunu rivayet etti: "kardeşiniz müstehcen söz söylemez" Abdullah b. Revaha, (Rasulullah'ı (sav) övmek üzere) şöyle demiştir: Allah'ın elçisi Aramızda, Allah'ın kitabını okur. Şafaktan parlayarak doğan iyilik, gösterir bize, körlükten sonra hak yolu. İnanmış şüphesiz gönüllerimiz ona, ne derse haktır, olacaktır. Yatağında derin uykudayken kafirler, o yatağından uzak geceler.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Ukayl b. Halid arasında inkıta varıdr.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 91, 2/517

حدثنا أصبغ قال أخبرني عبد الله بن وهب قال أخبرني يونس عن ابن شهاب أن الهيثم بن أبي سنان أخبره أنه سمع أبا هريرة في قصصه : يذكر النبي صلى الله عليه و سلم يقول ( إن أخا لكم لا يقول الرفث ) . يعني بذاك ابن رواحة قال فينا رسول الله يتلو كتابه * إذا انشق معروف من الفجر ساطع أرانا الهدى بعد العمى فقلوبنا * به موقنات أن ما قال واقع يبيت يجافي جنبه عن فراشه * إذا استثقلت بالكافرين المضاجع

Bize Esbağ, ona Abdullah b. Vehb, ona Yunus, ona İbn Şihab, ona Heysem b. Ebu Sinan, ona da Ebu Hureyre hikayelerini anlatırken, Rasulullah'ı da (sav) andı ve Hz. Peygamber'in (sav) Abdullah b. Revaha'yı kast ederek şöyle buyurduğunu rivayet etti: "kardeşiniz müstehcen söz söylemez" Abdullah b. Revaha, (Rasulullah'ı (sav) övmek üzere) şöyle demiştir: Allah'ın elçisi Aramızda, Allah'ın kitabını okur. Şafaktan parlayarak doğan iyilik, gösterir bize, körlükten sonra hak yolu. İnanmış şüphesiz gönüllerimiz ona, ne derse haktır, olacaktır. Yatağında derin uykudayken kafirler, o yatağından uzak geceler.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Ukayl b. Halid arasında inkıta varıdr.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 91, 2/517

حدثنا أصبغ قال أخبرني عبد الله بن وهب قال أخبرني يونس عن ابن شهاب أن الهيثم بن أبي سنان أخبره أنه سمع أبا هريرة في قصصه : يذكر النبي صلى الله عليه و سلم يقول ( إن أخا لكم لا يقول الرفث ) . يعني بذاك ابن رواحة قال فينا رسول الله يتلو كتابه * إذا انشق معروف من الفجر ساطع أرانا الهدى بعد العمى فقلوبنا * به موقنات أن ما قال واقع يبيت يجافي جنبه عن فراشه * إذا استثقلت بالكافرين المضاجع

Bize Esbağ, ona Abdullah b. Vehb, ona Yunus, ona İbn Şihab, ona Heysem b. Ebu Sinan, ona da Ebu Hureyre hikayelerini anlatırken, Rasulullah'ı da (sav) andı ve Hz. Peygamber'in (sav) Abdullah b. Revaha'yı kast ederek şöyle buyurduğunu rivayet etti: "kardeşiniz müstehcen söz söylemez" Abdullah b. Revaha, (Rasulullah'ı (sav) övmek üzere) şöyle demiştir: Allah'ın elçisi Aramızda, Allah'ın kitabını okur. Şafaktan parlayarak doğan iyilik, gösterir bize, körlükten sonra hak yolu. İnanmış şüphesiz gönüllerimiz ona, ne derse haktır, olacaktır. Yatağında derin uykudayken kafirler, o yatağından uzak geceler.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Muhammed b. Velid arasında inkıta varıdr.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 91, 2/517

حدثنا أصبغ قال أخبرني عبد الله بن وهب قال أخبرني يونس عن ابن شهاب أن الهيثم بن أبي سنان أخبره أنه سمع أبا هريرة في قصصه : يذكر النبي صلى الله عليه و سلم يقول ( إن أخا لكم لا يقول الرفث ) . يعني بذاك ابن رواحة قال فينا رسول الله يتلو كتابه * إذا انشق معروف من الفجر ساطع أرانا الهدى بعد العمى فقلوبنا * به موقنات أن ما قال واقع يبيت يجافي جنبه عن فراشه * إذا استثقلت بالكافرين المضاجع

Bize Esbağ, ona Abdullah b. Vehb, ona Yunus, ona İbn Şihab, ona Heysem b. Ebu Sinan, ona da Ebu Hureyre hikayelerini anlatırken, Rasulullah'ı da (sav) andı ve Hz. Peygamber'in (sav) Abdullah b. Revaha'yı kast ederek şöyle buyurduğunu rivayet etti: "kardeşiniz müstehcen söz söylemez" Abdullah b. Revaha, (Rasulullah'ı (sav) övmek üzere) şöyle demiştir: Allah'ın elçisi Aramızda, Allah'ın kitabını okur. Şafaktan parlayarak doğan iyilik, gösterir bize, körlükten sonra hak yolu. İnanmış şüphesiz gönüllerimiz ona, ne derse haktır, olacaktır. Yatağında derin uykudayken kafirler, o yatağından uzak geceler.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Muhammed b. Velid arasında inkıta varıdr.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 91, 2/517

حدثنا أبو اليمان أخبرنا شعيب عن الزهري . وحدثنا إسماعيل قال حدثني أخي عن سليمان عن محمد بن أبي عتيق عن ابن شهاب عن أبي سلمة بن عبد الرحمن بن عوف أنه سمع حسان بن ثابت الأنصاري يستشهد أبا هريرة فيقول يا أبا هريرة نشدتك الله : هل سمعت رسول الله صلى الله عليه و سلم يقول ( يا حسان أجب عن رسول الله اللهم أيده بروح القدس ) . قال أبو هريرة نعم

Bize Ebu Yeman, ona Şuayb, ona ez-Zührî; (T) Bize İsmail, ona kardeşi (Ebu Bekir b. Ebu Üveys), ona Süleyman, ona Muhammed b. Ebu Atik, ona İbn Şihab, ona da Ebu Seleme b. Abdurrahman b. Avf şöyle rivayet etmiştir: "Hassan b. Sabit el-Ensârî, Ebu Hureyre'den şahitlik talep ederek 'Ey Ebu Hureyre, Allah aşkına söyle, Rasulullah'ın (sav) 'Ya Hassan! Allah Rasulü (sav) adına (müşriklere) cevap ver. Allah'ım onu Cebrail ile destekle' dediğini duymadın mı?' dedi, Ebu Hureyre de 'Evet' diye cevap verdi."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 91, 2/517

حدثنا أبو اليمان أخبرنا شعيب عن الزهري . وحدثنا إسماعيل قال حدثني أخي عن سليمان عن محمد بن أبي عتيق عن ابن شهاب عن أبي سلمة بن عبد الرحمن بن عوف أنه سمع حسان بن ثابت الأنصاري يستشهد أبا هريرة فيقول يا أبا هريرة نشدتك الله : هل سمعت رسول الله صلى الله عليه و سلم يقول ( يا حسان أجب عن رسول الله اللهم أيده بروح القدس ) . قال أبو هريرة نعم

Bize Ebu Yeman, ona Şuayb, ona ez-Zührî; (T) Bize İsmail, ona kardeşi (Ebu Bekir b. Ebu Üveys), ona Süleyman, ona Muhammed b. Ebu Atik, ona İbn Şihab, ona da Ebu Seleme b. Abdurrahman b. Avf şöyle rivayet etmiştir: "Hassan b. Sabit el-Ensârî, Ebu Hureyre'den şahitlik talep ederek 'Ey Ebu Hureyre, Allah aşkına söyle, Rasulullah'ın (sav) 'Ya Hassan! Allah Rasulü (sav) adına (müşriklere) cevap ver. Allah'ım onu Cebrail ile destekle' dediğini duymadın mı?' dedi, Ebu Hureyre de 'Evet' diye cevap verdi."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 91, 2/517

حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ حُجْرٍ أَخْبَرَنَا شَرِيكٌ عَنِ الْمِقْدَامِ بْنِ شُرَيْحٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَائِشَةَ قَالَ: قِيلَ لَهَا هَلْ كَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم يَتَمَثَّلُ بِشَىْءٍ مِنَ الشِّعْرِ قَالَتْ :كَانَ يَتَمَثَّلُ بِشِعْرِ ابْنِ رَوَاحَةَ وَيَتَمَثَّلُ وَيَقُولُ: « وَيَأْتِيكَ بِالأَخْبَارِ مَنْ لَمْ تُزَوِّدِ » . وَفِى الْبَابِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ . قَالَ أَبُو عِيسَى :هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ .

Bize Ali b. Hucr, ona Şerîk, ona Mikdâm b. Şurayh, ona da babası (Şurayh) şöyle rivayet etmiştir: Hz. Âişe'ye, Hz. Peygamber'in (sav) şiir okuyup okumadığı soruldu. (Aişe) şöyle cevap verdi: Abdullah b. Ravâha'nın şiirlerini okur ve "(günler) senin sormadığın haberleri sana getirir" derdi. [Bu konuda İbn Abbas'dan da hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa der ki: Bu,hasen-sahih bir hadistir.]

Açıklama: Hz. Peygamber'in söylediği şiir Tarafa b. Abd'e ait olup tamamı şöyledir: "ستُبْدي لك الأيَّامُ ما كنتَ جاهِلًا * ويأتيكَ بالأخبارِ مَن لم تُزوِّدِ." Günler, hakkında bilgi sahibi olmadığın şeyleri sana aşikâr kılar * senin sormadığın haberleri sana getirir.

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Edeb 70, 5/139

حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ مَنْصُورٍ أَخْبَرَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا جَعْفَرُ بْنُ سُلَيْمَانَ حَدَّثَنَا ثَابِتٌ عَنْ أَنَسٍ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم دَخَلَ مَكَّةَ فِى عُمْرَةِ الْقَضَاءِ وَعَبْدُ اللَّهِ بْنُ رَوَاحَةَ بَيْنَ يَدَيْهِ يَمْشِى وَهُوَ يَقُولُ :خَلُّوا بَنِى الْكُفَّارِ عَنْ سَبِيلِهِ الْيَوْمَ نَضْرِبْكُمْ عَلَى تَنْزِيلِهِ ضَرْبًا يُزِيلُ الْهَامَ عَنْ مَقِيلِهِ وَيُذْهِلُ الْخَلِيلَ عَنْ خَلِيلِهِ فَقَالَ لَهُ عُمَرُ: يَا ابْنَ رَوَاحَةَ بَيْنَ يَدَىْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَفِى حَرَمِ اللَّهِ تَقُولُ الشِّعْرَ فَقَالَ لَهُ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم: « خَلِّ عَنْهُ يَا عُمَرُ فَلَهِىَ أَسْرَعُ فِيهِمْ مِنْ نَضْحِ النَّبْلِ » . قَالَ أَبُو عِيسَى :هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ غَرِيبٌ مِنْ هَذَا الْوَجْهِ . وَقَدْ رَوَى عَبْدُ الرَّزَّاقِ هَذَا الْحَدِيثَ أَيْضًا عَنْ مَعْمَرٍ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ أَنَسٍ نَحْوَ هَذَا وَرُوِىَ فِى غَيْرِ هَذَا الْحَدِيثِ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم دَخَلَ مَكَّةَ فِى عُمْرَةِ الْقَضَاءِ وَكَعْبُ بْنُ مَالِكٍ بَيْنَ يَدَيْهِ وَهَذَا أَصَحُّ عِنْدَ بَعْضِ أَهْلِ الْحَدِيثِ لأَنَّ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ رَوَاحَةَ قُتِلَ يَوْمَ مُؤْتَةَ وَإِنَّمَا كَانَتْ عُمْرَةُ الْقَضَاءِ بَعْدَ ذَلِكَ .

Bize İshak b. Mansûr, ona Abdürrezzâk, ona Cafer b. Süleyman, ona Sâbit, ona da Enes şöyle rivayet etmiştir: Rasulullah (sav) bir yıl önceki yapamadığı umresini kaza için Mekke'ye girerken İbn Revaha Hz. Peygamber'in (sav) önünde yürüyor ve “Savulun Onun yolundan, kafir oğulları, bugün Onun gelişiyle sizi vuracağız, öyle bir vuruş ki kafayı boyundan ayıracak ve dostu da dostundan ayıracak” diye şiir okuyordu. Bunu gören Hz. Ömer “Ey İbn Revaha hem Peygamber'in (sav) önünde gidiyorsun, hem de Allah'ın hareminde şiir okuyorsun” dedi. Bunun üzerine Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: "Bırak onu ey Ömer, onun şiirleri (Mekkeliler'e) ok fırlatmaktan daha fazla tesir etmektedir." [Ebu İsa der ki: Bu hadis, bu tarikten hasen-sahih-garîb bir rivayettir. Abdurrezzak bu hadisi Ma'mer'den, o Zührî'den, o da Enes'den benzer şekilde rivayet etmiştir. Bu hadisin dışında, Hz. Peygamber'in (sav), önünde Ka'b b. Mâlik olduğu halde kaza umresi (için) Mekke'ye girdiği rivayet edilmiştir ki bu rivayet, ehli hadisin bazılarınca daha sahihtir. Zira Abdullah b. Ravâha Mu'te savaşında öldürülmüştür. Kaza Umresi için Mu'te savaşında sonra olmuştur.]

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Edeb 70, 5/139