Giriş

Bize İshak b. İbrahim, İshak b. Mansur ve Abdülvâris b. Abdüssamed hepsi Abdussamed b. Abdülvaris'ten, ona Şu'be, ona Eyyüb, ona Ebu Kılâbe, ona da Sâbit b. Dahhâk el-Ensârî rivayet etmiştir. (T) Bize Muhammed b. Râfi, ona Abdürrezzak, ona Sevrî, ona Hâlid el-Hazzâ, ona Ebû Kılâbe, ona da Sâbit b. ed-Dahhâk Hz. Peygamber (sav)'den şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Her kim İslâm'dan başka bir dinden olduğuna dair yalan yere kasten yemin eder­se, o kimse dediği gibidir. Her kim kendini bir şeyle öldürürse Allah o kişiye cehennem ateşinde o şeyle azap eder." Süfyan'ın hadisi bu­ şekildedir. Şu'be'nin rivayetine göre ise Rasulüllah (sav) şöyle buyurmuştur: "Her kim İslâm'dan başka bir dinden olduğuna dair yalan olarak yemin eder­se, o kimse dediği gibidir. Ve her kim kendini bir şeyle keserek öldürürse, kıymet gününde de o şeyle kesilir."


Açıklama: Başka bir dine mensup olma iddiası, şaka ya da yalan bile olsa, mazur görülmemiş hatta iddiasının gerçek olarak kabul edileceği vurgulanmıştır.

    Öneri Formu
276734 M000304-3 Müslim, İman, 177

Bana Züheyr b. Harb, ona Cerir rivayet etti. (T) Bize Said b. Amr el-Eş'asî, ona Abser ri­vayet etti. (T) Bana Yâhyâ b. Habib el-Hârsi ona Hâlid yânî İbnü'l-Hâris, ona Şu'be rivayet etti. Bu râvilerin hepsi bu isnadla bu hadisi benzer bir ifade ile rivayet ettiler. Şu'be'nin Süley­man'dan rivayetinde: «Zekvân'dan dinledim» ibaresi vardır.


Açıklama: مَنَ قَتَلَ نَفْسَهُ hadisinin farklı senedlerle geldiğinin vurgulanması, zikredilen metnin güvenilirliğini artırmayı amaçlamaktadır. Müslim'in çoğunlukla kullandığı bu yöntem dikkat çekicidir. Farklı olan senedi verdikten sonra metin için "benzeri" ifadesiyle tekrardan da kaçınmıştır.

    Öneri Formu
276743 M000301-2 Müslim, İman, 175

Bana Züheyr b. Harb, ona Cerir rivayet etti. (T) Bize Said b. Amr el-Eş'asî, ona Abser ri­vayet etti. (T) Bana Yâhyâ b. Habib el-Hârsi ona Hâlid yânî İbnü'l-Hâris, ona Şu'be rivayet etti. Bu râvilerin hepsi bu isnadla bu hadisi benzer bir ifade ile rivayet ettiler. Şu'be'nin Süley­man'dan rivayetinde: «Zekvân'dan dinledim» ibaresi vardır.


Açıklama: Farklı tariklerle aynı rivayetin gelmiş olması, rivayetin toplumsal kabul gördüğünü ortaya koymaktadır. Hz. Peygamber'in namazını kılmaması da dikkate alındığında, irtidatla karıştırılacak kadar ötelenen bir eylem olarak değerlendirilmiştir.

    Öneri Formu
276744 M000301-2 Müslim, İman, 175

Bize İshak b. İbrahim, İshak b. Mansur ve Abdülvâris b. Abdüssamed hepsi Abdussamed b. Abdülvaris'ten, ona Şu'be, ona Eyyüb, ona Ebu Kılâbe, ona da Sâbit b. Dahhâk el-Ensârî rivayet etmiştir. (T) Bize Muhammed b. Râfi, ona Abdürrezzak, ona Sevrî, ona Hâlid el-Hazzâ, ona Ebû Kılâbe, ona da Sâbit b. ed-Dahhâk Hz. Peygamber (sav)'den şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Her kim İslâm'dan başka bir dinden olduğuna dair yalan yere kasten yemin eder­se, o kimse dediği gibidir. Her kim kendini bir şeyle öldürürse Allah o kişiye cehennem ateşinde o şeyle azap eder." Süfyan'ın hadisi bu­ şekildedir. Şu'be'nin rivayetine göre ise Rasulüllah (sav) şöyle buyurmuştur: "Her kim İslâm'dan başka bir dinden olduğuna dair yalan olarak yemin eder­se, o kimse dediği gibidir. Ve her kim kendini bir şeyle keserek öldürürse, kıymet gününde de o şeyle kesilir."


Açıklama: Rivayetin iki varyantını 'müteammiden/bilerek' ifadesi farklılaştırmaktadır. Hadisle kastedilenin yanlış anlaşılmaması için ilave edilen bir yorum olduğu anlaşılmaktadır. Zira müslüman olduğunu söyleyen birinin küfre nispeti, çok ağır bir vebal içermektedir.

    Öneri Formu
276733 M000304-2 Müslim, İman, 177

Bize Muhammed b. Ahmed, ona Halil b. Amr, ona Şerik, ona Simak, ona da Cabir b. Semure (r.a)' dan rivayet edildiğine göre: "Bir adamın yarası vardı. Ok torbasının (sadak) yanına geldi ve eline bir ok alıp kendisini öldürdü. Rasulullah (s.a.v.) onun cenaze namazını kılmadı."


    Öneri Formu

Bize Şebab b. Salih Vasıtta, ona Vehb b. Bakiyye, ona Halid, ona Ebu Kılabe, ona Sabit b. Dahhak Rasulullah'tan rivâyet etti: "İslamdan başka bir dinden olduğuna dair bilerek yalan yere yemin eden kişi, dediği gibidir. Kendisini bir şeyle öldürene aynı şeyle cehennem ateşinde azap edilir."


    Öneri Formu

Bize Ömer b. Muhammed el-Hemdânî, ona İsa b. Hammad, ona Leys, ona İbn Aclân, ona Ebu'z-Zinâd, ona A'rec, ona da Ebu Hureyre Resulullah (s.a.v.)den rivâyet etti: "Dünyada kendini boğarak öldüren, cehennemde de kendini boğar. Kendini (bıçak gibi) bir şey saplayarak öldüren, cehennemde de kendine o şeyi saplar. Bir yerden kendini atarak öldüren kimse, cehennemde de kendini bir yerden atar."


    Öneri Formu

Bize Muhammed b. Ahmed, ona Halil b. Amr, ona Şerik, ona Simak, ona da Cabir b. Semure (r.a) şöyle rivayet etmiştir: "Bir adamın yarası vardı. Ok torbasının (sadak) yanına geldi ve eline bir ok alıp kendisini öldürdü. Rasulullah (s.a.v.) onun cenaze namazını kılmadı."


    Öneri Formu

Bize Vekî', ona İsrail, Şerik ve Haccac, (İsrail Tarikiyle) ona Simak, ona da Câbir b. Semure'den (r.a.) rivâyet edildiğine göre, bir adam kendisini öldürmüştü, -Haccac bunun Hz. Peygamber'in (sav) döneminde olduğunu söyledi- Rasûlullah (s.a.v.) onun cenaze namazını kılmadı.


    Öneri Formu
276753 HM021344-3 İbn Hanbel, V, 107


    Öneri Formu
128710 MŞ38223 Musannef-i İbn Ebi Şeybe, Megâzî, 44