حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ وَعَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مَهْدِىٍّ قَالاَ: حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنِ الأَشْعَثِ بْنِ سُلَيْمٍ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ سُوَيْدِ بْنِ مُقَرِّنٍ عَنِ الْبَرَاءِ بْنِ عَازِبٍ قَالَ: أَمَرَنَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِسَبْعٍ :وَنَهَانَا عَنْ سَبْعٍ :أَمَرَنَا بِاتِّبَاعِ الْجَنَازَةِ وَعِيَادَةِ الْمَرِيضِ وَتَشْمِيتِ الْعَاطِسِ وَإِجَابَةِ الدَّاعِى وَنَصْرِ الْمَظْلُومِ وَإِبْرَارِ الْقَسَمِ وَرَدِّ السَّلاَمِ وَنَهَانَا عَنْ سَبْعٍ :عَنْ خَاتِمِ الذَّهَبِ أَوْ حَلْقَةِ الذَّهَبِ وَآنِيَةِ الْفِضَّةِ وَلُبْسِ الْحَرِيرِ وَالدِّيبَاجِ وَالإِسْتَبْرَقِ وَالْقَسِّىِّ . قَالَ أَبُو عِيسَى: هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . وَأَشْعَثُ بْنُ سُلَيْمٍ: هُوَ أَشْعَثُ بْنُ أَبِى الشَّعْثَاءِ اسْمُهُ سُلَيْمُ بْنُ الأَسْوَدِ .

Bize Muhammed b. Beşşar, ona Muhammed b. Cafer ve Abdurrahman b. Mehdi, onlara Şu’be, ona el-Eş’as b. Süleym, ona Muaviye, ona Süveyd b. Mukarrin, ona da Bera b. Azib şöyle rivayet etti: Rasulullah, bize yedi şeyi emretti, yedi şeyi de yasakladı: Bize emrettikleri şunlardı; cenazeye katılmak, hasta ziyareti yapmak, aksıran kimseye (yerhamukallah diyerek) hayır duada bulunmak, davet edenin davetine icabet etmek, mazluma yardım etmek, yemini bozmamak ve selama karşılık vermek. Bize yasakladıkları ise şunlardı; altın yüzük veya altın halka kullanmak, gümüş kap-kaçak kullanmak, ipek elbise giymek ve (değişik kalınlıkta) ipekli kumaş cinsinden dibac, istebrak ve kıssî giymek. Ebu İsa [et-Tirmizî] şöyle demiştir: “Bu hadis hasen sahihtir. Eş’as b. Süleym, Eş’as b. Ebü’ş-Şa’sa’ olup adı, Süleym b. Esved’dir.”

Açıklama: Dibac, istebrak ve kıssî içerisinde ipek bulunan elbise çeşitleri olup bunların giyilmesi -altın da olduğu gibi- müslüman erkekler için yasaklanmıştır. Kadınlara ise altın yüzük ve ipek çeşitleri mubahtır.

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Edeb 45, 5/117

أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ يَزِيدَ قَالَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ قَالَ حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى نَجِيحٍ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنِ ابْنِ أَبِى لَيْلَى وَيَزِيدُ بْنُ أَبِى زِيَادٍ عَنِ ابْنِ أَبِى لَيْلَى وَأَبُو فَرْوَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُكَيْمٍ قَالَ اسْتَسْقَى حُذَيْفَةُ فَأَتَاهُ دُهْقَانٌ بِمَاءٍ فِى إِنَاءٍ مِنْ فِضَّةٍ فَحَذَفَهُ ثُمَّ اعْتَذَرَ إِلَيْهِمْ مِمَّا صَنَعَ بِهِ وَقَالَ إِنِّى نَهَيْتُهُ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ « لاَ تَشْرَبُوا فِى إِنَاءِ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ وَلاَ تَلْبَسُوا الدِّيبَاجَ وَلاَ الْحَرِيرَ فَإِنَّهَا لَهُمْ فِى الدُّنْيَا وَلَنَا فِى الآخِرَةِ » .

Bize Muhammed b. Abdullah b. Yezîd, ona Süfyân, ona İbn Ebu Necîh, ona Mücahid ve Yezîd b. Ebu Ziyâd, onlara İbn Ebu Leyla ve Ebu Ferve, onlara da Abdullah b. Ukeym şöyle rivayet etmiştir: Huzeyfe su istemişti. Orada yönetici durumunda olan bir kişi gümüş bir kapta ona su getirdi. Huzeyfe kabı fırlattı ve sonra da yaptığından dolayı onlardan özür dileyip şöyle dedi: 'Ben bunu (gümüş kap kullanmayı) yasaklamıştım. Çünkü ben Rasûlullah'ı (sav) işittim şöyle diyordu: "Altın ve gümüş kaplardan su içmeyin, normal ipek veya ince ipekten yapılmış (dibâ) elbiseler giymeyin. Çünkü bunlar, dünyada inanmayanların, âhirette ise bizimdir."

Açıklama: Hadislerde geçen "Dîbâc", "sündüs" ve "ibreysem/ebreysim,/ibrîsem" gibi kelimelerin her üçü de ince ipek kullanılarak dokunmuş, erişi de argacı da ipek olan parlak, gösterişli, bazan da nakışlı ipek kumaşlar için kullanılmaktadır.

• Nesâî Sünen-i Nesâî Zînet 87, /2426

أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ يَزِيدَ قَالَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ قَالَ حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى نَجِيحٍ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنِ ابْنِ أَبِى لَيْلَى وَيَزِيدُ بْنُ أَبِى زِيَادٍ عَنِ ابْنِ أَبِى لَيْلَى وَأَبُو فَرْوَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُكَيْمٍ قَالَ اسْتَسْقَى حُذَيْفَةُ فَأَتَاهُ دُهْقَانٌ بِمَاءٍ فِى إِنَاءٍ مِنْ فِضَّةٍ فَحَذَفَهُ ثُمَّ اعْتَذَرَ إِلَيْهِمْ مِمَّا صَنَعَ بِهِ وَقَالَ إِنِّى نَهَيْتُهُ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ « لاَ تَشْرَبُوا فِى إِنَاءِ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ وَلاَ تَلْبَسُوا الدِّيبَاجَ وَلاَ الْحَرِيرَ فَإِنَّهَا لَهُمْ فِى الدُّنْيَا وَلَنَا فِى الآخِرَةِ » .

Bize Muhammed b. Abdullah b. Yezîd, ona Süfyân, ona İbn Ebu Necîh, ona Mücahid ve Yezîd b. Ebu Ziyâd, onlara İbn Ebu Leyla ve Ebu Ferve, onlara da Abdullah b. Ukeym şöyle rivayet etmiştir: Huzeyfe su istemişti. Oranın yöneticisi durumunda olan bir kişi gümüş bir kapta ona su getirdi. Huzeyfe kabı fırlattı ve sonra da yaptığından dolayı onlardan özür dileyip şöyle dedi: 'Ben bunu (gümüş kap kullanmayı) yasaklamıştım. Çünkü ben Rasûlullah'ı (sav) işittim şöyle diyordu: "Altın ve gümüş kaplardan su içmeyin, normal ipek veya ince ipekten yapılmış (dibâ) elbiseler giymeyin. Çünkü bunlar, dünyada inanmayanların, âhirette ise bizimdir."

Açıklama: Hadislerde geçen "Dîbâc", "sündüs" ve "ibreysem/ebreysim,/ibrîsem" gibi kelimelerin her üçü de ince ipek kullanılarak dokunmuş, erişi de argacı da ipek olan parlak, gösterişli, bazan da nakışlı ipek kumaşlar için kullanılmaktadır.

• Nesâî Sünen-i Nesâî Zînet 87, /2426

حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ قَالَ حَدَّثَنِى مَالِكُ بْنُ أَنَسٍ عَنْ نَافِعٍ عَنْ زَيْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى بَكْرٍ الصِّدِّيقِ عَنْ أُمِّ سَلَمَةَ زَوْجِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « الَّذِى يَشْرَبُ فِى إِنَاءِ الْفِضَّةِ إِنَّمَا يُجَرْجِرُ فِى بَطْنِهِ نَارَ جَهَنَّمَ » .

Bize İsmail, ona Malik, ona Nâfi, ona Zeyd b. Abdullah b. Ömer, ona Abdullah b. Abdurrahman b. Ebu Bekir es-Sıddîk, ona da Hz. Peygamber'in (sav) eşi Ümmü Seleme'nin rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Gümüş kaptakini içen kişi, karnına ancak Cehennem ateşini yuvarlamıştır."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Eşribe 28, 2/432

حَدَّثَنَا عَلِىٌّ حَدَّثَنَا وَهْبُ بْنُ جَرِيرٍ حَدَّثَنَا أَبِى قَالَ سَمِعْتُ ابْنَ أَبِى نَجِيحٍ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنِ ابْنِ أَبِى لَيْلَى عَنْ حُذَيْفَةَ - رضى الله عنه - قَالَ نَهَانَا النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم أَنْ نَشْرَبَ فِى آنِيَةِ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ ، وَأَنْ نَأْكُلَ فِيهَا ، وَعَنْ لُبْسِ الْحَرِيرِ وَالدِّيبَاجِ ، وَأَنْ نَجْلِسَ عَلَيْهِ .

Bize Ali, ona Vehb b. Cerîr, ona babam (Cerir b. Hazım), ona İbn Ebu Necîh, ona Mücâhid, ona İbn Ebu Leylâ, ona da Huzeyfe b. Yemân şöyle demiştir: "Rasûlullah (sav) biz, altın ve gü­müş kaplardan içmemizi, yememizi, ipek ve atlas elbiseler (dibâc) giymemizi ve bu kumaşlar üzerinde oturmamızı yasakladı."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Libâs 27, 2/468

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا جَرِيرٌ عَنِ الشَّيْبَانِىِّ عَنْ أَشْعَثَ بْنِ أَبِى الشَّعْثَاءِ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ سُوَيْدِ بْنِ مُقَرِّنٍ عَنِ الْبَرَاءِ بْنِ عَازِبٍ - رضى الله عنهما - قَالَ أَمَرَنَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِسَبْعٍ بِعِيَادَةِ الْمَرِيضِ ، وَاتِّبَاعِ الْجَنَائِزِ ، وَتَشْمِيتِ الْعَاطِسِ ، وَنَصْرِ الضَّعِيفِ ، وَعَوْنِ الْمَظْلُومِ ، وَإِفْشَاءِ السَّلاَمِ ، وَإِبْرَارِ الْمُقْسِمِ ، وَنَهَى عَنِ الشُّرْبِ فِى الْفِضَّةِ ، وَنَهَانَا عَنْ تَخَتُّمِ الذَّهَبِ ، وَعَنْ رُكُوبِ الْمَيَاثِرِ ، وَعَنْ لُبْسِ الْحَرِيرِ ، وَالدِّيبَاجِ ، وَالْقَسِّىِّ ، وَالإِسْتَبْرَقِ .

Bize Kuteybe, ona Cerir, ona eş-Şeybani, ona Eş’as b. Ebu Şa’sa, ona Muaviye b. Süveyd b. Mukarrin, ona da Bera b. Azib şöyle rivayet etmiştir: Hz. Peygamber (sav) bize yedi şeyi yapmamızı emretti: "Hastayı ziyaret etmek, cenaze törenine katılıp namazını kılmak, aksırana (yerhamukellah diyerek) hayır duada bulunmak, zayıfa yardım etmek, zulme uğramışa yardım etmek, selamı insanlar arasında yaymak, yemin edenin yeminini bozdurmamak. Rasulullah bize gümüş kaptan içmeyi, altın yüzük takmayı, ipek eğerlere binmeyi, ipek elbise giymeyi, ince atlas (dibac), kass ipeği ve kalın atlas (istebrak) kumaşından elbise giymeyi yasakladı."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî İsti'zân 8, 2/532

أَخْبَرَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ مَنْصُورٍ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو الأَحْوَصِ عَنْ أَشْعَثَ بْنِ أَبِى الشَّعْثَاءِ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ سُوَيْدٍ عَنِ الْبَرَاءِ بْنِ عَازِبٍ قَالَ أَمَرَنَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِسَبْعٍ وَنَهَانَا عَنْ سَبْعٍ نَهَانَا عَنْ خَوَاتِيمِ الذَّهَبِ وَعَنْ آنِيَةِ الْفِضَّةِ وَعَنِ الْمَيَاثِرِ وَالْقِسِّيَّةِ وَالإِسْتَبْرَقِ وَالدِّيبَاجِ وَالْحَرِيرِ .

Bize Süleyman b. Mansur, ona Ebu Ahvas ona Eş'as b. Ebu'ş-Şa'sa ona Muaviye b. Suveyd ona Bera b. Azib şunu söylemiştir: Rasulullah (sav) bize yedi şeyi emretti ve yedi şeyi de yasakladı. Bize, altın yüzük kullanmayı, gümüş kaplarda yemeyi ve içmeyi, hayvanların üzerine ipekli minderler koyup binmeyi, Kasiy ipeğinden, kalın atlas (istebrak), ince atlas (dîbâc) kumaştan ve ipekten yapılmış elbiseler giymeyi yasakladı.

• Nesâî Sünen-i Nesâî Zînet 91, /2427

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى قَالَ قَرَأْتُ عَلَى مَالِكٍ عَنْ نَافِعٍ عَنْ زَيْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى بَكْرٍ الصِّدِّيقِ عَنْ أُمِّ سَلَمَةَ زَوْجِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "الَّذِى يَشْرَبُ فِى آنِيَةِ الْفِضَّةِ إِنَّمَا يُجَرْجِرُ فِى بَطْنِهِ نَارَ جَهَنَّمَ."

Bize Yahya b. Yahya, ona Nafi', ona Zeyd b. Abdullah, ona Abdullah b. Abdurrahman b. Ebu Bekir es-Sıddîk, ona da Hz. Peygamber'in (sav) eşi Ümmü Seleme'nin rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Gümüş kaplardakini içen kişi, karnına ancak Cehennem ateşini yuvarlamış olur."

• Müslim Sahîh-i Müslim Libâs ve'z-zinet 5385, /880

حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ حَرْبٍ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنِ الْحَكَمِ عَنِ ابْنِ أَبِى لَيْلَى قَالَ كَانَ حُذَيْفَةُ بِالْمَدَايِنِ فَاسْتَسْقَى ، فَأَتَاهُ دِهْقَانٌ بِمَاءٍ فِى إِنَاءٍ مِنْ فِضَّةٍ فَرَمَاهُ بِهِ وَقَالَ إِنِّى لَمْ أَرْمِهِ إِلاَّ أَنِّى نَهَيْتُهُ فَلَمْ يَنْتَهِ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « الذَّهَبُ وَالْفِضَّةُ وَالْحَرِيرُ وَالدِّيبَاجُ هِىَ لَهُمْ فِى الدُّنْيَا ، وَلَكُمْ فِى الآخِرَةِ » .

Bize Süleyman b. Harb, ona Şu'be, ona Hakem, ona da İbn Ebu Leylâ şöyle demiştir: "Huzeyfe Medâin şehrinde iken, içmek için su istedi. Şehrin yöneticisi, ona gümüş bir kap içinde su getirdi. Huzeyfe bardağı alıp ona fırlattı ve şöyle dedi: Ben bunu fırlattım, çünkü gümüş bardakla su vermeyi yasaklamıştım, ama o, hala bundan vazgeçmedi. Rasulullah (sav) “Altın, gümüş, ipek, atlas, bunlar bu dünyada onların (Müslüman olmayanların) ziyneti, ahirette ise sizin” buyurmuştur."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Libâs 25, 2/467

حَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ عُمَرَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنِ الْحَكَمِ عَنِ ابْنِ أَبِى لَيْلَى قَالَ كَانَ حُذَيْفَةُ بِالْمَدَائِنِ فَاسْتَسْقَى فَأَتَاهُ دِهْقَانٌ بِإِنَاءٍ مِنْ فِضَّةٍ فَرَمَاهُ بِهِ وَقَالَ إِنِّى لَمْ أَرْمِهِ بِهِ إِلاَّ أَنِّى قَدْ نَهَيْتُهُ فَلَمْ يَنْتَهِ وَإِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم نَهَى عَنِ الْحَرِيرِ وَالدِّيبَاجِ وَعَنِ الشُّرْبِ فِى آنِيَةِ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ وَقَالَ "هِىَ لَهُمْ فِى الدُّنْيَا وَلَكُمْ فِى الآخِرَةِ."

Bize Hafs b. Ömer, ona Şube, ona Hakem, ona da İbn Ebu Leyla şöyle demiştir: Huzeyfe Medâin şehrindeydi. Su istedi. Şehrin ileri geleni ona gümüş bir kapta su getirdi. Huzeyfe kabı ona fırlattı ve şöyle dedi: Ben daha önce kendisini gümüş kaptan sakındırdığım halde vazgeçmediği için kabı fırlattım. Rasulullah (sav) ipek ve atlastan dokunmuş elbise giymeyi, altın ve gümüş kaptan içmeyi yasakladı ve şöyle buyurdu: "Bunlar dünyada kafirlerin, ahirette de sizlerindir".

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Eşribe 17, /857