حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى وَيَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ وَقُتَيْبَةُ وَابْنُ حُجْرٍ قَالَ يَحْيَى بْنُ يَحْيَى أَخْبَرَنَا وَقَالَ الآخَرُونَ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ دِينَارٍ أَنَّهُ سَمِعَ ابْنَ عُمَرَ يَقُولُ ذَكَرَ رَجُلٌ لِرَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم أَنَّهُ يُخْدَعُ فِى الْبُيُوعِ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "مَنْ بَايَعْتَ فَقُلْ لاَ خِلاَبَةَ." فَكَانَ إِذَا بَايَعَ يَقُولُ لاَ خِيَابَةَ.

Bize Yahya b. Yahya, Yahya b. Eyyüb ve Kuteybe b. Hucr, onlara İsmail b. Cafer, ona Abdullah b. Dinar, ona da İbn Ömer şöyle dedi: Bir adam Rasulullah'a (sav) kendisinin alışverişte aldatıldığını söyledi. Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurdu: "Kiminle alışveriş yaparsan ona aldatma yoktur de!" Bundan sonra adam alışveriş yaptığında aldatma yoktur derdi.

• Müslim Sahîh-i Müslim Buyû' 3860, /632

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ ح وَحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ كِلاَهُمَا عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ دِينَارٍ بِهَذَا الإِسْنَادِ مِثْلَهُ وَلَيْسَ فِى حَدِيثِهِمَا فَكَانَ إِذَا بَايَعَ يَقُولُ لاَ خِيَابَةَ.

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Veki, ona Süfyan; (T) Bize Muhammed b. el-Müsenna, ona Muhammed b. Cafer, ona Şube, onlara da Abdullah b. Dinar bu isnadla bu hadisin benzerini rivayet etmiş ve rivayetlerinde "artık adam alışveriş yaptığında 'aldatma yoktur' derdi" ifadesi yoktur.

• Müslim Sahîh-i Müslim Buyû' 3861, /632

وَحَدَّثَنِى يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ وَقُتَيْبَةُ وَابْنُ حُجْرٍ جَمِيعًا عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ جَعْفَرٍ - قَالَ ابْنُ أَيُّوبَ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ - قَالَ أَخْبَرَنِى الْعَلاَءُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ. أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مَرَّ عَلَى صُبْرَةِ طَعَامٍ فَأَدْخَلَ يَدَهُ فِيهَا فَنَالَتْ أَصَابِعُهُ بَلَلاً فَقَالَ "مَا هَذَا يَا صَاحِبَ الطَّعَامِ." قَالَ أَصَابَتْهُ السَّمَاءُ يَا رَسُولَ اللَّهِ. قَالَ "أَفَلاَ جَعَلْتَهُ فَوْقَ الطَّعَامِ كَىْ يَرَاهُ النَّاسُ مَنْ غَشَّ فَلَيْسَ مِنِّى."

Bana Yahya b. Eyyüb, Kuteybe ve İbn Hucr, onlara İsmail b. Cafer, -İbn Eyyüb şöyle demiştir: Bize İsmail tahdis etti-, ona Alâ, ona babası, ona da Ebu Hureyre şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) bir yiyecek yığınına uğradı. Elini onun içine soktu; parmaklarında bir ıslaklık hissetti. Bunun üzerine: 'Bu nedir ey yiyecek sahibi?' buyurdu. Adam 'Ey Allah’ın Rasulü! Üzerine yağmur gelmiş' dedi. Bunun üzerine Rasulullah (sav) 'Onu (ıslanan kısmı) niçin yığının üstüne koymadın ki insanlar görsün? Aldatan kimse, benden değildir!' buyurdu."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 284, /64

وَحَدَّثَنِى يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ وَقُتَيْبَةُ وَابْنُ حُجْرٍ جَمِيعًا عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ جَعْفَرٍ - قَالَ ابْنُ أَيُّوبَ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ - قَالَ أَخْبَرَنِى الْعَلاَءُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ . أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مَرَّ عَلَى صُبْرَةِ طَعَامٍ فَأَدْخَلَ يَدَهُ فِيهَا فَنَالَتْ أَصَابِعُهُ بَلَلاً فَقَالَ « مَا هَذَا يَا صَاحِبَ الطَّعَامِ » . قَالَ أَصَابَتْهُ السَّمَاءُ يَا رَسُولَ اللَّهِ . قَالَ « أَفَلاَ جَعَلْتَهُ فَوْقَ الطَّعَامِ كَىْ يَرَاهُ النَّاسُ مَنْ غَشَّ فَلَيْسَ مِنِّى » .

Bana Yahya b. Eyyüb, Kuteybe ve İbn Hucr, onlara İsmail b. Cafer, -İbn Eyyüb şöyle demiştir: Bize İsmail tahdis etti-, ona Alâ, ona babası, ona da Ebu Hureyre şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) bir yiyecek yığınına uğradı. Elini onun içine soktu; parmaklarında bir ıslaklık hissetti. Bunun üzerine: 'Bu nedir ey yiyecek sahibi?' buyurdu. Adam 'Ey Allah’ın Rasulü! Üzerine yağmur gelmiş' dedi. Bunun üzerine Rasulullah (sav) 'Onu (ıslanan kısmı) niçin yığının üstüne koymadın ki insanlar görsün? Aldatan kimse, benden değildir!' buyurdu."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 284, /64

وَحَدَّثَنِى يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ وَقُتَيْبَةُ وَابْنُ حُجْرٍ جَمِيعًا عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ جَعْفَرٍ - قَالَ ابْنُ أَيُّوبَ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ - قَالَ أَخْبَرَنِى الْعَلاَءُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مَرَّ عَلَى صُبْرَةِ طَعَامٍ، فَأَدْخَلَ يَدَهُ فِيهَا، فَنَالَتْ أَصَابِعُهُ بَلَلاً، فَقَالَ: ’مَا هَذَا، يَا صَاحِبَ الطَّعَامِ؟’ قَالَ: ’أَصَابَتْهُ السَّمَاءُ يَا رَسُولَ اللَّهِ’. قَالَ: "أَفَلاَ جَعَلْتَهُ فَوْقَ الطَّعَامِ كَىْ يَرَاهُ النَّاسُ! مَنْ غَشَّ فَلَيْسَ مِنِّى".

Bana Yahya b. Eyyûb, Kuteybe ve İbn Hucr, ona İsmail b. Cafer, -İbn Eyyûb (hocasıyla rivayet ilişkisini ifade etmek için) 'ahberenâ (bize haber verdi' ifadesini kullanmıştır-, ona el-Alâ, ona babası (Abdurrahman b. Yakub), ona da Ebû Hureyre şöyle rivayet etmiştir: Rasulullah (sav) (pazarda satılan) bir buğday yığınının başında durdu ve elini içine soktu. (Yığının alt tarafındaki buğdaylarda) parmaklarına bir ıslaklık geldi. Allah Rasulu (sav) 'Ey buğdayın sahibi! Bu ıslaklık ta nedir?' diye sordu. Adam 'Yağmurda ıslandı, ey Allah'ın Rasulü!' cevabını verdi. Hz. Peygamber (sav) "Madem öyle, ıslak kısmını insanlar görsün diye yığının üstüne koysaydın ya! (Alışverişte) Hile yapan benden değildir." buyurdu.

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 284, /64

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ ح وَحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ كِلاَهُمَا عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ دِينَارٍ بِهَذَا الإِسْنَادِ مِثْلَهُ وَلَيْسَ فِى حَدِيثِهِمَا فَكَانَ إِذَا بَايَعَ يَقُولُ لاَ خِيَابَةَ .

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Veki, ona Süfyan; (T) Bize Muhammed b. el-Müsenna, ona Muhammed b. Cafer, ona Şube, onlara da Abdullah b. Dinar bu isnadla bu hadisin benzerini rivayet etmiş ve rivayetlerinde "artık adam alışveriş yaptığında 'aldatma yoktur' derdi" ifadesi yoktur.

• Müslim Sahîh-i Müslim Buyû' 3861, /632

وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ إِدْرِيسَ وَيَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ وَأَبُو أُسَامَةَ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ ح وَحَدَّثَنِى زُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ - وَاللَّفْظُ لَهُ - حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ حَدَّثَنِى أَبُو الزِّنَادِ عَنِ الأَعْرَجِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ "نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَنْ بَيْعِ الْحَصَاةِ وَعَنْ بَيْعِ الْغَرَرِ."

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Abdullah b. İdris, Yahya b. Said ve Ebu Üsame, onlara Ubeydullah; (T) Bize Züheyr b. Harb, ona Yahya b. Said, ona Ubeydullah, ona Ebu Zinad, ona A'rac, ona da Ebu Hureyre şöyle rivayet etti: "Rasulullah (sav) taş atımı satışını ve Garar sa­tışını yasakladı."

Açıklama: (بَيْعِ الْحَصَاةِ) Taş atımı ile satış: Kişinin almak istediği malın üzerine taş atarak bakmadan, kusurunu incelemeden bir malı satın alması şeklindeki alışveriştir. (بَيْعِ الْغَرَرِ) Garar Satışı: Alışverişte, satış şartlarının ya da satılan şeyin vasıflarının bilinmemesidir. Aldatma ve husumete yol açacağı için yasaktır.

• Müslim Sahîh-i Müslim Buyû' 3808, /625

حَدَّثَنَا أَبُو الْوَلِيدِ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ عَوْنِ بْنِ أَبِى جُحَيْفَةَ قَالَ رَأَيْتُ أَبِى اشْتَرَى عَبْدًا حَجَّامًا ، فَسَأَلْتُهُ فَقَالَ نَهَى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم عَنْ ثَمَنِ الْكَلْبِ ، وَثَمَنِ الدَّمِ ، وَنَهَى عَنِ الْوَاشِمَةِ وَالْمَوْشُومَةِ ، وَآكِلِ الرِّبَا ، وَمُوكِلِهِ ، وَلَعَنَ الْمُصَوِّرَ .

Bize Ebu Velid, ona Şube, ona Avn b. Ebu Cuhayfe şöyle demiştir: "Babam (Ebu Cuhayfe) hacamat yapan bir köle satın almıştı. (Daha sonra onun kan aldığı aletlerinin kırılmasını emretti) Ben de babama bunu sordum o da şöyle dedi: Hz. Peygamber (sav), köpeğin satışından elde edilen geliri, kan ücretini (hacamat yapanın aldığı ücret), dövme yapmayı ve dövme yaptırmayı, faiz almayı ve faiz vermeyi yasaklamıştır. Resim (suret) yapana da lanet etmiştir."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Buyû' 25, 1/601

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ أَخْبَرَنَا مَالِكٌ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ دِينَارٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ - رضى الله عنهما - أَنَّ رَجُلاً ذَكَرَ لِلنَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم أَنَّهُ يُخْدَعُ فِى الْبُيُوعِ ، فَقَالَ « إِذَا بَايَعْتَ فَقُلْ لاَ خِلاَبَةَ » .

Bize Abdullah b. Yusuf, ona Malik, ona Abdullah b. Dinar, ona da Abdullah b. Ömer (r. anhüma) şöyle rivayet etmiştir: Bir kimse Peygamber'e (sav) alışverişlerde daima kendisinin aldatıldığını söyledi. Bunun üzerine Pey­gamber (sav) de ona, "alış veriş yaptığında 'aldatmak yoktur' de" buyurdu.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Buyû' 48, 1/607

وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الأَعْلَى ح وَحَدَّثَنِى مُحَمَّدُ بْنُ رَافِعٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ جَمِيعًا عَنْ مَعْمَرٍ عَنِ الزُّهْرِىِّ بِهَذَا الإِسْنَادِ (حَدَّثَنِى سَعِيدُ بْنُ الْمُسَيَّبِ أَنَّ أَبَا هُرَيْرَةَ). مِثْلَهُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "لاَ تَنَاجَشُوا وَلاَ يَبِعِ الْمَرْءُ عَلَى بَيْعِ أَخِيهِ وَلاَ يَبِعْ حَاضِرٌ لِبَادٍ وَلاَ يَخْطُبِ الْمَرْءُ عَلَى خِطْبَةِ أَخِيهِ وَلاَ تَسْأَلِ الْمَرْأَةُ طَلاَقَ الأُخْرَى لِتَكْتَفِئَ مَا فِى إِنَائِهَا " [غَيْرَ أَنَّ فِى حَدِيثِ مَعْمَرٍ "وَلاَ يَزِدِ الرَّجُلُ عَلَى بَيْعِ أَخِيهِ."]

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Abdüla’lâ; (T) Bize Muhammed b. Râfî', ona Abdürrezzak, o ikisine Mamer, ona ez-Zührî bu isnad ile rivayet etti. (Bana Saîd b. el-Müseyyeb’in rivayet ettiğine göre Ebu Hureyre dedi ki…) diyerek hadisi aynen rivayet etti. Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: "(Aldatmak düşüncesiyle) müşteri kızıştırmayın. Bir kişi kardeşinin (bitmek üzere olan) satışı üzerine (bozacak şekilde) satış yapmasın. Şehirli bir kimse köylü adına alışveriş yapmasın. Kişi kardeşinin talip olduğu (kıza) talip olmasın. Kadın kabındakini boşaltmak maksadıyla başkasının boşanmasını istemesin." [Şu kadar var ki hadisin Mamer tarafından yapılan rivayetinde; "bir kimse kardeşinin alışverişi üzerine artırma yapmasın" ibaresi de vardır.]

• Müslim Sahîh-i Müslim Nikah 3460, /565