فَزَعَمَتْ حَفْصَةُ أَنَّهَا قَصَّتْهَا عَلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ « إِنَّ عَبْدَ اللَّهِ رَجُلٌ صَالِحٌ لَوْ كَانَ يُكْثِرُ الصَّلاَةَ مِنَ اللَّيْلِ » . قَالَ الزُّهْرِىُّ وَكَانَ عَبْدُ اللَّهِ بَعْدَ ذَلِكَ يُكْثِرُ الصَّلاَةَ مِنَ اللَّيْلِ .

Hafsa, bunu Peygamber'e (sav) anlattığını, bunun üzerine Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu söylemiştir: "Şüphesiz Abdullah iyi bir adamdır, keşke bir de gece namazı kıl­mayı âdet edinse!" Zuhrî der ki: Abdullah, bundan sonra, gece namazı kıl­mayı âdet edinir olmuştu.

Açıklama: Hadisin bütünü için B007030 ve İM003919 numaralı hadise bakınız.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Ta'bîr 36, 2/678

حَدَّثَنَا عَبْدُ السَّلاَمِ بْنُ مُطَهَّرٍ حَدَّثَنَا جَعْفَرٌ عَنْ عَلِىِّ بْنِ عَلِىٍّ الرِّفَاعِىِّ عَنْ أَبِى الْمُتَوَكِّلِ النَّاجِىِّ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم إِذَا قَامَ مِنَ اللَّيْلِ كَبَّرَ ثُمَّ يَقُولُ "سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ وَتَبَارَكَ اسْمُكَ وَتَعَالَى جَدُّكَ وَلاَ إِلَهَ غَيْرُكَ." ثُمَّ يَقُولُ "لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ." ثَلاَثًا ثُمَّ يَقُولُ "اللَّهُ أَكْبَرُ كَبِيرًا." ثَلاَثًا "أَعُوذُ بِاللَّهِ السَّمِيعِ الْعَلِيمِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ مِنْ هَمْزِهِ وَنَفْخِهِ وَنَفْثِهِ." ثُمَّ يَقْرَأُ . [قَالَ أَبُو دَاوُدَ وَهَذَا الْحَدِيثُ يَقُولُونَ هُوَ عَنْ عَلِىِّ بْنِ عَلِىٍّ عَنِ الْحَسَنِ مُرْسَلاً الْوَهَمُ مِنْ جَعْفَرٍ.]

Bize Abdüsselam b. Mutahher, ona Cafer, ona Ali b. Ali er-Rifâ'î, ona Ebu Mütevekkil en-Nâcî, ona da Ebu Said el-Hudrî şöyle rivayet etmiştir: Rasullah (sav), geceleyin (namaza) kalktığında tekbir alır, ardından "Allah'ım! Seni tenzih eder, sana hamd ederim. İsmin mübarektir, şanın yücedir, senden başka ilah yoktur," derdi. Sonra, üçer defa "Allah'tan başka ilah yoktur", "Tek büyük Allah'tır", "kovulmuş şeytanın dürtmesinden, üflemesinden ve nefesinden, işiten ve bilen Allah'a sığınırım" der, akabinde de tilavete (başlardı). [Ebu Davud şöyle demiştir: (Bir kısım muhaddis), bu hadisin Ali b. Ali vasıtasıyla Hasan'dan mürsel olarak rivayet edildiğini ifade eder. Yanılgı, Cafer'den kaynaklanmaktadır.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salât 123, /183

قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا

Birazı hariç, geceleri kalk namaz kıl.

• Kur'an Kur'an-ı Kerim Müzzemmil 73/2, /

نِصْفَهُ أَوِ انقُصْ مِنْهُ قَلِيلًا

(Gecenin) yarısını (kıl). Yahut bunu biraz azalt.

• Kur'an Kur'an-ı Kerim Müzzemmil 73/3, /

أَخْبَرَنَا هَارُونُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ حَدَّثَنَا حُسَيْنُ بْنُ عَلِىٍّ عَنْ زَائِدَةَ عَنْ سُلَيْمَانَ عَنْ حَبِيبِ بْنِ أَبِى ثَابِتٍ عَنْ عَبْدَةَ بْنِ أَبِى لُبَابَةَ عَنْ سُوَيْدِ بْنِ غَفَلَةَ عَنْ أَبِى الدَّرْدَاءِ يَبْلُغُ بِهِ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: " مَنْ أَتَى فِرَاشَهُ وَهُوَ يَنْوِى أَنْ يَقُومَ يُصَلِّى مِنَ اللَّيْلِ فَغَلَبَتْهُ عَيْنَاهُ حَتَّى أَصْبَحَ كُتِبَ لَهُ مَا نَوَى وَكَانَ نَوْمُهُ صَدَقَةً عَلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ عَزَّ وَجَلَّ " [خَالَفَهُ سُفْيَانُ .]

Bize Harun b. Abdullah, ona Hüseyin b. Ali, ona Zaide, ona Süleyman, ona Habib b. Ebu Sabit, ona Abde b. Ebu Lübabe, ona Süveyd b. Ğafele, ona da Ebu Derdâ, Rasulullah’ın (sav) şöyle buyurduğunu nakletmiştir: "Gece namazını kılmak üzere niyetlenip yatan kimse uykusu ağır olur da sabaha kadar uyanamaz ise yapmaya niyetlendiği ibadet kendisine yazılır. Bu uykusu Rabbinden ona verilmiş bir sadakadır." [Süfyan es-Sevrî, Habîb b. Ebu Sâbit'e muhalefette bulunmak suretiyle hadisi mevkuf olarak nakletmiştir.]

• Nesâî Sünen-i Nesâî Kıyâmü'l-leyl ve tatavvu'ü'n-nehâr 63, /2205

أَوْ زِدْ عَلَيْهِ وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلًا

Ya da bunu çoğalt ve Kur'an'ı tane tane oku.

• Kur'an Kur'an-ı Kerim Müzzemmil 73/4, /

حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ سَلَمَةَ عَنْ كُرَيْبٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ بِتُّ عِنْدَ خَالَتِي مَيْمُونَةَ فَقَامَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مِنْ اللَّيْلِ فَأَتَى حَاجَتَهُ ثُمَّ غَسَلَ وَجْهَهُ وَيَدَيْهِ ثُمَّ قَامَ فَأَتَى الْقِرْبَةَ فَأَطْلَقَ شِنَاقَهَا ثُمَّ تَوَضَّأَ وُضُوءًا بَيْنَ الْوُضُوءَيْنِ لَمْ يُكْثِرْ وَقَدْ أَبْلَغَ ثُمَّ قَامَ فَصَلَّى فَقُمْتُ فَتَمَطَّأْتُ كَرَاهِيَةَ أَنْ يَرَى أَنِّي كُنْتُ أَرْتَقِبُهُ فَتَوَضَّأْتُ فَقَامَ يُصَلِّي فَقُمْتُ عَنْ يَسَارِهِ فَأَخَذَنِي بِأُذُنِي فَأَدَارَنِي عَنْ يَمِينِهِ فَتَتَامَّتْ صَلَاةُ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مِنْ اللَّيْلِ ثَلَاثَ عَشْرَةَ رَكْعَةً ثُمَّ اضْطَجَعَ فَنَامَ حَتَّى نَفَخَ وَكَانَ إِذَا نَامَ نَفَخَ فَأَتَاهُ بِلَالٌ فَآذَنَهُ بِالصَّلَاةِ فَقَامَ فَصَلَّى وَلَمْ يَتَوَضَّأْ وَكَانَ يَقُولُ فِي دُعَائِهِ: "اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِي قَلْبِي نُورًا وَفِي بَصَرِي نُورًا وَفِي سَمْعِي نُورًا وَعَنْ يَمِينِي نُورًا وَعَنْ يَسَارِي نُورًا وَمِنْ فَوْقِي نُورًا وَمِنْ تَحْتِي نُورًا وَمِنْ أَمَامِي نُورًا وَمِنْ خَلْفِي نُورًا وَأَعْظِمْ لِي نُورًا" قَالَ كُرَيْبٌ وَسَبْعٌ فِي التَّابُوتِ قَالَ فَلَقِيتُ بَعْضَ وَلَدِ الْعَبَّاسِ فَحَدَّثَنِي بِهِنَّ فَذَكَرَ عَصَبِي وَلَحْمِي وَدَمِي وَشَعْرِي وَبَشَرِي قَالَ وَذَكَرَ خَصْلَتَيْنِ

Bize Abdurrahman, ona Süfyan, ona Seleme, ona Küreyb, ona da İbn Abbas (ra) şöyle rivayet etti: Ben bir gece (teyzem) Meymûne'nin yanında kalmıştım. Geceleyin Rasulullah (sav) kalktı, ihtiyacını giderdi, yüzünü ve ellerini yıkadı, [sonra uyudu]. Bir müddet sonra tekrar kalktı, su tulumunu aldı, tulumun ağzındaki bağı çözdü. Sonra orta yollu bir abdest aldı, yani suyu çok kullanmadan ve onu organlara da tam ulaştırarak bir abdest aldı. Sonra namaza durdu. Ben de kalktım ve Hz. Peygamber'in (sav) benim kendisini takip ettiğimi bilmesini istemediğim için uykudan yeni uyanıyormuş gibi gerindim. Abdest aldım. Rasulullah (sav) namaza durdu, ben de onun sol tarafında namaza durdum. Rasulullah (sav) benim kulağımdan tuttu ve sağ tarafına geçirdi. Toplamda on üç rekât namaz kıldı. Sonra yatıp uyudu, hatta horladı. Kendisi uyuduğu zaman horlardı. Sonra Bilâl gelip namaz vaktini haber verdi. Hz. Peygamber (sav) bu sefer abdest almadan namaz kıldı. Duasında da şunları söylüyordu: "Allah’ım! Kalbimde bir nur kıl, gözümde de bir nur, kulağımda da bir nur, sağımda bir nur, solumda bir nur, üstümde bir nur, altımda bir nur, önümde bir nur, arkamda bir nur kıl ve benim nurumu büyüt!" Ravi Küreyb şöyle demiştir: Bu kelimelerden (veya nurlardan) yedisi tâbuttadır (yani kalbin tabutu gibi olan bedendedir). Sonra ben İbn Abbâs'ın oğullarından bir adamla karşılaştım. O bana bu duâ kelimelerini rivayet etti, ayrıca, "Sinirlerimde, etimde, kanımda, saçımda ve bedenime/cildimde" (nur ver) kelimelerini de zikretti, bunun dışında iki haslet daha (kemik ve ilik) söyledi.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Abdullah b. Abbas b. Abdulmuttalib 3194, 1/862

وَمِنَ اللَّيْلِ فَسَبِّحْهُ وَأَدْبَارَ السُّجُودِ

• Kur'an Kur'an-ı Kerim Kâf 50/40, /

حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا يَعْقُوبُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ سَعْدٍ حَدَّثَنَا أَبِى عَنْ صَالِحٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ قَالَ أَخْبَرَنِى عَلِىُّ بْنُ حُسَيْنٍ أَنَّ حُسَيْنَ بْنَ عَلِىٍّ أَخْبَرَهُ عَنْ عَلِىٍّ - رضى الله عنه - أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم طَرَقَهُ وَفَاطِمَةَ قَالَ « أَلاَ تُصَلِّيَانِ ». ( رَجْمًا بِالْغَيْبِ ) لَمْ يَسْتَبِنْ . ( فُرُطًا ) نَدَمًا ( سُرَادِقُهَا ) مِثْلُ السُّرَادِقِ ، وَالْحُجْرَةِ الَّتِى تُطِيفُ بِالْفَسَاطِيطِ ، ( يُحَاوِرُهُ ) مِنَ الْمُحَاوَرَةِ ( لَكِنَّا هُوَ اللَّهُ رَبِّى ) أَىْ لَكِنْ أَنَا هُوَ اللَّهُ رَبِّى ثُمَّ حَذَفَ الأَلِفَ وَأَدْغَمَ إِحْدَى النُّونَيْنِ فِى الأُخْرَى. ( زَلَقًا ) لاَ يَثْبُتُ فِيهِ قَدَمٌ. ( هُنَالِكَ الْوَلاَيَةُ ) مَصْدَرُ الْوَلِىِّ. ( عُقُبًا ) عَاقِبَةٌ وَعُقْبَى وَعُقْبَةٌ وَاحِدٌ وَهْىَ الآخِرَةُ قِبَلاً وَقُبُلاً وَقَبَلاً اسْتِئْنَافًا ( لِيُدْحِضُوا ) لِيُزِيلُوا ، الدَّحْضُ الزَّلَقُ.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Tefsîr 1, 2/215

حَدَّثَنَا أَبُو الْمُغِيرَةِ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الْعَلَاءِ يَعْنِي ابْنَ زَبْرٍ حَدَّثَنِي سَالِمُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ قَالَ سُئِلَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَيْفَ صَلَاةُ اللَّيْلِ فَقَالَ مَثْنَى مَثْنَى فَإِذَا خِفْتَ الصُّبْحَ فَأَوْتِرْ بِوَاحِدَةٍ

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Abdullah b. Ömer b. el-Hattab 6169, 2/530