حَدَّثَنَا عَلِىٌّ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ حَدَّثَنَا أَبُو الزِّنَادِ عَنِ الأَعْرَجِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - قَدِمَ الطُّفَيْلُ بْنُ عَمْرٍو عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ دَوْسًا قَدْ عَصَتْ وَأَبَتْ ، فَادْعُ اللَّهَ عَلَيْهَا . فَظَنَّ النَّاسُ أَنَّهُ يَدْعُو عَلَيْهِمْ ، فَقَالَ « اللَّهُمَّ اهْدِ دَوْسًا وَأْتِ بِهِمْ » .

Bize Ali, ona Süfyan, ona Ebu Zinâd, ona A’rec, ona da Ebu Hureyre şöyle demiştir: Tufeyl b. Amr Rasulullah’a (sav) geldi ve 'Ey Allah'ın Rasulü! Devs isyan etti ve (İslam’dan) yüz çevirdi. Onlara beddua etsen ya' dedi. Oradakiler Rasulullah’ın (sav) beddua edeceğini sandılar. Lakin Hz. Peygamber (sav) 'Allah'ım Devs’e hidayet ihsan eyle ve onları (İslam’a) getir' buyurdu.

Açıklama: İsimlerin tam hallerini parantez içinde verelim. Son "ona" dan sonra "da" eki getirelim.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Da'vât 59, 2/559

حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ خَشْرَمٍ أَخْبَرَنَا الْفَضْلُ بْنُ مُوسَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ وَاقِدٍ عَنْ أَبِى إِسْحَاقَ عَنِ الْحَارِثِ عَنْ عَلِىٍّ رضى الله عنه قَالَ قَالَ لِى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "أَلاَ أُعَلِّمُكَ كَلِمَاتٍ إِذَا قُلْتَهُنَّ غَفَرَ اللَّهُ لَكَ وَإِنْ كُنْتَ مَغْفُورًا لَكَ؟ قَالَ قُلْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ الْعَلِىُّ الْعَظِيمُ، لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ الْحَلِيمُ الْكَرِيمُ، لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ سُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ." [قَالَ عَلِىُّ بْنُ خَشْرَمٍ وَأَخْبَرَنَا عَلِىُّ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ وَاقِدٍ عَنْ أَبِيهِ بِمِثْلِ ذَلِكَ إِلاَّ أَنَّهُ قَالَ فِى آخِرِهَا الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ. قَالَ هَذَا حَدِيثٌ غَرِيبٌ لاَ نَعْرِفُهُ إِلاَّ مِنْ هَذَا الْوَجْهِ مِنْ حَدِيثِ أَبِى إِسْحَاقَ عَنِ الْحَارِثِ عَنْ عَلِىٍّ.]

Bize Ali b. Haşrem, ona Fadl b. Musa, ona Hüseyin b. Vâkıd, ona Ebu İshak (Amr b. Abdullah), ona Hâris (b. Abdullah), ona da Ali (ra) şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) bana 'Affedilmiş dahi olsan, söylediğinde Allah'ın seni bağışlayacağı bazı kelimeleri sana öğreteyim mi?' dedi ve şöyle buyurdu: Büyük ve yüce olan Allah’tan başka ilah yoktur. Son derece şefkatli ve cömert olan Allah’tan başka ilah yoktur. Yüce arşın Rabbi olan Allah her türlü noksan sıfatlardan uzaktır ve ondan başka ilah yoktur." [Ali b. Haşrem, Ali b. Huseyn b. Vâkıd'dan, o da babasından bu hadisin bir benzerini nakletmiş, ancak hadisin sonunda 'Bütün övgüler alemlerin Rabbi olan Allah’a mahsustur' cümlesini ilave etmiştir. Tirmizî de şöyle demiştir: Bu hadis garîbdir. Hadisi sadece bu şekliyle Ebu İshâk’ın Hâris'ten onun da Hz. Ali’den rivayetiyle bilmekteyiz.]

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Da'vât 80, 5/529

حَدَّثَنَا عَبْدَانُ عَنْ أَبِى حَمْزَةَ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ رِبْعِىِّ بْنِ حِرَاشٍ عَنْ خَرَشَةَ بْنِ الْحُرِّ عَنْ أَبِى ذَرٍّ رضى الله عنه قَالَ: "كَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم إِذَا أَخَذَ مَضْجَعَهُ مِنَ اللَّيْلِ قَالَ اللَّهُمَّ بِاسْمِكَ أَمُوتُ وَأَحْيَا. فَإِذَا اسْتَيْقَظَ قَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِى أَحْيَانَا بَعْدَ مَا أَمَاتَنَا، وَإِلَيْهِ النُّشُورُ."

Bize Abdân, ona Ebu Hamza, ona Mansûr, ona Rib'î b. Hirâş, ona Hareşe b. Hurr, ona da Ebu Zer (ra) şöyle rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber (sav) geceleyin yatağına girdiğinde 'Allah'ım! Senin adınla ölür ve dirilirim' der, uyandığında da 'Bizi öldürdükten sonra dirilten Allah'a (cc) hamd olsun. Yeniden dirilip dönüş O'nadır' diye dua ederdi."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Da'vât 16, 2/548

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ يُونُسَ حَدَّثَنَا زُهَيْرٌ حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ حَدَّثَنِى سَعِيدُ بْنُ أَبِى سَعِيدٍ الْمَقْبُرِىُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم " إِذَا أَوَى أَحَدُكُمْ إِلَى فِرَاشِهِ فَلْيَنْفُضْ فِرَاشَهُ بِدَاخِلَةِ إِزَارِهِ ، فَإِنَّهُ لاَ يَدْرِى مَا خَلَفَهُ عَلَيْهِ ، ثُمَّ يَقُولُ بِاسْمِكَ رَبِّ وَضَعْتُ جَنْبِى ، وَبِكَ أَرْفَعُهُ ، إِنْ أَمْسَكْتَ نَفْسِى فَارْحَمْهَا ، وَإِنْ أَرْسَلْتَهَا فَاحْفَظْهَا بِمَا تَحْفَظُ بِهِ الصَّالِحِينَ " . تَابَعَهُ أَبُو ضَمْرَةَ وَإِسْمَاعِيلُ بْنُ زَكَرِيَّاءَ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ . وَقَالَ يَحْيَى وَبِشْرٌ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ سَعِيدٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم . وَرَوَاهُ مَالِكٌ وَابْنُ عَجْلاَنَ عَنْ سَعِيدٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم .

Bize Ahmed b. Yunus, ona Züheyr, ona Ubeydullah b. Ömer, ona Said b. Ebu Said el-Makburî, ona babası (Ebu Said el-Makburî), ona da Ebu Hüreyre'nin (ra) söylediğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Biriniz uyumak için yatağına gittiğinde elbisesinin iç tarafıyla yatağını temizlesin. Kendi arkasından döşeğe ne girdiğini bilemez. Sonra şöyle desin: Rabbim senin adınla yattım. Senin adınla kalkarım. Eğer canımı alacaksan merhamet et. Eğer canımı almayıp bırakacaksan salih kimseleri koruduğun gibi koru." Ebu Damre ve İsmail b. Zekeriya, Ubeydullah'tan rivayet etmede Züheyr'e mütâbaat etmişlerdir. Yahya ve Bişr bu hadisi Ubeydullah'tan, o Said'den, o Ebu Hüreyre'den (ra) o da Hz. Peygamber'den (sav) nakletmiştir. Bu hadisi, Mâlik ve İbn Aclân, Said'den o Ebu Hüreyre'den o da Hz. Peygamber'den (sav) nakletmiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Da'vât 13, 2/547

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ فُضَيْلٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عُمَارَةَ عَنْ أَبِى زُرْعَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « اللَّهُمَّ ارْزُقْ آلَ مُحَمَّدٍ قُوتًا » .

Bize Abdullah İbn Muhammed, ona Muhammed b. Fudayl, ona babası (Fudayl b. Ğazvan), ona Umare, ona Ebu Zür'a, ona da Ebu Hureyre Hz. Peygamber'den (sav) rivayet etmiştir: "Allâhumme urzuk âle Muhammedin kûten (Rabbim! Muhammed ailesine geçinecek kadar rızk ihsan eyle)"

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Rikâk 17, 2/571

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ بُكَيْرٍ حَدَّثَنَا اللَّيْثُ عَنْ خَالِدِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ سَعِيدِ بْنِ أَبِى هِلاَلٍ عَنْ هِلاَلِ بْنِ أُسَامَةَ أَنَّ أَبَا سَلَمَةَ بْنَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ أَخْبَرَهُ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم كَانَ يَدْعُو فِى الصَّلاَةِ « اللَّهُمَّ أَنْجِ عَيَّاشَ بْنَ أَبِى رَبِيعَةَ ، وَسَلَمَةَ بْنَ هِشَامٍ ، وَالْوَلِيدَ بْنَ الْوَلِيدِ ، اللَّهُمَّ أَنْجِ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ ، اللَّهُمَّ اشْدُدْ وَطْأَتَكَ عَلَى مُضَرَ ، وَابْعَثْ عَلَيْهِمْ سِنِينَ كَسِنِى يُوسُفَ » .

Bize Yahya b. Bükeyr ona Leys, ona Halid b. Yezîd, ona Saîd b. Ebu Hilal, ona Hilâl b. Usame, ona Ebu Seleme b. Abdurrahman, ona da Ebu Hüreyre (ra) şöyle rivayet etmiştir: Pey­gamber (sav) namazda şöyle dua ederdi: "Allah'ım, Ayyaş b. Ebu Rabia'yı kurtar, Allah'ım, Seleme b. Hişam'ı kurtar, Allah'ım, Velid b. Velid'i kurtar, Allah'ım, zayıf ve güçsüz müminleri kurtar, Allah'ım, Mudar üzerindeki baskını daha da artır. Allah'ım, onlar üzerine bu yılları Yusuf'un (kıtlık) yılları gibi yap."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî İkrâh 6940, 2/658

حَدَّثَنَا سَعْدُ بْنُ حَفْصٍ حَدَّثَنَا شَيْبَانُ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ رِبْعِىِّ بْنِ حِرَاشٍ عَنْ خَرَشَةَ بْنِ الْحُرِّ عَنْ أَبِى ذَرٍّ قَالَ كَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم إِذَا أَخَذَ مَضْجَعَهُ مِنَ اللَّيْلِ قَالَ « بِاسْمِكَ نَمُوتُ وَنَحْيَا ، فَإِذَا اسْتَيْقَظَ قَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِى أَحْيَانَا بَعْدَ مَا أَمَاتَنَا وَإِلَيْهِ النُّشُورُ » .

Bize Sa'd b. Hafs, ona Şeybân, ona Mansûr, ona Rib'î b. Hirâş, ona Harşa b. Hur, ona da Ebu Zer şöyle demiştir: "Hz. Peygamber (sav) geceleyin yattığı zaman '(Allah'ım) Sen'in adınla ölür, senin adınla yaşarız', uyandığı zaman da 'Bizi öldürdükten sonra dirilten Allah'a hamd olsun. Son diriliş ve dönüş de Allah'adır' diye dua ederdi."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Tevhid 13, 2/746

حَدَّثَنَا يَعْقُوبُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ الدَّوْرَقِىُّ وَمُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ قَالاَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مَهْدِىٍّ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ أَبِى إِسْحَاقَ عَنْ أَبِى الأَحْوَصِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم أَنَّهُ كَانَ يَقُولُ: "اللَّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ الْهُدَى وَالتُّقَى وَالْعَفَافَ وَالْغِنَى."

Bize Yakub b. İbrahim ed-Devrakî ve Muhammed b. Beşşâr, o ikisine Abdurrahman b. Mehdî, ona Süfyan, ona Ebu İshak, ona Ebu'l-Ahvas, ona da Abdullah (b. Mesud)'dan rivayet edildiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle dua ederdi: "Allah'ım! Senden hidayet, takva, iffet ve (gönül) zenginliği dilerim."

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Dua 2, /615

حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ عَلِىٍّ الْخَلاَّلُ حَدَّثَنَا زَيْدُ بْنُ الْحُبَابِ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ أَبِى إِسْحَاقَ عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « يَرْحَمُنَا اللَّهُ وَأَخَا عَادٍ » .

Bize Hasan b. Ali el-Hallâl, ona Zeyd b. Hubâb, ona Süfyan, ona Ebu İshak, ona Said b. Cübeyr, ona da İbn Abbâs’ın naklettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle dua etmiştir: "Allah, bize ve Âd’ın kardeşine (Hz. Hud’a) rahmet eylesin."

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Dua 6, /618

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ يُونُسَ حَدَّثَنَا زُهَيْرٌ حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ حَدَّثَنِى سَعِيدُ بْنُ أَبِى سَعِيدٍ الْمَقْبُرِىُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم " إِذَا أَوَى أَحَدُكُمْ إِلَى فِرَاشِهِ فَلْيَنْفُضْ فِرَاشَهُ بِدَاخِلَةِ إِزَارِهِ ، فَإِنَّهُ لاَ يَدْرِى مَا خَلَفَهُ عَلَيْهِ ، ثُمَّ يَقُولُ بِاسْمِكَ رَبِّ وَضَعْتُ جَنْبِى ، وَبِكَ أَرْفَعُهُ ، إِنْ أَمْسَكْتَ نَفْسِى فَارْحَمْهَا ، وَإِنْ أَرْسَلْتَهَا فَاحْفَظْهَا بِمَا تَحْفَظُ بِهِ الصَّالِحِينَ " . تَابَعَهُ أَبُو ضَمْرَةَ وَإِسْمَاعِيلُ بْنُ زَكَرِيَّاءَ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ . وَقَالَ يَحْيَى وَبِشْرٌ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ سَعِيدٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم . وَرَوَاهُ مَالِكٌ وَابْنُ عَجْلاَنَ عَنْ سَعِيدٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم .

Bize Ahmed b. Yunus, ona Züheyr, ona Ubeydullah b. Ömer, ona Said b. Ebu Said el-Makburî, ona babası (Ebu Said el-Makburî), ona da Ebu Hüreyre'nin (ra) söylediğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Biriniz uyumak için yatağına gittiğinde elbisesinin iç tarafıyla yatağını temizlesin. Kendi arkasından döşeğe ne girdiğini bilemez. Sonra şöyle desin: Rabbim senin adınla yattım. Senin adınla kalkarım. Eğer canımı alacaksan merhamet et. Eğer canımı almayıp bırakacaksan salih kimseleri koruduğun gibi koru." Ebu Damre ve İsmail b. Zekeriya, Ubeydullah'tan rivayet etmede Züheyr'e mütâbaat etmişlerdir. Yahya ve Bişr bu hadisi Ubeydullah'tan, o Said'den, o Ebu Hüreyre'den (ra) o da Hz. Peygamber'den (sav) nakletmiştir. Bu hadisi, Mâlik ve İbn Aclân, Said'den o Ebu Hüreyre'den o da Hz. Peygamber'den (sav) nakletmiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Da'vât 6320, 2/547