حَدَّثَنَا مُسْلِمُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ حَدَّثَنَا وُهَيْبٌ حَدَّثَنَا ابْنُ طَاوُسٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ - رضى الله عنهما - قَالَ قَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم « الْعَائِدُ فِى هِبَتِهِ كَالْكَلْبِ يَقِىءُ ، ثُمَّ يَعُودُ فِى قَيْئِهِ » .

Bize Müslim b. İbrahim, ona Vuheyb, ona İbn Tavus, ona babası, ona da İbn Abbas (r.anhuma), Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Hibe ettiği şeyden geri dönen kişi, kusan; sonra da kustuğunu tekrar yutan köpek gibidir."

Açıklama: "Ettiği hibeden vazgeçen", "Hibe ettiği şeyi geri alan", "yaptığı hibeyi geri almak için hibe ettiği şeye geri dönen" şeklinde de çevrilebilir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hibe ve Fazlihe ve't-Tahrîzi aleyhe 14, 1/705

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَهَّابِ حَدَّثَنَا أَيُّوبُ عَنْ عَمْرٍو عَنْ طَاوُسٍ قَالَ حَدَّثَنِى أَعْلَمُهُمْ بِذَاكَ - يَعْنِى ابْنَ عَبَّاسٍ - رضى الله عنهما - أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم خَرَجَ إِلَى أَرْضٍ تَهْتَزُّ زَرْعًا فَقَالَ « لِمَنْ هَذِهِ » . فَقَالُوا اكْتَرَاهَا فُلاَنٌ . فَقَالَ « أَمَا إِنَّهُ لَوْ مَنَحَهَا إِيَّاهُ كَانَ خَيْرًا لَهُ مِنْ أَنْ يَأْخُذَ عَلَيْهَا أَجْرًا مَعْلُومًا » .

Bize Muhammed b. Beşşâr, ona Abdülvehhab, ona Eyyub, ona Amr, ona Tavus, onların en alimi diye nitelediği İbn Abbas’ın (ra)şöyle anlattığını rivayet etti: Hz. Peygamber (sav) ekinleri hareket etmekte olan bir tarlaya çıktı ve “Bu arazi kimindir?” diye sordu. Ordakiler “Bu tarlayı filan kimse kira ile tuttu” dediler. Bunun üzerine Hz. Peygamber “Dikkat edin! Eğer o mal sahibi bu kiracıya o tarlanın (kullanımını) bağışlasaydı, kendisi için bu arazi karşılığında belli bir ücret almasından daha hayırlı olurdu” dedi.

Açıklama: İbn Battal "minha" kelimesine tarlanın kendisinin hibe edilmesi değil kira ücreti alınmadan kullanıma verilmesi anlamında olduğunu muhacir'in ensarla kardeşliğinde de Hz. Peygamber Hayber'i fethethettiğinde ganimetler alan muhacir müslümanların belli bir süre kira ödemeksizin kullandıkları ensarın tarlalarını geri vermelerini delil getirmeiştir. bkz. İbn Battal, Ebu'l-Hasen Ali b. Halef, Şerhu Sahihu'l-Buhârî li İbn Battal, thk. Ebû Temim Yasir b. İbrahim (Riyad: Mektebetü'r-Rüşd, 1423/2003), 7/150.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hibe ve Fazlihe ve't-Tahrîzi aleyhe 35, 1/712

حَدَّثَنَا مُسْلِمُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ حَدَّثَنَا هِشَامٌ وَشُعْبَةُ قَالاَ حَدَّثَنَا قَتَادَةُ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ - رضى الله عنهما - قَالَ قَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم "الْعَائِدُ فِى هِبَتِهِ كَالْعَائِدِ فِى قَيْئِهِ ".

Bize Müslim b. İbrahim, ona Hişam ve Şube, onlara Katade, ona Said b. Müseyyeb, ona da İbn Abbas (r.anhüma), Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Hibe ettiği şeyden geri dönen kişi, kustuğuna tekrar yutan gibidir."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hibe ve Fazlihe ve't-Tahrîzi aleyhe 30, 1/710

حَدَّثَنَا مُسْلِمُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ حَدَّثَنَا هِشَامٌ وَشُعْبَةُ قَالاَ حَدَّثَنَا قَتَادَةُ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ - رضى الله عنهما - قَالَ قَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم "الْعَائِدُ فِى هِبَتِهِ كَالْعَائِدِ فِى قَيْئِهِ".

Bize Müslim b. İbrahim, ona Hişam ve Şube, onlara Katade, ona Said b. Müseyyeb, ona da İbn Abbas (r.anhüma), Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Hibe ettiği şeyden geri dönen kişi, kustuğuna tekrar yutan gibidir."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hibe ve Fazlihe ve't-Tahrîzi aleyhe 30, 1/710