Giriş

Bize Ali b. Muhammed, ona Veki, ona Usame b. Zeyd, ona Kasım b. Muhammed, ona da Aişe şöyle demiştir: "Berîre dolayısıyla üç sünnet (hüküm) geçerli olmuştur: Azat edildiğinde, kocası köle olduğu için kendisine (evliliğini sürdürüp sürdürmeme konusunda) tercih hakkı verildi. İnsanlar ona sadaka verir, o da bu sadakaları Hz. Peygamber’e (sav) hediye olarak sunar, Hz. Peygamber (sav) de 'Bu ona sadaka, ama bize hediyedir' buyururdu. Bir de Hz. Peygamber (sav) 'Velâyet hakkı, azat edene aittir' buyurmuştur."


Açıklama: Elbani bu hadisin hasen sahih olduğunu ifade etmiştir

    Öneri Formu
19772 İM002076 İbn Mâce, Talak, 29

Bize Müsedded, ona Yezîd b. Zürey, ona Saîd, ona Katâde, ona Nadr b. Enes, ona Beşîr b. Nehîk, ona da Ebu Hureyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Her kim bir köle üzerinde (kendine düşen) payı yahut hisseyi bağışlayıp azat ederse, kölenin diğer hisseleri, eğer bir malı varsa bu kişinin malından ödenerek köle azat olur. Şayet malı yoksa, kölenin piyasa değeri tespit edilir, sonra o bedeli ödemesi için köle çok meşakkat verilmeden çalıştırılır" Haccâc b. Haccâc, Ebân ve Musa b. Halef bu hadisi Katâde'den rivayet etmede (Saîd ibn Ebî Arûbe'ye) mutâbaat etmişlerdir. Bu hadisi Şu'be kısaltmıştır.


Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Haccac b. Haccac arasında inkıta vardır.

    Öneri Formu
280256 B002527-2 Buhari, Itk, 5

Bize Müsedded, ona Yezîd b. Zürey, ona Saîd, ona Katâde, ona Nadr b. Enes, ona Beşîr b. Nehîk, ona da Ebu Hureyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Her kim bir köle üzerinde (kendine düşen) payı yahut hisseyi bağışlayıp azat ederse, kölenin diğer hisseleri, eğer bir malı varsa bu kişinin malından ödenerek köle azat olur. Şayet malı yoksa, kölenin piyasa değeri tespit edilir, sonra o bedeli ödemesi için köle çok meşakkat verilmeden çalıştırılır" Haccâc b. Haccâc, Ebân ve Musa b. Halef bu hadisi Katâde'den rivayet etmede (Saîd ibn Ebî Arûbe'ye) mutâbaat etmişlerdir. Bu hadisi Şu'be kısaltmıştır.


Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Ebân b. Yezid arasında inkıta vardır.

    Öneri Formu
280257 B002527-3 Buhari, Itk, 5

Bize Müsedded, ona Yezîd b. Zürey, ona Saîd, ona Katâde, ona Nadr b. Enes, ona Beşîr b. Nehîk, ona da Ebu Hureyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Her kim bir köle üzerinde (kendine düşen) payı yahut hisseyi bağışlayıp azat ederse, kölenin diğer hisseleri, eğer bir malı varsa bu kişinin malından ödenerek köle azat olur. Şayet malı yoksa, kölenin piyasa değeri edilir, sonra o bedeli ödemesi için köle çok meşakkat verilmeden çalıştırılır" Haccâc b. Haccâc, Ebân ve Musa b. Halef bu hadisi Katâde'den rivayet etmede (Saîd ibn Ebî Arûbe'ye) mutâbaat etmişlerdir. Bu hadisi Şu'be kısaltmıştır.


Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Musa b. Halef arasında inkıta vardır.

    Öneri Formu
280258 B002527-4 Buhari, Itk, 5

Bize Übeydullah b. Saîd, ona Ebu Üsâme, ona İsmail b. Kays, ona da Ebu Hureyre (ra) şöyle demiştir: Ben (İslam'a girmek üzere) Medine'ye Peygamber'in huzuruna gelirken yolda “beni küfür diyarından kurtaracak bu gece ne uzun, ne zorlu bir gecedir” dedim. Ebu Hureyre der ki: Ve kölem de yolda benden kaçmıştı. Ebu Hureyre der ki: Peygamber'in (sav) huzuruna geldiğim zaman O'na biat ettim. O sırada köle çıkageldi. Rasulullah (sav) hemen ba­na hitaben "ey Ebu Hureyre, senin kölen bu mudur?" buyurdu. Ben de “artık o Allah rızası için hürdür” dedim ve o köleyi azat ettim. Ebu Kureyb, Ebu Usâme'den yaptığı rivayette “hürdür” ifadesini kullanmadı.


Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Muhammed b. Alâ arasında inkıta vardır.

    Öneri Formu
280259 B002531-2 Buhari, Itk, 7

Bize Ebu Küreyb Muhammed b. Alâ el-Hemdânî, ona Ebu Usame, ona Hişam b. Urve, ona babası (Urve b. Zübeyir), ona da Aişe şöyle haber verdi: "Berîre yanıma girerek 'sahiplerim, her sene bir ukıyye vermek şartıyla, toplam dokuz okıyye karşılığında benimle mükatebe (azatlık sözleşmesi) yaptılar, (borcumu ödemede) bana yardım et' dedi. Ben de ona 'Eğer sahiplerin, velayetin bende kalması koşuluyla, bu miktarı kendilerine bir defada vererek seni azat et­meme rıza gösterirlerse (dediğini) yaparım' dedim. Berîre bunu sahiplerine söylemiş, ancak onlar velayetin kendilerine ait ol­masında ısrar etmişler. Berîre bana gelerek bunu anlattı. Ben kendisine olumsuz konuştum, o da 'Allah'a yemin olsun ki o zaman bu iş olmaz' cevabını verdi. Bu sırada Rasulullah (sav) bizi işitti ve bana sordu. Ben de kendisine haber verdim. Bunun üzerine 'sen onu satın al da azat et, velayetin onlarda olma şartını da kabul et, çünkü velayet azat edene aittir' buyurdu. Ben de öyle yaptım. Sonra Rasulullah (sav) yatsı zamanı hutbe okudu. Evvelâ Allah'a la­yık olduğu şekilde hamd ve senada bulundu ardından 'bundan sonra, bazı kimselere ne oluyor ki, Allah'ın kitabında olmayan birtakım şeyleri şart koşuyorlar? Aziz ve Celil Allah'ın kita­bında olmayan herhangi her şart batıldır. İsterse yüz defa şart koşulsun. Allah'ın kitabı uyulmaya daha layık, Allah'ın şartı da daha sağlamdır. Sizden bazı adamlara ne oluyor da içlerinden biri 'sen filânı azat et ama velayet bana ait olsun' diyor. Velayet ancak azat edene aittir' buyurdu."


    Öneri Formu
220 M003779 Müslim, Itk, 8

Bize Müsedded, ona Yezîd b. Zürey, ona Saîd, ona Katâde, ona Nadr b. Enes, ona Beşîr b. Nehîk, ona da Ebu Hureyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Her kim bir köle üzerinde (kendine düşen) payı yahut hisseyi bağışlayıp azat ederse, kölenin diğer hisseleri, eğer bir malı varsa bu kişinin malından ödenerek köle azat olur. Şayet malı yoksa, kölenin piyasa değeri tespit edilir, sonra o bedeli ödemesi için köle çok meşakkat verilmeden çalıştırılır" Haccâc b. Haccâc, Ebân ve Musa b. Halef bu hadisi Katâde'den rivayet etmede (Saîd ibn Ebî Arûbe'ye) mutâbaat etmişlerdir. Bu hadisi Şu'be kısaltmıştır


    Öneri Formu
19471 B002527 Buhari, Itk, 5

Bize Muhammed b. Abdullah b. Nümeyr, ona Muhammed b. Bişr, ona İsmail b. Kays, ona da Ebu Hureyre (ra) şöyle rivayet etmiştir: Ebu Hureyre kölesiyle beraber İslâm'a girmek üzere (Medine'ye) gelirken, bu iki yolcudan her biri yolu şaşırıp birbirinden ayrı düşmüştü. Daha sonra Ebu Hureyre Peygamber'in (sav) beraberinde oturduğu sırada, köle çıkageldi. Peygamber (sav) hemen "ey Ebu Hureyre, bu senin kölendir, sana gelmiştir" buyurdu. Ebu Hureyre de “ben de seni şahit tutuyorum ki o köle artık hürdür” dedi ve Medine'ye gelirken söylediği şu beyti söyledi: “Beni küfür diyarından kurtaracak bu gece ne uzun, ne zorlu bir gecedir.”


    Öneri Formu
19479 B002530 Buhari, Itk, 7

Bize Übeydullah b. Saîd, ona Ebu Üsâme, ona İsmail b. Kays, ona da Ebu Hureyre (ra) şöyle demiştir: Ben (İslam'a girmek üzere) Medine'ye Peygamber'in huzuruna gelirken yolda “beni küfür diyarından kurtaracak bu gece ne uzun, ne zorlu bir gecedir” dedim. Ebu Hureyre der ki: Ve kölem de yolda benden kaçmıştı. Ebu Hureyre der ki: Peygamber'in (sav) huzuruna geldiğim zaman O'na biat ettim. O sırada köle çıkageldi. Rasulullah (sav) hemen ba­na hitaben "ey Ebu Hureyre, senin kölen bu mudur?" buyurdu. Ben de “artık o Allah rızası için hürdür” dedim ve o köleyi azat ettim. Ebu Kureyb, Ebu Usâme'den yaptığı rivayette “hürdür” ifadesini kullanmadı.


    Öneri Formu
19484 B002531 Buhari, Itk, 7

Bize Osman b. Ebu Şeybe, ona Cerîr, ona Mansur, ona İbrahim, ona Esved, ona da Aişe (r.anha) şöyle demiştir: Ben Berîre'yi satın aldım, ancak efendileri onun velâyetinin kendilerine ait olmasını şart koştular. Ben de bunu Peygamber'e (sav) bildirdim. Peygamber (sav) "sen Berîre'yi satın alıp azat et. Çünkü velâyet, gümüş parayı (bedelini) verene aittir" buyurdu. Ben de Berîre'yi azat ettim. Ardından Peygamber (sav), Berîre'yi ça­ğırdı ve onu kocasından boşanma konusunda serbest kıldı. Berîre de “kocam bana şu kadar mal verse bile, ben onun yanında kalmam” dedi ve, kendi nefsini (boşanmayı) tercih etti.


    Öneri Formu
19510 B002536 Buhari, Itk, 10