حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ حَسَّانَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنُ مُحَمَّدٍ وَخَالِدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَمْرِو بْنِ يَحْيَى الْمَازِنِىِّ عَنْ أَبِيهِ : أَنَّ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ زَيْدٍ دَعَا بِتَوْرٍ مِنْ مَاءٍ فَأَكْفَأَ عَلَى يَدَيْهِ فَغَسَلَهُمَا ثَلاَثَ مَرَّاتٍ ، وَغَسَلَ وَجْهَهُ ثَلاَثاً ، وَيَدَيْهِ إِلَى الْمِرْفَقَيْنِ مَرَّتَيْنِ مَرَّتَيْنِ ، ثُمَّ قَالَ : هَكَذَا رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- يَتَوَضَّأُ.

Bize Yahya b. Hassan, ona Abdulaziz b. Muhammed ve Halid b. Abdullah, onlara Amr b. Yahya el-Mâzinî, ona da babası (Yahya b. Umâra) şöyle rivayet etmiştir: "Abdullah b. Zeyd’in bir tas su istedi ve suyu ellerine döküp ellerini üç defa yıkadı, (sonra) yüzünü üç defa ve ellerini dirseklerine kadar ikişer defa yıkadı sonra da 'Rasulullah’ı (sav) böyle abdest alırken görmüştüm' dedi"

• Dârimî Sünen-i Dârimî Tahâret 28, 1/545

أَخْبَرَنَا يَحْيَى حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنُ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ عَمْرِو بْنِ يَحْيَى عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ زَيْدٍ عَنِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- نَحْواً مِنْهُ.

Bize Yahya (b. Hassan), ona Abdulaziz b. Ebu Seleme, ona Amr b. Yahya, ona babası (Yahya b. Umare), ona da Abdullah b. Zeyd, Hz. Peygamber’den (sav) bir önceki hadisin benzerini rivayet etti.

• Dârimî Sünen-i Dârimî Tahâret 28, 1/545

أَخْبَرَنَا أَبُو عَاصِمٍ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ الثَّوْرِىُّ حَدَّثَنَا زَيْدُ بْنُ أَسْلَمَ عَنْ عَطَاءِ بْنِ يَسَارٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ : أَلاَ أُنَبِّئُكُمْ أَوْ أَلاَ أُخْبِرُكُمْ بِوُضُوءِ رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم-؟ فَتَوَضَّأَ مَرَّةً مَرَّةً ، أَوْ قَالَ : مَرَّةً مَرَّةً.

Bize Ebu Âsım, ona Sufyân es-Sevrî, ona Zeyd b. Eslem, ona da Atâ b. Yesâr şöyle rivayet etmiştir: İbn Abbâs “Size Rasulullah'ın (sav) abdest alma şeklini bildireyim mi?-” dedikten sonra, (abdest azalarını) birer defa (yıkayarak) abdest aldı."

• Dârimî Sünen-i Dârimî Tahâret 29, 1/545

أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ خَالِدٍ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِسْحَاقَ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ عَائِذِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا هُرَيْرَةَ يَقُولُ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- يَقُولُ :« مَنِ اسْتَنْشَقَ فَلْيَسْتَنْثِرْ ، وَمَنِ اسْتَجْمَرَ فَلْيُوتِرْ ».

Bize Ahmed b. Hâlid, ona Muhammed b. İshâk, ona (Muhammed b. Şihab) ez-Zührî, ona Âizullah b. Abdullah, ona da Ebu Hüreyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre Ebu Hüreyre Rasulullah'ı (sav) şöyle buyururken işitmiştir: "İstinşâk yapan (burnuna su çeken) kimse, burnunu sümkürerek temizlesin. Taşla taharet alan kimse de taşların sayısını tekli yapsın."

• Dârimî Sünen-i Dârimî Tahâret 32, 1/549

أَخْبَرَنَا أَبُو الْوَلِيدِ الطَّيَالِسِىُّ حَدَّثَنَا زَائِدَةُ حَدَّثَنَا خَالِدُ بْنُ عَلْقَمَةَ الْهَمْدَانِىُّ حَدَّثَنِى عَبْدُ خَيْرٍ قَالَ : دَخَلَ عَلِىٌّ الرَّحَبَةَ بَعْدَ مَا صَلَّى الْفَجْرَ - قَالَ - فَجَلَسَ فِى الرَّحَبَةِ ثُمَّ قَالَ لِغُلاَمٍ لَهُ : ائْتِنِى بِطَهُورٍ قَالَ : فَأَتَاهُ الْغُلاَمُ بِإِنَاءٍ فِيهِ مَاءٌ وَطَسْتٍ - قَالَ عَبْدُ خَيْرٍ - وَنَحْنُ جُلُوسٌ نَنْظُرُ إِلَيْهِ ، فَأَدْخَلَ يَدَهُ الْيُمْنَى فَمَلأَ فَمَهُ فَمَضْمَضَ وَاسْتَنْشَقَ ، وَنَثَرَ بِيَدِهِ الْيُسْرَى ، فَعَلَ هَذَا ثَلاَثَ مَرَّاتٍ ، ثُمَّ قَالَ : مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَنْظُرَ إِلَى طُهُورِ رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- فَهَذَا طُهُورُهُ.

Bize Ebu Velîd et-Tayâlisî, ona Zâide (b. Kudame), ona Hâlid b. Alkame el-Hemdâni, ona da Abdu Hayr şöyle demiştir: Hz. Ali (ra) sabah namazını kıldıktan sonra, (caminin) avlusuna girdi ve avluda oturdu. Sonra bir hizmetçisine; “bana abdest suyu getir” dedi. (Abdu Hayr) der ki: Bunun üzerine hizmetçi, içinde su bulunan bir kapla bir leğen getirdi. Abdu Hayr sözüne şöyle devam etti: Biz de oturmuş, ona bakıyorduk. Daha sonra Hz. Ali sağ elini kaba sokup (su aldı) ve ağzını doldurdu. Aldığı suyla ağzını çalkaladı. ve burnuna su çekti ve sol eliyle burnunu temizledi. Bunları üç defa yaptı. (Bu şekilde üçer defa abdest organlarını yıkayıp ve başını mesh ettikten) sonra şöyle dedi: Rasulullah’ın (sav) abdest (alışını) görmek kimi sevindirirse işte bu o’nun (sav) abdestidir.

• Dârimî Sünen-i Dârimî Tahâret 31, 1/549

أَخْبَرَنَا مَالِكُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ حَدَّثَنَا إِسْرَائِيلُ عَنْ عَامِرِ بْنِ شَقِيقٍ عَنْ شَقِيقِ بْنِ سَلَمَةَ قَالَ : رَأَيْتُ عُثْمَانَ تَوَضَّأَ فَخَلَّلَ لِحْيَتَهُ وَقَالَ : هَكَذَا رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- تَوَضَّأَ.

Bize Mâlik b. İsmail, ona İsrail, ona Amir b. Şakîk, ona da Şakîk b. Seleme şöyle rivayet etmiştir: "Ben Osman'ı (ra) abdest alırken gördüm. O, (abdest esnasında) sakalını hilalledi. Ve (abdestin sonunda) 'Rasulullah'ı (sav) bu şekilde abdest alırken görmüştüm' dedi."

• Dârimî Sünen-i Dârimî Tahâret 33, 1/550

أَخْبَرَنَا أَبُو عَاصِمٍ أَنْبَأَنَا ابْنُ جُرَيْجٍ أَخْبَرَنِى إِسْمَاعِيلُ بْنُ كَثِيرٍ عَنْ عَاصِمِ بْنِ لَقِيطِ بْنِ صَبِرَةَ عَنْ أَبِيهِ وَافِدِ بَنِى الْمُنْتَفِقِ عَنِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- قَالَ :« إِذَا تَوَضَّأْتَ فَأَسْبِغْ وُضُوءَكَ وَخَلِّلْ بَيْنَ أَصَابِعِكَ ».

Bize Ebu Âsım, ona İbn Cureyc, ona İsmail b. Kesîr, ona Asım b. Lakît b. Sabra, ona da Muntefik oğullarının elçisi olan babası (Lakît b. Amir b. Sabra) rivayet ettiğine göre Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Abdest aldığın zaman, abdestini tam al ve parmaklarının arasını hilalle."

• Dârimî Sünen-i Dârimî Tahâret 732, 1/550

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ حَسَّانَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنُ مُحَمَّدٍ وَخَالِدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَمْرِو بْنِ يَحْيَى الْمَازِنِىِّ عَنْ أَبِيهِ : أَنَّ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ زَيْدٍ دَعَا بِتَوْرٍ مِنْ مَاءٍ فَأَكْفَأَ عَلَى يَدَيْهِ فَغَسَلَهُمَا ثَلاَثَ مَرَّاتٍ ، وَغَسَلَ وَجْهَهُ ثَلاَثاً ، وَيَدَيْهِ إِلَى الْمِرْفَقَيْنِ مَرَّتَيْنِ مَرَّتَيْنِ ، ثُمَّ قَالَ : هَكَذَا رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- يَتَوَضَّأُ.

Bize Yahya b. Hassan, ona Abdulaziz b. Muhammed ve Halid b. Abdullah, onlara Amr b. Yahya el-Mâzinî, ona da babası (Yahya b. Umâra) şöyle rivayet etmiştir: "Abdullah b. Zeyd’in bir tas su istedi ve suyu ellerine döküp ellerini üç defa yıkadı, (sonra) yüzünü üç defa ve ellerini dirseklerine kadar ikişer defa yıkadı sonra da 'Rasulullah’ı (sav) böyle abdest alırken görmüştüm' dedi"

• Dârimî Sünen-i Dârimî Tahâret 28, 1/545

حدثنا زَكَرِيَّا بْنُ عَدِىٍّ حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عَمْرٍو عَنِ ابْنِ عَقِيلٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ عَنِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- أَنَّهُ سَمِعَهُ يَقُولُ :« أَلاَ أَدُلُّكُمْ عَلَى مَا يُكَفِّرُ اللَّهُ بِهِ الْخَطَايَا وَيَزِيدُ بِهِ فِى الْحَسَنَاتِ؟ ». قَالُوا : بَلَى. قَالَ :« إِسْبَاغُ الْوُضُوءِ عَلَى الْمَكْرُوهَاتِ ، وَكَثْرَةُ الْخُطَا إِلَى الْمَسَاجِدِ ، وَانْتِظَارُ الصَّلاَةِ بَعْدَ الصَّلاَةِ ».

Bize Zekeriyya b. Adî, ona Ubeydullah b. Amr, ona İbn Akîl, ona Saîd b. Müseyyeb, ona da Ebu Saîd el-Hudrî, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etti: "Allah'ın günahları affetmesine ve sevapları arttırmasına sebep olan şeyleri haber vereyim mi?' Ashâb, 'Evet, Ey Allah'ın Rasulü!' deyince, Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurdu: "Zor durumlarda dahi abdesti tam almak, mescitlere giderken adımları çoğaltmak (namaz için mescide gitmek) ve bir namazdan sonra diğer namazı beklemek."

Açıklama: Hadiste geçen "mescitlere çokça adım atmak" ile kastedilen kişinin mescide ibadet için sık sık gitmesi, bunun için zahmete katlanması ve bu çabanın Allah katındaki değerli olduğudur.

• Dârimî Sünen-i Dârimî Tahâret 30, 1/546

حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ مَسْعُودٍ حَدَّثَنَا زُهَيْرُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ - هُوَ ابْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَقِيلٍ - عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ أَنَّهُ سَمِعَ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- فَذَكَرَ بِنَحْوِهِ.

Bize Musa b. Mesûd, ona Züheyr b. Muhammed, ona Abdullah (b. Muhammed b. Akîl), ona da Saîd b. Müseyyeb, Ebû Saîd el-Hudrî'nin (ra) Rasulullah'ı (sav) işittiğini daha sonra onun (yani bir önceki hadisin) benzerini rivayet ettiğini haber verdi.

• Dârimî Sünen-i Dârimî Tahâret 30, 1/547