Öneri Formu
Hadis Id, No:
229963, İHS001112
Hadis:
1112 - أَخْبَرَنَا الْحُسَيْنُ بْنُ إِدْرِيسَ الْأَنْصَارِيُّ، قَالَ: أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ أَبِي بَكْرٍ، عَنْ مَالِكٍ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي بَكْرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرِو بْنِ حَزْمٍ، أَنَّهُ سَمِعَ عُرْوَةَ بْنَ الزُّبَيْرِ، يَقُولُ: دَخَلْتُ عَلَى مَرْوَانَ بْنِ الْحَكَمِ فَذَكَرْنَا مَا يَكُونُ مِنْهُ الْوُضُوءُ، فَقَالَ مَرْوَانُ: أَخْبَرَتْنِي بُسْرَةُ بِنْتُ صَفْوَانَ، أَنَّهَا سَمِعَتْ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، يَقُولُ: "إِذَا مَسَّ أَحَدُكُمْ ذَكَرَهُ، فَلْيَتَوَضَّأْ".
قَالَ أَبُو حَاتِمٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ: عَائِذٌ بِاللَّهِ أَنْ نَحْتَجَّ بِخَبَرٍ رَوَاهُ مَرْوَانُ بْنُ الْحَكَمِ وَذَوُوهُ فِي شَيْءٍ مِنْ كُتُبِنَا، لَأَنَّا لَا نَسْتَحِلُّ الِاحْتِجَاجَ بِغَيْرِ الصَّحِيحِ مِنْ سَائِرِ الْأَخْبَارِ، وَإِنْ وَافَقَ ذَلِكَ مَذْهَبَنَا، وَلَا نَعْتَمِدُ مِنَ الْمَذَاهِبِ إِلَّا عَلَى الْمُنْتَزَعِ مِنَ الْآثَارِ، وَإِنْ خَالَفَ ذَلِكَ قَوْلَ أَئِمَّتِنَا، وَأَمَّا خَبَرُ بُسْرَةَ الَّذِي ذَكَرْنَاهُ، فَإِنَّ عُرْوَةَ بْنَ الزُّبَيْرِ سَمِعَهُ مِنْ مَرْوَانَ بْنِ الْحَكَمِ، عَنْ بُسْرَةَ، فَلَمْ يُقْنِعْهُ ذَلِكَ حَتَّى بَعَثَ مَرْوَانُ شُرْطِيًّا لَهُ إِلَى بُسْرَةَ فَسَأَلَهَا، ثُمَّ آتَاهُمْ فَأَخْبَرَهُمْ بِمِثْلِ مَا قَالَتْ بُسْرَةُ، فَسَمِعَهُ عُرْوَةُ ثَانِيًا عَنِ الشُّرْطِيِّ، عَنْ بُسْرَةَ، ثُمَّ لَمْ يُقْنِعْهُ ذَلِكَ حَتَّى ذَهَبَ إِلَى بُسْرَةَ فَسَمِعَ مِنْهَا، فَالْخَبَرُ عَنْ عُرْوَةَ، عَنْ بُسْرَةَ مُتَّصِلٌ لَيْسَ بِمُنْقَطِعٍ، وَصَارَ مَرْوَانُ وَالشُّرْطِيُّ كَأَنَّهُمَا عَارِيَتَانِ يَسْقُطَانِ مِنَ الْإِسْنَادِ.
Tercemesi:
Bize Hüseyin b. İdris el-Ensarî, ona Ahmed b. Ebu Bekir, ona Malik, ona Abdullah b. Ebu Bekir b. Muhammed b. Amr b. Hazm, ona Urve b. Zübeyr şöyle rivayet etmiştir: Mervan b. Hakem'in yanına geldim ve abdeseti gerektiren şeylerden bahsettik. Mervan, 'Büsre bt. Safvan Rasulullah'ın (sav) "sizden birisi tenasül organına dokunduğunda abdest alsın" dediğini haber verdi' dedi.
Ebu Hatim (ra) şöyle dedi: Kitaplarımızda bir konuda Mervan b. Hakem'in ve yakınlarının ravisi olduğu haberle ihticac etmekten Allah'a sığınırım. Söz konusu haber görüşümüze uygun olsa da haberler içinde sahih haberin dışındakilerle delil getirmeyi helal saymıyoruz (doğru bulmuyoruz).Başka görüşlere itimad edemeyiz, imamlarımızın görüşlerine aykırı dahi olsa eserlerden (rivayet) elde edileni ancak dikkate alırız.
Büsre'nin zikrettiğimiz hadisine gelince, Urve b. Zübeyr onu Büsre'den, Mervan b. Hakem vasıtasıyla işitmiştir. Bu ise Mervan'ın, Büsre'ye bir polis (görevli) gönderip sorduruncaya kadar Urve'yi ikna etmedi. Sonra görevli gelip Büsre'nin aktardıklarının benzerini haber verdi. Urve görevliden, ikinci defa onu Büsre'den rivayet edildiğini işitti. Bu durum da onu ikna etmeyince kendisi bu defa bizzat Büsre'ye gitti ve haberi ondan dinledi. Urve'nin Büsre'den aktardığı habere gelince o munkatı değil muttasıldır. Bu araştırma sonunda artık Mervan ve görevli senetten düşerek yok sayılmış gibi oldular.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Hibban, Sahih-i İbn Hibban, Tahâret 1112, 3/396
Senetler:
1. Büsre bt. Safvan el-Esediyye (Büsre bt. Safvan b. Nevfel b. Esed)
Konular:
Abdest, abdestin bozulması
Abdest, abdestin yenilenmesi
Abdest, tenasul uzvuna dokunmak nedeniyle