حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مَنِيعٍ حَدَّثَنَا هُشَيْمٌ عَنْ هِشَامِ بْنِ حَسَّانَ عَنْ حَفْصَةَ بِنْتِ سِيرِينَ عَنْ أُمِّ عَطِيَّةَ بِنَحْوِهِ. قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ وَجَابِرٍ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ أُمِّ عَطِيَّةَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . وَقَدْ ذَهَبَ بَعْضُ أَهْلِ الْعِلْمِ إِلَى هَذَا الْحَدِيثِ وَرَخَّصَ لِلنِّسَاءِ فِى الْخُرُوجِ إِلَى الْعِيدَيْنِ. وَكَرِهَهُ بَعْضُهُمْ. وَرُوِىَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُبَارَكِ أَنَّهُ قَالَ أَكْرَهُ الْيَوْمَ الْخُرُوجَ لِلنِّسَاءِ فِى الْعِيدَيْنِ فَإِنْ أَبَتِ الْمَرْأَةُ إِلاَّ أَنْ تَخْرُجَ فَلْيَأْذَنْ لَهَا زَوْجُهَا أَنْ تَخْرُجَ فِى أَطْمَارِهَا الْخُلْقَانِ وَلاَ تَتَزَيَّنْ فَإِنْ أَبَتْ أَنْ تَخْرُجَ كَذَلِكَ فَلِلزَّوْجِ أَنْ يَمْنَعَهَا عَنِ الْخُرُوجِ . وَيُرْوَى عَنْ عَائِشَةَ رضى الله عنها قَالَتْ لَوْ رَأَى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مَا أَحْدَثَ النِّسَاءُ لَمَنَعَهُنَّ الْمَسْجِدَ كَمَا مُنِعَتْ نِسَاءُ بَنِى إِسْرَائِيلَ . وَيُرْوَى عَنْ سُفْيَانَ الثَّوْرِىِّ أَنَّهُ كَرِهَ الْيَوْمَ الْخُرُوجَ لِلنِّسَاءِ إِلَى الْعِيدِ .

Bize Ahmed b. Menî', ona Hüşeym, ona Hişâm b. Hassân, ona Hafsa bt. Sîrîn, ona da Ümmü Atiyye'nin rivayet ettiğine benzer bir hadis nakletmiştir.
Bu konuda İbn Abbas ve Câbir'den de hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa Tirmizî şöyle demiştir: Ümmü Atiyye hadisi, hasen-sahih bir hadistir. Bir kısım ilim ehli bu hadisin (gereğince) görüşte bulunup kadınların bayramlarda (musallaya) çıkmalarına ruhsat tanımışlardır. Bir kısmı da, (bunu) kerih görmüştür. Abdullah b. Mübârek'ten nakledildiğine göre o, "bugün, kadınların bayramlarda (musallaya) çıkmalarını kerih görüyorum. Ancak kadın çıkmak için diretirse kocası, uzunca iki elbisesi içerisinde (fî etmâriha'l-hulkân) çıkmasına izin versin. Kadın da süslenmesin. Eğer böyle çıkmak istemezse, kocasının çıkmasını yasaklaması gerekir" demiştir. Aişe'den aktarıldığına göre o, "Eğer Rasulullah (sav), kadınların sebep oldukları şu durumları görseydi, İsrâiloğulları'nın kadınlarına yasaklandığı gibi onların mescide gitmelerini yasaklardı" demiştir. Süfyan es-Sevrî'den rivayet edildiğine göre o, bayram günü kadınların bayram (alanına) çıkmasını kerih görmüştür.

Açıklama: Müslüman hanımların mescitlere gidip gelirken içerisinde olmaları gereken hali hatırlatan bu hadis, bir ikaz şeklinde değerlendirilmelidir. Yoksa kadınların mescitlerden uzak kalması gerektiği şeklinde anlaşılmamalıdır.

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Salât 36, 2/420