Öneri Formu
Hadis Id, No:
14196, T000732
Hadis:
حَدَّثَنَا مَحْمُودُ بْنُ غَيْلاَنَ حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ قَالَ كُنْتُ أَسْمَعُ سِمَاكَ بْنَ حَرْبٍ يَقُولُ أَحَدُ ابْنَىْ أُمِّ هَانِئٍ حَدَّثَنِى فَلَقِيتُ أَنَا أَفْضَلَهُمَا وَكَانَ اسْمُهُ جَعْدَةَ وَكَانَتْ أُمُّ هَانِئٍ جَدَّتَهُ فَحَدَّثَنِى عَنْ جَدَّتِهِ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم دَخَلَ عَلَيْهَا فَدَعَى بِشَرَابٍ فَشَرِبَ ثُمَّ نَاوَلَهَا فَشَرِبَتْ فَقَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَمَا إِنِّى كُنْتُ صَائِمَةً . فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « الصَّائِمُ الْمُتَطَوِّعُ أَمِينُ نَفْسِهِ إِنْ شَاءَ صَامَ وَإِنْ شَاءَ أَفْطَرَ » . قَالَ شُعْبَةُ فَقُلْتُ لَهُ أَأَنْتَ سَمِعْتَ هَذَا مِنْ أُمِّ هَانِئٍ قَالَ لاَ أَخْبَرَنِى أَبُو صَالِحٍ وَأَهْلُنَا عَنْ أُمِّ هَانِئٍ . وَرَوَى حَمَّادُ بْنُ سَلَمَةَ هَذَا الْحَدِيثَ عَنْ سِمَاكِ بْنِ حَرْبٍ فَقَالَ عَنْ هَارُونَ ابْنِ بِنْتِ أُمِّ هَانِئٍ عَنْ أُمِّ هَانِئٍ . وَرِوَايَةُ شُعْبَةَ أَحْسَنُ . هَكَذَا حَدَّثَنَا مَحْمُودُ بْنُ غَيْلاَنَ عَنْ أَبِى دَاوُدَ فَقَالَ « أَمِينُ نَفْسِهِ » . وَحَدَّثَنَا غَيْرُ مَحْمُودٍ عَنْ أَبِى دَاوُدَ فَقَالَ « أَمِيرُ نَفْسِهِ أَوْ أَمِينُ نَفْسِهِ » . عَلَى الشَّكِّ وَهَكَذَا رُوِىَ مِنْ غَيْرِ وَجْهٍ عَنْ شُعْبَةَ « أَمِينُ أَوْ أَمِيرُ نَفْسِهِ » عَلَى الشَّكِّ . قَالَ وَحَدِيثُ أُمِّ هَانِئٍ فِى إِسْنَادِهِ مَقَالٌ . وَالْعَمَلُ عَلَيْهِ عِنْدَ بَعْضِ أَهْلِ الْعِلْمِ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَغَيْرِهِمْ أَنَّ الصَّائِمَ الْمُتَطَوِّعَ إِذَا أَفْطَرَ فَلاَ قَضَاءَ عَلَيْهِ إِلاَّ أَنْ يُحِبَّ أَنْ يَقْضِيَهُ . وَهُوَ قَوْلُ سُفْيَانَ الثَّوْرِىِّ وَأَحْمَدَ وَإِسْحَاقَ وَالشَّافِعِىِّ .
Tercemesi:
Bize Mahmud b. Ğaylân, ona Ebu Davud, ona da Şu'be şöyle rivayet etmiştir:
Simâk b. Harb'i, ''Ümmü Hânî'nin iki oğlundan biri bana rivayet etti ki ben, onların en faziletlisi ile karşılaştım; onun ismi Ca'de idi. Ümmü Hânî, onun ninesi olurdu. Bana ninesinden rivayette bulundu'' derken işitirdim.
(Rivayete göre) Rasulullah (sav), onun (evine) girip bir içecek istemiş. (İçecekten) içip ardından (Ümmü Hânî'ye) vermiş. O da içmiş (ve) ''yâ Rasulullah! Ben oruçluydum'' demiş. Hz. Peygamber (sav), ''nafile oruç tutan serbesttir (emînü nefsih); dilerse oruç tutar, dilerse bozar'' buyurmuş.
Şu'be, (Ca'de'ye), ''bunu Ümmü Hânî'den sen mi işittin'' demiş, o da ''hayır! Bana bunu Ebu Sâlih ve aile efradımız Ümmü Hânî'den aktarmıştır'' demiştir. Bu hadisi Hammâd b. Seleme, Simâk b. Harb'den, o Ümmü Hânî'nin kızının oğlu Harun'dan, o da Ümmü Hânî'den nakletmiştir ki, Şu'be'nin rivayeti daha güzeldir (ahsen). Aynı şekilde bize Mahmud b. Ğaylân, Ebu Dâvud'dan rivayette bulunup ''emînü nefsihi'' (أَمِينُ نَفْسِ) ifadesini zikretmiştir. Bize Muhammed'den başkası, Ebu Dâvud'dan nakilde bulunmuş (ve) şüpheye düşüp ''emîrü nefsih'' (أَمِيرُ نَفْسِهِ) ya da ''emînü nefsih'' (أَمِينُ نَفْسِهِ) ifadelerini zikretmiştir. Aynı şekilde Şu'be'den pek çok tarik ile (ve) şüphe üzere ''emînü'' (أَمِينُ) ya da ''emîrü nefsih'' (أَمِيرُ نَفْسِهِ) ifadeleri nakledilmiştir.
(Ebu İsa şöyle) demiştir: Ümmü Hânî hadisinin isnadı hususunda tenkid söz konusudur. Nebî'nin (sav) ashabından ve başkalarından bir kısım ilim ehli nezdinde amel, buna göre olup nâfile oruç tutan kimse, orucunu bozduğunda kazâ etmeyi istemesi hariç, kendisine kazâ gerekmez. Bu (görüş), Süfyân es-Sevrî, Ahmed (b. Hanbel), İshâk (b. Râhûye) ve Şâfiî'nin görüşüdür.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Savm 34, 3/109
Senetler:
1. Ümmü Hani Fahite bt. Ebu Talib el-Haşimiyye (Fahite bt. Ebu Talib b. Abdülmuttalib b. Hişam b. Adbümenaf)
2. Ca'de el-Mahzumi (Ca'de)
3. Simak b. Harb ez-Zühlî (Simak b. Harb b. Evs b. Halid)
4. Şube b. Haccâc el-Atekî (Şu'be b. Haccac b. Verd)
5. Ebû Dâvûd et-Tayâlîsî (Süleyman b. Davud b. Cârûd)
6. Ebu Ahmed Mahmud b. Ğaylan el-Adevi (Mahmud b. Ğaylan)
Konular:
KTB, ORUÇ
Nafile Oruç, nafile
Nafile Oruç, nafile oruç bozulabilir mi?
Oruç Olgusu
Oruç, bozulması
Oruç, kaza ve keffareti