حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ زَيْدٍ عَنِ الزُّبَيْرِ بْنِ عَرَبِىٍّ أَنَّ رَجُلاً سَأَلَ ابْنَ عُمَرَ عَنِ اسْتِلاَمِ الْحَجَرِ فَقَالَ رَأَيْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم يَسْتَلِمُهُ وَيُقَبِّلُهُ . فَقَالَ الرَّجُلُ أَرَأَيْتَ إِنْ غُلِبْتُ عَلَيْهِ أَرَأَيْتَ إِنْ زُوحِمْتُ فَقَالَ ابْنُ عُمَرَ اجْعَلْ أَرَأَيْتَ بِالْيَمَنِ رَأَيْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم يَسْتَلِمُهُ وَيُقَبِّلُهُ . قَالَ وَهَذَا هُوَ الزُّبَيْرُ بْنُ عَرَبِىٍّ رَوَى عَنْهُ حَمَّادُ بْنُ زَيْدٍ وَالزُّبَيْرُ بْنُ عَرَبِىٍّ كُوفِىٌّ يُكْنَى أَبَا سَلَمَةَ سَمِعَ مِنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ وَغَيْرِ وَاحِدٍ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم رَوَى عَنْهُ سُفْيَانُ الثَّوْرِىُّ وَغَيْرُ وَاحِدٍ مِنَ الأَئِمَّةِ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ ابْنِ عُمَرَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ وَقَدْ رُوِىَ عَنْهُ مِنْ غَيْرِ وَجْهٍ . و العمل على هذا عند أهل العلم يستحبون تقبيل الحجر فإن لم يمكنه و لم يصل إليه استلمه بيده و قبّل يده . و إن لم يصل إليه استقبله إذا حاذى به و كبر و هو قول الشافعي
Öneri Formu
Hadis Id, No:
14868, T000861
Hadis:
حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ زَيْدٍ عَنِ الزُّبَيْرِ بْنِ عَرَبِىٍّ أَنَّ رَجُلاً سَأَلَ ابْنَ عُمَرَ عَنِ اسْتِلاَمِ الْحَجَرِ فَقَالَ رَأَيْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم يَسْتَلِمُهُ وَيُقَبِّلُهُ . فَقَالَ الرَّجُلُ أَرَأَيْتَ إِنْ غُلِبْتُ عَلَيْهِ أَرَأَيْتَ إِنْ زُوحِمْتُ فَقَالَ ابْنُ عُمَرَ اجْعَلْ أَرَأَيْتَ بِالْيَمَنِ رَأَيْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم يَسْتَلِمُهُ وَيُقَبِّلُهُ . قَالَ وَهَذَا هُوَ الزُّبَيْرُ بْنُ عَرَبِىٍّ رَوَى عَنْهُ حَمَّادُ بْنُ زَيْدٍ وَالزُّبَيْرُ بْنُ عَرَبِىٍّ كُوفِىٌّ يُكْنَى أَبَا سَلَمَةَ سَمِعَ مِنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ وَغَيْرِ وَاحِدٍ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم رَوَى عَنْهُ سُفْيَانُ الثَّوْرِىُّ وَغَيْرُ وَاحِدٍ مِنَ الأَئِمَّةِ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ ابْنِ عُمَرَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ وَقَدْ رُوِىَ عَنْهُ مِنْ غَيْرِ وَجْهٍ . و العمل على هذا عند أهل العلم يستحبون تقبيل الحجر فإن لم يمكنه و لم يصل إليه استلمه بيده و قبّل يده . و إن لم يصل إليه استقبله إذا حاذى به و كبر و هو قول الشافعي
Tercemesi:
Bize Kuteybe (b. Said es-Sekafî), ona Hammad (b. Zeyd el-Ezdî), ona da Zübeyr b. Arabî (en-Nemrî) rivayet etmiş ve şöyle demiştir: "Bir adam, (Abdullah) b. Ömer'e Hacerülesved'in selamlanması meselesini sordu. (Abdullah) b. Ömer; 'Rasulullah'ı (sav), Hacerülesved'i selamlarken ve öperken gördüm.' dedi. Adam; 'Ne dersin? Peki, Hacerülesved'e ulaşması engellenirse! Ne dersin? Ya aşırı kalabalık içerisinde sıkışıp kalırsa!' diye sordu. Bunun üzerine (Abdullah) b. Ömer; 'Ne dersin ifadesini Yemen'de bırak! Rasulullah'ı (sav), Hacerülesved'i selamlarken ve öperken gördüm.' diye karşılık verdi."
Tirmizi şöyle dedi: "Senedde yer alan bu kişi, Zübeyr b. Arabî'dir. Kendisinden Hammad b. Zeyd rivayette bulunmuştur. Zübeyr b. Arabî, Kûfelidir. Ebu Seleme diye künyelenir. Enes b. Malik ve Hz. Peygamber'in (sav) asahbından olan bir çok kişiden hadis rivayet etmiştir. Kendisinden de Süfyan es-Sevrî ve bir çok hadis imamı rivayette bulunmuştur."
Ebu İsa (Tirmizi) ayrıca şöyle dedi: "(Abdullah) b. Ömer'in naklettiği hadis, hasen sahih bir hadistir. Bu hadis, kendisinden bir çok yolla rivayet edilmiştir. ilim ehli nezdinde uygulama, bu rivayete göredir; onlar Hacerülesved'in öpülmesini müstehab kabul etmektedirler. Ancak tavaf eden kişi öpemeyecek durumda kalırsa ya da ona ulaşamazsa eliyle Hacerülesved'i selamlar ve elini öper. Eğer Hacerülesved'e ulaşamazsa onun hizasında durur ve tekbir getirir. Bu uygulama, İmam Şafiî'nin görüşüdür."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Hac 37, 3/215
Senetler:
1. İbn Ömer Abdullah b. Ömer el-Adevî (Abdullah b. Ömer b. Hattab)
2. Ebu Seleme Zübeyr b. Arabî en-Nemrî (Zübeyr b. Arabî)
3. Ebu İsmail Hammad b. Zeyd el-Ezdî (Hammad b. Zeyd b. Dirhem)
4. Ebu Recâ Kuteybe b. Said es-Sekafi (Kuteybe b. Said b. Cemil b. Tarif)
Konular:
Dinî semboller, Haceru'l-esved
Dinî semboller, İstilâm
Hac, Tavaf, Kabe'yi tavaf etmek
İstilam, hacer-i esvedi öpmek veya el sürmek