حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الأَعْلَى الصَّنْعَانِىُّ الْبَصْرِىُّ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الطُّفَاوِىُّ حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ عُرْوَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ كَانَتْ قُرَيْشٌ وَمَنْ كَانَ عَلَى دِينِهَا وَهُمُ الْحُمْسُ يَقِفُونَ بِالْمُزْدَلِفَةِ يَقُولُونَ نَحْنُ قَطِينُ اللَّهِ . وَكَانَ مَنْ سِوَاهُمْ يَقِفُونَ بِعَرَفَةَ فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى ( ثُمَّ أَفِيضُوا مِنْ حَيْثُ أَفَاضَ النَّاسُ ) . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . قَالَ وَمَعْنَى هَذَا الْحَدِيثِ أَنَّ أَهْلَ مَكَّةَ كَانُوا لاَ يَخْرُجُونَ مِنَ الْحَرَمِ وَعَرَفَةُ خَارِجٌ مِنَ الْحَرَمِ. وَأَهْلُ مَكَّةَ كَانُوا يَقِفُونَ بِالْمُزْدَلِفَةِ وَيَقُولُونَ نَحْنُ قَطِينُ اللَّهِ يَعْنِى سُكَّانَ اللَّهِ. وَمَنْ سِوَى أَهْلِ مَكَّةَ كَانُوا يَقِفُونَ بِعَرَفَاتٍ . فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى ( ثُمَّ أَفِيضُوا مِنْ حَيْثُ أَفَاضَ النَّاسُ ) . وَالْحُمْسُ هُمْ أَهْلُ الْحَرَمِ . Açıklama: Hükmen merfu sayilabilir. Öneri Formu Hadis Id, No: 14918, T000884 Hadis: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الأَعْلَى الصَّنْعَانِىُّ الْبَصْرِىُّ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الطُّفَاوِىُّ حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ عُرْوَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ كَانَتْ قُرَيْشٌ وَمَنْ كَانَ عَلَى دِينِهَا وَهُمُ الْحُمْسُ يَقِفُونَ بِالْمُزْدَلِفَةِ يَقُولُونَ نَحْنُ قَطِينُ اللَّهِ . وَكَانَ مَنْ سِوَاهُمْ يَقِفُونَ بِعَرَفَةَ فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى ( ثُمَّ أَفِيضُوا مِنْ حَيْثُ أَفَاضَ النَّاسُ ) . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . قَالَ وَمَعْنَى هَذَا الْحَدِيثِ أَنَّ أَهْلَ مَكَّةَ كَانُوا لاَ يَخْرُجُونَ مِنَ الْحَرَمِ وَعَرَفَةُ خَارِجٌ مِنَ الْحَرَمِ. وَأَهْلُ مَكَّةَ كَانُوا يَقِفُونَ بِالْمُزْدَلِفَةِ وَيَقُولُونَ نَحْنُ قَطِينُ اللَّهِ يَعْنِى سُكَّانَ اللَّهِ. وَمَنْ سِوَى أَهْلِ مَكَّةَ كَانُوا يَقِفُونَ بِعَرَفَاتٍ . فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى ( ثُمَّ أَفِيضُوا مِنْ حَيْثُ أَفَاضَ النَّاسُ ) . وَالْحُمْسُ هُمْ أَهْلُ الْحَرَمِ . Tercemesi: Bize Muhammed b. Abdula‘lâ es-San’ânî el-Basrî, ona Muhammed b. Abdurrahman et-Tufâvî, ona Hişâm b. Urve, ona babası, ona da Âişe’nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: Kureyşliler ile onların dinine tabi olan kimseler –ki onlar el-Hums diye bilinenlerdir- Müzdelife’de vakfe yapar ve: Biz Allah’ın (Hareminin) sakinleriyiz, derlerdi. Onların dışındakiler ise Arafat’ta vakfe yapıyorlardı. Bunun üzerine yüce Allah: “Sonra siz de insanların döndüğü yerden dönün” (Bakara, 2/199) buyruğunu indirdi. Ebu İsa (Tirmizî) dedi ki: Bu hasen sahih bir hadistir. Bu hadisin manası da şudur: Mekkeliler, Harem bölgesinin dışına çıkmazlardı. Arafat ise Harem’in sınırları dışındadır. Mekke ahalisi Müzdelife’de vakfe yapar ve bizler: Allah’ın (Haram beldesinin) sakinleriyiz, derlerdi. Mekke ahalisinin dışındakiler ise Arafat’ta vakfe yapıyorlardı. Bundan dolayı yüce Allah da: “Sonra siz de insanların döndüğü yerden dönün” (Bakara, 2/199) âyetini indirdi. “el-Hums” ise Harem bölgesinin ahalisine denilir. Açıklama: Hükmen merfu sayilabilir. Yazar, Kitap, Bölüm: Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Hac 53, 3/231 Senetler: () Konular: Hac, Arafat Hac, Arafat'ta Vakfe Hac, Müzdelifede vakfe ve telbiye 14918 T000884 Tirmizi, Hac, 53 Tirmizî Sünen-i Tirmizî Hac 53, 3/231 Senedi ve Konuları Hac, Arafat Hac, Arafat'ta Vakfe Hac, Müzdelifede vakfe ve telbiye