أَخْبَرَنَا أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الْحَافِظُ أَخْبَرَنَا أَبُو عَبْدِ اللَّهِ بْنُ يَعْقُوبَ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ ح قَالَ وَأَخْبَرَنِى أَبُو بَكْرِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ أَخْبَرَنَا الْحَسَنُ بْنُ سُفْيَانَ حَدَّثَنَا شَيْبَانُ بْنُ فَرُّوخٍ وَجَعْفَرُ بْنُ مِهْرَانَ قَالُوا حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَارِثِ عَنْ أَبِى التَّيَّاحِ عَنْ أَنَسٍ رَضِىَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ : كَانَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- أَحْسَنَ النَّاسِ خُلُقًا كَانَ لِى أَخٌ يُقَالُ لَهُ أَبُو عُمَيْرٍ أَحْسِبُهُ قَالَ كَانَ فَطِيمًا قَالَ فَكَانَ إِذَا جَاءَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- فَرَآهُ قَالَ :« أَبَا عُمَيْرٍ مَا فَعَلَ النُّغَيْرُ؟ ». قَالَ وَكَانَ يَلْعَبُ بِهِ. رَوَاهُ الْبُخَارِىُّ فِى الصَّحِيحِ عَنْ مُسَدَّدٍ وَرَوَاهُ مُسْلِمٌ عَنْ شَيْبَانَ بْنِ فَرُّوخٍ وَعَنْ أَبِى الرَّبِيعِ.

Açıklama: 1. Bu hadis kişinin henüz çocuk sahibi olmadan künye kullanabileceğine işaret etmektedir. Nitekim Hz. Peygamber (s.a.v.) sahadebeden Suheyb'e (r.a.) henüz çocuğu olmadığı halde Ebu Yahya künyesini vermiştir. Yine meşhur sahabi Abdullah b. Mesud'a (r.a.) henüz çocuğu dünyaya gelmeden Ebu Abdurrahman künyesini vermiştir. 2. Araplar nezdinde lakap kullanmak hoş karşılanmadığı için bunun yerine daha çok künyeyi tercih ederlerdi. Bu sebeple, çocuklar henüz küçükken onlara lakap takılması ve bu lakapla anılmalarının önüne geçmek için künye vermeyi tercih ederlerdi. 3. Çocukları çok seven Hz. Peygamber (s.a.v.) hizmetçisi olan Enes b. Malik'in evine sık sık gider ve onlarla birlikte oturup kalkardı. Bu sırada hem Enes'le hem de kardeşi Ebu Umeyr ile şakalaşır, onların hatırlarını sorar ve kendilerine dua ederdi. 4. Hz. Peygamber (s.a.v.) çocukla konuşurken onun anlayabileceği bir dil kullandığı için çocuklarla muamelede bu husus da örnek alınmalıdır. 5. Bu hadis aynı zamanda komşu ziyaretinin önemine de işaret etmektedir. Zira Hz. Peygamber'in geldiği bu ev onun yakın çevresinde yer almaktaydı.

• Beyhakî Sünen-i Kebir Dahâyâ 19360, 19/412