Öneri Formu
Hadis Id, No:
15882, T001009
Hadis:
حَدَّثَنَا عَبْدُ بْنُ حُمَيْدٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ عَنِ الزُّهْرِىِّ قَالَ كَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم وَأَبُو بَكْرٍ وَعُمَرُ يَمْشُونَ أَمَامَ الْجَنَازَةِ . قَالَ الزُّهْرِىُّ وَأَخْبَرَنِى سَالِمٌ أَنَّ أَبَاهُ كَانَ يَمْشِى أَمَامَ الْجَنَازَةِ . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ أَنَسٍ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ ابْنِ عُمَرَ هَكَذَا رَوَاهُ ابْنُ جُرَيْجٍ وَزِيَادُ بْنُ سَعْدٍ وَغَيْرُ وَاحِدٍ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَالِمٍ عَنْ أَبِيهِ نَحْوَ حَدِيثِ ابْنِ عُيَيْنَةَ . وَرَوَى مَعْمَرٌ وَيُونُسُ بْنُ يَزِيدَ وَمَالِكٌ وَغَيْرُ وَاحِدٍ مِنَ الْحُفَّاظِ عَنِ الزُّهْرِىِّ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم كَانَ يَمْشِى أَمَامَ الْجَنَازَةِ . قَالَ الزُّهْرِىُّ وَأَخْبَرَنِى سَالِمٌ أَنَّ أَبَاهُ كَانَ يَمْشِى أَمَامَ الْجَنَازَةِ . وَأَهْلُ الْحَدِيثِ كُلُّهُمْ يَرَوْنَ أَنَّ الْحَدِيثَ الْمُرْسَلَ فِى ذَلِكَ أَصَحُّ . قَالَ أَبُو عِيسَى سَمِعْتُ يَحْيَى بْنَ مُوسَى يَقُولُ قَالَ عَبْدُ الرَّزَّاقِ قَالَ ابْنُ الْمُبَارَكِ حَدِيثُ الزُّهْرِىِّ فِى هَذَا مُرْسَلٌ أَصَحُّ مِنْ حَدِيثِ ابْنِ عُيَيْنَةَ . قَالَ ابْنُ الْمُبَارَكِ وَأَرَى ابْنَ جُرَيْجٍ أَخَذَهُ عَنِ ابْنِ عُيَيْنَةَ . قَالَ أَبُو عِيسَى وَرَوَى هَمَّامُ بْنُ يَحْيَى هَذَا الْحَدِيثَ عَنْ زِيَادٍ وَهُوَ ابْنُ سَعْدٍ وَمَنْصُورٍ وَبَكْرٍ وَسُفْيَانَ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَالِمٍ عَنْ أَبِيهِ . وَإِنَّمَا هُوَ سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ رَوَى عَنْهُ هَمَّامٌ . وَاخْتَلَفَ أَهْلُ الْعِلْمِ فِى الْمَشْىِ أَمَامَ الْجَنَازَةِ فَرَأَى بَعْضُ أَهْلِ الْعِلْمِ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَغَيْرِهِمْ أَنَّ الْمَشْىَ أَمَامَهَا أَفْضَلُ . وَهُوَ قَوْلُ الشَّافِعِىِّ وَأَحْمَدَ . قَالَ وَحَدِيثُ أَنَسٍ فِى هَذَا الْبَابِ غَيْرُ مَحْفُوظٍ .
Tercemesi:
Bize Abd b. Humeyd (Abdülhumeyd b. Humayd b. Nasr), ona Abdürrezzak (b. Hemmam b. Nafi'), ona Ma'mer (b. Raşid), ona da (İbn Şihab) ez-Zührî'nin rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav), Ebu Bekir ve Ömer cenazenin önünde yürürlerdi. ez-Zührî'nin ifade ettiğine göre Salim, babası (Abdullah b. Ömer)'in cenazenin önünde yürüdüğünü söylemiştir. et-Tirmizî bu konuda Enes b. Malik'ten gelen bir rivayetin de bulunduğunu belirtmiştir. Yine Ebu İsa (et-Tirmizî) şöyle demiştir: İbn Ömer'in hadisi de aynı muhtevaya sahiptir. Söz konusu hadisi İbn Cüreyc, Ziyad b. Sa'd ve başkaları, ez-Zührî'nin Salim'den, Salimin de babasından aktardığı tarikle İbn Uyeyne'nin hadisine benzer şekilde rivayet etmişlerdir. Diğer yandan Ma'mer, Yunus b. Ziyad, Malik ve başka hadis hafızları, ez-Zührî'den " Rasulullah (sav) cenazenin önünde yürürdü." şeklinde bir rivayet aktarmıştır. Ayrıca ez-Zührî "Salim bana babası (Abdullah b. Ömer)'in cenazenin önünde yürüdüğünü söyledi." demiştir. Bütün hadis ehli bu konuda mürsel hadisin daha sahih olacağı kanaatindedir. Ebu İsa (et-Tirmizî) şöyle demiştir: Yahya b. İsa'yı "Abdürrezzak'ın dediğine göre İbn Mübarek ez-Zührî'nin bu konuda rivayet etiği mürsel hadis, İbn Uyeyne'nin rivayet ettiği hadisten daha sahihtir." derken işitmiştim. İbn Mübarek, İbn Cüreyc'in bu hadisi İbn Uyeyne'den aldığı kanaatinde olduğunu ifade etmiştir. Ebu İsa (et-Tirmizî) ise şöyle demiştir: Hemmam b. Yahya bu hadisi Ziyad'dan -ki o İbn Sa'd'dır.-, ona Mansur, Bekir ve Süfyan, ona ez-Zührî, ona Salim, ona da babası rivayet etmiştir. Hemmam ise Süfyan b. Uyeyne'den rivayet etmiştir. Alimler cenazenin önünde yürüme konusunda farklı görüşler ileri sürmüşlerdir. İçerisinde Rasulullah'ın (sav) ashabının da bulunduğu bazı alimler cenazenin önünde yürümenin daha faziletli olduğunu söylemiştir. Şafii ve Ahmed de bu görüştedir. Enes'in bu konuda rivayet ettiği hadis (sika veya zayıf râvilerin kendilerinden daha güvenilir râvilere muhalif olarak rivayet ettikleri hadis anlamına gelen) gayr-i mahfuz bir hadistir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 26, 3/330
Senetler:
1. Ebu Bekir Muhammed b. Şihab ez-Zührî (Muhammed b. Müslim b. Ubeydullah b. Abdullah b. Şihab)
2. Ebu Urve Mamer b. Raşid el-Ezdî (Mamer b. Râşid)
3. ُEbu Bekir Abdürrezzak b. Hemmam (Abdürrezzak b. Hemmam b. Nafi)
4. Abd b. Humeyd el-Keşşi (Abdulhumeyd b. Humeyd b. Nasr)
Konular:
Cenaze, takip etme ve taşıma