حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ دَاوُدَ الْمَهْرِىُّ أَخْبَرَنِى ابْنُ وَهْبٍ أَخْبَرَنِى أُسَامَةُ بْنُ زَيْدٍ اللَّيْثِىُّ عَنْ نَافِعٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ قَالَ لَمَّا افْتُتِحَتْ خَيْبَرُ سَأَلَتْ يَهُودُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم أَنْ يُقِرَّهُمْ عَلَى أَنْ يَعْمَلُوا عَلَى النِّصْفِ مِمَّا خَرَجَ مِنْهَا فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "أُقِرُّكُمْ فِيهَا عَلَى ذَلِكَ مَا شِئْنَا." فَكَانُوا عَلَى ذَلِكَ وَكَانَ التَّمْرُ يُقْسَمُ عَلَى السُّهْمَانِ مِنْ نِصْفِ خَيْبَرَ وَيَأْخُذُ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم الْخُمُسَ وَكَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم أَطْعَمَ كُلَّ امْرَأَةٍ مِنْ أَزْوَاجِهِ مِنَ الْخُمُسِ مِائَةَ وَسْقٍ تَمْرًا وَعِشْرِينَ وَسْقًا شَعِيرًا فَلَمَّا أَرَادَ عُمَرُ إِخْرَاجَ الْيَهُودِ أَرْسَلَ إِلَى أَزْوَاجِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ لَهُنَّ مَنْ أَحَبَّ مِنْكُنَّ أَنْ أَقْسِمَ لَهَا نَخْلاً بِخَرْصِهَا مِائَةَ وَسْقٍ فَيَكُونَ لَهَا أَصْلُهَا وَأَرْضُهَا وَمَاؤُهَا وَمِنَ الزَّرْعِ مَزْرَعَةُ خَرْصٍ عِشْرِينَ وَسْقًا فَعَلْنَا وَمَنْ أَحَبَّ أَنْ نَعْزِلَ الَّذِى لَهَا فِى الْخُمُسِ كَمَا هُوَ فَعَلْنَا .
Açıklama: Vesk, Hz. Peygamber döneminde kullanılan katı yiyecek ölçeğidir. Kesin olmamakla beraber bir vesk yaklaşık 165 lt. veya 122 kg olarak tahmin edilmiştir. (TDVİA, "Vesk" maddesi)
Öneri Formu
Hadis Id, No:
18767, D003008
Hadis:
حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ دَاوُدَ الْمَهْرِىُّ أَخْبَرَنِى ابْنُ وَهْبٍ أَخْبَرَنِى أُسَامَةُ بْنُ زَيْدٍ اللَّيْثِىُّ عَنْ نَافِعٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ قَالَ لَمَّا افْتُتِحَتْ خَيْبَرُ سَأَلَتْ يَهُودُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم أَنْ يُقِرَّهُمْ عَلَى أَنْ يَعْمَلُوا عَلَى النِّصْفِ مِمَّا خَرَجَ مِنْهَا فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "أُقِرُّكُمْ فِيهَا عَلَى ذَلِكَ مَا شِئْنَا." فَكَانُوا عَلَى ذَلِكَ وَكَانَ التَّمْرُ يُقْسَمُ عَلَى السُّهْمَانِ مِنْ نِصْفِ خَيْبَرَ وَيَأْخُذُ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم الْخُمُسَ وَكَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم أَطْعَمَ كُلَّ امْرَأَةٍ مِنْ أَزْوَاجِهِ مِنَ الْخُمُسِ مِائَةَ وَسْقٍ تَمْرًا وَعِشْرِينَ وَسْقًا شَعِيرًا فَلَمَّا أَرَادَ عُمَرُ إِخْرَاجَ الْيَهُودِ أَرْسَلَ إِلَى أَزْوَاجِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ لَهُنَّ مَنْ أَحَبَّ مِنْكُنَّ أَنْ أَقْسِمَ لَهَا نَخْلاً بِخَرْصِهَا مِائَةَ وَسْقٍ فَيَكُونَ لَهَا أَصْلُهَا وَأَرْضُهَا وَمَاؤُهَا وَمِنَ الزَّرْعِ مَزْرَعَةُ خَرْصٍ عِشْرِينَ وَسْقًا فَعَلْنَا وَمَنْ أَحَبَّ أَنْ نَعْزِلَ الَّذِى لَهَا فِى الْخُمُسِ كَمَا هُوَ فَعَلْنَا .
Tercemesi:
Bize Süleyman b. Davud Mehri, ona (Abdullah) b. Vehb, ona Üsame b. Zeyd el-Leysî, ona Nafi', ona da Abdullah b. Ömer şöyle haber vermiştir: Hayber fethedildiğinde Yahudiler, Hz. Peygamber'den (sav) çıkarttıkları ürünlerin yarısını vermek üzere anlaşma yaparak Hayber'de mukim bırakmasını istediler. Hz. Peygamber (sav) de onlara "dilediğimiz kadar dediğiniz şartlar üzere sizi Hayber'de ikamet ettiriyoruz." dedi. Yahudiler bu anlaşma üzerine ikamet ediyorlardı. Hayber hurmasının (Müslümanlara ödenen) yarısı taksim edilir ve Hz. Peygamber (sav) bunun beşte birini (humus) alırdı. Hz. Peygamber (sav), bu beşte birlik kısımla eşlerinin rızkını sağlar, onların her birine yüz ölçü (vesk) hurma yirmi ölçü de (vesk) arpa verirdi. Hz. Ömer, Hayber Yahudilerini oradan çıkarmak istediğinde Hz. Peygamber'in (sav) eşlerine bir elçi gönderip onlara şöyle söyledi: Sizden kim tahminen yüz ölçülük (vesk) ürün veren bir hurma bahçesi isterse o arazinin ağacı, toprağı ve suyu ve tahmini yirmi ölçülük (vesk) ürün veren (arpa) arazi isterse bunu yaparız. Kim de beşte birlik kısımdan (Hz. Peygamber (sav) zamanında olduğu gibi) hakkının ayrılıp kendisine verilmesini isterse bunu da yaparız.
Açıklama:
Vesk, Hz. Peygamber döneminde kullanılan katı yiyecek ölçeğidir. Kesin olmamakla beraber bir vesk yaklaşık 165 lt. veya 122 kg olarak tahmin edilmiştir. (TDVİA, "Vesk" maddesi)
Yazar, Kitap, Bölüm:
Ebû Davud, Sünen-i Ebu Davud, Harâc ve'l-fey' ve'l-imâre 24, /704
Senetler:
1. İbn Ömer Abdullah b. Ömer el-Adevî (Abdullah b. Ömer b. Hattab)
2. Nafi' Mevlâ İbn Ömer (Ebu Abdullah Nafi')
3. Ebu Zeyd Üsame b. Zeyd el-Leysî (Üsame b. Zeyd)
4. Abdullah b. Vehb el-Kuraşî (Abdullah b. Vehb b. Müslim)
5. Süleyman b. Davud el-Mehri (Süleyman b. Davud b. Hammad b. Sa'd)
Konular:
Ganimet, beşte bir hisse
Hz. Peygamber, mirası
Siyer, Hayber arazisi, ilgili uygulama, Hz. Peygamber ve Ömer'in