Öneri Formu
Hadis Id, No:
21349, T003603
Hadis:
حَدَّثَنَا أَبُو كُرَيْبٍ حَدَّثَنَا ابْنُ نُمَيْرٍ وَأَبُو مُعَاوِيَةَ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « يَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ أَنَا عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِى بِى وَأَنَا مَعَهُ حِينَ يَذْكُرُنِى فَإِنْ ذَكَرَنِى فِى نَفْسِهِ ذَكَرْتُهُ فِى نَفْسِى وَإِنْ ذَكَرَنِى فِى مَلإٍ ذَكَرْتُهُ فِى مَلإٍ خَيْرٍ مِنْهُمْ وَإِنِ اقْتَرَبَ إِلَىَّ شِبْرًا اقْتَرَبْتُ مِنْهُ ذِرَاعًا وَإِنِ اقْتَرَبَ إِلَىَّ ذِرَاعًا اقْتَرَبْتُ إِلَيْهِ بَاعًا وَإِنْ أَتَانِى يَمْشِى أَتَيْتُهُ هَرْوَلَةً » . قَالَ أَبُو عِيسَى : هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . وَيُرْوَى عَنِ الأَعْمَشِ فِى تَفْسِيرِ هَذَا الْحَدِيثِ مَنْ تَقَرَّبَ مِنِّى شِبْرًا تَقَرَّبْتُ مِنْهُ ذِرَاعًا يَعْنِى بِالْمَغْفِرَةِ وَالرَّحْمَةِ وَهَكَذَا فَسَّرَ بَعْضُ أَهْلِ الْعِلْمِ هَذَا الْحَدِيثَ . قَالُوا إِنَّمَا مَعْنَاهُ يَقُولُ إِذَا تَقَرَّبَ إِلَىَّ الْعَبْدُ بِطَاعَتِى وَمَا أَمَرْتُ أُسْرِعُ إِلَيْهِ بِمَغْفِرَتِى وَرَحْمَتِى . وَرُوِىَ عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ أَنَّهُ قَالَ فِى هَذِهِ الآيَةِ ( اذْكُرُونِى أَذْكُرْكُمْ ) قَالَ اذْكُرُونِى بِطَاعَتِى أَذْكُرْكُمْ بِمَغْفِرَتِى . حَدَّثَنَا عَبْدُ بْنُ حُمَيْدٍ قَالَ حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ مُوسَى وَعَمْرُو بْنُ هَاشِمٍ الرَّمْلِىُّ عَنِ ابْنِ لَهِيعَةَ عَنْ عَطَاءِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ بِهَذَا .
Tercemesi:
Bize Ebû Küreyb, ona İbn Nümeyr ve Ebû Muâviye, onlara A'meş, ona Ebû Sâlih, ona Ebû Hureyre (ra) şöyle rivayet etmiştir. Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Allah -azze ve celle- şöyle buyurur: Ben kulumun beni zannettiği gibiyim. (Ona öyle muamele ederim). Beni andığı zaman onunla birlikteyim. Beni yalnız başına zikrettiği zaman, onu kendi kendime zikrederim. Beni bir topluluk içinde andığı zaman onu daha iyi bir topluluk içinde zikrederim. Bana bir avuç yaklaşırsa ben ona bir arşın yaklaşırım. Bana bir arşın yaklaşırsa ben ona bir kulaç yaklaşırım. Eğer yürüyerek bana gelirse ben ona koşarak gelirim."
Ebû İsa (et-Tirmizî) şöyle der: Bu hasen-sahîh bir hadistir.
Ameş'ten bu hadisin açıklamasıyla ilgili şöyle rivayet edilir: Kim bana bir avuç yaklaşırsa ben ona bir arşın yaklaşırım yani mağfiret ve rahmetle muamele ederim. İlim ehlinden bazıları bu hadisi böyle açıklamışlardır ve şöyle demişlerdir: Bunun manası şudur: Kulum bana itaat ederek bana yaklaştığı zaman hemen onu mağfiret ve rahmetimle kuşatırım. Said b. Cübeyr'den rivayet edildiğine göre "Beni zikredin ki ben de sizi zikredeyim" ayeti hakkında şöyle demiştir: Bana itaat ederek beni zikredin ben de mağfiretimde sizi zikredeyim. Bize Abd b. Humeyd, ona Hasan b. Musa ve Amr b. Hâşim er-Remlî, ona İbn Lehîa, ona Atâ b. Yesâr, ona Saîd b. Cübeyr benzer bir hadisi zikretmiştir.
Ebû Hureyre (ra)’den rivâyete göre, Rasûlullah (sav) şöyle buyurdu: Allah şöyle buyurur: “Ben kulumun bana olan tahminine göre ona muamele ediciyim o beni gündemde tuttuğu sürece kendisiyle beraberim. Beni içinden anıp hatırlarsa ben de onu kendi kendime anıp hatırlarım. Beni bir topluluk içersinde gündeme almışsa ben de onu onlardan daha hayırlı bir toplum arasında hatırlarım. Bana bir karış yaklaşırsa ben ona bir arşın yaklaşırım. Bana, bir arşın yaklaşırsa ben ona bir kulaç yaklaşırım. Bana yürüyerek gelirse ben de ona koşarak gelirim.” Tirmizî: Bu hadis hasen sahihtir.Bu hadisin tefsiri hakkında A’meş’den şöyle rivâyet edilmiştir: “Kim bana bir karış yaklaşırsa ben ona bir arşın yaklaşırım demek; Bağışlanmam ve rahmetimle demektir.” Bazı ilim adamları buradaki yaklaşmayı bağışlama ve rahmetle tefsir etmekte ve şöyle demektedirler: “Kul, Allah’a itaatle ve emrettiği ibadetlerle yaklaşırsa Allah’ın bağışlaması ve rahmeti de o kimseye adeta koşar” demektir.Saîd b. Cübeyr, Bakara 152. ayeti hakkında şöyle demiştir: Bana itaatle kim beni hatırlarsa bende o kimseyi bağışlamamla hatırlar ve karşılarım. Abd b. Humeyd, Hasan b. Musa’dan, Amr b. Haşim er Remlî vasıtasıyla İbn Lehia’dan, Atâ b. Yesâr’dan ve Saîd b. Cübeyr’den bu hadisi aynı şekilde rivâyet etmiştir.
Açıklama:
Kültürümüzde Hadisler projesini ilgilendiren kısım:
أَنَا عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِى بِى ، وَأَنَا مَعَهُ إِذَا ذَكَرَنِى
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Da'vât 131, 5/581
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebû Salih es-Semmân (Ebû Sâlih Zekvân b. Abdillâh et-Teymî)
3. Ebu Muhammed Süleyman b. Mihran el-A'meş (Süleyman b. Mihran)
4. Ebu Muaviye Muhammed b. Hâzim el-A'mâ ed-Darîr (Muhammed b. Hazim)
5. Ebu Küreyb Muhammed b. Alâ el-Hemdânî (Muhammed b. Alâ b. Kureyb)
Konular:
Allah İnancı, Allah'ın kulu ile ilişkisi
Dua, duanın kader ile ilişkisi
KTB, KADER
Zan, Allah hakkında zan
Zikir, mahlukatın Allah'ı zikretmesi