Öneri Formu
Hadis Id, No:
232658, İHS003363
Hadis:
3363 - أَخْبَرَنَا زَكَرِيَّا بْنُ يَحْيَى بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ السَّاجِيُّ، بِالْبَصْرَةِ، حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَاحِدِ بْنُ غِيَاثٍ، حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ سَلَمَةَ، عَنْ عَاصِمِ بْنِ بَهْدَلَةَ، عَنْ أَبِي صَالِحٍ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ: «خَيْرُ الصَّدَقَةِ مَا كَانَ عَنْ ظَهْرِ غِنًى، وَالْيَدُ الْعُلْيَا خَيْرٌ مِنَ الْيَدِ السُّفْلَى، وَلْيَبْدَأْ أَحَدُكُمْ بِمَنْ يَعُولُ، تَقُولُ امْرَأَتُهُ: أَنْفِقْ عَلَيَّ، وَتَقُولُ أُمُّ وَلَدِهِ: إِلَى مَنْ تَكِلُنِي؟، وَيَقُولُ لَهُ عَبْدُهُ: أَطْعِمْنِي وَاسْتَعْمِلْنِي»
قَالَ أَبُو حَاتِمٍ: قَوْلُهُ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «الْيَدُ الْعُلْيَا خَيْرٌ مِنَ الْيَدِ السُّفْلَى» عِنْدِي أَنَّ الْيَدَ الْمُتَصَدِّقَةَ أَفْضَلُ مِنَ الْيَدِ السَّائِلَةِ، لَا الْآخِذَةِ دُونَ السُّؤَالِ، إِذْ مُحَالٌ أَنْ تَكُونَ الْيَدُ الَّتِي أُبِيحَ لَهَا اسْتِعْمَالُ فِعْلٍ بِاسْتِعْمَالِهِ أَحْسَنَ مِنْ آخَرَ فُرِضَ عَلَيْهِ إِتْيَانُ شَيْءٍ، فَأَتَى بِهِ أَوْ تَقَرَّبَ إِلَى بَارِئِهِ مُتَنَفِّلًا فِيهِ، وَرُبَّمَا كَانَ الْمُعْطِي فِي إِتْيَانِهِ ذَلِكَ أَقَلَّ تَحْصِيلًا فِي الْأَسْبَابِ مِنَ الَّذِي أَتَى بِمَا أُبِيحَ لَهُ، وَرُبَّمَا كَانَ هَذَا الْآخِذُ بِمَا أُبِيحَ لَهُ أَفْضَلَ وَأَوْرَعَ مِنَ الَّذِي يُعْطِي، فَلَمَّا اسْتَحَالَ هَذَا عَلَى الْإِطْلَاقِ دُونَ التَّحْصِيلِ بِالتَّفْضِيلِ صَحَّ أَنَّ مَعْنَاهُ أَنَّ الْمُتَصَدِّقَ أَفْضَلُ مِنَ الَّذِي يَسْأَلُهَا
Tercemesi:
- Bize Zekeriyyâ İbn Yahyâ İbn Abdurrahmân es-Sâcî, Basra'da haber verdi: Bize Abdülvâhid İbn Ğıyâs anlattı: Hammâd İbn Seleme bize Âsım İbn Behdelete'den, o da Ebû Sâlih'ten, o da Ebû Hureyre'den, Allâh'ın Elçisi (sas)'in şöyle buyurduğunu anlattı:
Sadakanın hayırlısı, ihtiyaç fazlasından verilendir; üstteki el, alttaki elden hayırlıdır. İçinizden biri, sadaka vereceği zaman, ailesinden başlasın! Hanımı: Bana harca, der; çocuğunun annesi olan cariyesi: Beni kime bırakıyorsun, der; kölesi de: Beni doyur, bana iş ver, der.
Ebû Hâtim (İbn Hibbân): Allâh'ın Elçisi (sas)'in: Üstteki el alttaki elden üstündür, sözünün bana göre anlamı şudur: Sadaka veren el, dilenen elden üstündür; dilenmeksizin alan elden değil. Çünkü dilenmek gibi yapılmasında bir sakınca bulunmayan bir şeyi yapan bir elin; bir farzı yerine getiren veya gönüllü olarak sadaka vermek suretiyle yaratıcısına yaklaşmaya çalışan bir elden daha ziyanda olmasına imkân yoktur. Veren kişi, bu işi yaparken kurallara, yapmasında kendisine bir sakınca bulunmayan bir işi yapandan daha az uymuş olsa bile; ve yine kendisi için almakta bir sakınca bulunmayan bir şeyi alan bu kişi, verenden daha üstün ve Allah'tan daha çok korkan biri olsa bile. Dolayısıyla, tüm bunlar dikkate alındığında, ayrıntıya girmeden genelleme yapmanın imkânsızlığı karşısında, doğrusunun şöyle olduğu anlaşılmıştır: Sadaka veren el dilenen elden üstündür.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Hibban, Sahih-i İbn Hibban, Zekât 3363, 8/149
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
Konular: