3624 - حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ، حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَبِي يَزِيدَ الصُّدَائِيُّ، حَدَّثَنَا عَبَّادٌ الْمِنْقَرِيُّ، عَنْ عَلِيِّ بْنِ زَيْدٍ، عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيِّبِ، عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ: قَدِمَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الْمَدِينَةَ وَأَنَا ابْنُ ثَمَانِ سِنِينَ، فَأَخَذَتْ أُمِّي بِيَدِي فَانْطَلَقَتْ بِي إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَتْ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، إِنَّهُ لَمْ يَبْقَ رَجُلٌ وَلَا امْرَأَةٌ مِنَ الْأَنْصَارِ إِلَّا قَدْ أَتْحَفَتْكَ بِتُحْفَةٍ، وَإِنِّي لَا أَقْدِرُ عَلَى مَا أُتْحِفُكُ بِهِ، إِلَّا ابْنِي هَذَا فَخُذْهُ فَلْيَخْدُمْكَ مَا بَدَا لَكَ، فَخَدَمْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَشْرَ سِنِينَ، فَمَا ضَرَبَنِي ضَرْبَةً، وَلَا سَبَّنِي سَبَّةً، وَلَا انْتَهَرَنِي وَلَا عَبَسَ فِي وَجْهِي، وَكَانَ أَوَّلُ مَا أَوْصَانِي بِهِ أَنْ قَالَ: «يَا بُنَيَّ، اكْتُمْ سِرِّي تَكُ مُؤْمِنًا»، فَكَانَتْ أُمِّي وَأَزْوَاجُ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَسْأَلْنَنِي عَنْ سِرِّ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَلَا أُخْبِرُهُمْ بِهِ، وَمَا أَنَا بِمُخْبِرٍ سِرَّ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَحَدًا أَبَدًا، وَقَالَ: «يَا بُنَيَّ، عَلَيْكَ بِإِسْبَاغِ الْوُضُوءِ يُحِبُّكَ حَافِظَاكَ وَيُزَادُ فِي عُمُرِكَ، وَيَا أَنَسُ بَالِغْ فِي الِاغْتِسَالِ مِنَ الْجَنَابَةِ، فَإِنَّكَ تَخْرُجُ مِنْ مُغْتَسَلِكَ وَلَيْسَ عَلَيْكَ ذَنْبٌ وَلَا خَطِيئَةٌ»، قَالَ: قُلْتُ: كَيْفَ الْمُبَالَغَةُ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ: «تَبُلُّ أُصُولَ الشَّعَرِ، وَتُنَقِّي الْبَشْرَةَ»، «وَيَا بُنَيَّ إِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ لَا تَزَالَ أَبَدًا عَلَى وُضُوءٍ فَإِنَّهُ مَنْ يَأْتِهِ الْمَوْتُ وَهُوَ عَلَى وُضُوءٍ يُعْطَ الشَّهَادَةَ»، «وَيَا بُنَيَّ إِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ لَا تَزَالَ تُصَلِّي، فَإِنَّ الْمَلَائِكَةَ تُصَلِّي عَلَيْكَ مَا دُمْتَ تُصَلِّي»، «وَيَا أَنَسُ إِذَا رَكَعْتَ فَأَمْكِنْ كَفَّيْكَ مِنْ رُكْبَتَيْكَ وَفَرِّجْ بَيْنَ أَصَابِعِكَ وَارْفَعْ مِرْفَقَيْكَ عَنْ جَنْبِيكَ»، «وَيَا بُنَيَّ إِنْ رَفَعْتَ رَأْسَكَ مِنَ الرُّكُوعِ فَأَمْكِنْ كُلَّ عُضْوٍ مِنْكَ مَوْضِعَهُ، فَإِنَّ اللَّهَ لَا يُنْظَرُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِلَى مَنْ لَا يُقِيمُ صُلْبَهُ بَيْنَ رُكُوعِهِ وَسُجُودِهِ»، " وَيَا بُنَيَّ فَإِذَا سَجَدْتَ فَأَمْكِنْ جَبْهَتَكَ وَكَفَّيْكَ مِنَ الْأَرْضِ وَلَا تَنْقُرْ نَقْرَ الدِّيكِ وَلَا تُقْعِ إِقْعَاءَ الْكَلْبِ، - أَوْ قَالَ: الثَّعْلَبِ - «،» وَإِيَّاكَ وَالِالْتِفَاتَ فِي الصَّلَاةِ فَإِنَّ الِالْتِفَاتَ فِي الصَّلَاةِ هَلَكَةٌ فَإِنْ كَانَ لَا بُدَّ فَفِي النَّافِلَةِ لَا فِي الْفَرِيضَةِ «،» وَيَا بُنَيَّ وَإِذَا خَرَجْتَ مِنْ بَيْتِكَ فَلَا تَقَعَنَّ عَيْنُكَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ أَهْلِ الْقِبْلَةِ إِلَّا سَلَّمْتَ عَلَيْهِ، فَإِنَّكَ تَرْجِعُ مَغْفُورًا لَكَ «،» وَيَا بُنَيَّ وَإِذَا دَخَلْتَ مَنْزِلَكَ فَسَلِّمْ عَلَى نَفْسِكَ وَعَلَى أَهْلِكَ «،» وَيَا بُنَيَّ إِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ تُصْبِحَ وَتُمْسِي وَلَيْسَ فِي قَلْبِكَ غِشٌّ لِأَحَدٍ فَإِنَّهُ أَهْوَنُ عَلَيْكَ فِي الْحِسَابِ «،» وَيَا بُنَيَّ إِنِ اتَّبَعْتَ وَصِيَّتِي فَلَا يَكُنْ شَيْءٌ أَحَبَّ إِلَيْكَ مِنَ الْمَوْتِ "

Bize Yahya b. Eyyub, ona Muhammed b. el-Hasen b. Ebu Yezid es-Sudâî, ona Abbad el-Minkarî, ona Ali b. Zeyd, ona Sa’îd b. el-Müseyyeb Enes b. Mâlik’in şöyle anlattığını rivayet etti: Hz. Peygamber Medine’ye geldiğinde ben sekiz yaşında bir çocuktum. Annem beni elimden tutup Rasul-i Ekrem’e götürdü ve “Ey Allah’ın elçisi! Ensar’dan sana hediye vermeyen hiçbir kadın ve erkek kalmadı. Bense sana şu oğlumdan başka hediye verecek durumda değilim. Onu al ve istediğin şekilde sana hizmet etsin” dedi. (Böylece) Hz. Peygamber’e on yıl hizmet ettim. (Bu süre zarfında bir gün olsun bana) bir fiske vurmadı, kötü bir söz söylemedi, beni azarlamadı ve yüzünü ekşitmedi. Bana verdiği ilk emir şu olmuştur: “Evladım! Sırrımı gizli tut ki (iyi bir) mü’min olasın!” Annem ve Efendimiz’in (sav) eşleri bana onun sırrını sorarlardı da söylemezdim. Ben Rasul-i Ekrem’in sırrını kimseye asla söylemedim. Hz. Peygamber (bir keresinde) bana dedi ki: “Evladım! Abdesti tam ve eksiksiz al ki hafaza meleklerin seni sevsinler ve ömrün de uzasın. Ey Enes! Cünüplükten (çıkmak için) boy abdesti alırken çok titiz ol! Çünkü sen yıkandığın yerden çıkarken üzerinde hiçbir günah ve kabahat kalmıyor.” “Boy abdesti alırken nasıl titiz olunur?” diye sordum. Bana “Saç diplerini iyice ıslatacaksın. Cildini temizleyeceksin” dedi. (Sonra şöyle devam etti) “Oğulcuğum! Becerebilirsen hep abdestli ol! Çünkü kime ölüm abdestli iken gelirse kelime-i şehadeti getirme imkânı bahşedilir. Oğulcuğum! Sürekli namaz kılmaya gücün yeterse kıl. Çünkü bunu yaptığın sürece melekler de sana dua ederler. Ey Enes! Rükua eğildiğin zaman ellerinle dizlerini kavra! Parmak aralarını aç! Dirseklerini yana doğru kaldır! Oğulcuğum! Başını rükûdan kaldırırken her organın tam olarak yerli yerine gelsin! (sükûnete ersin). Çünkü Yüce Allah kıyamet günü rükudan doğrulduktan sonra secdeye gitmeden önce belini doğrultmayan kimseye (rahmet nazarıyla) bakmaz. Oğulcuğum! Secdeye gittiğin zaman alnını ve ellerini yere koy. (Secde ederken) Horozun tane topladığı gibi kafanı (acele ile) yere koyup kaldırma! Secdede köpeklerin yaptığı gibi –Hz. Peygamber ya da tilkilerin yaptığı gibi demiş olabilir- kollarını yere yapıştırma! Sakın namazda yüzünü sağa sola çevirme! Çünkü namazda böyle yapmak helaktır. Eğer bunu mutlaka yapmak zorundaysan farz namazlarda değil nafilelerde yap! Oğulcuğum! Evinden çıktığında ehl-i kıbleden (Müslümanlardan) kimi görürsen mutlaka selam ver. (Böyle yaparsan evine) günahların bağışlanmış olarak dönersin. Oğulcuğum! Evine girdiğin zaman kendine ve ev halkına selam ver. Oğulcuğum! Eğer becerebilirsen sabahtan akşama ve akşamdan sabaha kalbinde kimseye karşı hile, ihanet besleme! Çünkü kalbin temiz olusa hesabını daha kolay verirsin. Oğulcuğum! Bu öğütlerime uyarsan hiçbir şey sana ölümden daha sevimli gelmez.”

• Ebû Ya'lâ el-Mevsılî Müsned-i Ebû Ya'la Enes b. Malik 3624, 6/306