أَخْبَرَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ قَالَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَالِمٍ عَنْ أَبِيهِ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم نَهَى عَنْ بَيْعِ الثَّمَرِ بِالتَّمْرِ . وَقَالَ ابْنُ عُمَرَ حَدَّثَنِى زَيْدُ بْنُ ثَابِتٍ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم رَخَّصَ فِى الْعَرَايَا .

Açıklama: Şâfiiler göre arâyâ satışı, "daldaki yaş hurmanın kurutulmuş hurmaya karşılık veya daldaki yaş üzümün kurutulmuş üzüme karşılık beş vesak miktarını geçmemek şartıyla satılmasıdır". Hanefiler ise "bir kişinin başka birine bir hurma ağacının meyvesini bağışladıktan sonra bağışladığı kişinin bahçesine sık sık girip çıkmasından rahatsızlık duyup bağışladığı ağacın dalındaki meyvenin kuruduğunda ne kadar geleceğini tahminen kestirmek suretiyle belirlenen miktarda kuru hurma verip bağışladığı yaş hurmayı geri alması" olarak tarif etmişlerdir. Ancak Hanefilere göre aslında bu bir satış akdi değildir. Çünkü bağışlanan daldaki hurma hala bağışlayan kişinin mülkiyetindeki ağaçtan indirilmemiş, kabz/teslim gerçekleşmemiştir. Malikiler de Hanefilere yakın tarif etmişlerdir. Hanbeliler ise "daldaki yaş hurmayı kuruduğunda ne kadar kilo döveceğini tahmin etmek suretiyle belirlenen miktarda kuru hurmaya karşılık satmak" olarak tarif etmişlerdir. bkz. İbn Ebi'l-Hayr el-Umrânî, el-Beyân fî fıkhi'l-İmam eş-Şâfiî, V, 204-5; Baberti, el-İnâye şerhu'l-Hidâye, VI, 415; el-Mevsûatu'l-fıkhiyye el-kuveytiyye, IX, 91.

• Nesâî Sünen-i Nesâî Buyû' 32, /2381