حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ عَنْ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ عَنْ حُمَيْدٍ عَنْ أَنَسٍ قَالَ قَالَ عُمَرُ - أَوْ وَافَقَنِى رَبِّى فِى ثَلاَثٍ - قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ ، لَوِ اتَّخَذْتَ مَقَامَ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى وَقُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ يَدْخُلُ عَلَيْكَ الْبَرُّ وَالْفَاجِرُ ، فَلَوْ أَمَرْتَ أُمَّهَاتِ الْمُؤْمِنِينَ بِالْحِجَابِ فَأَنْزَلَ اللَّهُ آيَةَ الْحِجَابِ قَالَ وَبَلَغَنِى مُعَاتَبَةُ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم بَعْضَ نِسَائِهِ ، فَدَخَلْتُ عَلَيْهِنَّ قُلْتُ إِنِ انْتَهَيْتُنَّ أَوْ لَيُبَدِّلَنَّ اللَّهُ رَسُولَهُ صلى الله عليه وسلم خَيْرًا مِنْكُنَّ . حَتَّى أَتَيْتُ إِحْدَى نِسَائِهِ ، قَالَتْ يَا عُمَرُ ، أَمَا فِى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مَا يَعِظُ نِسَاءَهُ حَتَّى تَعِظَهُنَّ أَنْتَ فَأَنْزَلَ اللَّهُ ( عَسَى رَبُّهُ إِنْ طَلَّقَكُنَّ أَنْ يُبَدِّلَهُ أَزْوَاجًا خَيْرًا مِنْكُنَّ مُسْلِمَاتٍ ) الآيَةَ . وَقَالَ ابْنُ أَبِى مَرْيَمَ أَخْبَرَنَا يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ حَدَّثَنِى حُمَيْدٌ سَمِعْتُ أَنَسًا عَنْ عُمَرَ .

Bize Müsedded, ona Yahya b. Said, ona Humeyd, ona Enes ona da Hz. Ömer şöyle rivayet etmiştir:
Üç husustaki dileğime Rabbim muvafakat etti. Ben "ey Allah'ın Rasûlü, Makam-ı İbrahim'i namazgah edinseniz" dedim, (İbrahim'in makamını namazgâh edinin. -Bakara, 2/125- ayeti indi.) Yine ben "ey Allah'ın Rasûlü, yanınıza yanınıza iyi (kalbi temiz) insan da giriyor, kötü insan da. Müminlerin annelerine emretseniz de örtünseler" dedim Bunun üzerine Allah Hicap ayetini (Ahzâb, 33/59) indirdi. Hz. Ömer devamla şöyle dedi: Bana Hz. Peygamber'in (sav) bazı hanımlarına darıldığı haberi geldi. Hemen ben onların yanına gidip "ya bu hırçınlı­ğa son verirsiniz, yahut iyi biliniz ki Allah, sizin yerinize Rasûlü'ne sizden daha hayırlı hanımlar verir" dedim. Sonra (Peygamber'in) hanımlarından birisinin yanına vardığımda bana "ey Ömer! Allah Rasûlü (sav), kadınlarına öğüt vermez mi ki, sen onlara vaaz vermeye kalkı­şıyorsun?" diye bana çıkıştı. Bunun üzerine de Allah "Eğer sizi boşayacak olursa rabbi ona, sizin yerinize sizden daha iyi olan, Allah’a teslimiyet gösteren, yürekten inanan, içtenlikle itaat eden, tövbe eden, kulluk eden, dünyada yolcu gibi yaşayan, dul ve bâkire eşler verebilir." (Tahrîm, 66/5) ayetini indirdi

Yine bize İbn Ebu Meryem, ona Yahya b. Eyyûb, ona Humeyd, ona Enes, ona da Ömer aynı hadisi rivayet etmiştir.

Açıklama: Aşağıdaki tarik muallaktır; Buharî ile Said b. Ebu Meryem arasında inkıta' vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Tefsîr 9, 2/147

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ عَنْ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ عَنْ حُمَيْدٍ عَنْ أَنَسٍ قَالَ قَالَ عُمَرُ - أَوْ وَافَقَنِى رَبِّى فِى ثَلاَثٍ - قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ ، لَوِ اتَّخَذْتَ مَقَامَ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى وَقُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ يَدْخُلُ عَلَيْكَ الْبَرُّ وَالْفَاجِرُ ، فَلَوْ أَمَرْتَ أُمَّهَاتِ الْمُؤْمِنِينَ بِالْحِجَابِ فَأَنْزَلَ اللَّهُ آيَةَ الْحِجَابِ قَالَ وَبَلَغَنِى مُعَاتَبَةُ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم بَعْضَ نِسَائِهِ ، فَدَخَلْتُ عَلَيْهِنَّ قُلْتُ إِنِ انْتَهَيْتُنَّ أَوْ لَيُبَدِّلَنَّ اللَّهُ رَسُولَهُ صلى الله عليه وسلم خَيْرًا مِنْكُنَّ . حَتَّى أَتَيْتُ إِحْدَى نِسَائِهِ ، قَالَتْ يَا عُمَرُ ، أَمَا فِى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مَا يَعِظُ نِسَاءَهُ حَتَّى تَعِظَهُنَّ أَنْتَ فَأَنْزَلَ اللَّهُ ( عَسَى رَبُّهُ إِنْ طَلَّقَكُنَّ أَنْ يُبَدِّلَهُ أَزْوَاجًا خَيْرًا مِنْكُنَّ مُسْلِمَاتٍ ) الآيَةَ . وَقَالَ ابْنُ أَبِى مَرْيَمَ أَخْبَرَنَا يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ حَدَّثَنِى حُمَيْدٌ سَمِعْتُ أَنَسًا عَنْ عُمَرَ .

Bize Müsedded, ona Yahya b. Said, ona Humeyd, ona Enes ona da Hz. Ömer şöyle rivayet etmiştir:
Üç husustaki dileğime Rabbim muvafakat etti. Ben "ey Allah'ın Rasûlü, Makam-ı İbrahim'i namazgah edinseniz" dedim, (İbrahim'in makamını namazgâh edinin. -Bakara, 2/125- ayeti indi.) Yine ben "ey Allah'ın Rasûlü, yanınıza yanınıza iyi (kalbi temiz) insan da giriyor, kötü insan da. Müminlerin annelerine emretseniz de örtünseler" dedim Bunun üzerine Allah Hicap ayetini (Ahzâb, 33/59) indirdi. Hz. Ömer devamla şöyle dedi: Bana Hz. Peygamber'in (sav) bazı hanımlarına darıldığı haberi geldi. Hemen ben onların yanına gidip "ya bu hırçınlı­ğa son verirsiniz, yahut iyi biliniz ki Allah, sizin yerinize Rasûlü'ne sizden daha hayırlı hanımlar verir" dedim. Sonra (Peygamber'in) hanımlarından birisinin yanına vardığımda bana "ey Ömer! Allah Rasûlü (sav), kadınlarına öğüt vermez mi ki, sen onlara vaaz vermeye kalkı­şıyorsun?" diye bana çıkıştı. Bunun üzerine de Allah : "Eğer sizi boşayacak olursa rabbi ona, sizin yerinize sizden daha iyi olan, Allah’a teslimiyet gösteren, yürekten inanan, içtenlikle itaat eden, tövbe eden, kulluk eden, dünyada yolcu gibi yaşayan, dul ve bâkire eşler verebilir." (Tahrîm, 66/5) ayetini indirdi

Yine bize İbn Ebu Meryem, ona Yahya b. Eyyûb, ona Humeyd, ona Enes, ona da Ömer aynı hadisi rivayet etmiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Tefsîr 9, 2/147