Giriş

Bize Ebû Abdullah İshak b. Muhammed b. Yusuf es-Sûsî, ona Ebû’l-Abbas Muhammed b. Yakub, ona el-Abbas b. el-Velîd b. Mezyed, ona da babası, el-Evzâî’nin şöyle derken işittiğini haber vermiş: Bana Yahya b. Ebî Kesîr, ona Ebû Kılâbe el-Cermî’nin haber verdiğine göre, Ebû Abdullah el-Cermî Ebû Mes’ûd’a,
“- Rasûlullah’ın (as.), ‘Demişler ki’ sözü hakkında ne söylediğini duydun?” diye sordu. O da;
“- Rasûlullah’ın (as.) ‘O, insanın ne kötü vasıtasıdır!’ dediğini işittim” diye cevap verdi.


Açıklama: “Demişler ki” diye tercüme ettiğimiz “zeamû” sözcüğü, zan ifâde eden bir kelimedir. İnsanın bu şekilde söylemiş olduğu şeyde, kesin ve sağlam bir bilgiye sahip olmadığını, tahmine ve rasgele duyduğu sözlere dayalı olarak konuştuğunu gösterir. Dolayısıyla “Duydum ki... denildi ki...” gibi kesin bir tespite dayanmayan sözlerle kafaların karıştırılmaması ve bu tür sözlere güvenilmemesi gerekir. Kaldı ki Münzirî, bu rivâyetin zayıf olduğunu imâ eder. Ebû Mes’ûd ed-Dımaşkî’nin, el-Etrâf adlı eserinde, Ebû Kılâbe’nin, Ebû Mes’ûd ve Ebû Abdullah’ı dinlemediğini kaydettiğini belirtir.

    Öneri Formu

(Doğruluğunu tam olarak bilmediği bir konuda istediği yere varmak ve sözünü haklı çıkarmak için kullandığı) “Zeamû/İddia ettiler” ifadesi, kişinin ne kötü bir bineğidir!


Açıklama: Beyhaki, Sünen-i Kübra'da BS21770, Ebu Davud, Sünen-i Ebu Davud'da D004972, Beyhaki, Sünen-i Kebir'de BS021208, Buhari, Edebü'l-Müfred'de EM000762, Ebu Davud, Sünen-i Ebu Davud'da D004972-2 ve İbn Ebû Şeybe, Musannef-i İbn Ebû Şeybe'de MŞ026307 farklı bir içerikle rivayet etmiştir.

    Öneri Formu