Bize Abdüssamed, ona İmrân (el-Kattân), ona Hasan, ona da Cündüb rivayet etmiştir: “Adamın biri yaralandığı için evine götürüldü. Yarası nedeniyle çok ızdırabı vardı. Kabından bir ok çıkardı ve onu kalbine sapladı. Bu olayı Hz. Peygamber'in (s.a.v.) yanında konuştuklarında O, Rabbine isnad ederek “Kulum nefsi konusunda benden önce davrandı” dedi.
Açıklama: Cündüb'den gelen bu rivayete göre, yaralanan bir adam evine götürülmüş, yarası nedeniyle ızdırabı çekmektedir. Adam okunu kalbine saplamak suretiyle intihar etmiştir. Söz konusu olan Hz. Peygamber'e iletilince o Rabbine isnadla "kulum canını alma konusunda benden önce davrandı" buyurmuştur.
Bu rivayette, BS15977, MK001664EYM001527, İHS005988, İHS005989 numaralı rivayetlerdeki bilginin hilafına olayın Hz. Peygamber döneminde olduğu anlaşılmaktadır. Izdırap veren çıban değil, yaralanmadır, elini kesmemiş oku kalbine saplamıştır. Cehennem vurgusu yapılmaksızın Allah Teala'ya isnad ederek "kulum nefsi konusunda benden önce davrandı" beyanıyla bir serzeniş dile getirilmiştir.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
66467, HM019007
Hadis:
حَدَّثَنَا عَبْدُ الصَّمَدِ حَدَّثَنَا عِمْرَانُ يَعْنِي الْقَطَّانَ قَالَ سَمِعْتُ الْحَسَنَ يُحَدِّثُ عَنْ جُنْدُبٍ
أَنَّ رَجُلًا أَصَابَتْهُ جِرَاحَةٌ فَحُمِلَ إِلَى بَيْتِهِ فَآلَمَتْ جِرَاحَتُهُ فَاسْتَخْرَجَ سَهْمًا مِنْ كِنَانَتِهِ فَطَعَنَ بِهِ فِي لَبَّتِهِ فَذَكَرُوا ذَلِكَ عِنْدَ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ فِيمَا يَرْوِي عَنْ رَبِّهِ عَزَّ وَجَلَّ سَابَقَنِي بِنَفْسِهِ .
Tercemesi:
Bize Abdüssamed, ona İmrân (el-Kattân), ona Hasan, ona da Cündüb rivayet etmiştir: “Adamın biri yaralandığı için evine götürüldü. Yarası nedeniyle çok ızdırabı vardı. Kabından bir ok çıkardı ve onu kalbine sapladı. Bu olayı Hz. Peygamber'in (s.a.v.) yanında konuştuklarında O, Rabbine isnad ederek “Kulum nefsi konusunda benden önce davrandı” dedi.
Açıklama:
Cündüb'den gelen bu rivayete göre, yaralanan bir adam evine götürülmüş, yarası nedeniyle ızdırabı çekmektedir. Adam okunu kalbine saplamak suretiyle intihar etmiştir. Söz konusu olan Hz. Peygamber'e iletilince o Rabbine isnadla "kulum canını alma konusunda benden önce davrandı" buyurmuştur.
Bu rivayette, BS15977, MK001664EYM001527, İHS005988, İHS005989 numaralı rivayetlerdeki bilginin hilafına olayın Hz. Peygamber döneminde olduğu anlaşılmaktadır. Izdırap veren çıban değil, yaralanmadır, elini kesmemiş oku kalbine saplamıştır. Cehennem vurgusu yapılmaksızın Allah Teala'ya isnad ederek "kulum nefsi konusunda benden önce davrandı" beyanıyla bir serzeniş dile getirilmiştir.
Yazar, Kitap, Bölüm:
Ahmed b. Hanbel, Müsned-i Ahmed, Cündeb b. Abdullah b. Süfyan 19007, 6/387
Senetler:
1. Ebu Abdullah Cündeb b. Abdullah el-Becelî (Cündeb b. Abdullah b. Süfyan)
2. Ebu Said Hasan el-Basrî (Hasan b. Yesâr)
3. Ebu Avvam İmran b. Dâver el-Ammî (İmran b. Dâver)
4. Ebu Sehl Abdussamed b. Abdulvâris et-Temimî (Abdussamed b. Abdulvâris b. Saîd b. Zekvân)
Konular:
Hadis, Kudsi Hadis
intihar, akibeti, cezası
KTB, İNTİHAR
Ölüm, kendisinin ölümüne sebep olmak
Bize Ebu Abdullah el-Hâfız, ona Ebu Abdullah el-Hüseyn b. Hasen b. Eyyûb, ona Ebû Hâtim er-Râzî, ona Muhammed b. Abdullah el-Huzâî, ona Cerîr b. Hâzim, ona Hasan, ona Cündeb b. Abdullah bu mescitte rivayet etmiştir. Bize rivayet edildiğinde biz onu bir daha unutmadık. Rasulullah adına yalan da söylenmedi. Cündeb b. Abdullah Hz. Peygamber’den şöyle rivayet etmiştir:
“Sizden önceki ümmetlerden birinde bir adam vardı. Vücudunda çıban çıktı. Ona dayanamadı, bir bıçak aldı ve onunla bileğini kesti. Kan bir daha durmadı ve adam öldü. Bunun üzerine Allah (c.c.) şöyle buyurdu: “Kulum nefsi konusunda benden önce davrandı, ben de ona cenneti haram kıldım.”
Bunu Buharî, Sahîh’inde Haccâc İbn Minhâl, Cerîr’den naklen rivayet etti.
Müslim de Cerîr İbn Hâzim’den başka bir tarikle rivayet etti.
Açıklama: Cündeb b. Abdullah'tan gelen bu hadiste, rivayetin nerede alındığına vurgu yapıldığı gibi, ravi bir daha unutmadıklarının da altını çizmektedir. Bu uygulama, rivayetlerin kabulü açısından muhatabı nezdinde, vurgu veya içindeki diğer beyanlar nedeniyle yemin etmek, şahit göstermek vb. şekillerde tezahür eden harici desteğe ihtiyaç duyulduğunda başvurulan bir yol olarak görülmektedir. Rivayete göre önceki ümmetlerden birinde, vücudunda çıban çıkan bir adam ızdırabına dayanamayınca bıçakla bileğini keserek kan kaybından ölmüştür. Söz konusu şahıs, Allah Teala'ya nispet edilen beyanla, canını alma konusunda Allah'a ait olan hakkın gaspı olarak olarak değerlendirilen intihara teşebbüs etmiştir. Buna ceza olarak da Allah Teala 'ona cenneti haram kıldım' beyanıyla onu cezalandıracağını açıklamıştır.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
153046, BS15977
Hadis:
أَخْبَرَنَا أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الْحَافِظُ حَدَّثَنَا أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَيُّوبَ أَخْبَرَنَا أَبُو حَاتِمٍ الرَّازِىُّ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْخُزَاعِىُّ حَدَّثَنَا جَرِيرُ بْنُ حَازِمٍ عَنِ الْحَسَنِ قَالَ حَدَّثَنَا جُنْدَبُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ فِى هَذَا الْمَسْجِدِ فَمَا نَسِينَاهُ حِينَ حُدِّثْنَاهُ وَمَا جَرَى أَنْ يَكُونَ كَذَبَ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« كَانَ مِمَّنْ كَانَ قَبْلَكُمْ رَجُلٌ خَرَجَ بِهِ خُرَاجٌ فَجَزِعَ مِنْهُ فَأَخَذَ سِكِّينًا فَجَرَحَ بِهَا يَدَهُ فَمَا رَقَأَ الدَّمُ حَتَّى مَاتَ فَقَالَ عَزَّ وَجَلَّ عَبْدِى بَادَرَنِى بِنَفْسِهِ حَرَّمْتُ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ ». أَخْرَجَه الْبُخَارِىُّ فِى الصَّحِيحِ فَقَالَ وَقَالَ حَجَّاجُ بْنُ مِنْهَالٍ عَنْ جَرِيرٍ وَأَخْرَجَهُ مُسْلِمٌ مِنْ وَجْهٍ آخَرَ عَنْ جَرِيرِ بْنِ حَازِمٍ.
Tercemesi:
Bize Ebu Abdullah el-Hâfız, ona Ebu Abdullah el-Hüseyn b. Hasen b. Eyyûb, ona Ebû Hâtim er-Râzî, ona Muhammed b. Abdullah el-Huzâî, ona Cerîr b. Hâzim, ona Hasan, ona Cündeb b. Abdullah bu mescitte rivayet etmiştir. Bize rivayet edildiğinde biz onu bir daha unutmadık. Rasulullah adına yalan da söylenmedi. Cündeb b. Abdullah Hz. Peygamber’den şöyle rivayet etmiştir:
“Sizden önceki ümmetlerden birinde bir adam vardı. Vücudunda çıban çıktı. Ona dayanamadı, bir bıçak aldı ve onunla bileğini kesti. Kan bir daha durmadı ve adam öldü. Bunun üzerine Allah (c.c.) şöyle buyurdu: “Kulum nefsi konusunda benden önce davrandı, ben de ona cenneti haram kıldım.”
Bunu Buharî, Sahîh’inde Haccâc İbn Minhâl, Cerîr’den naklen rivayet etti.
Müslim de Cerîr İbn Hâzim’den başka bir tarikle rivayet etti.
Açıklama:
Cündeb b. Abdullah'tan gelen bu hadiste, rivayetin nerede alındığına vurgu yapıldığı gibi, ravi bir daha unutmadıklarının da altını çizmektedir. Bu uygulama, rivayetlerin kabulü açısından muhatabı nezdinde, vurgu veya içindeki diğer beyanlar nedeniyle yemin etmek, şahit göstermek vb. şekillerde tezahür eden harici desteğe ihtiyaç duyulduğunda başvurulan bir yol olarak görülmektedir. Rivayete göre önceki ümmetlerden birinde, vücudunda çıban çıkan bir adam ızdırabına dayanamayınca bıçakla bileğini keserek kan kaybından ölmüştür. Söz konusu şahıs, Allah Teala'ya nispet edilen beyanla, canını alma konusunda Allah'a ait olan hakkın gaspı olarak olarak değerlendirilen intihara teşebbüs etmiştir. Buna ceza olarak da Allah Teala 'ona cenneti haram kıldım' beyanıyla onu cezalandıracağını açıklamıştır.
Yazar, Kitap, Bölüm:
Beyhakî, Sünen-i Kebir, Tahrîmu'l-katl 15977, 16/159
Senetler:
1. Ebu Abdullah Cündeb b. Abdullah el-Becelî (Cündeb b. Abdullah b. Süfyan)
2. Ebu Said Hasan el-Basrî (Hasan b. Yesâr)
3. Ebu Nadr Cerîr b. Hazım el-Ezdî (Cerir b. Hâzim b. Zeyd b. Abdullah b. Şucâ')
4. Muhammed b. Abdullah el-Huzâî (Muhammed b. Abdullah b. Osman)
5. Ebû Hatim Muhammed b. İdris el-Hanzalî (Muhammed b. İdris b. Münzir b. Davud b. Mihran)
6. Ebû Abdullah Hüseyin b. Hasan en-Nahvî (Hüseyin b. Hasan b. Eyyüb)
7. Hakim en-Nîsâbûrî (Muhammed b. Abdullah b. Hamdûye b. Nu'aym b. el-Hakem)
Konular:
Cehennem, Sevkeden İşler, Sözler, Davranışlar
intihar, akibeti, cezası
KTB, İNTİHAR