حَدَّثَنَا آدَمُ قَالَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنِ الأَعْمَشِ قَالَ سَمِعْتُ إِبْرَاهِيمَ يُحَدِّثُ عَنْ هَمَّامِ بْنِ الْحَارِثِ قَالَ رَأَيْتُ جَرِيرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ بَالَ ثُمَّ تَوَضَّأَ ، وَمَسَحَ عَلَى خُفَّيْهِ ، ثُمَّ قَامَ فَصَلَّى ، فَسُئِلَ فَقَالَ "رَأَيْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم صَنَعَ مِثْلَ هَذَا."
قَالَ إِبْرَاهِيمُ فَكَانَ يُعْجِبُهُمْ ، لأَنَّ جَرِيرًا كَانَ مِنْ آخِرِ مَنْ أَسْلَمَ .

Bize Adem , ona Şu'be, ona A'meş, ona İbrahim, ona da Hemmam b. Haris, şöyle rivayet etmiştir:
Cerir b. Abdullah'ı görmüştüm. Küçük abdestini yaptı, sonra abdest aldı. Abdest alırken mestleri üzerine mesh etti ve kalkıp namaz kıldı. Kendisine niçin ayaklarını mesh ettiği sorulunca "Rasulullah'ı (sav) benim yaptığım gibi yaparken gördüğüm için" diye cevap verdi.
İbrahim (en-Nehaî) "Cerir b. Abdullah hakkındaki bu hadis (Abdullah b. Mesud ve arkadaşlarının) çok hoşuna giderdi. Zira Cerir son Müslüman olanlardandı.

Açıklama: Cerir b. Abdullah'la ilgili bu rivayetin, Abdullah b. Mesud ve arkadaşlarının hoşuna gitmesinin nedeni, mestler üzerine mesh ruhsatının Maide suresinin 6. ayeti inmeden önceki dönemlere özgü olduğunu ileri sürenlerin görüşlerini çürütüyor olmasıdır. Şöyle ki Cerir b. Abdullah, Maide Suresi indikten sonra Müslüman olmuş, dolayısıyla mestleri üzerine mesh etme eylemini Maide suresinin 6. ayeti indikten sonraki bir dönemde gerçekleşmiştir. Diğer yandan onun son müslüman olan sahabilerden birisi olması da mestler üzerine mesh uygulamasının sahabenin son dönemlerinde de devam ettiği görüşünü desteklemektedir. Bk. el-Aynî, Umdetü'l-kârî, IV, 120.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Salât 25, 1/274

حَدَّثَنَا نُعَيْمٌ قَالَ حَدَّثَنَا ابْنُ الْمُبَارَكِ عَنْ حُمَيْدٍ الطَّوِيلِ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم:
"أُمِرْتُ أَنْ أُقَاتِلَ النَّاسَ حَتَّى يَقُولُوا لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ . فَإِذَا قَالُوهَا وَصَلَّوْا صَلاَتَنَا ، وَاسْتَقْبَلُوا قِبْلَتَنَا ، وَذَبَحُوا ذَبِيحَتَنَا ، فَقَدْ حَرُمَتْ عَلَيْنَا دِمَاؤُهُمْ وَأَمْوَالُهُمْ إِلاَّ بِحَقِّهَا ، وَحِسَابُهُمْ عَلَى اللَّهِ."

Bize Nuaym, ona İbn Mübarek, ona Humeyd et-Tavîl, ona da Enes b. Malik'in rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurdu:
"Lâ ilâhe illlellâh (Allah'tan başka ilah yoktur) deyinceye kadar insanlarla savaşmakla emrolundum. Bunu söyledikleri, namazımızı kıldıkları, kıblemize yöneldikleri ve hayvanları bizim gibi kestikleri zaman, artık onların canları ve malları bize haram olur, ancak bunların hakları müstesnadır. Hesapları ise Allah'a aittir."

Açıklama: Lâ ilâhe illallâh sözü, devam eden savaşı bitirme gerekçesidir. Maksat herkese zorla da olsa bu sözü söyletmek değildir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Salât 28, 1/275

حَدَّثَنَا أَبُو الْوَلِيدِ هِشَامُ بْنُ عَبْدِ الْمَلِكِ قَالَ حَدَّثَنَا بِشْرُ بْنُ الْمُفَضَّلِ قَالَ حَدَّثَنِى غَالِبٌ الْقَطَّانُ عَنْ بَكْرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ:
"كُنَّا نُصَلِّى مَعَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَيَضَعُ أَحَدُنَا طَرَفَ الثَّوْبِ مِنْ شِدَّةِ الْحَرِّ فِى مَكَانِ السُّجُودِ ."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Salât 23, 1/274

حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ نَصْرٍ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو أُسَامَةَ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ مُسْلِمٍ عَنْ مَسْرُوقٍ عَنِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ قَالَ:
"وَضَّأْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم فَمَسَحَ عَلَى خُفَّيْهِ وَصَلَّى ."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Salât 25, 1/274

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ قَالَ حَدَّثَنَا اللَّيْثُ عَنْ يَزِيدَ عَنْ عِرَاكٍ عَنْ عُرْوَةَ:
"أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم كَانَ يُصَلِّى وَعَائِشَةُ مُعْتَرِضَةٌ بَيْنَهُ وَبَيْنَ الْقِبْلَةِ عَلَى الْفِرَاشِ الَّذِى يَنَامَانِ عَلَيْهِ ."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Salât 22, 1/274

حَدَّثَنَا آدَمُ بْنُ أَبِى إِيَاسٍ قَالَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ قَالَ أَخْبَرَنَا أَبُو مَسْلَمَةَ سَعِيدُ بْنُ يَزِيدَ الأَزْدِىُّ قَالَ:
سَأَلْتُ أَنَسَ بْنَ مَالِكٍ أَكَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم يُصَلِّى فِى نَعْلَيْهِ قَالَ "نَعَمْ"

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Salât 24, 1/274

أَخْبَرَنَا الصَّلْتُ بْنُ مُحَمَّدٍ أَخْبَرَنَا مَهْدِىٌّ عَنْ وَاصِلٍ عَنْ أَبِى وَائِلٍ عَنْ حُذَيْفَةَ:
رَأَى رَجُلاً لاَ يُتِمُّ رُكُوعَهُ وَلاَ سُجُودَهُ ، فَلَمَّا قَضَى صَلاَتَهُ قَالَ لَهُ حُذَيْفَةُ "مَا صَلَّيْتَ" - قَالَ وَأَحْسِبُهُ قَالَ - "لَوْ مُتَّ مُتَّ عَلَى غَيْرِ سُنَّةِ مُحَمَّدٍ صلى الله عليه وسلم ."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Salât 26, 1/274

أَخْبَرَنَا يَحْيَى بْنُ بُكَيْرٍ حَدَّثَنَا بَكْرُ بْنُ مُضَرَ عَنْ جَعْفَرٍ عَنِ ابْنِ هُرْمُزَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَالِكٍ ابْنِ بُحَيْنَةَ:
"أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم كَانَ إِذَا صَلَّى فَرَّجَ بَيْنَ يَدَيْهِ حَتَّى يَبْدُوَ بَيَاضُ إِبْطَيْهِ."
وَقَالَ اللَّيْثُ حَدَّثَنِى جَعْفَرُ بْنُ رَبِيعَةَ نَحْوَهُ .

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Salât 27, 1/274

حَدَّثَنَا عَمْرُو بْنُ عَبَّاسٍ قَالَ حَدَّثَنَا ابْنُ الْمَهْدِىِّ قَالَ حَدَّثَنَا مَنْصُورُ بْنُ سَعْدٍ عَنْ مَيْمُونِ بْنِ سِيَاهٍ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم:
"مَنْ صَلَّى صَلاَتَنَا ، وَاسْتَقْبَلَ قِبْلَتَنَا ، وَأَكَلَ ذَبِيحَتَنَا ، فَذَلِكَ الْمُسْلِمُ الَّذِى لَهُ ذِمَّةُ اللَّهِ وَذِمَّةُ رَسُولِهِ ، فَلاَ تُخْفِرُوا اللَّهَ فِى ذِمَّتِهِ."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Salât 28, 1/275

قَالَ ابْنُ أَبِى مَرْيَمَ أَخْبَرَنَا يَحْيَى حَدَّثَنَا حُمَيْدٌ حَدَّثَنَا أَنَسٌ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم:
وَقَالَ عَلِىُّ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا خَالِدُ بْنُ الْحَارِثِ قَالَ حَدَّثَنَا حُمَيْدٌ قَالَ سَأَلَ مَيْمُونُ بْنُ سِيَاهٍ أَنَسَ بْنَ مَالِكٍ قَالَ:
يَا أَبَا حَمْزَةَ ، مَا يُحَرِّمُ دَمَ الْعَبْدِ وَمَالَهُ فَقَالَ "مَنْ شَهِدَ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ ، وَاسْتَقْبَلَ قِبْلَتَنَا ، وَصَلَّى صَلاَتَنَا ، وَأَكَلَ ذَبِيحَتَنَا ، فَهُوَ الْمُسْلِمُ ، لَهُ مَا لِلْمُسْلِمِ ، وَعَلَيْهِ مَا عَلَى الْمُسْلِمِ ."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Salât 28, 1/275