حَدَّثَنَا أَبُو الْوَلِيدِ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ وَهَمَّامٌ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ رَأَيْتُهُ عَبْدًا يَعْنِى زَوْجَ بَرِيرَةَ .

Bize Ebu Velîd, ona Şu'be ve Hemmâm, onlara Katâde, ona İkrime, ona da İbn Abbâs, Berîre'nin kocasını (Mugîs'i) kast ederek “ben onu bir köle olarak gördüm” demiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Talak 15, 2/369

حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ أَخْبَرَنِى اللَّيْثُ عَنْ سَعِيدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - قَالَ سَمِعْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ:
" إِذَا زَنَتْ أَمَةُ أَحَدِكُمْ ، فَتَبَيَّنَ زِنَاهَا فَلْيَجْلِدْهَا الْحَدَّ ، وَلاَ يُثَرِّبْ عَلَيْهَا ، ثُمَّ إِنْ زَنَتْ فَلْيَجْلِدْهَا الْحَدَّ وَلاَ يُثَرِّبْ ، ثُمَّ إِنْ زَنَتِ الثَّالِثَةَ فَتَبَيَّنَ زِنَاهَا فَلْيَبِعْهَا وَلَوْ بِحَبْلٍ مِنْ شَعَرٍ "

Bize Abdülaziz b. Abdullah ona Leys, ona Saîd, ona babası (Ebu Saîd Keysân el Makburî), ona da Ebu Hureyre (ra) Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
"Sizden birinizin cariyesi zina ettiğinde ve zina ettiğine dair deliller ortaya konduğunda, Efendisi had cezası olarak onu kamçılasın ancak zinadan dolayı onu ayıplamasın. sonra ikinci defa zina ettiğinde had cezası olarak onu kamçılasın ancak zinadan dolayı onu ayıplamasın. Üçüncü defa zina ettiğinde ve zina ettiğine dair deliller ortaya konduğunda artık efendisi onu kıldan bir ip karşılığında bile olsa satsın"

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Buyû' 110, 1/631

حَدَّثَنَا عَبْدُ الأَعْلَى بْنُ حَمَّادٍ حَدَّثَنَا وُهَيْبٌ حَدَّثَنَا أَيُّوبُ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ ذَاكَ مُغِيثٌ عَبْدُ بَنِى فُلاَنٍ - يَعْنِى زَوْجَ بَرِيرَةَ - كَأَنِّى أَنْظُرُ إِلَيْهِ يَتْبَعُهَا فِى سِكَكِ الْمَدِينَةِ ، يَبْكِى عَلَيْهَا .

Bize Abdula'lâ b. Hammâd, ona Vuheyb, ona Eyyûb, ona İkrime, ona da İbn Abbâs -Berîre'nin kocasını kast ederek- şöyle demiştir:

Şu Falanca oğullarının kölesi Mugîs'in Medine sokaklarında (Berîre'nin) peşinde ağlayarak dolaşıp durması hala gözümün önünde.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Talak 15, 2/369

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَهَّابِ عَنْ أَيُّوبَ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ - رضى الله عنهما - قَالَ كَانَ زَوْجُ بَرِيرَةَ عَبْدًا أَسْوَدَ يُقَالُ لَهُ مُغِيثٌ ، عَبْدًا لِبَنِى فُلاَنٍ ، كَأَنِّى أَنْظُرُ إِلَيْهِ يَطُوفُ وَرَاءَهَا فِى سِكَكِ الْمَدِينَةِ .

Bize Kuteybe b. Saîd, ona Abdulvahhâb, ona Eyyûb, ona İkrime, ona da İbn Abbâs (r.anhuma) şöyle demiştir:

Berîre'nin kocası Falanca oğul­larına ait Mugîs adında siyah bir köle idi. Onun Medine sokaklarında (Berîre'nin) peşinde dolaşıp durması hala gözümün önünde.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Talak 15, 2/369

حَدَّثَنَا مُحَمَّدٌ أَخْبَرَنَا عَبْدُ الْوَهَّابِ حَدَّثَنَا خَالِدٌ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ أَنَّ زَوْجَ بَرِيرَةَ كَانَ عَبْدًا يُقَالُ لَهُ مُغِيثٌ كَأَنِّى أَنْظُرُ إِلَيْهِ يَطُوفُ خَلْفَهَا يَبْكِى ، وَدُمُوعُهُ تَسِيلُ عَلَى لِحْيَتِهِ ، فَقَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم لِعَبَّاسٍ « يَا عَبَّاسُ أَلاَ تَعْجَبُ مِنْ حُبِّ مُغِيثٍ بَرِيرَةَ ، وَمِنْ بُغْضِ بَرِيرَةَ مُغِيثًا » . فَقَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم « لَوْ رَاجَعْتِهِ » . قَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ تَأْمُرُنِى قَالَ « إِنَّمَا أَنَا أَشْفَعُ » . قَالَتْ لاَ حَاجَةَ لِى فِيهِ .

Bize Muhammed, ona Abdulvahhâb, ona Hâlid, ona İkrime, ona da İbn Abbâs şöyle rivayet etmiştir:

Berîre'nin kocası Mugîs adında bir köle idi. Onun, gözyaşları sakalının üzerine akmış bir şekilde ağlayarak Berîre'nin peşinde dolaşması hâlâ gözümün önünde. Peygamber (sav) Abbâs'a "ey Abbâs, Mugîs'in Berîre'ye olan aşırı sevgisine, Berîre'­nin de Mugıs'e olan nefretine şaşırmıyor musun?" buyur­du. Peygamber (sav) Berîre'ye "Keşke şu Mugîs'e geri dönsen?" buyurdu. Berîre de “ey Allah'ın Rasulü, ona dönmemi mi emrediyorsun?” dedi. Peygamber (sav) de "hayır, emretmiyorum, sadece aracılık ediyorum" buyur­du. Bunun üzerine Berîre “öyleyse benim o adama ihtiyâcım yok” dedi.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Talak 16, 2/369

حَدَّثَنَا عَبْدُ الْغَفَّارِ بْنُ دَاوُدَ حَدَّثَنَا يَعْقُوبُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ عَمْرِو بْنِ أَبِى عَمْرٍو عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ - رضى الله عنه - قَالَ قَدِمَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم خَيْبَرَ ، فَلَمَّا فَتَحَ اللَّهُ عَلَيْهِ الْحِصْنَ ذُكِرَ لَهُ جَمَالُ صَفِيَّةَ بِنْتِ حُيَىِّ بْنِ أَخْطَبَ ، وَقَدْ قُتِلَ زَوْجُهَا ، وَكَانَتْ عَرُوسًا ، فَاصْطَفَاهَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم لِنَفْسِهِ فَخَرَجَ بِهَا ، حَتَّى بَلَغْنَا سَدَّ الرَّوْحَاءِ حَلَّتْ ، فَبَنَى بِهَا ، ثُمَّ صَنَعَ حَيْسًا فِى نِطَعٍ صَغِيرٍ ، ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « آذِنْ مَنْ حَوْلَكَ » . فَكَانَتْ تِلْكَ وَلِيمَةَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَلَى صَفِيَّةَ ، ثُمَّ خَرَجْنَا إِلَى الْمَدِينَةِ ، قَالَ فَرَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يُحَوِّى لَهَا وَرَاءَهُ بِعَبَاءَةٍ ، ثُمَّ يَجْلِسُ عِنْدَ بَعِيرِهِ فَيَضَعُ رُكْبَتَهُ ، فَتَضَعُ صَفِيَّةُ رِجْلَهَا عَلَى رُكْبَتِهِ ، حَتَّى تَرْكَبَ .

Bize Abdulgaffar b. Davud, ona Yakub b. Abdurrahman, ona Amr b. Ebu Amr, ona da Enes b. Malik (ra) şöyle rivayet etmiştir:
Hz. Peygamber (sav) Hayber'e geldi. Nihayet Allah O'na kalenin fethini nasip ettiğinde kendisine henüz daha taze gelinken kocası öldürülen Huyey b. Ahtâb'ın kızı Safiye'nin güzelliği anlatıldı. Rasulullah (sav) Safiye'yi kendisi için seçip aldı ve onunla ile yola çıktı. Medine yakınında Seddu'r-ravhâ denilen yere vardığımızda Safiye'nin adet hali sona erdi. Bunun üzerine Hz. Peygamber orada otak kurup ta­baklanmış ve yere yayılan küçük bir deriden sofra üzerinde hays denilen hurma, yağ ve kurutulmuş yoğurt karışımı bir yemek hazırlattı, sonra da nikah ilanı için (bana) "Etrafındaki insanlara ilan et" buyurdu. Hurma, yağ ve kurutulmuş yoğurt karışı­mı, Rasulullah'ın Safiye için yaptığı düğün yemeği oldu. Sonra Medine'ye doğru yola çıktık.

Enes der ki: ben gördüm ki Rasulullah (sav), bir abayı binek deve­sinin hörgücünün arka tarafına Safiye binsin diye doladı, son­ra devesinin yanına çöküp, dizini dikti, Safiye de Hz. Peygamber'in dizine basarak deveye bindi.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Buyû' 111, 1/632

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ رَجَاءٍ أَخْبَرَنَا شُعْبَةُ عَنِ الْحَكَمِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنِ الأَسْوَدِ أَنَّ عَائِشَةَ أَرَادَتْ أَنْ تَشْتَرِىَ بَرِيرَةَ ، فَأَبَى مَوَالِيهَا إِلاَّ أَنْ يَشْتَرِطُوا الْوَلاَءَ ، فَذَكَرَتْ لِلنَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ « اشْتَرِيهَا وَأَعْتِقِيهَا ، فَإِنَّمَا الْوَلاَءُ لِمَنْ أَعْتَقَ » . وَأُتِىَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم بِلَحْمٍ فَقِيلَ إِنَّ هَذَا مَا تُصُدِّقَ عَلَى بَرِيرَةَ ، فَقَالَ « هُوَ لَهَا صَدَقَةٌ ، وَلَنَا هَدِيَّةٌ » . حَدَّثَنَا آدَمُ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ وَزَادَ فَخُيِّرَتْ مِنْ زَوْجِهَا .

Bize Abdullah b. Recâ, ona Şu'be, ona Hakem, ona İbrahim, ona da Esved şöyle rivayet etmiştir:

Âişe, Berîre'yi satın almak istedi, fakat efendileri velâyet hakkının mutlaka kendileri­ne ait olmasını şart koştular. Bunun üzerine Âişe bu durumu Peygamber'e (sav) bildirdi. Peygamber (sav) "sen Berîre'yi satın al ve hürriyete kavuştur. Çünkü velâyet hakkı sadece hürriyete kavuşturana aittir" buyurdu.

Peygamber'e bir et getirildi ve “bu, Berîre'ye sadaka verilen ettir” denildi. Bunun üzerine Peygamber (sav) "ona bir sadaka, bize de hediyedir" buyurdu.

Bize Âdem b. Ebu Iyâs, ona da Şu'be bu hadisi rivayet etmiş ve rivayetinde “Berîre kocasından boşanma konusunda serbest bırakıldı” eklemesi yer almıştır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Talak 17, 2/369

حَدَّثَنَا عَبْدَانُ أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ أَخْبَرَنَا عَاصِمٌ عَنِ الشَّعْبِىِّ سَمِعَ جَابِرًا رضى الله عنه قَالَ نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم أَنْ تُنْكَحَ الْمَرْأَةُ عَلَى عَمَّتِهَا أَوْ خَالَتِهَا . وَقَالَ دَاوُدُ وَابْنُ عَوْنٍ عَنِ الشَّعْبِىِّ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ .

Bize Abdân, ona Abdullah, ona Asım, ona Şa'bî, ona da Cabir (ra) şöyle demiştir:

Rasulullah (sav) bir kadının, halası yahut teyzesi üstüne nikâhlanmasını yasaklamıştır.

Bu hadisi Davud ve İbn Avn, Şa'bî'den, o da Ebu Hureyre'den rivayet etmiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Nikah 27, 2/334

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا لَيْثٌ عَنْ نَافِعٍ أَنَّ ابْنَ عُمَرَ كَانَ إِذَا سُئِلَ عَنْ نِكَاحِ النَّصْرَانِيَّةِ وَالْيَهُودِيَّةِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ الْمُشْرِكَاتِ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ ، وَلاَ أَعْلَمُ مِنَ الإِشْرَاكِ شَيْئًا أَكْبَرَ مِنْ أَنْ تَقُولَ الْمَرْأَةُ رَبُّهَا عِيسَى ، وَهْوَ عَبْدٌ مِنْ عِبَادِ اللَّهِ .

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Talak 18, 2/370

حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ مُوسَى أَخْبَرَنَا هِشَامٌ عَنِ ابْنِ جُرَيْجٍ وَقَالَ عَطَاءٌ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ كَانَ الْمُشْرِكُونَ عَلَى مَنْزِلَتَيْنِ مِنَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَالْمُؤْمِنِينَ ، كَانُوا مُشْرِكِى أَهْلِ حَرْبٍ يُقَاتِلُهُمْ وَيُقَاتِلُونَهُ ، وَمُشْرِكِى أَهْلِ عَهْدٍ لاَ يُقَاتِلُهُمْ وَلاَ يُقَاتِلُونَهُ ، وَكَانَ إِذَا هَاجَرَتِ امْرَأَةٌ مِنْ أَهْلِ الْحَرْبِ لَمْ تُخْطَبْ حَتَّى تَحِيضَ وَتَطْهُرَ ، فَإِذَا طَهُرَتْ حَلَّ لَهَا النِّكَاحُ ، فَإِنْ هَاجَرَ زَوْجُهَا قَبْلَ أَنْ تَنْكِحَ رُدَّتْ إِلَيْهِ ، وَإِنْ هَاجَرَ عَبْدٌ مِنْهُمْ أَوْ أَمَةٌ فَهُمَا حُرَّانِ وَلَهُمَا مَا لِلْمُهَاجِرِينَ . ثُمَّ ذَكَرَ مِنْ أَهْلِ الْعَهْدِ مِثْلَ حَدِيثِ مُجَاهِدٍ وَإِنْ هَاجَرَ عَبْدٌ أَوْ أَمَةٌ لِلْمُشْرِكِينَ أَهْلِ الْعَهْدِ لَمْ يُرَدُّوا ، وَرُدَّتْ أَثْمَانُهُمْ .

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Talak 19, 2/370