حَدَّثَنِى مُحَمَّدُ بْنُ عَرْعَرَةَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ سَعْدِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ عَائِشَةَ - رضى الله عنها - أَنَّهَا قَالَتْ سُئِلَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم أَىُّ الأَعْمَالِ أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ قَالَ « أَدْوَمُهَا وَإِنْ قَلَّ » . وَقَالَ « اكْلَفُوا مِنَ الأَعْمَالِ مَا تُطِيقُونَ » .

Bana Muhammed b. 'Ar'ara, ona Şu'be, ona Sa'd b. İbrahim, ona Ebu Seleme, ona da Aişe (r.anha) şöyle rivayet etmiştir:
"Hz. Peygamber'e (sav), Allah'a en sevimli gelen amelin hangisi olduğu soruldu. O (sav); "az da olsa devamlı olanı" buyurup, "yapabileceğiniz amelleri üstlenin" diye ekledi."

Açıklama: Kültürümüzde Hadisler projesini ilgilendiren kısım: أَحَبُّ الأَعْمَالِ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى أَدْوَمُهَا وَإِنْ قَلَّ

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Rikâk 18, 2/571

حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الأُوَيْسِىُّ حَدَّثَنِى ابْنُ أَبِى حَازِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ يَزِيدَ بْنِ رُومَانَ عَنْ عُرْوَةَ عَنْ عَائِشَةَ أَنَّهَا قَالَتْ لِعُرْوَةَ ابْنَ أُخْتِى:
"إِنْ كُنَّا لَنَنْظُرُ إِلَى الْهِلاَلِ ثَلاَثَةَ أَهِلَّةٍ فِى شَهْرَيْنِ ، وَمَا أُوقِدَتْ فِى أَبْيَاتِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم نَارٌ . فَقُلْتُ مَا كَانَ يُعِيشُكُمْ قَالَتِ الأَسْوَدَانِ التَّمْرُ وَالْمَاءُ إِلاَّ أَنَّهُ قَدْ كَانَ لِرَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم جِيرَانٌ مِنَ الأَنْصَارِ كَانَ لَهُمْ مَنَائِحُ ، وَكَانُوا يَمْنَحُونَ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مِنْ أَبْيَاتِهِمْ ، فَيَسْقِينَاهُ."

Bize Abdülaziz b. Abdullah el-Üveysî, ona İbn Ebu Hâzim, ona babası (Ebu Hâzim), ona Yezîd b. Rûmân, ona da Urve'nin rivâyet ettiğine göre Hz. Âişe (ra), ablasının oğlu Urve'ye;
"Biz bazen iki ay boyunca üç hilali görürdük de Resûlullah’ın (sav) evlerinde bir defa bile ateş yanmazdı (çünkü pişirilecek bir yemek yoktu)" dedi. Urve de, 'Peki sizi ne geçindirirdi (neyle idare ederdiniz)?' diye sorunca, Âişe (r.anha) şöyle cevap verdi: "İki siyah şeyle: hurma ve suyla. Ancak Rasulullah’ın (sav) Ensardan komşuları vardı. Onların sağmal (süt veren) develeri vardı, onlardan Rasulullah’a hediye olarak süt gönderirlerdi, biz de içerdik."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Rikâk 17, 2/571

حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ عَنْ مُوسَى بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ عَائِشَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ:
" سَدِّدُوا وَقَارِبُوا ، وَاعْلَمُوا أَنْ لَنْ يُدْخِلَ أَحَدَكُمْ عَمَلُهُ الْجَنَّةَ ، وَأَنَّ أَحَبَّ الأَعْمَالِ أَدْوَمُهَا إِلَى اللَّهِ ، وَإِنْ قَلَّ "

Bize Abdülaziz b. Abdullah, ona Süleyman, ona Musa b. Ukbe, ona Ebu Seleme b. Abdurrahman, ona da Aişe'nin (r.anha) rivayet ettiğine göre Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur:
"Sizler doğru olup (ibadetlerinize ölçülü bir şekilde) devam edin. İyi biliniz ki sizden birini ameli cennete sokayamacaktır. Allah'a amellerin en sevimli geleni az da olsa devamlı olanıdır."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Rikâk 18, 2/571

حَدَّثَنِى عُثْمَانُ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا جَرِيرٌ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَلْقَمَةَ قَالَ سَأَلْتُ أُمَّ الْمُؤْمِنِينَ عَائِشَةَ قُلْتُ يَا أُمَّ الْمُؤْمِنِينَ كَيْفَ كَانَ عَمَلُ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم هَلْ كَانَ يَخُصُّ شَيْئًا مِنَ الأَيَّامِ قَالَتْ لاَ ، كَانَ عَمَلُهُ دِيمَةً ، وَأَيُّكُمْ يَسْتَطِيعُ مَا كَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم يَسْتَطِيعُ .

Bana Osman b. Ebu Şeybe, ona Cerîr, ona Mansûr, ona İbrahim, ona da Alkame şöyle demiştir:
"Müminlerin annesi Aişe'ye; 'Ey Müminlerin annesi! Hz. Peygamber'in (sav) ibadeti nasıldı? (Bazı) günlere özel ibadet eder miydi?' diye sordum. O (r.anha): 'Hayır! O'nun (sav) ameli (bazı günlere has değil) devamlı idi. Hz. Peygamber'in (sav) yapabildiğini hanginiz yapabilir ki!' dedi."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Rikâk 18, 2/572

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى حَدَّثَنَا يَحْيَى حَدَّثَنَا هِشَامٌ أَخْبَرَنِى أَبِى عَنْ عَائِشَةَ - رضى الله عنها - قَالَتْ كَانَ يَأْتِى عَلَيْنَا الشَّهْرُ مَا نُوقِدُ فِيهِ نَارًا ، إِنَّمَا هُوَ التَّمْرُ وَالْمَاءُ ، إِلاَّ أَنْ نُؤْتَى بِاللُّحَيْمِ .

حَدَّثَنَا عَبْدَانُ أَخْبَرَنَا أَبِى عَنْ شُعْبَةَ عَنْ أَشْعَثَ قَالَ سَمِعْتُ أَبِى قَالَ سَمِعْتُ مَسْرُوقًا قَالَ سَأَلْتُ عَائِشَةَ - رضى الله عنها - أَىُّ الْعَمَلِ كَانَ أَحَبَّ إِلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَتِ الدَّائِمُ . قَالَ قُلْتُ فَأَىَّ حِينٍ كَانَ يَقُومُ قَالَتْ كَانَ يَقُومُ إِذَا سَمِعَ الصَّارِخَ .

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Rikâk 18, 2/571

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ عَنْ مَالِكٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَائِشَةَ أَنَّهَا قَالَتْ كَانَ أَحَبُّ الْعَمَلِ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم الَّذِى يَدُومُ عَلَيْهِ صَاحِبُهُ .

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Rikâk 18, 2/571

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ فُضَيْلٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عُمَارَةَ عَنْ أَبِى زُرْعَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « اللَّهُمَّ ارْزُقْ آلَ مُحَمَّدٍ قُوتًا » .

Bize Abdullah İbn Muhammed, ona Muhammed b. Fudayl, ona babası (Fudayl b. Ğazvan), ona Umare, ona Ebu Zür'a, ona da Ebu Hureyre Hz. Peygamber'den (sav) rivayet etmiştir:
"Allâhumme urzuk âle Muhammedin kûten (Rabbim! Muhammed ailesine geçinecek kadar rızk ihsan eyle)"

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Rikâk 17, 2/571

حَدَّثَنَا آدَمُ حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى ذِئْبٍ عَنْ سَعِيدٍ الْمَقْبُرِىِّ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « لَنْ يُنَجِّىَ أَحَدًا مِنْكُمْ عَمَلُهُ » . قَالُوا وَلاَ أَنْتَ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ « وَلاَ أَنَا ، إِلاَّ أَنْ يَتَغَمَّدَنِى اللَّهُ بِرَحْمَةٍ ، سَدِّدُوا وَقَارِبُوا ، وَاغْدُوا وَرُوحُوا ، وَشَىْءٌ مِنَ الدُّلْجَةِ . وَالْقَصْدَ الْقَصْدَ تَبْلُغُوا » .

Bize Adem, ona İbn Ebu Zi'b, ona Said el-Makburî, ona da Ebu Hureyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur:
"Sizden hiç kimseyi ameli kurtaramayacaktır." (Sahabiler); 'Ey Allah'ın Rasulü! Seni de mi?' deyince O (sav); "Beni de. Ne var ki Allah (cc) rahmeti ile beni kuşatmıştır. Sizler dosdoğru olup (ibadetlerinize ölçülü bir şekilde) devam edin. (Güneşten korunmak için en uygun vakitler olan) Sabah, akşam ve gecenin bir kısmında yolculuk yapın (yani ibadet ve taatle Allah'a doğru olan yolculuğunuzda bu vakitlerden istifade edin). Aman sizler orta yolu tutun! Aman orta yolu tutun ki (kurtuluşa) eresiniz." buyurdu.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Rikâk 18, 2/571

حَدَّثَنَا هُدْبَةُ بْنُ خَالِدٍ حَدَّثَنَا هَمَّامُ بْنُ يَحْيَى حَدَّثَنَا قَتَادَةُ قَالَ كُنَّا نَأْتِى أَنَسَ بْنَ مَالِكٍ وَخَبَّازُهُ قَائِمٌ وَقَالَ:
"كُلُوا فَمَا أَعْلَمُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم رَأَى رَغِيفًا مُرَقَّقًا ، حَتَّى لَحِقَ بِاللَّهِ ، وَلاَ رَأَى شَاةً سَمِيطًا بِعَيْنِهِ قَطُّ."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Rikâk 17, 2/571