لِيَسْأَلَ الصَّادِقِينَ عَن صِدْقِهِمْ وَأَعَدَّ لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا أَلِيمًا

"Allah bu sözü doğruları doğruluklarıyla sorumlu kılmak için aldı. Kâfirler için de çok acıklı bir azap hazırladı."

• Kur'an Kur'an-ı Kerim Ahzâb 33/8, /

وَإِذْ أَخَذْنَا مِنَ النَّبِيِّينَ مِيثَاقَهُمْ وَمِنكَ وَمِن نُّوحٍ وَإِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى وَعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ وَأَخَذْنَا مِنْهُم مِّيثَاقًا غَلِيظًا

Hani biz peygamberlerden söz almıştık; senden, Nuh'tan, İbrahim'den, Musa'dan ve Meryem oğlu İsa'dan da. (Evet) biz onlardan pek sağlam bir söz aldık.

• Kur'an Kur'an-ı Kerim Ahzâb 33/7, /

لِيُعَذِّبَ اللَّهُ الْمُنَافِقِينَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْمُشْرِكِينَ وَالْمُشْرِكَاتِ وَيَتُوبَ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِيمًا

إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَن يَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنسَانُ إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا

“Biz emaneti, göklere, yere ve dağlara teklif ettik de onlar bunu yüklenmekten çekindiler, (sorumluluğundan) korktular. Onu insan yüklendi. Doğrusu o çok zâlim, çok câhildir.”

Açıklama: Emanet: Sözlük anlamı “güvenilirlik, dürüstlük ve sadakat” anlamına gelen “emanet”, daha sonra “güvenilip inanılan şey”e de isim olmuştur. Çoğunlukla tefsirciler bunu "yükümlülükler" ve "farzlar" olarak tefsir etmişlerdir. Bu durumda emanet, Allah'ın gerek kendi hakları ve gerekse insanların hakları ile ilgili emir, yasak ve hükümlerin yerine getirilmesi demek olur. Allah’a itaat görev ve yükümlülüğünün göklere, yere ve dağlara teklif edilip bundan yüz çevirmeleri, bu sorumluluğun ne kadar ağır ve duyarlılık isteyen bir durum olduğunu gösteren temsilî bir anlatımdır. Dolayısıyla emanet ifa edildiği takdirde karşılığı büyük bir mükâfat olacağı gibi, yerine getirilmediği takdirde de cezası o derece büyük olacaktır. Kendilerine teklif edilen bu kadar ağır bir yükü göklerin, yeryüzünün ve dağların yüklenmekten çekinip bunu insanoğlunun yüklenmesi onun ne kadar cahil olduğunun bir göstergesidir. Âyette ifade edilen “zalûm” ve “cehûl” insanoğlunun karakteristik özellikleridir. Âyetin yaratılışla olan ilgisi de bu noktadadır. Zalûm; çok zâlim, zulme, haksızlığa çok yatkın demektir. Bu yatkınlığından dolayı Allah'ın ve O’nun kullarının haklarını yüklendiği halde, gerektiği gibi ifâ etmeyip kendine yazık etmektedir. Cehûl da iddia ettiği gibi âlim değil, aksine çok cahildir, çünkü akıbetinin ne olacağını bilmemekte, onun için de zulmetmektedir. Buradaki cehalet bilgisizlik değil, aklını kullanmamaktır. Çünkü Yüce Allah her kavme peygamber gönderip akıbetinin ne olacağını bildirmiş, yolunu aydınlatmıştır. Sorun insanoğlunun Allah’ın elçisini kabul edip onun gösterdiği yolda yürüme istikametinde aklını kullanmamaktan kaynaklanmaktadır. Yaratılıştan getirdiği menfi gibi gözüken kabiliyetlerini aklını kullanarak Allah’ın iradesi doğrultusunda kullanmalıdır. Bu da hayatın imtihan olmasının bir gereğidir.

• Kur'an Kur'an-ı Kerim Ahzâb 33/72, /

يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ اتَّقِ اللَّهَ وَلَا تُطِعِ الْكَافِرِينَ وَالْمُنَافِقِينَ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمًا

Ey Peygamber! Allah'tan kork, kâfirlere ve münafıklara boyun eğme. Elbette Allah her şeyi bilmekte ve yerli yerince yapmaktadır.

• Kur'an Kur'an-ı Kerim Ahzâb 33/1, /

ادْعُوهُمْ لِآبَائِهِمْ هُوَ أَقْسَطُ عِندَ اللَّهِ فَإِن لَّمْ تَعْلَمُوا آبَاءهُمْ فَإِخْوَانُكُمْ فِي الدِّينِ وَمَوَالِيكُمْ وَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ فِيمَا أَخْطَأْتُم بِهِ وَلَكِن مَّا تَعَمَّدَتْ قُلُوبُكُمْ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِيمًا

Onları (evlât edindiklerinizi) babalarına nisbet ederek çağırın. Allah yanında en doğrusu budur. Eğer babalarının kim olduğunu bilmiyorsanız, bu takdirde onları din kardeşleriniz ve görüp gözettiğiniz kimseler olarak kabul edin. Yanılarak yaptıklarınızda size vebal yok; fakat kalplerinizin bile bile yöneldiğinde günah vardır. Allah bağışlayandır, esirgeyendir.

• Kur'an Kur'an-ı Kerim Ahzâb 33/5, /

النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ وَأُوْلُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ إِلَّا أَن تَفْعَلُوا إِلَى أَوْلِيَائِكُم مَّعْرُوفًا كَانَ ذَلِكَ فِي الْكِتَابِ مَسْطُورًا

Peygamber, müminlere kendi canlarından daha yakındır. Eşleri, onların analarıdır. Akraba olanlar, Allah'ın Kitabına göre, (mirasçılık bakımından) birbirlerine diğer müminlerden ve muhacirlerden daha yakındırlar; ancak, dostlarınıza uygun bir vasiyet yapmanız müstesnadır. Bunlar Kitap'ta yazılı bulunmaktadır.

• Kur'an Kur'an-ı Kerim Ahzâb 33/6, /

إِذْ جَاؤُوكُم مِّن فَوْقِكُمْ وَمِنْ أَسْفَلَ مِنكُمْ وَإِذْ زَاغَتْ الْأَبْصَارُ وَبَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَنَاجِرَ وَتَظُنُّونَ بِاللَّهِ الظُّنُونَا

Onlar hem yukarınızdan hem aşağı tarafınızdan (vâdinin üstünden ve alt yanından) üzerinize yürüdükleri zaman; gözler yıldığı, yürekler gırtlağa geldiği ve siz Allah hakkında türlü türlü şeyler düşündüğünüz zaman;

• Kur'an Kur'an-ı Kerim Ahzâb 33/10, /

هُنَالِكَ ابْتُلِيَ الْمُؤْمِنُونَ وَزُلْزِلُوا زِلْزَالًا شَدِيدًا

İşte orada iman sahipleri imtihandan geçirilmiş ve şiddetli bir sarsıntıya uğratılmışlardı.

• Kur'an Kur'an-ı Kerim Ahzâb 33/11, /

ادْعُوهُمْ لِآبَائِهِمْ هُوَ أَقْسَطُ عِندَ اللَّهِ فَإِن لَّمْ تَعْلَمُوا آبَاءهُمْ فَإِخْوَانُكُمْ فِي الدِّينِ وَمَوَالِيكُمْ وَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ فِيمَا أَخْطَأْتُم بِهِ وَلَكِن مَّا تَعَمَّدَتْ قُلُوبُكُمْ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِيمًا